Sitkagreni
| Sitkagreni | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Sitkagreni
| ||||||||||||||
| Ástand stofns | ||||||||||||||
| Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Tvínefni | ||||||||||||||
| Picea sitchensis (Bong.) Carr. | ||||||||||||||
 Útbreiðsla sitkagrenis
|
Sitkagreni (fræðiheiti: Picea sitchensis) er sígrænt barrtré af þallarætt. Fullvaxið tré nær um 50-70 metra hæð (hæsta tré hefur þó náð 97 metrum) og 5 metra stofnþvermáli og er stórvaxnasta tegund grenitrjáa. Það er ein fárra tegunda sem ná yfir 90 m. hæð.[2] Sitkagreni er langlíft og nær allt að 700 ára aldri.
Sitkagreni er upprunnið á vesturströnd Norður-Ameríku og vex nálægt sjó frá Kodiakeyju í Alaska í norðri suður til norðanverðrar Kaliforníu. Sitkagreni hefur þó verið plantað víða um heim í nytjaskógrækt, einkum í Evrópu.
Nytjar
[breyta | breyta frumkóða]Sitkagreni er mikið notað í nytjaskógrækt fyrir framleiðslu timburs og pappírs. Viður þess er sérlega gagnlegur við gerð strengjahljóðfæra. Tréð vex hratt og er harðgert og er þess vegna vel metið í skógrækt við erfið skilyrði.
Sitkagreni á Íslandi
[breyta | breyta frumkóða]Sitkagreni var fyrst flutt inn frá Danmörku á árunum 1920-1930 og nokkru síðar frá Noregi. Í seinni heimstyrjöld fengust fræ frá Alaska þegar Hákon Bjarnason, skógræktarstjóri, myndaði sambönd þar.
Í aprílhretinu 1963 þegar hitinn hrapaði úr 12 C° í -8 C° á sex klukkustundum urðu skemmdir á Alaska strandafbrigði sitkagrenis mun minni en á skyldum tegundum.
Hæstu og sverustu tré á Íslandi eru oftast tré af tegund sitkagrenis. Sumarið 2022 mældist hæsta tréð á Kirkjubæjarklaustri yfir 30 metrum. [3]
Sitkagreni er eitt algengasta skógræktartré á Íslandi. [4]. Árin 2002 og 2022 voru sitkagreni valin tré ársins af Skógræktarfélagi Íslands.
Tengt efni
[breyta | breyta frumkóða]Tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Í lundi nýrra skóga; grein í Morgunblaðinu 1956
- Fyrsta tréð á Íslandi til að rjúfa 25 metra múrinn; grein í Morgunblaðið 27. febrúar 2013
- Um Sitkagreni (Skógræktaritið 1970) Geymt 4 mars 2016 í Wayback Machine
Heimild
[breyta | breyta frumkóða]- Auður I. Ottesen (ritstj.) (2006). Barrtré á Íslandi. Sumarhúsið og garðurinn. ISBN 9979-9784-0-6.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Farjon, A. (2013). „Picea sitchensis“. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2013: e.T42337A2973701. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42337A2973701.en. Afrit af upprunalegu geymt þann 23 júní 2019. Sótt 8. nóvember 2017.
- ↑ „Tallest Sitka Spruce“. Landmark Trees. Sótt 9. apríl 2012.[óvirkur tengill]
- ↑ Hæsta tré landsins er tré ársins Skoðað 12 september, 2022.
- ↑ Trjátegundir Skog.is. Skoðað 15. ágúst, 2016.
