Lempuyang
| Lempuyang | |
|---|---|
| |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Plantae |
| Dhivisi: | Magnoliophyta |
| Klas: | Liliopsida |
| Ordho: | Zingiberales |
| Famili: | Zingiberaceae |
| Génus: | Zingiber |
| Spésies: | Z. zerumbet |
| Jeneng binomial | |
| Zingiber zerumbet (L.) J.E.Smith | |
Lempuyang utawa kang diarani Zingiber spp. iku salah siji tuwuhan rimpang kang kagolong tuwuhan bumbon crakèn. Lempuyang iku kagolong tuwuhan tahunan, dhuwuré bisa nganti 1,75 mèter. Tuwuhan iki duwé wit kang semu, wit thukul saka kelopaké godhong kang silih ngebungkus. Godhong wujudé kaya tombak, bunder dawa, pucuké lancip lan bongkoté cilik. Kembangé saka umbi batang kang ing pucuke ana bonggolé. Tuwuhan iki bisa urip ning alam babas lan bisa urip ing panggonan kang dhuwuré 0-1.200 mèter mèter sadhuwuré sagara.[1]
Lempuyang ana telung werna, ya iku: lempuyang pahit (Zingiber americanus BI), lempuyang wangi (Zingiber aroamticum vahl), lan lempuyang gajah (Zingiber zerumber S).[2]
Klasifikasi
[besut | besut sumber]Klasifikasi Lempuyang:[3]
- Kingdom: Plantae (Tumbuhan)
- Subkingdom: Tracheobionta (Tumbuhan berpembuluh)
- Super Divisi: Spermatophyta (Menghasilkan biji)
- Divisi: Magnoliophyta (Tumbuhan berbunga)
- Kelas: Liliopsida (berkeping satu / monokotil)
- Sub Kelas: Commelinidae
- Ordo: Zingiberales
- Famili: Zingiberaceae (suku jahe-jahean)
- Genus: Zingiber
- Spesies: Zingiber americana Bl
Kandungan kimia
[besut | besut sumber]Kandhungan kimia ing lempuyang:[2]
Cara budidaya
[besut | besut sumber]Cara ngembangké lempuyang iku nganggo rimpang. Cara ngopèni tuwuhan iki kaya tuwuhan lumrahé, kudu cukup banyuné kanthi ara disiram lan dijaga kelembapan udarané lan diwènèhi rabuk kompos utawa rabuk organik. Tuwuhan iki merlokaké srengéngé kang cukup.[4]
Kasiat
[besut | besut sumber]Lempuyang iku tuwuhan kang bisa digunakaké dadi bahan usada:[4]
- Lara empedu.
- Rhizoma seger, ditumbuk, banyune diperes.
- Lara weteng, bocah kejang-kejang.
- Lempuyang gajah, bengle, kunir, sunti diulek nganti alus lan didokok ing nduwure weteng, utawa digodhog diombe banyune.
- Nambah nafsu mangan.
- Rimpang, ditambah kapur sithik, diulek, tambahi banyu, diperes, banjur diombe.
- Diare lan disentri.
- Rimpang, ditambahi kapur sithik, diulek, ditambahi, diperas, banjur diombe.
- Penyakit kulit, borok.
- Rimpang, ditambahi kapur sithik, menyan sithik, diulek, ditambahi banyu, diperes, diombe kanggo ngresiki getih.
- Lara encok
- Rimpang lempuyang pahit diuleg banjur dicampur lenga klapa lan awulayan, banjur dioleske ing panggonan kang lara.[1]
- Nambah getih
- Rimpang lempuyang wangi diparut, dicampur karo gula jawa, lan digodhog karo banyu sacukupe. Banyuné diombé sadina kaping telu akèhé sasendok mangan.[1]
Cathetan sikil
[besut | besut sumber]- ↑ a b c [Muhlisah, Fauziah. 2001. Tanaman Obat Kulawarga. Bandung: Penebar Swadaya]
- ↑ a b Identifikasi Perbedaan Rimpang Lempuyang Pahit, Lempuyang Wangi dan Lempuyang Gajah Archived 2016-04-02 at the Wayback Machine. (diakses tanggal 3 Maret 2011)
- ↑ Lempuyang (diakses tanggal 2 Maret 2011)
- ↑ a b [1] Archived 2011-02-25 at the Wayback Machine. (diakses tanggal 2 Maret 2011)