ფოტიოს I - ვიკიპედია

ფოტიოს I (ბერძ. Φώτιος) — ბიზანტიელი საეკლესიო მოღვაწე, მეცნიერი და მწერალი. ორგზის იყო კონსტანტინოპოლის პატრიარქი (858-867 და 877-886 წწ.). დაუპირისპირდა რომის პაპს და 878 წელს ბიზანტია რომის საეკლესიო მორჩილებისაგან დაიხსნა. ხელს უწყობდა ბიზანტიის ეკლესიის გავლენის გავრცელებას სლავებზე (ბულგარეთი, მორავია და რუსეთი).

ფოტიოს ეკუთვნის ეგზეგეტიკური და დოგმატიკური ხასიათის 324 ტრაქტატისაგან შემდგარი თეოლოგიური ნაშრომი „ამფილოქია“. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ფოტიოსის 2 თხზულება: „ბიბლიოთეკა“ ანუ „მირიობიბლიონი“ და „ლექსიკონი“. „ბიბლიოთეკა“ 280 თავისაგან შედგება და შეიცავს ანტიკური ეპოქის თხზულებათა შესახებ ცნობებსა და ექსცერპტებს ამ თხზულებათაგან. „ლექსიკონი“ განმარტებითი ხასიათისაა. მისი სრული ტექსტი აღმოჩნდა 1959 წელს.

ლიტერატურა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ურუშაძე ა., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 374.;
Patrologiaecursus completus, series Graeca, ed. J. P. Migne, t. 102-104;
Photius, Biblioteque, ed. par R. Henry, t. 1-6, P., 1959-71.

ხ • გ • რ კონსტანტინოპოლის პატრიარქები

I საუკუნე	ანდრია პირველწოდებული სტაქოსი ონისიმე პოლიკარპე I პლუტარქე

II საუკუნე	სედეკიონი დიოგენი ელეფთერი ფელიქსი პოლიკარპე II აფინოდორი (აფინოგენი) ევზოი ლავრენტი ოლიმპი პერტინაკი ოლიმპიანე მარკუს I

III საუკუნე	ფილადელფოსი კირიაკუს I კასტინი ევგენი I ტიტე დომენტი რუფინე პრობუსი

IV საუკუნე	წმინდა მიტროფანე წმინდა ალექსანდრე წმინდა პავლე აღმსარებელი ევსები მაკედონი I ევდოქსი დემოფილი ევაგრე გრიგორ I მაქსიმე I ნექტარი იოანე I ოქროპირი

V საუკუნე	არსაკი ატიკი სისინიუს I ნესტორი მაქსიმიანე წმინდა პროკლე ფლავიანე ანატოლი გენადი I აკაკი ფრავიტა ექვთიმე მაკედონი II

VI საუკუნე	ტიმოთე I იოანე II კაპადოკიელი ეპიფანე ანთიმ I მინა ევტიხი იოანე III სქოლასტიკოსი იოანე IV კირიაკი

VII საუკუნე	თომა I სერგი I პირუს I პავლე II პეტრე თომა II იოანე V კონსტანტინე I თეოდორეI გიორგი I პავლე III კალინიკე I

VIII საუკუნე	კირი იოანე VI გერმანე I ანასტასი კონსტანტინე II ნიკიტა I პავლე IV ახალი წმინდა ტარასი

IX საუკუნე	ნიკიფორე თეოდოტ I ანტონ I იოანე VII მეთოდე I ეგნატე ფოტიოს I სტეფანე I ანტონ II

X საუკუნე	ნიკოლოზ მისტიკოსი ექვთიმე სტეფანე II ტრიფონი თეოფილაქტე პოლიევქტი ბასილ I ანტონ III ნიკოლოზ II სისინიუს II

XI საუკუნე	სერგი II ევსტათი ალექსი სტუდიტი მიხეილ კერულარი კონსტანტინე III ლიხუდი იოანე VIII ქსიფილინოსი კოზმა I ევსტათი გარიდა ნიკოლოზ III

XII საუკუნე	იოანე IX აგაპიტი ლეო მიხეილ II კურკუ კოზმა II ატიკი ნიკოლოზ IV მუზალონი თეოდოტ II ნეოფიტე I კონსტანტინე IV ხლიარინი ლუკა მიხეილ III ხარიტონ ევგენიოტი თეოდოსი ბასილ II ნიკიტა II მუნტანი ლეონტი დოსითეოსი გიორგი II ქსიფილინოსი იოანე X

XIII საუკუნე	მიხეილ IV თეოდორე II მაქსიმე II მანუელ I გერმანე II მეთოდე მანუელ II არსენი ნიკიფორე II გერმანე III იოსებ I იოანე XI გრიგორ II კვიპროსელი ათანასე I იოანე XII

XIV საუკუნე	ნიფონტი I იოანე XIII გერასიმე I ისაია იოანე XIV ისიდორე I კალისტე I ფილოთეოს კოკინი მაკარი ნილი ანტონ IV კალისტე II მათე I

XV საუკუნე	ექვთიმე II იოსებ II მიტროფანე III გრიგორ III ათანასე გენადი სქოლარიოსი ისიდორე II სოფრონე I იოასაფ I მარკუს II სიმონ I დიონისე I რაფაელ I მაქსიმე III ნიფონტი II მაქსიმე IV იოაკიმ I

XVI საუკუნე	პახომი I თეოლეპტ I იერემია I იოანიკე დიონისე II იოასაფ II მიტროფან III იერემია II პახომი II თეოლეპტ II მათე II გაბრიელ I თეოფანე I მელეტი I პეგასი

XVII საუკუნე	ნეოფიტე II რაფაელ II კირილე I ტიმოთე II გრიგორ IV ანთიმ II კირილე II ათანასე III ნეოფიტე III პართენ I პართენ II იოანიკე II კირილ III პაის I პართენ III გაბრიელ II პართენ IV თეოფან II დიონისე III კლიმენტი მეთოდე III დიონისე IV გერასიმე II ათანასე IV იაკობი კალინიკე II ნეოფიტე IV

XVIII საუკუნე	გაბრიელ III ნეოფიტე V კიპრიანე I კირილე IV ათანასე V კოზმა III იერემია III კირილე V კალინიკე III პაის II სერაფიმე I ნეოფიტე VI კირილე V კალინიკე IV სერაფიმე II იოანიკე III სამუელ I მელეტი II თეოდოსი II სოფრონ II გაბრიელ IV პროკოფი I ნეოფიტ VII გერასიმე III გრიგორ V

XIX საუკუნე	კალინიკე V იერემია IV კირილე VI ევგენი II ანთიმ III ხრისანთი აგათანგელი კონსტანტი I კონსტანტი II გრიგორ VI ანთიმ IV ანთიმ V გერმანე IV მელეტი III ანთიმ VI ანთიმ IV გერმანე IV ანთიმ VI კირილე VII იოაკიმ II სოფრონი III გრიგორ VI ანთიმ VI იოაკიმ II იოაკიმ III იოაკიმ IV დიონისე V ნეოფიტე VIII ანთიმ VII კონსტანტინე V

XX საუკუნე	იოაკიმ III გერმანე V მელეტი IV გრიგორ VII კონსტანტინე VI ბასილ III ფოტიოს II ბენიამინი მაქსიმე V ათენაგორა დიმიტრი I

XXI საუკუნე	ბართლომე I