Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
შინაარსზე გადასვლა

ხახუნი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ხახუნი — მყარი სხეულების ურთიერთქმედების პროცესი, მათი შეფარდებითი მოძრაობისას (გადახრა) ან მყარი სხეულის მოძრაობისას აირის ან სითხის გარემოში. მეორენაირად უწოდებენ ფრიქციულ ურთიერთქმედებას (ინგლ. friction). ხახუნის პროცესების შესწავლას აწარმოებს ფიზიკის დარგი რომელსაც ეწოდება ფრიქციული ურთიერთქმედების მექანიკა, ან ტრიბოლოგია.

ხახუნს ძირითადად აქვს ელექტრული ბუნება იმ პირობით, რომ ნივთიერება არის ნორმალურ მდგომარეობაში. ხეგამტარობის მდგომარეობაში კრიტიკული ტემპერატურისაგან მოცილებით ხახუნის ძირითად «წყაროს» წარმოადგენს ფონონები, ხოლო ხახუნის კოეფიციენტი შეიძლება შემცირდეს რამდენიმეჯერ.

ორი შეხების მქონე სხეულის შეფარდებითი მოძრაობისას, ხახუნის ძალა რომელიც ამ დროს წარმოიქმნება, შეიძლება დავყოთ: