ಗೀಚುಬರಹ
ಒಂದು ಸ್ವತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗೀಚಿದ ಚಿತ್ರಗಳು, ಗೀಚಿದ ಅಕ್ಷರಗಳು, ಗೀಚುಗಳು, ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಅಥವಾ ಗುರುತಿಸಿರುವುದನ್ನು ಗ್ರಾಫಿಟಿ (ಗೀಚುಬರಹ)(ಏಕವಚನ:ಗ್ರಾಫಿಟೊ ; ಬಹುವಚನವನ್ನು ಸಮೂಹ ನಾಮಪದನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ)ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೋಡೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಸರಳವಾದ ಬರೆದ ಪದಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಗೀಚುಬರಹವು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಬಹಿರಂಗ ಗುರುತುಗಳಾಗಿದೆ. ಗೀಚುಬರಹ ಪುರಾತನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು, ಪುರಾತನ ಗೀಸ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ.[೧] ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರ, ಸಾಮಾನ್ಯ ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕರ್ಗಳು ಅತಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ. ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಸ್ವತ್ತಿನ ಒಡೆಯನ ಸಮ್ಮತಿ ಪಡೆಯದೆ ಗೀಚುಬರಹದಿಂದ ಸ್ವತ್ತನ್ನು ವಿಕಾರಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಕಾನೂನಿನಡಿ ಶಿಕ್ಷಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಸಂವಹಿಸಲು ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರಿಗೆ ಇದು ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲರ್ಹವಾದ ಕಲೆಯಾಗಿದೆ; ಇತರರಿಗೆ ಇದು ಕೇವಲ ವಿಧ್ವಸಂಕ ಕೃತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಪಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾಗಿ ವಿಕಸಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಯಿಂದ ತಲೆಮರೆಸಿಕೊಂಡು ಉಳಿವ ಒಂದು ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಭೂಗತ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಬಿ-ಬಾಯಿಂಗ್ನೊಂದಿಗೆ ಆಗಾಗ ಸಂಬಂಧಪಡುತ್ತದೆ.[೨] ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಒಂದು ತಂಡ ಸಂಕೇತವನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸೂಚಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಗುಂಪು-ಸಂಬಂಧಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗೆ "ಕಟ್ಟುದಾರ"ವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ವಿವಾದಗಳು ನಗರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು/ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಗೀಚುಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಅಸಮ್ಮತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಗೀಚುಬರಹದ ಅನೇಕ ಭಿನ್ನವಾದ ರೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಶೈಲಿಗಳಿವೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಕ್ಷಿಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಲಾ ರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಮೌಲ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವಾದಗೊಳಪಟ್ಟಿದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಒಂದೇ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳಿಂದ ದೂಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ರಕ್ಷಣೆಗೂ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ.
ಪದಮೂಲ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಫಿಟೊ ಇವುಗಳು ಇಟಲಿಯ ಪದವಾದ ಗ್ರಾಫಿಯಾಟೊ ("ಗೀಚಿದ")ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿವೆ. "ಗ್ರಾಫಿಟಿ" ಯನ್ನು ಕಲಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಗೀಚುವ ಮೂಲಕ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಕಲೆಗಾರಿಕೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಫಿಟೊ ಒಂದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪದವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವರ್ಣದ್ರವ್ಯದ ಒಂದು ಪದರದ ಕೆಳಗೆ ಇರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಪದರವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ವರ್ಣದ್ರವ್ಯದ ಒಂದು ಪದರದ ಮೂಲಕ ಗೀಚುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕುಂಬಾರರು ಈ ತಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ಮೊದಲು ಸರಕುಗಳಿಗೆ ಗಾಜಿನ ಲೇಪ ನೀಡಿ ಆನಂತರ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಗೀಚುತ್ತಿದ್ದರು. ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸುಣ್ಣದಕಲ್ಲು ಅಥವಾ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ಗೀಚುತಿದ್ದರೂ, ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಚೂಪಾದ ವಸ್ತುವಿನಿಂದ ಕೆತ್ತುತ್ತಿದ್ದರು. ಗ್ರೀಕ್ ಭಾವರೂಪγράφειν - ಗ್ರಾಫಿನ್ ಎಂದರೆ "ಬರೆಯುವುದು" ಎಂದರ್ಥವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅದೇ ಮೂಲದ್ದಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಪದವನ್ನು ರೋಮ್ ಅಥವಾ ಪಾಂಪೈನಲ್ಲಿರುವ ಸಮಾಧಿ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿರುವಂತಹ ಪುರಾತನ ಹೂಳುಮನೆಗಳು ಅಥವಾ ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕಾಣುವ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು, ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು, ಇತರೆಗೆಳಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಒಂದು ಮೇಲ್ಪದರದ ಮೇಲೆ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯನ್ನು ರಚಿಸುವಂತಹ ರೀತಿಯಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಈ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾರಂಭಿಸಿತು.
ಗ್ರಾಫಿಟಿಯ ಮೊದಲಿನ ರೂಪಗಳು ೩೦,೦೦೦ BCE ಯಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಾಣಿ ಮೂಳೆಗಳು Archived 2018-10-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಮತ್ತು ವರ್ಣದ್ರವ್ಯಗಳಂತಹ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಗುಹಾಂತರ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಲಿಪಿಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ.[೩] ಈ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳನ್ನು ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿನ ಒಳಭಾಗದ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರದ ಹಾಗೂ ಪವಿತ್ರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬರೆಯಲಾದ ಚಿತ್ರಗಳು ಪ್ರಾಣಿ ವನ್ಯಜೀವನ ಹಾಗೂ ಶಿಕಾರಿ ದಂಡಯಾತ್ರೆಗಳನು ತೋರಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರು ಈ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದ್ದಿರಬಹುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಈ ಸ್ವರೂಪದ ಗೀಚುಬರಹವು ಅಸಮ್ಮತಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.
ಆದಿ-ಅರೇಬಿಕ್ನ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪವಾದ ಸಫಾಯೆಟಿಕ್ ಭಾಷೆಯ ಗೊತ್ತಿರುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮೂಲ ಗ್ರಾಫಿಟಿಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ: ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣದ ಸಿರಿಯಾ, ಪೂರ್ವದ ಜೋರ್ಡಾನ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾಗಳ ಕಪ್ಪುಶಿಲೆ ಮರುಭೂಮಿ ಕಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲ್ಮೈನಲ್ಲಿ ಗೀಚಲಾದ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು. ಸಫಾಯಿಟಿಕ್ ೧ನೇ ಶತಮಾನ BCE ನಿಂದ ೪ನೇ ಶತಮಾನ(CE)ದವರೆಗೆ ಇತ್ತು.
ಆಧುನಿಕ-ಶೈಲಿ ಗೀಚುಬರಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]"ಆಧುನಿಕ ಶೈಲಿ" ಗೀಚುಬರಹದ ಮೊದಲು ತಿಳಿದುಬಂದ ಉದಾಹರಣೆಯು ಎಫೆಸಸ್ (ಆಧುನಿಕಕಾಲದ ಟರ್ಕಿಯಲ್ಲಿ)ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಗಳು ಇದನ್ನು ವ್ಯಭಿಚಾರದ ಜಾಹಿರಾತು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮೊಸಾಯಿಕ್(ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಗಾಜಿನ ಚಿತ್ರಗಳುಳ್ಳ ಕಲಾಕೃತಿ)ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲು ಹಾಸುದಾರಿಯ ಬಳಿ ಇರುವ ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಒಂದು ಹೃದಯವನ್ನು ಜೊತೆಗೆ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತು ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಹಾಗೂ ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ಹಣಸಂದಾಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.[೪]
ಪ್ರಾಚೀನ ರೋಮನ್ನರು ಗೋಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಮೇಲೆ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಕೆತ್ತಿದ್ದರು, ಈಜಿಫ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಇದರ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಜಗತ್ತಿನ ಗೀಚುಬರಹವು ಇಂದಿನ ಸಮಾಜ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಚಾರಗಳಿಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಒಳಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇಂದಿನ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣ ಆದರ್ಶಗಳ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಪ್ರಾಚೀನ ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರೀತಿ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಭಾಷಣಕಲೆ ಹಾಗೂ ಚಿಂತನೆಯ ಸರಳ ಪದಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೫] ಪಾಂಪೈನಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾದ ವೆಸುವಿಯಸ್ನ ಸ್ಫೋಟನಾ ಗೀಚುಬರಹವು , ಪ್ರಾಚೀನ ರೋಮನ್ ಬೀದಿಜೀವನದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಭಿಶಾಪಗಳು, ಮಂತ್ರ ವಶೀಕರಣಗಳು, ಪ್ರೀತಿ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು, ಅಕ್ಷರಮಾಲೆಗಳು, ರಾಜಕೀಯ ಗುರಿನುಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಒಂದು ಶಿಲಾಶಾಸನವು ಅಪ್ರತಿಮ ಸುಂದರಿ ಮತ್ತು ತುಂಬಾ ಬೇಡಿಕೆಯ ನ್ಯುಸೆರಿಯಾದ ವೇಶ್ಯೆ ನೊವೆಲಿಯಾ ಪ್ರಿಮಿಜಿನಿಯಾ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆಯ ವಿಳಾಸವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ’ಮನ್ಸೆಟ ಟೆನೆ ’:"ಹುಷಾರಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸು" ಎಂಬ ಬರಹದೊಂದಿಗೆ ಶಿಶ್ನ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಗ್ನ ಪ್ರೇಮಗಳು ಕೂಡ ಪ್ರಾಚೀನ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ದಾರಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ:
- ಕ್ವಿಸ್ಕ್ವಿಸ್ ಅಮಟ್. ವೆನಿಯಟ್. ವೆನೆರಿ ವೊಲೊ ಫ್ರಾಂಗೆರೆ ಕೋಸ್ಟಸ್
- ಫಸ್ಟಿಬಸ್ ಎಟ್ ಲಂಬೊಸ್ ಡೆಲಿಬರೇಟ್ ಡೀ
- ಪೆಕ್ಟುಸ್ ಸಿ ಪೊಟೆಸ್ಟ್ ಇಲ್ಲ ಮಿಹಿ ಟೆನೆರಮ್ ಪರ್ಟಂಡಿಯರ್
- ಕ್ವಿಟ್ ಇಗೊ ನಾನ್ ಪೊಸಿಮ್ ಕ್ಯಾಪಟ್ ಇಲ್ಲೆ ಫ್ರಾಂಗಿಯರ್ ಫಸ್ಟ್?
- ಪೆಕ್ಟುಸ್ ಸಿ ಪೊಟೆಸ್ಟ್ ಇಲ್ಲ ಮಿಹಿ ಟೆನೆರಮ್ ಪರ್ಟಂಡಿಯರ್
- ಫಸ್ಟಿಬಸ್ ಎಟ್ ಲಂಬೊಸ್ ಡೆಲಿಬರೇಟ್ ಡೀ
- ಪ್ರೀತಿಸಿದವರು, ನರಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ. ರತಿಯ ಪಕ್ಕೆಲುಬನ್ನು ಮುರಿಯಲಿಚ್ಚಿಸುತ್ತೇನೆ.
- ದೊಣ್ಣೆ ಹೊಡೆತದೊಂದಿಗೆ ಆಕೆಯ ಸೊಂಟವನ್ನು ವಿರೂಪಗೊಳಿಸುತ್ತೇನೆ.
- ನನ್ನ ಕೋಮಲ ಹೃದಯವನ್ನು ಆಕೆ ಮುರಿಯಬಹುದಾದರೆ
- ನಾನ್ಯಾಕೆ ಆಕೆಯ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಡೆಯಬಾರದು?
- ಸಿಐಎಲ್ IV, ೧೨೮೪.
- ನಾನ್ಯಾಕೆ ಆಕೆಯ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊಡೆಯಬಾರದು?
- ನನ್ನ ಕೋಮಲ ಹೃದಯವನ್ನು ಆಕೆ ಮುರಿಯಬಹುದಾದರೆ
- ದೊಣ್ಣೆ ಹೊಡೆತದೊಂದಿಗೆ ಆಕೆಯ ಸೊಂಟವನ್ನು ವಿರೂಪಗೊಳಿಸುತ್ತೇನೆ.
ಗೀಚುಬರಹದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ವರೂಪಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿವೆ. ಈ ಗೀಚುಬರಹದಲ್ಲಿನ ಕಾಗುಣಿತ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಕರಣದಲ್ಲಿನ ತಪ್ಪುಗಳು ರೋಮನ್ ಕಾಲದ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಮಾತಾಡುವ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯ ಉಚ್ಛಾರಣೆಯ ಕುರಿತು ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಿಐಎಲ್ IV, ೭೮೩೮: ವೆಟಿಯಮ್ ಫರ್ಮಮ್ / aed [ilem]ಕ್ವಾಕ್ಟಿಲಿಯರ್ [ii] [sic]rog [ant]ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ "ಕ್ಯೂ" ವನ್ನು "ಕೊ" ಎಂದು ಉಚ್ಛರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಿಐಎಲ್ IV, ೪೭೦೬-೮೫ ಅಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ೮೩ ಗೀಚುಬರಹದ ತುಣುಕುಗಳು, ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿನ ಓದುವ ಮತ್ತು ಬರೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಸಾಕ್ಷ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಂಬಸಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಂಡುಬರುವ ಗೀಚುಬರಹವು ವೆಸುವಿಯಸ್ನಿಂದ ಹೊರಚಿಮ್ಮಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಕ್ರೆಸೀನ್ಸ್ನಿಂದ ಹೊಸದಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡದ್ದಾಗಿದೆ. ಗೀಚುಬರಹವು ಮುಖ್ಯ ಕರ್ಮಚಾರಿ ಮತ್ತು ಆತನ ಕೆಲಸಗಾರರಿಂದ ಬಿಟ್ಟದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಿಐಎಲ್ VII, ೧೨, ೧೮-೨೦ ನಲ್ಲಿನ ವೇಶ್ಯಾವಾಸ ೧೨೦ ತುಣುಕುಗಳಿಗೂ ಅಧಿಕ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವುಗಳು ವೇಶ್ಯೆಯರ ಮತ್ತು ಅವರ ಗಿರಾಕಿಗಳದ್ದಾಗಿವೆ. ಸಿಐಎಲ್ IV, ೪೩೯೭ ನಲ್ಲಿನ ಆಯುಧವೀರರ ಅಕಾಡೆಮಿಯು ಗ್ಲೇಡಿಯೇಟರ್(ಆಯುಧವೀರ)ಸೆಲಾಡಸ್ ಕ್ರಿಸೀನ್ಸ್(ಸಸ್ಪೆರಿಯಮ್ ಪೆಲರಮ್ ಸೆಲಾಡಸ್ ತ್ರೆಕ್ಸ್ ನ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:"ಹುಡುಗಿಯರು ನಿಟ್ಟುಸಿರುಬಿಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಥ್ರೇಶಿಯನ್ ಸೆಲಾಡಸ್")
ಪಾನಗೃಹದ ಮೇಲೆ ಬರೆದ ಪಾಂಪೈನ ಇನ್ನೊಂದು ತುಣುಕು, ಸಂಸ್ಥೆಯ ಒಡೆಯ ಹಾಗೂ ಆತನ ಪ್ರಶ್ನಾಯೋಗ್ಯ ಮದ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ:
- ಭೂಒಡೆಯ, ನಿನ್ನ ಸುಳ್ಳುಗಳು ಅನಿಷ್ಟವಾಗಲಿ
- ನಿನ್ನ ಶಿರದ ಮೇಲೆ ವಿನಾಶವನ್ನು ತರಲಿ
- ನೀನು ನೀನಾಗಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡದ ಮದ್ಯವನ್ನು ಕುಡಿ,
- ಬದಲಾಗಿ ನಿನ್ನ ಬಂಧುಗಳನ್ನು ನೀರು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡು.[೬]
- ನೀನು ನೀನಾಗಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡದ ಮದ್ಯವನ್ನು ಕುಡಿ,
- ನಿನ್ನ ಶಿರದ ಮೇಲೆ ವಿನಾಶವನ್ನು ತರಲಿ
ಕೇವಲ ಗ್ರೀಕರು ಮತ್ತು ರೋಮನ್ನರು ಮಾತ್ರ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಿಲ್ಲ: ಗ್ವಾಟೆಮಾಲದಲ್ಲಿನ ಟಿಕಾಲ್ನ ಪ್ರದೇಶ ಮಯಾನ್ ಕೂಡ ಪ್ರಾಚೀನ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವೈಕಿಂಗ್ ಗೀಚುಬರಹ ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್ನ ನ್ಯೂಗ್ರಾಂಗ್ ಮೌಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಹಾಗೂ ಕಾನ್ಸಾಂಟಿನೋಪಲ್ನ ಹಗಿಯ ಸೊಫಿಯಾದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವಾರಂಗಿಯನ್ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು(ಹಲ್ವ್ಡನ್)ರಹಸ್ಯಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಕಟಕಟೆಯ ಮೇಲೆ ಗೀಚಿರುವುದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ.ಗೀಚುಬರಹದ ಈ ಮೊದಲಿನ ಸ್ವರೂಪಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಜೀವನಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿವೆ.
ಟೆಚೆರಾನ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗೀಚುಬರಹಗಳನ್ನು ರೋಮನೆಸ್ಕ್(ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಯೂರೋಪ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಟ್ಟಡ ಶೈಲಿ)ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯಾದ ಚರ್ಚುಗಳ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಾಗ ಗೀಚಲಾಗಿದೆ.[೭]
ನವೋದಯ ಚಿತ್ರಕಾರರಾದ ಪಿಂಟುರಿಕ್ಕಿಯೊ, ರಾಫೆಲ್, ಮೈಕೆಲ್ಯಾಂಜಲೊ, ಗಿರ್ಲ್ಯಾಂಡಯೊ ಅಥವಾ ಫಿಲಿಪ್ಪಿನೊ ಲಿಪ್ಪಿ ನೆರೋವಿನ ಡೊಮಸ್ ಔರಾದ ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳಿಗೆ ಇಳಿದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಕೆತ್ತಿ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರಿಸಿ, ಅಸಂಬದ್ಧ ಶೈಲಿಯ ಅಲಂಕಾರದೊಂದಿಗೆ ವಾಪಸಾದರು.[೮][೯] ಅಮೆರಿಕಾದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೂ ಗೀಚುಬರಹದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ, ಅವು ಓರಿಗಾನ್ ಅನುಬಂಧದ ಜೊತೆಗೆ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾದ ಸಿಗ್ನೇಚರ್ ರಾಕ್.
ಆನಂತರ, ೧೭೯೦ರ ದಶಕದ ನೆಪೋಲಿಯೊನಿಕ್ ಈಜಿಪ್ಟ್ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಸೈನಿಕರು ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೧೦][೧೧]ದೊರೆ ಬೈರನ್ನು ಗ್ರೀಸ್ನ ಅಟಿಕಾದ ಕೇಪ್ ಸೌನಿಯನ್ನಲ್ಲಿನ ಪೊಸಿಡಾನ್ ದೇವಾಲಯದ ಏಕಶಿಲಾ ಸ್ತಂಭದ ಮೇಲೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ.[೧೧]
ಆಧುನಿಕ ಗೀಚುಬರಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗೀಚುಬರಹವು ಆಗಾಗ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಣೆದುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು ಹಾಗೂ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗ ಗೀಚುಬರಹಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ(ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿ). ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಶತಮಾನದ ಅನೇಕ ಇತರೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಗೀಚುಬರಹದ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಗೀಚುಬರವು ರೈಲುರಸ್ತೆ ಬಾಕ್ಸ್ಕಾರುಗಳ ಹಾಗೂ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಟೆಕ್ಸಿನೋ ಗೀಚುಬರಹವು ೧೯೨೦ರ ದಶಕದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತ ದಿನದವರೆಗಿನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೨] .ಅಮೆರಿಕಾ ತಂಡಗಳು ಇದನ್ನು ಬಳಸಿದ ಮತ್ತು ಅಮರಿಕಾದ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಇಳಿದು ಬಂದ ಪ್ರಯುಕ್ತ ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾಗು ದಶಕಗಳ ನಂತರ, ದೃಷ್ಟಾಂತವನ್ನೊಳಗೊಂಡ "ಕಿಲ್ರಾಯ್ ಇಲ್ಲಿತ್ತು" ಎಂಬ ನುಡಿಗಟ್ಟು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿತ್ತು. ಚಾರ್ಲಿ ಪಾರ್ಕರ್(ಅಡ್ಡಹೆಸರು "ಅಂಗಳದ ಹಕ್ಕಿ" ಅಥವಾ "ಪಕ್ಷಿ")ನ ಸಾವಿನ ತರುವಾಯ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಸುತ್ತ "ಪಕ್ಷಿ ಜೀವಂತವಾಗಿದೆ" ಎಂಬ ಬರಹದೊಂದಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹಗಳು ಆರಂಭವಾದವು.[೧೩] 1968ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯು ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ, ಅರಾಜಕತೆ, ಮತ್ತು ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಘೋಷಣೆಗಳಾದ L'ennui est contre-révolutionnaire (ಬೇಸರವು ಪ್ರತಿಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾಗಿದೆ)ಎಂಬುದನ್ನು ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ಗೀಚುಬರಹಗಳಲ್ಲಿ, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ ಕಲೆ, ಮತ್ತು ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಯು.ಎಸ್. ನಲ್ಲಿ ಇತರೆ ರಾಜಕೀಯ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು(ಅವು, ಕಪ್ಪು ಚಿರತೆ ಹ್ಯೂ ನ್ಯುಟನ್ ಬಗ್ಗೆ "Free Huey")ಗೀಚುಬರಹ ಸೀಮಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಮರೆಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇದ್ದಂತಿದ್ದರಿಂದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು ೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀಚುಬರಹ "ಡಿಕ್ ನಿಕ್ಸನ್ ಬಿಫೋರ್ ಹಿ ಡಿಕ್ಸ್ ಯು" ಯು.ಎಸ್. ಅಧ್ಯಕ್ಷರೆಡೆಗಿನ ಯುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿರೋಧವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ತುಂಬಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿತ್ತು.
ರಾಕ್ ಮತ್ತು ರೋಲ್ ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಉಪ ಶೈಲಿಯಾಗಿದೆ. "ಕ್ಲಾಪ್ಟನ್ ಇಸ್ ಗಾಡ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಶಿಲಾಶಾಸನವು ೨೦ನೇ ಶತಮಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗೀಚುಬರಹವಾಗಿದ್ದು, ಲಂಡನ್ನ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿದೆ. ೧೯೬೭ರ ವಸಂತದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಂಗ್ಟನ್ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ನಿಲ್ದಾಣದ ಗೋಡೆಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಶಂಸಕನೊಬ್ಬ ಗೀಚಿದ ನುಡಿಗಟ್ಟು ತುಂತುರು-ವರ್ಣಚಿತ್ರದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ನಾಯಿ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲಿನ ಗೀಚುಬರಹದ ಮೇಲೆ ಉಚ್ಚೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಛಾಯಾಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು. ೧೯೭೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಸ್ಥಾಪನಾ-ವಿರೋಧಿ ಪಂಕ್ ರಾಕ್ ಆಂದೋಲನದೊಂದಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹವೂ ಒಡಗೂಡಿತ್ತು. ಅನೇಕ ಪಂಕ್ ರಾತ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು,ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲದ ವಾಸಸ್ಥಳಗಳು ಹಾಗೂ ಹ್ಯಾಂಗ್ಔಟ್ಗಳು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಫಿಟಿ(ಗೀಚುಬರಹ)ಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಬ್ಲಾಕ್ ಫ್ಲಾಗ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಸ್(ಹಾಗೂ ಅವರ ಹಿಂಬಾಲಕರು)ತಂಡಗಳು ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಲೋಗೋಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಮಾಡಿಸಿದವು. ೧೯೮೦ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬುಡಮೇಲಾದ ಮಾರ್ಟಿನಿ(ಒಂದು ಬಗೆಯ ಬಂದೂಕು)ದರ್ಪಣ, ಇದು ಪಂಕ್ ತಂಡ ಮಿಸ್ಸಿಂಗ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಗೆ ಸೇರಿಸುವ ದಾರವಾಗಿದ್ದು, ಕೆಳ ಮನ್ಹಟ್ಟನ್ನಲ್ಲಿ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾದ ಗೀಚುಬರವಾಗಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಯು.ಎಸ್. ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಜರ್ಮನಿಯಾದ್ಯಂತ ನಿರ್ಲಜ್ಜ ಪಂಕ್ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಂದ ನಕಲು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.[೧೪]
"ಫ್ರೋಡೊ ಲೈವ್ಸ್" ಲಾರ್ಡ್ ಆಫ್ ವಿಂಗ್ಸ್ ನ ನಾಯಕನಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಒಂದು ಗೀಚುಬರಹವಾಗಿದ್ದು ಇದೂ ಅವುಗಳ ಸಾಲಿನೊಂದಿಗೊಡಗೂಡಿದ್ದು ಹೆಸರುವಾಸಿಗಿತ್ತು.
ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜನರು ತಮ್ಮ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ ಹಸಿಯಾದ ಸಿಮೆಂಟ್ ಅಥವಾ ಕಾಂಕ್ರಿಟ್ ಮೇಲೆ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಗೀಚುಬರಹ ಆಗಾಗ ಜೋಡಿಯೊಂದರ ಪರಸ್ಪರ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಇರುವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಸಲ ಇಂತಹ ಗೀಚುಬರಹಗಳಿಗೆ ತಾರೀಖನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಮಾರಕದೊಳಗೆ ಒಂದು ನೋಟವನ್ನು ಬೀರಲು ಅನುವಾಗುವಂತೆ ದಶಕಗಳವರೆಗೆ ಮುಟ್ಟದೇ ಹಾಗೇ ಬಿಟ್ಟಿರಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಗೀಚುಬರಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸುಮಾರು ೧೯೬೦ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಗೀಚುಬರವನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸ್ಯಾವೇಜ್ ಸ್ಕಲ್ಸ್, ಲಾ ಫ್ಯಾಮಿಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಅನಾಗರೀಕ ಅಲೆಮಾರಿಗಳು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ೧೯೬೦ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಫಿಲೆಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಗೀಚುಬರಹ ಬರಹಗಾರರಾದ ಕಾರ್ನ್ಬ್ರೆಡ್, ಕೂಲ್ ಅರ್ಲ್ ಮತ್ತು ಟಾಪ್ಕ್ಯಾಟ್ ೧೨೬ ಇವರ ಸಹಿಗಳು-ಉದೃತ್ತವಾಕ್ಯಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದವು.[೧೫][೧೬] ಕಾರ್ನ್ಬ್ರೆಡ್ನನ್ನು ಆಗಾಗ ಆಧುನಿಕ ಗೀಚುಬರಹದ ಮೊದಲ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲೊಬ್ಬನಂತೆ ಉದಾಹರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೭] ೧೯೭೦-೭೧ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹದ ಹೊಸಶೋಧದ ಕೇಂದ್ರವು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರಕ್ಕೆ ಸಾಗಿತು, ಇಲ್ಲಿ ಬರಹಗಾರರು TAKI 183 ಮತ್ತು Tracy 168 ನ್ನು ಬೆನ್ನುಹತ್ತಿ, ಹಿಂಬಾಲಿಸಿ ತಮ್ಮ ಬೀದಿಹೆಸರನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಡ್ಡಹೆಸರಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರ ಕೆಲಸದಿಂದ ಒಂದು ರೈಲನ್ನು "ಬಾಂಬ್" ಮಾಡಿ, ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಇದನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಬಿಡುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗೂ ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಮನತಟ್ಟುವಂತಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಸಾಕಷ್ಟು ಪೂರ್ಣವ್ಯಾಪ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ - "ಆಲ್ ಸಿಟಿ". ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್ನ ಬರಹಗಾರರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಗುರುಳೆ ಅಕ್ಷರಗಳು ಶುರುವಿನಲ್ಲಿ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡವು, ವಿವರವಾದ ಬರಹ ಟ್ರೇಸಿ ೧೬೮ ನ್ನು ಬೇರೆ
ಭಾಷೆಗೆ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದರೂ "ವೈಲ್ಡ್ಸ್ಟೈಲ್" ಕಲೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಮುಂದಾಯಿತು.[೧೫][೧೮] ಝಿಫಿರ್ ಮತ್ತು ಲೇಡಿ ಪಿಂಕ್ರಂತಹ ಕಲಾವಿದರಿಂದಾದ ೭೦s ಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಹೊಸಶೈಲಿಯ ಪ್ರಾರಂಭಕರು ಸೇರಿಕೊಂಡರು.[೧೫] [೧೯] ಗೀಚುಬರಹವು ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ(ರ್ಯಾಪಿಂಗ್, ಡಿಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೇಕ್ಡ್ಯಾನ್ಸ್ನೊಂದಿಗೆ).[೧೯] ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ ಇತರೆ ರೂಪಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಆರಂಭಿಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಿಂದ ಹಾಗು ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ ಇತರೆ ಅಂಶಗಳು ಕಲೆಯ ಪ್ರಕಾರಗಳಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಗೀಚುಬರಹ ಮತ್ತು ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವು ಉದ್ಭವಿಸಿತು. ಎಂಭತ್ತರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ , ಈ ರೂಪ ಬೀದಿಯಿಂದ ಕಲಾ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸಾಗಿತು. ಜೀನ್-ಮೈಕೆಲ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕ್ವಿಯಟ್ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳಿಗೆ ತನ್ನ SAMO ಟ್ಯಾಗ್ನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟನು, ಹಾಗೂ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ಗೆ ಬೀದಿ ಕಲೆಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಕೂಡ ಸಡಿಲಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಗೀಚುಬರಹಕ್ಕಾಗಿ ಬರೆದ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾದ ವಿಜಯಗೀತೆಗಳನ್ನು ತೊಂಬತ್ತರ ದಶಕದಾದ್ಯಂತ ಕೇಳಬಹುದಾಗಿತ್ತು, ಆರ್ಟಿಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ನ"ರಾಂಗ್ ಸೈಡ್ ಆಫ್ ದ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಸ್" ಕ್ವೆಲ್ನ ಬ್ರಿಕ್ ವಾಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಈಸೋಪ್ ರಾಕ್ನ "ನೊ ಜಂಪರ್ ಕೇಬಲ್ಸ್" ಹಾಡುಗಳಲ್ಲೂ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.[೧೫]
ಮೂಲಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆರಂಭಿಕ ನವ್ಯವಾದಿ ಗೀಚುಬರಹವು ೧೯೨೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿನ ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾರುಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದಾಗಿದ್ದರೂ, ಇಂದಿನ ಸಮಕಾಲೀನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೂ ಗೀಚುಬರಹ ಆಂದೋಲವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇದು ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ೧೯೬೦ರ ಗ್ಯಾಂಗ್ ಸದಸ್ಯರುಗಳ ಆಲೋಚನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹುಟ್ಟಿದ್ದಾಗಿದೆ.[೨೦] ೧೯೬೯ ರಿಂದ ೧೯೭೪ರ ಆದ್ಯಂತದ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹದ "ಪ್ರಥಮಾನ್ವೇಷಣೆಯ ಯುಗ" ಜರುಗಿತು. ಈ ಕಾಲಾವಧಿಯು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕಾಲವಾಗಿತ್ತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಗೀಚುಬರಹದ ಟ್ಯಾಗ್ಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪಗಳ ಹೊಸ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಸ್ಥಳ(ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಫಿಲೆಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ)ವಾಯಿತು. ಈ ಸಮಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ನಗರದ ಸುತ್ತ ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದರು. ಇದು ಅನಾವರಣಗೊಳ್ಳುವ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. NYCಯಿಂದ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾಯಿಂದ NYCಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬಂದ ನಂತರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮದ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಲು ನಗರವು ಗೀಚುಬರಹದ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲೊಬ್ಬನಾದ TAKI ೧೮೩ಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. TAKI ೧೮೩ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಹೈಟ್, ಮನ್ಹಟನ್ನಿಂದ ಬಂದ ಒಬ್ಬ ಯುವಕನಾಗಿದ್ದು, ಈತ ಪಾದ ಸಂದೇಶಕಾರನಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ. ಈತನ ಟ್ಯಾಗ್, ಈತನ ಹೆಸರು ಡೆಮೆಟ್ರಿಯಸ್(ಡೆಮೆಟ್ರಕಿ),TAKI, ಮತ್ತು ಈತನ ಬೀದಿ ಸಂಖ್ಯೆ,೧೮೩ ರ ಸಮ್ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಪಾದ ಸಂದೇಶಕಾರನಾಗಿ, ಈತ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಪಯಣಗಳೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಟ್ಯಾಗ್ಗಳನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ. ಇದು ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ "'Taki ೧೮೩' ಸ್ಪಾನ್ಸ್ ಪೆನ್ ಪಾಲ್ಸ್" ಎಂಬ ಶಿರೋನಾಮೆಯ ಲೇಖನ ಉದ್ಭವವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.[೧೦][೧೬][೨೧] ಗೀಚುಬರಹ ಉಪಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಹೊರಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೂ, ಜುಲಿಯೊ 204ನು ಒಬ್ಬ ಆರಂಭಿಕ ಬರಹಗಾರನೆಂಬ ಮನ್ನಣೆಗೆ ಪಾತ್ರನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಸಮಯದ ಇತರೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಸರುಗಳು: ಸ್ಟೇ ಹೈ 149,ಫೇಸ್ 2, ಸ್ಟಿಚ್ ೧, ಜೋ ೧೮೨, ಜ್ಯೂನಿಯರ್ ೧೬೧ ಮತ್ತು ಕೇ ೧೬೧. ಬಾರ್ಬರ ೬೨ ಮತ್ತು ಇವಾ ೬೨ ಇವರು ಕೂಡ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖರಾಗಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಬರಹಗಾರರೆಂದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು.
ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಘಟಿಸಿದ ಇನ್ನೊಂದು ಘಟನೆಯೆಂದರೆ, ನಗರದ ಬೀದಿಗಳಿಂದ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗಗಳವರೆಗೆ ನಡೆದ ಹೊರಗಿನ ಆಂದೋಲನ. ಸುಮಾರು ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಮೂಲವನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಕಲಾವಿದರ ಗುರಿ "ಮೇಲೇಳು"ವುದಾಗಿತ್ತು: ಎಷ್ಟು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಟ್ಯಾಗುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಂಬುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಲು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಸಾಧಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಕಡಿಮೆ ನಷ್ಟದೊಂದಿಗೆ ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ರೈಲುಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಕಲಾವಿದರು ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಪ್ರಾಂಗಣದೊಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಶುರುಮಾಡಿದರು, ಆಗಾಗ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಕಾರು ಪಾರ್ಶ್ವಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ದೊಡ್ಡ ವಿವರವಾದ ಕಲಾ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬಿಂಗ್ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಲಿರುವವು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಯಿತು.
ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಲಾವಿದರು ಇರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದನೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ದಾರಿಯ ಅವಶ್ಯಕವಿದ್ದುದರಿಂದ ೧೯೭೧ ರಷ್ಟೊತ್ತಿಗೆ ಟ್ಯಾಗುಗಳು, ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಯಾಲಿಗ್ರಾಫಿಕ್ನಂತೆ ಕಾಣುವ ಕಲವಿದರ ಸಹಿಯನ್ನು ಹೊಂದಲು ಶುರುಮಾಡಿದವು. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಸೃಜನಶೀಲತೆಯಿಂದ ಆಚೆಗೆ, ಟ್ಯಾಗುಗಳು ಕೂಡ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದವು - ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರು ಪತ್ರದ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಗೆರೆಗಳ ದಪ್ಪವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು ಜೊತೆಗೆ ಅವರ ಟ್ಯಾಗುಗಳ ಸ್ಥೂಲ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಇದು ೧೯೭೨ರಲ್ಲಿ ’ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಕೃತಿ’ ಅಥವಾ ’ಕೃತಿ’ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿತು. ಸೂಪರ್ ಕೂಲ್ ೨೨೩ ಈ ರೀತಿಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗನೆಂಬ ಮನ್ನಣೆಗೆ ಪಾತ್ರನಾದ.[೨೨][೨೩][೨೪]
ಇದರಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವಿನ್ಯಾಸಗಳಾದ, ಪೊಲ್ಕಾ ಡಾಟ್ಸ್, ಕ್ರಾಸ್ಹ್ಯಾಚಸ್, ಮತ್ತು ಚೆಕರ್ಸ್ಗಳು ತುಂಬಾ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು. ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದಂತೆ, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ಬಳಕೆ ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. "ಮೇಲಿನಿಂದ-ಕೆಳಗೆ", ಇಡೀ ಕಾರು ಸುರಂಗಮಾರ್ಗದ ಎತ್ತರವನ್ನು ಅಳತೆ ಹಾಕಿದ ಕೆಲಸಗಳು, ಸುಮಾರು ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಅವರ ಮೊದಲ ಪ್ರಕಾಶನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಈ ಸಮಯಾವಧಿಯ ಸಮಗ್ರ ಸೃಜನಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಿಂದ ಗುರುತಿಸದೇ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ - ಹ್ಯುಗೊ ಮಾರ್ಟಿನೆಝ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ಸ್(ಯುಜಿಎ)ವನ್ನು ೧೯೭೨ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ. ಯುಜಿಎ ಆ ಸಮಯದ ಅನೇಕ ಉನ್ನತ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿತ್ತು. ೧೯೭೪ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ದೃಶ್ಯಾವಳಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೂನ್ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. TF೫ (ದಿ ಫ್ಯಾಬುಲಸ್ ಫೈವ್), ಒಂದು ತಂಡವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅವರು ವಿವರಣಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಸಮಗ್ರ ಕಾರುಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಗಿತ್ತು..[೨೫]
೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಗೀಚುಬರಹದ ಬರಹ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಮೇಲಿನ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಈ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯು.ಎಸ್. ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಬಲವಾದ "ಬಾಂಬಿಂಗ್" ಸಂಭವಿಸಿದ್ದು, ಇದು ಗೀಚುಬರಹ ನಿವಾರಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಕಲಾ ಸ್ವರೂಪದ ಹೋರಾಟದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಥವಾ ಸಾಗಣೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿತು. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲೇ, "ಟಾಪ್-ಟು-ಬಾಟಮ್"ಗಳು ಇಡಿ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಕಾರುಗಳನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ವಿಕಸಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು ಈ ಯುಗದ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನೀಯವಾದದ್ದು "ಥ್ರೋ-ಅಪ್"(ಅಸಮ್ಮತಿ ಸೂಚಿಸು)ನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ರುಜುವಾತಾಯಿತು, ಇವುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಟ್ಯಾಗಿಂಗುಗಳಿಗಿಂತ ಬಹು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಹಿದ್ದವು ಆದರೆ "ಖಂಡ"ದಷ್ಟು ಜಟಿಲವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯ ತರುವಾಯವೇ, ಯಾರು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಯಥೇಚ್ಛ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಥ್ರೋ-ಅಪ್ಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದೆಂದು ನೋಡಲು ಥ್ರೋ-ಅಪ್ಗಳು ಪಂದ್ಯಕ್ಕಿಳಿದವು.
ಗೀಚುಬರಹ ಬರವಣಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗುತ್ತಾ ಬಂತು ಹಾಗೂ ಕಲಾವಿದರು "ಎಲ್ಲ-ನಗರ"ಗಳಿಗೆ ಹೋಗಲು ಅಥವ ಎನ್ವೈಸಿಯ ಎಲ್ಲ ಐದು ಪಟ್ಟಣಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಕಾಣಲು ಹೆಣಗಾಡಿದರು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ೭೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಜಡವಾಗುತ್ತಾ ಬಂದವು. ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿನ ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರನ್ನು, ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಬದಲಾಯಿಸುವ ಒಂದು ಆಸೆಯೊಂದಿಗೆ ೧೯೮೦ರ ದಶಕಕ್ಕೆ ದಾಪುಗಾಲಿಡುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.
೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧ ಹಾಗೂ ೧೯೮೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭವು ದೃಶ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದು ಹೊಸ ಸಂಚಲನವನ್ನು ತಂದಿತು. ಗೀಚುಬರಹದ ಪ್ರಭಾವವು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್ನಿಂದಾಚೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಸ್ನೇಹಪೂರ್ಣ ಫ್ರೆಡಿಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹದ ಒಂದು ಆಂದೋಲನ ಶುರುವಾಯಿತು ಈ ಸಮಯದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀಚುಬರಹದ ಮೂರ್ತಿ ಫ್ಯಾಬ್ 5 ಫ್ರೆಡಿ(ಫ್ರಡ್ ಬ್ರಾಥ್ವೈಟ್), ಈತ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ "ಗೋಡೆ-ಬರಹ ತಂಡ"ವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ. ಈತ ಮೇಲಿನ ಮ್ಯಾನ್ಹಟನ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್ ನಡುವಿನ ತುಂತುರು ತಂತ್ರ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷರಗಳ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದನು, ಇವು ೭೦ರ ದಶಕದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನವಾಗಲು ಶುರುವಾದವು: "ಇದರಿಂದ ’ವೈಲ್ಡ್ ಸ್ಟೈಲ್’ ಬಂದಿತು".[೨೬] ಫ್ಯಾಬ್ ೫ ಫ್ರೆಡಿಯು ಗೀಚುಬರಹ ಮತ್ತು ರ್ಯಾಪ್ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿನ ಇದರ ಆರಂಭಿಕ ಅಡಿಪಾಯಗಳಾಚೆ ಪಸರಿಸಲು ,ಹಾಗೂ ಬಹುತೇಕ ವೈಟ್ಡೌನ್ಟೌನ್ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ದೃಶ್ಯಗಳ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯಕನಾಗಿದ್ದನೆಂಬ ಮನ್ನಣೆಗೆ ಆಗಾಗ ಪ್ರಾತ್ರನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ೧೯೭೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿನ ಹ್ಯುಗೊ ಮಾರ್ಟಿನೆಝ್ನ ರೇಝರ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯಿಂದೀಚೆಗೆ, ಸುಮಾರು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಸ್ಥಾಪಿತ ಕಲಾ ಜಗತ್ತು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಗ್ರಹಣಶೀಲವಾಗತ್ತಾ ಬಂದಿತು.
ಸಾಗಣೆ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಗೀಚುಬರಹ ಮೇಲೋತ್ಪಾಟನೆ ಒಂದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಇದು ಕೂಡ ನಿಜವಾದ ಬಾಂಬಿಂಗ್ನ ಅಂತಿಮ ಸಂಚಲನವಾಗಿತ್ತು. ಎಂಟಿಎ(ಮೆಟ್ರೊ ಟ್ರಾನ್ಸಿಟ್ ಅಥಾರಿಟಿ)ಯು ಪ್ರಾಂಗಣದ ಬೇಲಿಗಳನ್ನು ರಿಪೇರಿ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿತು, ಹಾಗೂ ಗೀಚುಬಹರ ಕಲಾವಿದರ ತೊಯ್ದಾಟದ ಸಮರವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಿತು. ಕಲಾವಿದರ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಶುರುವಾದ ಕಲಾವಿದರೊಂದಿಗಿನ ಎಂಟಿಎ ಕದನವು, ಅವರ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರು ಆಗಾಗ ಹತಾಶೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ತೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.
ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಸರಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಲಾ ವಿತರಕ ಕ್ಲಾಡಿಯೊ ಬ್ರುನಿಯಿಂದ ರೋಮ್ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ೧೯೭೯ರಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಲೀ ಕ್ವಿನೊನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಬ್ ೫ ಫ್ರೆಡಿಗೆ ಗ್ಯಾಲರಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ, ಇದು ಅವರ ಈ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಮೊದಲ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿತ್ತು. ಫ್ಯಾಬ್ ೫ ಫ್ರೆಡಿಯ ಡೆಬಿ ಹ್ಯಾರಿಯೊಂದಿಗಿನ ಸ್ನೇಹ ಬ್ಲಾಂಡಿಯ ಏಕ "ರಾಪ್ಚರ್ "(ಕ್ರಿಸಲಿಸ್, ೧೯೮೧)ನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿತು, ಇದರ ವಿಡಿಯೋದಲ್ಲಿ SAMO© ಗೀಚುಬರಹದ ಜೀನ್-ಮೈಕೆಲ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕಿಯಟ್ನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಅವರ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹದ ಅಂಶಗಳ ಒಂದು ವರ್ಣನೆಯ ಮೊದಲ ಮಿಣುಕು ನೋಟಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು. ಇಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವವಾದದ್ದು ಚಾರ್ಲಿ ಅಹರ್ನ್ನ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡ ಕಾದಂಬರಿ ಚಿತ್ರ ವೈಲ್ಡ್ ಸ್ಟೈಲ್ (ವೈಲ್ಡ್ ಸ್ಟೈಲ್, ೧೯೮೨)ಹಾಗೂ ಆರಂಭಿಕ ಪಿಬಿಎಸ್ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ ಸ್ಟೈಲ್ ವಾರ್ಸ್ (೧೯೮೩). ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡುಗಳಾದ "ದಿ ಮೆಸೇಜ್" ಮತ್ತು "ಪ್ಲಾನೆಟ್ ರಾಕ್" ಹಾಗೂ ಅವುಗಳೊಡಗೂಡಿದ ಸಂಗೀತ ವಿಡಿಯೋಗಳು (ಎರಡೂ ೧೯೮೨)ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ ಎಲ್ಲ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಹೊರಗಡೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆಸಕ್ತಿಗೆ ನೆರವು ನೀಡಿವೆ. ಸ್ಟೈಲ್ ವಾರ್ಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಾದ ಸ್ಕಿಮೆ, ದೊಂಡಿ, ಮಿನ್ಒನ್ ಹಾಗೂ ಝಿಫಿರ್ ಇವರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಣ್ಣಿಸಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆರಂಭಿಕ ಬ್ರೇಕ್ ಡ್ಯಾನ್ಸಿಂಗ್ ತಂಡಗಳಾದ ರಾಕ್ ಸ್ಟಡಿ ತಂಡಗಳನ್ನು ಏಕಮಾತ್ರ ರ್ಯಾಪ್ ಧ್ವನಿವಾಹಿಹಿಯನ್ನೇ ಚಿತ್ರಿಸಿರುವ ಚಿತ್ರದೊಳಗೆ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿರುವ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಗೀಚುಬರಹದ ಪಾತ್ರವನ್ನೂ ಬಲಪಡಿಸಿತು. ಸ್ಟೈಲ್ ವಾರ್ಗಳು ಆರಂಭಿಕ ೧೯೮೦ರ ದಶಕ ದ ಯವ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಏನು ನಡೆಯುತ್ತೆಂಬುದರ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೃದ್ಧ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಾಗಿದ್ದವೆಂದು ಈಗಲೂ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.[೨೭] ಫ್ಯಾಬ್ ೫ ಫ್ರೆಡಿ ಮತ್ತು ಫ್ಯುಚುರ ೨೦೦೦ ಇವರು ೧೯೮೩ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ರ್ಯಾಪ್ ಪ್ರವಾಸದ ಅಂಗವಾಗಿ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ನಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದರು.[೨೮] ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವರ್ಣಿಸಿ ಹಾಗೂ ಬೀಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ (ಓರಿಯನ್,೧೯೮೪)ಗಳಂತಹ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅನಾವರಣ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಹಾಲಿವುಡ್ ಕೂಡ ಇತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿ, ಫೇಸ್ 2ನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿತು.
ಈ ಕಾಲವು ಹೊಸ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಗೀಚುಬರಹದ ಉದಯವನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಮೊದಲಿನ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಪ್ಯಾರಿಸ್ನಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಬ್ಲೆಕ್ ಲೆ ರೇಟ್ನಿಂದ ca ೧೯೮೧ವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದವು; ೧೯೮೫ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಸಿಡ್ನಿ, ಮೆಲ್ಬಾರ್ನ್ ನಗರಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯಚ್ಚುಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು, ಇವುಗಳನ್ನು ಅಮೇರಿಕಾದ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಗೇಟ್ವುಡ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯದ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕ ರೆನಿ ಎಲ್ಲಿಸ್ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.[೨೯]
ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಅವನತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಹೊರಗೆ ಮತ್ತು ಸಾಗರೋತ್ತರದಲ್ಲಿ ಪಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೇ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಬಹುತೇಕ ನಾಶವಾಗುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಾ ಹೋಯಿತೆಂದು ಹೇಳಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿನ ಈ ತ್ವರಿತ ಅವನತಿಗೆ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬಿರುಕು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ರಸ್ತೆಗಳು ತುಂಬಾ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದವು, ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಅತಿ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ದಂಡಗಳನ್ನು ಹೇರುವ ಶಾಸನಗಳು ಶುರುವಾಗಿದ್ದವು, ಹಾಗೂ ಬಣ್ಣಗಳ ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನದ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧವು ಸಲಕರಣಾ (ಕಸಿದುಕೊಂಡ)ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಇದೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಎಂಟಿಎ ತಮ್ಮ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಬಜೆಟ್ನ್ನು ಕಡುವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ವಿಶೇಷ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಕಾಣಲಾದ ಅನೇಕ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಯಿತು, ಪ್ರಾಂಗಣಗಳ ಕಾವಲು ಕಾಯಲಾಯ್ತು, ಹೊಸ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮವಾದ ಬೇಲಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ , ಖಂಡಗಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿ, ದ್ರಢವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸಾಗಿತು. ಸುರಂಗಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಪರಿಣಾಮ ಬಹುತೇಕ ಬರಹಗಾರರು ರಸ್ತೆಗಿಳಿದರು, ನಿತ್ಯಪ್ರಯಾಣಿಕರ ರೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಕ್ಸ್ ಕಾರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಇದೂ ಈಗ ಬರಹದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಚಲಿತ ಪ್ರಕಾರವಾಯಿತು.
ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು, ಹೊಸ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎದುರಾದರೂ ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುವುದಕ್ಕಿಂತ, ಅವುಗಳನ್ನು ಸವಾಲಾಗಿ ನೋಡುವ ಮಾರ್ಗ ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕಲಾವಿದರು ಉತ್ತಮ ಬರಹಗಳ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗುತ್ತಾ ಬಂದರು ಹಾಗೂ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಐಕ್ಯತೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಮಹತ್ವವಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದು ಈ ಸವಾಲುಗಳ ಒಂದು ಅನಾನುಕೂಲತೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಯುಗದ ಹೆಸರಿಸಬಹುದಾದ ಕೆಲವು ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು, ಬ್ಲೇಡ್, ದೊಂಡಿ, ಮಿನ್ ೧, ಕ್ವಿಕ್,ಸೀನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಮೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಎನ್ವೈಸಿ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ಅಂತ್ಯವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಅತಿ "ಮಣಿಯದ" ಕಲಾವಿದರು ಮಾತ್ರ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ತಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸುತ್ತ ಗೀಚುಬರಹದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಿಡಿತಕ್ಕೊಳಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿದ ಜನತೆ ಆಗಾಗ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಪಯಣ ಬೆಳೆಸಿತು.
ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ೧೯೮೫–೧೯೮೯
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೮೫ ರಿಂದ ೧೯೮೯ ಗಳ ನಡುವಿನ ವರ್ಷಗಳು "ಮಣಿಯದ" ಯುಗವೆಂದು ಹೆಸರಾಯಿತು. ಈ ಕಾಲದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ, ತುಂಡಾದ ಪ್ರಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಕಾರುಗಳ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿನ ಕಲೆ ಒಂದು ಅಂತಿಮ ಕುಡಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅತಿಯಾದ ಭದ್ರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಹಿಂದೆ ಇಟ್ಟಿತು. ಕಾರಿಗಳಿಂದ ಹೊರಗಿದ್ದ ಹಿಂದಿನ ವಿವರವಾದ "ಬರ್ನರ್ಸ್"ಗಳು ಈಗ ಅಗಾಗ ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ನೆನೆಸಿಡಲಾದ ಸರಳಾತಿಸರಳ ಮಾರ್ಕರ್ ಟ್ಯಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಕಾರಗೊಂಡವು.
೧೯೮೬ರ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಎಂಟಿಎ ಮತ್ತು ಸಿಟಿಎ ಗಳು "ಗೀಚುಬರಹದ ಮೇಲಿನ ಯುದ್ಧ"ವನ್ನು ಗೆದ್ದರು ಹಾಗೂ ಸಕ್ರಿಯ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕುಸಿಯಿತು. ಕಲಾವಿದರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕುಸಿದಂತೆ ಗೀಚುಬರಹ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಹಾಗೂ "ಬಾಂಬಿಂಗ್" ನೊಂದಿಗಿನ ಹಿಂಸೆಯೂ ಕುಸಿಯಿತು. ೮೦ರ ದಶಕದ ಕೆಲವು ಬರಹಗಾರರಿಗೆ ಛಾವಣಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗಗಳೂ ಕೂಡ ಹೊಸ ಜಾಹಿರಾತು ಫಲಕಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕೋಪ್2, ಕ್ಲಾ ಮನಿ, ಸೇನ್ ಸ್ಮಿತ್, ಝಿಫಿರ್ ಮತ್ತು ಟಿ ಕಿಡ್ ಇವರು ಈ ಯುಗದ ಕೆಲವು ಗಮನಾರ್ಹ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು.[೩೦][೩೧]
ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಸ್ವಚ್ಛ ರೈಲು ಆಂದೋಲನಾ ಯುಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಅಥವಾ ರೈಲು ಕಾರುಗಳಿಂದ "ರಸ್ತೆ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳಿಗೆ" ಬಂದ ಬಹಸಂಖ್ಯಾತ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಿಂದ ಗೀಚುಬರಹದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಸ್ತುತ ಯುಗವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವಚ್ಛ ರೈಲು ಆಂದೋಲನವು ೧೯೮೯ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು, ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಗೀಚುಬರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಎಲ್ಲ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗ ಕಾರುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಸಾಗಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಕಲೆಯ ನಿಜವಾದ ಸ್ವರೂಪವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ರಸ್ತೆಗಳ ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವಾದ ಹುಟ್ಟಿತು.[೩೨]
ಸ್ವಚ್ಛ ರೈಲು ಆಂದೋಲನಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ, ಕೇವಲ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಮುಖ್ಯ ನಗರಗಳಲ್ಲೂ ಕೂಡ ರಸ್ತೆಗಳ ಬಹುಭಾಗಗಳು ಯಾರೂ ಮುಟ್ಟದೇ ಉಳಿದಿದ್ದವು. ಸಾಗಣೆ ಕಂಪೆನಿ ಕಾರ್ಯತತ್ಪರವಾಗಿ ತಮ್ಮ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲು ಶುರು ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಗೀಚುಬರಹಗಳು ಒಂದು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗ್ರಾಹಿಯಲ್ಲದ ಜನತೆಗೆ ಅಮೇರಿಕಾದ ರಸ್ತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕಿಕ್ಕಿರಿದು ತುಂಬಿದವು.
ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಬೇರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಗರ ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥರು ತಂಡ ಗೀಚುಬರಹಗಳು ಬಹುತೇಕ ದೊಡ್ದ ಸೇಬಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾದ ಒಂದು ಬೆಳೆರೋಗವೆಂದು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಭಾವಿಸಿತ್ತು
ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಇಲ್ಲ. ಶೈಲೀಕರಿಸಿದ ಚಿತ್ತುಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಸೇತುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ನಗರ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ದೇಶದ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಪಸರಿಸಿತು. ಫಿಲೆಡೆಲ್ಫಿಯಾದಿಂದ ಸ್ಯಾಂಟ ಬಾರ್ಬರ, ಕ್ಯಾಲಿಫ್ವರೆಗೆ, ಭೂಗರ್ಭ ರೈಲ್ವೆ ಕಲಾವಿದರ ಗೀಚುಬರಹ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವ ವಾರ್ಷಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳು ಬಿಲಿಯನ್ಗಳಷ್ಟಕ್ಕೇರಿತು. [೩೩] ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಶುರು ಮಾಡಿದರು ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಸ್ಟುಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದರು. ಈ ಪದ್ಧತಿ ೧೯೮೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಶುರುವಾಗಿ ಕಲಾವಿದರಾದ ಜೀನ್-ಮೈಕೇಲ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕಿಯಟ್, ತನ್ನ ಸಿಗ್ನೇಚರ್ SAMO (ಸೇಮ್ ಓಲ್ಡ್ ಷಿಟ್)ನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದನು, ಮತ್ತು ಕೇತ್ ಹೇರಿಂಗ್ ಈತ ಕೂಡ ತನ್ನ ಕಲೆಯನ್ನು ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥನಾದನು.
ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಿಧನರಾದವರ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ರಚಿಸಿದ)ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಈ ರೀತಿಯ ವಿವರವಾದ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಅಂಗಡಿಗಳ ಮುಂದಿನ ಗೇಟುಗಳ ಮೇಲೆ ರಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಆ ಅಂಗಡಿಯವರು ಅವುಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ರ್ಯಾಪರ್ ಬಿಗ್ ಪನ್ನ ಸಾವಿನ ನಂತರ, ಬಿಜಿ183, ಬಯೋಮ್ ನೈಸರ್ TATS CRU ಇವರಿಂದ ಆತನ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿ ರಚಿಸಿದ ಅನೇಕ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು; ಕುಖ್ಯಾತ ಬಿ.ಐ.ಜಿ, ಟ್ಯುಪಕ್ ಶಕುರ್, ಬಿಗ್ ಎಲ್, ಮತ್ತು ಜ್ಯಾಮ್ ಮಾಸ್ಟರ್ ಜೇ ಇವರುಗಳ ಸಾವಿನ ನಂತರವೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಾವಪ್ರವಾಹ ಸಂಭವಿಸಿತು.[೩೪][೩೫][೩೬]
ವ್ಯಾಪಾರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಪಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಮತ್ತು ಜನರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹವು ವ್ಯಾಪಾರೀಕರಣದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ದೈತ್ಯ ಐಬಿಎಂ ಷಿಕಾಗೊ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದಲ್ಲಿ ಜಾಹಿರಾತು ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ "ಶಾಂತಿ, ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಲೈನಕ್ಸ್" ನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಒಂದು ಶಾಂತಿ ಸಂಕೇತವಾದ, ಒಂದು ಹೃದಯ ಹಾಗೂ ಒಂದು ಪೆಂಗ್ವಿನ್(ಲೈನಕ್ಸ್ ಶುಭಚಿಹ್ನೆ)ನ್ನು ಕಲ್ಲುಹಾಸಿನ ಮೇಲೆ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಾನೂನುಬಾಹಿರತೆಗಳ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲವು "ರಸ್ತೆ ಕಲಾವಿದರು" ಬಂಧಿಸ್ಪಟ್ಟರು ಹಾಗೂ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯವೆಂದು ದೋಷಾರೋಪಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಐಬಿಎಂ ಗೆ ದಂಡ ರೂಪದ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಚತಾ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಭರಿಸಲು US$೧೨೦,೦೦೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು.[೩೭][೩೮]
ತನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಬಹುದಾದ ಸಣ್ಣ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪಿಎಸ್ಪಿ ಆಟದ ತಂತ್ರವನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಷಿಕಾಗೊ, ಅಟ್ಲಾಂಟ, ಫಿಲೆಡಲ್ಫಿಯಾ, ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಮೈಮಿಯಲ್ಲಿ ಸೋನಿ ಆರಂಭಿಸಿದ ಹಾಗೂ TATS CRU ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತಂದ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಜಾಹಿರಾತು ಪ್ರಚಾರ ಶುರುವಾಯಿತು.[೩೮]ಈ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ, ಐಬಿಎಂ ಪ್ರಚಾರದ ಕಾನೂನು ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಸೋನಿ ಅವರ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಮೇಲೆ "ತೇಲಾಡುವ-ಕಣ್ಣಿನ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಮಕ್ಕಳ ಒಂದು ಗುಂಪು ಪಿಎಸ್ಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಸ್ಕೇಟ್ಬೋರ್ಡ್, ಒಂದು ಹುಟ್ಟು ಅಥವಾ ಒಂದು ಆಡುವ ಕುದುರೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಡುವಂತೆ" ಚಿತ್ರ ರಚಿಸುವ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಕಟ್ಟಡ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿದ.[೩೮]
ಇದರ ವ್ಯಾಪಾರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಧನಾತ್ಮಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲೇ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ವಿಡಿಯೊ ಗೇಮ್ಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡವು - ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ಮಾತನಾಡುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸಿದ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ಪೊಲೀಸ್ ದಳದ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹದಿಹರೆಯದ ಒಂದು ತಂಡ ಹೋರಾಡುವ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುವ ಜೆಟ್ ಸೆಟ್ ರೇಡಿಯೋ ಸರಣಿಗಳು(೨೦೦೦–೨೦೦೩)ಪ್ರಸಾರವಾದವು. ವ್ಯಾಪಾರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಹೊಂದಿರದ ಕಲಾವಿದರು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರೀಕರಣಗೊಳಿದ ಐಬಿಎಂ(ಆನಂತರ ಸೋನಿಯಿಂದಲೇ) ನಂತಹ ಕಂಪೆನಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಋಣಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಯನ್ನು ಕಥಾ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಂಬಿಸಲಾಯಿತು, ಸೋನಿ ಕಂಪೆನಿಯ, ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡುವ ಯಂತ್ರ 2ಕ್ಕಾಗಿ ರಾಕುಗಕಿ ಓಕೊಕು ಸರಣಿಗಳು(೨೦೦೩–೨೦೦೫) ಕೇವಲ ಲಾಭ ತರುವ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ರಚಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಿದ್ದ ಕೆಟ್ಟ ರಾಜನ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಅನಾಮಿಕ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಆತನ ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಮಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕಥೆಯ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುವ ಗೀಚುಬರಹ ರಚನೆಗಳು ಪ್ರಸಾರವಾದವು. ರಾಜಕೀಯ ಬಲದಂತೆ ಆಧುನಿಕ ಗೀಚುಬರಹದ ನಿಜವಾದ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ,ಜೆಟ್ ಸೆಟ್ ರೇಡಿಯೋ ಸರಣಿಗಳಂತೆ, ಭ್ರಷ್ಟ ನಗರ ಮತ್ತು ಇದರ ಮಾತನಾಡುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವಿರುದ್ಧದ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವ ಒಂದು ಕಥೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಇನ್ನೊಂದು ಆಟ ಶೀರ್ಷಿಕೆMarc Eckō's Getting Up: Contents Under Pressure (೨೦೦೬) ಬಂದಿತು.
ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಇತರೆ ಆಟಗಳು ಬಾಂಬ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ (೨೦೦೪)ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇದು ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಕೆಂಟ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಒಂದು ನೇರ ಗೀಚುಬರಹ ನಟನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ೨೦ ಪ್ರದೇಶಗಳ ರೈಲುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಬಹುದಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಸೂಪರ್ ಮ್ಯಾರಿಯೊ ಸನ್ಶೈನ್ (೨೦೦೨), ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಯಕ ಮ್ಯಾರಿಯೊ ದುಷ್ಟ ಬ್ರೌಸರ್.ಜ್ಯೂನಿಯರ್ ಬಿಡಿಸಿದ ಗೀಚುಬರಹಗಳ ನಗರವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಮೇಯರ್ ರುಡಾಲ್ಫ್ ಗಿಲಿಯಾನಿ("ಬ್ರೋಕನ್ ವಿಂಡೋ ಥಿಯರಿ"ಯ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ)ಯ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಅಥವಾ ಷಿಕಾಗೊವಿನ ಮೇಯರ್ರಿಚರ್ಡ್ ಎಂ.ಡಾಲೆಯ "ಗೀಚುಬರಹ ಸ್ಪೋಟಕರು"ವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಕಥಾಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿತ್ತು.
ಅನೇಕ ಇತರೆ ಗೀಚುಬರಹರಹಿತ ಕೇಂದ್ರಿತ ವಿಡಿಯೋ ಗೇಮುಗಳು ಆಟಗಾರನಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಆಸ್ಪದ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು(ಅವು, ಹಾಫ್ ಲೈಫ್ ಸರಣಿಗಳು, [[ಟೋನಿ ಹಾಕ್ಸ್ ಸರಣಿಗಳು|ಟೋನಿ ಹಾಕ್ಸ್ ಸರಣಿಗಳುThe Urbz: Sims in the City ]], , ರೋಲಿಂಗ್ ಮತ್ತುGrand Theft Auto: San Andreas ) ಅನೇಕ ಇತರೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು ಗೀಚುಬರಹದ ಒಳಗಿನ-ಆಟ ವರ್ಣನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು(ಅವು, ದಿ ಡಾರ್ಕ್ನೆಸ್ , ಡಬಲ್ ಡ್ರಾಗನ್ 3: ದಿ ರೋಸೆಟ್ಟ ಸ್ಟೋನ್ , [[ನೆಟ್ಹಾಕ್|ನೆಟ್ಹಾಕ್Samurai Champloo: Sidetracked ]] , '' , ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಎಂಡ್ಸ್ ವಿತ್ ಯು , ದಿ ವಾರಿಯರ್ಸ್ , ಜಸ್ಟ್ ಕಾಸ್ ,ಪೋರ್ಟಲ್, ವಾಸ್ತವಿಕ ಗೀಚುಬರಹದ ಅನೇಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ) "ರೇಖಾಚಿತ್ರ"ಕ್ಕೆ ಸಮನಾರ್ಥಕವಾಗಿ "ಗೀಚುಬರಹ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಟಗಳು ಕೂಡ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು(ಅವು, ಯಾಹೂ! ಗೀಚುಬರಹ , ಗೀಚುಬರಹ , ಇತ್ಯಾದಿ).
ಒಬ್ಬ ನಗರ ವಸ್ತ್ರವಿನ್ಯಾಸಕಾರ ಮಾರ್ಕ್ ಎಕೊ, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರ ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಈತ "ಗೀಚುಬರಹ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಕಲಾ ಆಂದೋಲನ ಹಾಗೂ ನನ್ನ ವೃತ್ತಿಯಾದ್ಯಂತ ಒಂದು ಚಾಲಕ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ.[೩೯]
ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಕೇತ್ ಹ್ಯಾರಿಂಗ್, ಈತ ಪಾಪ್ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ತಂದನು. ೧೯೮೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಹ್ಯಾರಿಂಗ್ ತನ್ನ ಮೊದಲನೇ ಪಾಪ್ ಮಳಿಗೆಯನ್ನು ತೆರೆದನು: ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಕೇವಲ ನಗರದ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದ್ದ ಈತನ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಈ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ನೋಡಲು ಪ್ರವೇಶವಕಾಶವಿತ್ತು. ಈ ಪಾಪ್ ಮಳಿಗೆ ಬ್ಯಾಗುಗಳು ಮತ್ತು ಟೀ-ಶರ್ಟ್ಗಳಂತಹ ಸರಕುಗಳನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು. "ಪಾಪ್ ಮಳಿಗೆ ನನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಲುಪುವಂತೆ ಮಾಡಿತು" ಎಂದು ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದ್ದಾನೆ. ಇದು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಬಗ್ಗೆಯಾಗಿದ್ದು, ಕಲೆಯನ್ನು ತುಚ್ಛೀಕರಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ನಾನು ಇಚ್ಛಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ "ಹೇಳಿಕೆಯಂತೆ ಇದು ಸ್ಥಿರ ಕಲೆಯಾಗಿತ್ತು".
ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾ ಮತ್ತು ವಿದೇಶದಲ್ಲಿನ ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸ ಸಮೂಹಗಳೆರಡರ ಅನೇಕ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಪ್ರಗತಿಯ ಮೆಟ್ಟಿಲಾಗಿತ್ತು. ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೊಳಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಾದ ಮೈಕ್ ಜಿಯಾಂಟ್, ಪರ್ಸ್ಯು, ರೈಮ್, ನ್ಹೊ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತರು ಡಿಸಿ ಶ್ಯೂಸ್, ಅಡಿದಾಸ್, ರೆಬೆl೮ ಒಸಿರಿಸ್ ಅಥವಾ ಸಿರ್ಕಾ [೪೦] ಕಂಪೆನಿಗಳ ಸ್ಕೇಟ್ಬೋರ್ಡ್, ಉಡುಪು ಮತ್ತು ಬೂಟುಗಳಿಗೆ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದರು.ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇತರೆ ಕಂಪೆನಿಗಳಾದ DZINE, ಡೇಝ್, ಬ್ಲೇಡ್, ದಿ ಮ್ಯಾಕ್ ಇವುಗಳು ಮೂಲ ಮಾಧ್ಯವವಾದ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರವನ್ನೂ ಆಗಾಗ ಬಳಸದೆ, ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಗ್ಯಾಲರಿ ಕಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಿದ್ದವು.[೪೦]
ಆದರೆ ಫ್ರೆಂಚ್ ತಂಡ, ೧೨೩Klanದಿಂದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಪಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಸೇರಿದ್ದು ಭವಿಷ್ಯಃ ದೊಡ್ಡ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಸೈನ್ ಮತ್ತು ಕ್ಲೊರ್ನಿಂದ ೧೯೮೯ ರಲ್ಲಿ ೧೨೩Klan ನ್ನು ಗೀಚುಬರಹ ತಂಡವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಇವರು ನಿಧಾನವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೈಗಳನ್ನು ವಿವರಣೆ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸದ ಕಡೆ ತಿರುಗಿಸಿದರು, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ತಮ್ಮ ಗೀಚುಬರಹ ಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯನ್ನೂ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುವಾಗ, ಅವರು ನೈಕ್, ಅಡಿದಾಸ್, ಲ್ಯಾಂಬೋರಿನಿ, ಕೊಕೊ ಕೋಲಾ, ಸ್ಟಸ್ಸಿ, ಸೋನಿ, ನಸ್ದಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ರುಚಿಸುವ ಲೋಗೋಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಚಿತ್ರ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು, ಕಾಲಿನ ಬೂಟುಗಳು ಮತ್ತು ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ, ತಯಾರಿಸಿದರು.[೪೧]
ಈ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಪರಕಾಷ್ಠೆಯನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಸುತ್ತ ಕುಂಗ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ [http://www.linkedin.com/pub/11/78/621 ಮಿಕ್ ನ್ಯೂಮನ್ ರಚಿಸಿದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಡಿಯೊ ಗೇಮ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಮಿಶ್ರಣದ ಟಿವಿ ಧಾರವಾಹಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ, ಇವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕುಂಗ್ ಫು ಚಿತ್ರಗಳ ಮಾದರಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗಳ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಗೀಚುಬರಹಗಳು ವಿವರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ತುಂಬುತ್ತವೆ, ವಿಡಿಯೊ ಗೇಮ್ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಭಾವಗಳು, ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಗೀತ, ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಧ್ವನಿಗಳು ಕೂಡ ಆ ರೀತಿಯ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಾದಂತಹ ESPO ಅಥವಾ ESPO, KAWS, STASH, ಮತ್ತು ಫ್ಯೂಚುರಾ 2000, ಜೊತೆಗೆ ಬ್ರೇಕ್ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯ ಕ್ರೇಜಿ ಲೆಗ್ಸ್(ನೃತ್ಯಪಟು), ಹಾಗೂ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಅಗ್ರಜರು ಅಫ್ರಿಕಾ ಬಂಬಾಟಾ, ಬಿಝ್ ಮಾರ್ಕಿ, ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್ ಲಾಟಿಫ್ಹರಿಂದ ಆಚೆ ಬರುತ್ತವೆ.
ಜಾಗತಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾ ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ರೆಜಿಲ್ನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಒಳಗೆ, ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಸಾವೊ ಪಾಲೊವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.[೪೨]
ಬ್ರೆಜಿಲ್ "ಒಂದು ಅದ್ವಿತೀಯ ಹಾಗೂ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಶ್ರೀಮಂತ ಗೀಚುಬರಹ ದೃಶ್ಯವೆಂಬ ಶ್ಲಾಘನೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದು ...[ಗಳಿಕೆ]ಇದು ಕಲಾತ್ಮಕ ಸ್ಫೂರ್ತಿಗಾಗಿ ಹೋಗಬೇಕಾದಂತಹ ಒಂದು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ".[೪೩][೪೩] ಗೀಚುಬರಹ "ಬ್ರೆಜಿಲ್ನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ಸಂಭಾವ್ಯ ಜಾಗದಲ್ಲೂ ಝಳಪಿಸುತ್ತಿದೆ"[೪೩] ಕಲಾತ್ಮಕ ಸಮಾನಾಂತರ ರೇಖೆಯನ್ನು "ಇಂದಿನ ಸಾವೊ ಪಾಲೊವಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಡುವೆ ಆಗಾಗ ಎಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೪೪][೪೫]"ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಹರಡಿರುವ ಮಹಾನಗರ"[೪೪] ದ ಸಾವೊ ಪಾಲೊ ಗೀಚುಬರಹಕ್ಕೊಂದು ಹೊಸ ದೇವಾಲಯವಾದನು;[೪೪] ಮ್ಯಾಂಕೊ ಬಡತನ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ...[ಹಾಗೂ]ಮಹತ್ವದ ಹೋರಾಟಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜನತೆಯ[೪೬] ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ "ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉರುವಲಾಗಿಸಿರುವ" ಮುಖ್ಯ ಎಂಜಿನ್ಗಳಂತೆ, ಬ್ರೆಜಿಲ್ನ ತೀವ್ರ ಬಡತನ[೪೫] ವೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾನೆ.[೪೫] ಜಗತ್ತಿನ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ, ಬ್ರೆಜಿಲ್ "ಆದಾಯದ ಅತ್ಯಂತ ಅಸಮ ಹಂಚಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು" ಆಗಿದೆ. ಶಾಸನಗಳು ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆಗಳು ಪದೇ ಪದೇ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.[೪೬] ಈ ರೀತಿಯ ಅಂಶಗಳಿಗೆ, ಮ್ಯಾಂಕೊ ಈ ರೀತಿ ವಾದಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅತ್ಯಂತ ಅಸ್ಥಿರ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿ, ಅಂತಹ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಂಗಡಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆತಂಕಗಳಿಂದ ಸೀಳಾಗಿರುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಜಾನಪದೀಯ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ಮೇವು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪೌರಹಕ್ಕು ಕಿತ್ತುಕೊಂಡವರಿಗೊಂದು ನಗರ ಕ್ರೀಡೆಯಾಗಿದೆ" ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆ.[೪೫]
ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿತ್ತು, ಇಸ್ರೇಲ್ನಲ್ಲಿನ ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಬ್ ದೇಶಗಳ ಎಮಿರೇಟುಗಳು ಹಾಗೂ ಇರಾನ್ನಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ’ಎಮಿರ್ಗಳಿಂದ ಆಳಲ್ಪಡುವ ದೇಶ(ಎಮಿರೇಟ್ಗಳು)ಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಗರ್ಗಳ(ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಅಥವಾ ಗುರುತನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವುದು)ಕಿರುಚೀಲದೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗೀಚುಬರಹ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿತ್ತು. ಇರಾನಿನ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ಹಮ್ಶಹರಿ ಯು ತೆಹ್ರಾನ್ನ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಇರಾನಿನ ಕಲಾವಿದ A೧one's ಕೆಲಸಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ನಗರದಲ್ಲಿನ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಬರಹಗಾರರ ಎರಡು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಟೊಕಿಯೊ-ಆಧಾರಿತ ವಿನ್ಯಾಸ ನಿಯತಕಾಲಿಕ ಪಿಂಗ್ಮ್ಯಾಗ್ A೧one ನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿ, ಆತನ ಕೆಲಸಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿತು.[೪೭] ಇಸ್ರೇಲಿನ ಪಶ್ಚಿಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಡ್ಡಗೋಡೆಯು ಗೀಚುಬರಹಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸ್ಥಳವಾಯಿತು, ಇದು ಹಿಂದೆ ಬರ್ಲಿನ್ ಗೋಡೆಯ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದುದನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇಸ್ರೇಲ್ನ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಭೂಮಂಡಲದ ಸುತ್ತಲಿನ ಇತರೆ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಅವರಲ್ಲಿ JUIF,ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ನಿಂದ ಹಾಗೂ DEVIONE ಲಂಡನ್ನಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಉಲ್ಲೇಖ "נ נח נחמ נחמן מאומן"("ನ ನಚ್ ನಚ್ಮ ನಚ್ಮನ್ ಮೌಮನ್")ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಸ್ರೇಲ್ ಸುತ್ತಲಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಗೀಚುಬರಹವಾಗಿದೆ.
ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಒಂದು ಕೃತಿಯ ಯಶಸ್ವೀ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಆಸ್ಪದವೀಯುವ ಅನೇಕ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಒಂದು ಶಸ್ತ್ರಾಗಾರದೊಂದಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ದಿನದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದನನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.[೪೮] ಏರೋಸೊಲ್ ಕ್ಯಾನುಗಳ ಲ್ಲಿನ(ಒತ್ತಡದಡಿ ದ್ರವವನ್ನು ಲೋಹದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು ಬಲದಿಂದ ತುಂತುರಾಗಿ ಹೊರಗೆ ಬಿಡುವ) ತುತುಂರು ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಗೀಚುಬರಹದ ಮೊದಲನೇ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸಾಮಗ್ರಿಯಿಂದ ವಿಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಗಳು, ತಂತ್ರಗಳು ಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ದೃಶ್ಯ ಗೀಚುಬರಹದ ಕುಶಲಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಬರುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರಿಕಾಂಶ ಮತ್ತು ಕಲಾ ಅಂಗಡಿಗಳಲ್ಲಿ ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಇದು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ.
೧೯೮೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಗೀಚುಬರಹ, ಸಮಗ್ರ ವಿನ್ಯಾಸ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಒಂದು ಸ್ಥಿರವಾದ ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲಿ ಆಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ(ಅವು ರಟ್ಟು ಅಥವಾ ವಿಷಯ ಮಡಿಕೆಗಳು).[೪೯] ಆನಂತರ ಕೊರೆಯಚ್ಚನ್ನು ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಮೇಲೆ ಮೆಲ್ಲಗೆ ಮತ್ತು ಚುರುಕಿನೊಂದಿಗೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏರೊಸೊಲ್ ಕ್ಯಾನಿನ ಸರಳ ಗೆರೆಗಳಿಂದ ಉದ್ದೇಶಿತ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರ ಕಾಣಲಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾದ ತಂತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಈ ವಿಧಾನದ ಗೀಚುಬರಹ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಕಾನೂನು ಜಾರಿಯ ತೊಡಕಿಗೆ ಸಿಲುಕುತ್ತೇವೆಂಬ ನಿರಂತರವಾದ ಹೆದರಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಗೀಚುಬರಹಕ್ಕೆ ಸಮಯ ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶವಾಗಿದೆ
ಆಧುನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಶೀಲತೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆಧುನಿಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆ ಆಗಾಗ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ತನ್ನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂತೀಯ ಬೆಳಕು-ವಿಸರ್ಜಿತ ಡಯೋಡ್ಗಳನ್ನು ಹೊಸ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಗೀಚುಬರಹ ಬರಹಗಾರರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿತು. ಇಟೆಲಿಯ ಕಲಾವಿದ ಕಾಸೊ ಅಮೂರ್ತ ಆಕಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಗ ಹಾಗೂ ಹಿಂದಿನ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳ ಮೂಲಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಶೀಲ ಗೀಚುಬರಹ ವನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದನು. ಯಾರ್ನ್ಬಾಂಬಿಂಗ್ ಇತ್ತೀಚಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ಯಾರ್ನ್ ಬಾಂಬರ್ಗಳು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಹಿಂದಿನ ಗೀಚುಬರಹಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಾಡಿಗೆ ಗುರಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಗೀಚುಬರಹದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಗೀಚುಬರಹ ಶಬ್ದಾವಳಿಯನ್ನೂ ನೋಡಿ
ಗೀಚುಬರಹದ ಕೆಲವು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶೈಲಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಒಂದು "ಟ್ಯಾಗು" ಕಲಾವಿದನೊಬ್ಬನ ಹೆಸರಿನ ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲ ಬರಹವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಒಂದು ಕೈಶೈಲಿಯಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಗೀಚುಬರಹ ಬರಹಗಾರರ ಟ್ಯಾಗು ಅವನ ಅಥವಾ ಅವಳ ಖಾಸಗಿಗೊಳಿಸಿದ ಸಹಿಯಾಗಿದೆ. ಗೀಚುಬರಹ ಎದುರಾಳಿಗಳು ಕೈಶೈಲಿಯ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದಾಗ ಆಗಾಗ ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್ನ ಉದಾಹರಣೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ(ಇದು ಗೀಚುಬರಹದ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಕಾರ) ಟ್ಯಾಗುಗಳು ನಾಜೂಕಾದ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ರಹಸ್ಯ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಹಾಗೂ ಕಲಾವಿದ ತಂಡದ ಮೊದಲಿನ ಅಕ್ಷರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. "ಪಿಸ್ಸಿಂಗ್" ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್ನ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರವು, ಒಂದು ಪುನಃ ಭರ್ತಿಮಾಡಬಹುದಾದ ಬೆಂಕಿ ಆರಿಸುವ ಸಾಧನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದರೊಳಗೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ, ಸುಮಾರು ೨೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರದಷ್ಟು ಟ್ಯಾಗುಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಇದು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಈ ಪ್ರಕಾರದ ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೈಶೈಲಿಯನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಲಕ್ಷ್ಯವಿಡಲು ಮತ್ತು ಕಾಪಾಡಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಲೆಯಂತೆ ಹಾಗೂ ಇಳಿಜಾರಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಕಾರ "ಮೇಲೆ-ಎಸೆ", ಒಂದು "ಬಾಂಬಿಂಗ್" ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಚುರುಕಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ವೇಗಕ್ಕಾಗಿ ಸೌಂದರ್ಯಗಳನ್ನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಥ್ರೋ-ಅಪ್ಸ್ಗಳ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಬಣ್ಣದೊಂದಿಗೆ ಬಾಹ್ಯರೇಖೆಯನ್ನೂ ಎಳೆಯಬಹುದು. ಒಂದು "ಖಂಡ"ವು ಕಲಾವಿದನ ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ವಿವರವಾದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಅತ್ಯಂತ ಶೈಲೀಕರಿಸಿದ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಶ್ರೇಣಿಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯವನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಕಲಾವಿದ ತೊಡಕಿಗೆ ಸಿಲುಕುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು "ಬ್ಲಾಕ್ಬಸ್ಟರ್" ಅಥವಾ "ರೋಲರ್" ಒಂದು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಖಂಡವಾಗಿದ್ದು, ಯಾವಾಗಲೂ ಬಹುತೇಕ ಬಂಡೆಗಲ್ಲಿನ ಆಕಾರದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಎರಡು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಬಣ್ಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ದಟ್ಟವಾಗಿ ಮುಚ್ಚಲು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೇರೆ ಬರಹಗಾರರು ಇದೇ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ್ ಈ ರೀತಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ವರ್ಣಚಿತ್ರ ರೋಲರ್ಗಳು ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಬಾಹ್ಯ ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ಗ್ಯಾಲನ್ನುಗಳೊಂದಿಗೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
"ವೈಲ್ಡ್ಸ್ಟೈಲ್" ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣ ಶೈಲಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರಕಾರವು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಕೂಡಿಸುವ ಅಕ್ಷರಗಳು ಹಾಗೂ ಕೂಡಿಸುವ ತುದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಬಿಡಿಸಲಾಗದ ಗೂಡಾರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಅಕ್ಷರಗಳು ಒಂದರೊಳಗೊಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವ ಈ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಓದುವುದು ಗೀಚುಬರಹರಹಿತ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಆಗಾಗ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಕಲಾವಿದರು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಿಕೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಕ್ಷಿಪ್ರ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ಗಳನ್ನೂ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗಿನ ಕೆಲವು ವಿಮರ್ಶಕರು ಇಂತಹ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಿಚ್ಚಿಸದ,ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಹಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ವಿವರವಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ಇತರೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ಟ್ಯಾಗುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಾಲಿ ಟಪಾಲಿನ ಸ್ಟಿಕ್ಕರುಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾಡಲಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಬರಹಗಾರರ ಪಾಲಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವೆಚ್ಚವಿಲ್ಲದೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲಿಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಮಾಡುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ತುಣುಕುಗಳು ಅತಿಯಾದ ಸಮಯ ವ್ಯಯವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ತುಣುಕನ್ನು ಮಾಡಲು(ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರವನ್ನು ಅವಲಂಭಿಸಿ) ೩೦ ನಿಮಿಷದಿಂದ ಕೊನೆಗೆ ತಿಂಗಳುಗಳವರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, LA ನದಿ ಮೇಲೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಗೀಚುಬರಹ ತುಣುಕನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಸೇಬರ್ ಎಂಎಸ್ಕೆ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಒಂದು ಸರಳ ಥ್ರೋ ಅಪ್ನೊಂದಿಗೆ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ತುಣುಕನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಸ್ಟೈಲ್ ವಾರ್ಸ್ ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರಹಗಾರ "CAP" ನ ದೃಷ್ಟಾಂತವನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ನೀಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇತರೆ ಬರಹಗಾರರು ಈತ ತನ್ನ ವೇಗದ ಥ್ರೋ ಅಪ್ಗಳಿಂದ ಪೀಸ್(ತುಣುಕು)ಗಳನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತಾನೆಂದು ದೂರಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು "ಕ್ಯಾಪಿಂಗ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಬರಹಗಾರರ ನಡುವೆ ಘರ್ಷಣೆಗಳು "ಬೀಫ್" ಉಂಟಾದಾಗ ಇದನ್ನು ಆಗಾಗ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಬಳಕೆಗಳು (ಉಪಯೋಗಗಳು)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವಂಟ್-ದರ್ಜೆಯ ಕಲಾವಿದರ ಗೀಚುಬರಹದ ಬಳಕೆಯ ಮೇಲಿನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಕನಿಷ್ಟ ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿನ ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯಾದ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯ ತುಲನಾತ್ಮಕ ಸಂಸ್ಥೆಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾಲದ ಹಿಂದಿನಷ್ಟು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅನೇಕ ಸಮಕಾಲೀನ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಮತ್ತು ಕಲಾ ವಿಮರ್ಶಕರು ಕೂಡ ಕೆಲವು ಗೀಚುಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನೋಡಲು ಹಾಗೂ ಇದನ್ನು ಒಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅನೇಕ ಕಲಾ ಸಂಶೋಧಕರ ಪ್ರಕಾರ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಆ ರೀತಿಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮೋಚನೆಯ ಅಥವಾ ರಾಜಕೀಯ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ.[೫೦]
ಬೆಲ್ಫಾಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ನ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ಅಧಿಕೃತ ಮನ್ನಣೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತವೆ.[೫೧] ಘರ್ಷಣೆಯ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ, ಇಂತಹ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ಈ ಸಾಮಾಜಿವಾಗಿ, ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಅಥವಾ ಜನಾಂಗೀಯವಾಗಿ ವಿಭಜನೆಗೊಂಡ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಸ್ವಂತ-ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಂತಹ ಅಸ್ತ್ರಗಳೆಂದು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ, ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ದೀರ್ಘ ಓಟದಲ್ಲಿ ಒಡಕುಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಬರ್ಲಿನ್ ಗೋಡೆಯೂ ಸಹ ಜಿಡಿಆರ್ ಮೇಲಿನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಸೋವಿಯತ್ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಗೀಚುಬರಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.
ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ ಕಲಾವಿದರೂ ಸಹ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾದ ಕೊರೆಯಚ್ಚಿ ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ, ಇದು ಕೊರೆಯಚ್ಚನ್ನು ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಣ್ಣಗಳ ಒಂದು ಅಚ್ಚಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯ ಅನೇಕ ಬಣ್ಣದ ಕೊರೆಯಚ್ಚುಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಣೆಗೊಳಿಸುವಾಗ ಕಂಡ ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ೨೦೦೦ರ ನಗರ ಬ್ರಿಟನ್ನಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಜನಾಂಗೀಯ ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು, ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದೆ ಮಾತಂಗಿ ಅರುಲ್ಪ್ರಗಸಮ್ a.k.a. M.I.A.ಯು ರಾಜಕೀಯ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಮಾಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು "ಗಲಂಗ್" ಮತ್ತು "ಬಕಿ ಡನ್ ಗನ್"ಗಳೆಂಬ ಸಿಂಗಲ್ಸ್ ಸಂಗೀತ ವಿಡಿಯೋಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ರಕ್ಷಾಕವಚ ಕಲೆಗೆ ಹೆಸರಾದಳು. ಆಕೆಯ ಸ್ಟಿಕರ್ಗಳ ಕಲಾಕೃತಿ ಕೂಡ ಆಗಾಗ ಲಂಡನ್ನಿನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ಬ್ರಿಕ್ಲೇನ್ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು, ದೀಪದ ಕಂಬಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ ಸಂಕೇತಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಸಲಾಗಿತ್ತು,ಸೆವೆಲ್ಲಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ಇತರೆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು /ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರರಿಗೆ ಆಕೆ ಕಲಾಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾದಳು.[೫೨] ಬರಹಗಾರ ಲ್ಯೂಸಿ ಪಿಪ್ಪರ್ಡ್ನಿಂದ "ನಗರ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಚಿತ್ರಶೀರ್ಷಿಕೆ ಬರಹಹಾಗಾರ, ಎದುರಾಳಿಯ ಜಾಹಿರಾತುದಾರ" ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಜಾನ್ ಫೆಕ್ನರ್ನು,ಎಪ್ಪತ್ತರ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಿಂದ ಎಂಬತ್ತರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗದೊಳಗಿನ ನಾಶಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ನಗರ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನೇರ ಕಲಾ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದ.[೫೩] ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗುರಿ ಮಾಡಿದ ಪದ ಅಳವಡಿಸಲು ಫೆಕ್ನ್ರ್ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಾದ್ಯಂತದ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಮೇರೆ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.
ಅನಾಮಧೇಯ ಕಲಾವಿದರು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರದರ್ಶನ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸುವಂತಹ ನಿರಂತರವಾದ ಹೆದರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅನೇಕರು ಅನಾಮಧೇಯರಾಗಿ ಉಳಿಯುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಗುರುತನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.
ಗೀಚುಬರಹದ ವ್ಯಾಪಾರೀಕರಣದೊಂದಿಗೆ(ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್)ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ "ಗೀಚುಬರಹ " ಕಲೆಯಲ್ಲೂ, ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಅನಾಮಧೇಯತೆಯೆಯ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಮುಂದಾದರು. ಅನೇಕ ಕಾರಣಗಳು ಅಥವಾ ಕಾರಣಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. ಗೀಚುಬರಹ ಈಗಲೂ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ನ 4 ರಲ್ಲಿ 1 ಅಂಶವಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದು, ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ಬಿಕರಿ ಮಾಡುವ "ಹಾಡುವ ಮತ್ತು ಕುಣಿಯುವ ತಾರೆ"ಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇದನ್ನು "ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಕಲೆ" ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿಲ್ಲ. ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಈಗಲೂ ಅಂತರ್ಮುಖವಾದ ಮೊದಲರೂಪದ ಕಲಾವಿದ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತಾರೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯು ಜಗತ್ತಿನ ಒಬ್ಬ ಅತ್ಯಂತ ಕುಖ್ಯಾತ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯ ರಸ್ತೆ ಕಲಾವಿದನಾಗಿದ್ದು, ಇಂದಿನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮುಖರಹಿತನಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದಿದ್ದಾನೆ.[೫೪] .ಮುಖ್ಯವಾಗಿಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನ ಬ್ರಿಸ್ಟಾಲ್ನಲ್ಲಿ ಆತ ತನ್ನ ರಾಜಕೀಯ, ಯುದ್ಧ ವಿರೋಧಿ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಕಲೆಗೆ ಹೆಸರಾಗದ್ದನು, ಆದರೆ ಈತನ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್ನಿಂದ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಲಾತ್ಮಕ ಆಂದೋಲನದಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯು ಯು.ಕೆ.ಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವ ಮೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಬಂಧನವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನ ಗುರುತನ್ನು ಗೋಪ್ಯವಾಗಿಟ್ಟಿದ್ದನು. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಮಧ್ಯ ಪೂರ್ವದ, ಇಸ್ರೇಲ್ನ ವಿವಾದಿತ ಪಶ್ಚಿಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬ್ಯಾರಿಯರ್ನ ಮೇಲೆ ಜೀವನದ ವಿಡಂಬನಾತ್ಮಕ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿರುವುದೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಸುತ್ತ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದರೂ ಸಹ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಹೆಚ್ಚು ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಲಂಡನ್ನಿನ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಲಿನ ಉಪನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಒಬ್ಬರು ಇಡ್ಲಿಕ್ ಬೀಚ್ನೊಂದಿಗೆ ಗೋಡೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ರಂಧ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ಒಂದು ಪರ್ವತ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ೨೦೦೦ರಿಂದ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳೂ ಕೂಡ ನಡೆದಿದ್ದು, ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಲೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ದೊಡ್ದ ಮೊತ್ತದ ಹಣವನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಕಲೆ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಕಲಾವಸ್ತು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಧಾನ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ: ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ vs.ಕಲೆ. ಕಲಾ ಬೆಂಬಲಿಗರು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಲೆಯ ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಎಲ್ಲ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ನಗರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಜಾರಿಗಳು ವಿಧ್ವಂಸಕ ಮತ್ತು ಸ್ವತ್ತು ನಾಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು. ಬ್ರಿಸ್ಟಾಲ್ನ ಸಮುದಾಯಗಳ ಅನೇಕ ಸದಸ್ಯರು ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಗೀಚುಬರಹವು ಸ್ವತ್ತಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತಿದೆ ಹಾಗೂ ಧೂರ್ತ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು.
ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಕಲಾವಿದೆ ಪಿಕ್ಸ್ನಿಟ್ ಈಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಗುರುತನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಪೇಕ್ಷಿಸಿದಳು.[೫೫] ಆಕೆಯ ಕೃತಿಯು ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಸರ್ಕಾರಿ ವಿರೋಧಿ ಆಘಾತ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಗೀಚುಬರಹದ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿತ್ತು. ಆಕೆಯ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಆಗಾಗ ಮಳಿಗೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್, ಮಸಾಚುಸೆಟ್ಸ್ನ ಸ್ಥಳೀಯ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಂಗಡಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಹೂವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಅಂಗಡಿ ಮಾಲೀಕರು ಆಕೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಒಪ್ಪಿ, ಇತರರಿಗೂ ಇದೇ ರೀತಿ ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕಲಾ ತುಣುಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಟೀವ್ನ ಅಡಿಗೆಮನೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿಡಲಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಚೆಲುವಾದ ಮನಮೋಹಕವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ"- ಎರಿನ್ ಸ್ಕಾಟ್, ಆಲ್ಸ್ಟನ್ನಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಕಾಮಿಕ್ಸ್ನ ಮ್ಯಾನೇಜರ್.
ತೀವ್ರಗಾಮಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವೃತ್ತಿಗಾರರ ಪರಿಶೀಲನೆಗಳು ಆಗಾಗ ಚದುರಿದರೂ ಹಾಗೂ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಿಗೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದರೂ ಸಹ ಗೀಚಬರಹವನ್ನು ಆಗಾಗ ಅಧಿಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಬಂಡೇಳುವ ಉಪಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಭಾಗವೆಂದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ ಇದು ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಹುದು ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿರೋಧಕ ತಂತ್ರಗಳ ಒಂದು ವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದು ಅಸ್ತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಬಹುದು.
ಒಂದು ಆರಂಭಿಕ ಉದಾಹರಣೆಯು ಒಂದು ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಯುದ್ಧ-ವಿರೋಧಿ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದ ಅನಾರ್ಕೊ-ಪಂಕ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಕ್ರಾಸ್ನ್ನು , ೧೯೭೦ರ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ೧೯೮೦ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ನ ಭೂಗತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸುತ್ತ ಅರಾಜಕತಾವಾದಿ,ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮತ್ತು ಬಳಕೆದಾರವಾದಿ-ವಿರೋಧಿ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೫೬]
ಆಮ್ಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್ನಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹವು ಪಂಕ್(ಒಂದು ಒರಟು ರಾಕ್ ಸಂಗೀತ)ದೃಶ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. ನಗರವು ’ಡಿ ಝೂಟ್’, ’ವೆಂಡೆಕ್ಸ್’ ಮತ್ತು ಡಾ. ’ರ್ಯಾಟ್’ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿಹೋಗಿತ್ತು.[೫೭][೫೮] ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಗ್ಯಾಲರಿ ಆನಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಒಂದು ಪಂಕ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ೧೯೮೦ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಯೂರೋಪ್ಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಆಗಲೇ ಒಂದು ರೋಮಾಂಚಕ ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು.
ಮೇ 1968ರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಚಳುವಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯು, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ, ಅರಾಜಕತಾವಾದಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿವಾದಿ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳಾದ L'ennui est contre-révolutionnaire (ಬೇಸರವು ಪ್ರತಿಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ)ಹಾಗೂ Lisez moins, vivez plus ("ಕಡಿಮೆ ಓದಿ, ಹೆಚ್ಚು ಬದುಕಿ")ಇವುಗಳಿಂದ ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಅಲಕೃಂತಗೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಇರದಿದ್ದಾಗ, , ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರ ಮೌಖಿಕ ಅರಿವಿನ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಹಂಚಿಕೆಯ ಹದದೊಂದಿಗೆ, ಗೀಚುಬರಹ ಮಿಲೆನೇರಿಯನ್ ಮತ್ತು ಬಂಡಾಯತೆಯ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು.
Sandra "Lady Pink" Fabara[೫೯]
ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಜೊತೆಗೆ "ರಸ್ತೆಗಳ ಮೇಲೆ" ಅಥವಾ "ಭೂಗತ"ದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳು, ೧೯೯೦ರಲ್ಲಿ ವಿಧ್ವಂಸಕವಾದ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯಯುತ ಮಾಧ್ಯಮ ಆಂದೋಲಗಳಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಬಹಿರಂಗವಾದ ರಾಜಕೀಯಭರಿತ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಯಿತು. ಈ ಚಳವಳಿಗಳು ಅಥವಾ ಶೈಲಿಗಳು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಅವರ ಸಮಾಜದೊಂದಿಗಿನ ಅವರು ಹೊಂದಿದ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಿಂದ ವರ್ಗೀಕರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದವು, ಆಗಿನಿಂದ, ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಶಾಶ್ವತವಲ್ಲದ ವರ್ಣಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಳಸುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ,
ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆ ಅನೇಕ ಸ್ವರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗೇ ಉಳಿದಿದೆ. ೧೯೯೦ರಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಲಾವಿದರು ಅನೇಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಶಾಶ್ವತವಲ್ಲದ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡರೂ ಪೋಲೀಸರಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಲು ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಾಗಿ ಒಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ತೊಂದರೆ ನೀಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಕೆಲವೊಂದು ಸಮೂಹಗಳಲ್ಲಿ, ಆ ರೀತಿಯ ಅಶಾಶ್ವತ ಕೃತಿಗಳು ಶಾಶ್ವತ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಿಂದ ರಚಿಸಿದ ಕೃತಿಗಳಿಗಿಂದ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬಾಳುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಮೂಹ ಕೃತಿಯನ್ನು ಹೇಗೆ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಪಥಸಂಚಲನ ಮಾಡುತ್ತಾನೋ-ಆ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಶಾಶ್ವತವಲ್ಲವಾದರೂ ಕೂಡ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಅದೇ ಸ್ತರದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತದೆ.
ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಲಾವಿದರು ಅಶಾಶ್ವತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಕೃತಿ ವಿನಾಶದಿಂದ ಪಾರಾಗುವ ಕಾಲಾವಧಿಯು ಆ ಕೃತಿಯು ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಸಂಚಯಗೊಂಡ ಗೌರವದ ಪ್ರಮಾಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವಾದ ಒಂದು ಕಚ್ಚಾ ಕೃತಿಯು ಬದಲಾಗದೇ ತಕ್ಷಣ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ಕಲಾವಿದರು ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯಗೊಳ್ಳುವ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದಿತ್ತು.
ಕಲಾವಿದರು ಸ್ವತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದ್ದು-ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕಲೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಾತ್ಮಕ ಕೃತಿಯನ್ನು ರಚಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ರಾಜಕಾರಣ ಅಥವಾ ಅನ್ಯಥಾ-ಅಶಾಶ್ವತ ಕಲೆಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಮಕಾಲೀನ ವೃತ್ತಿಗಾರರು, ತರುವಾಯ ಬಗೆಬಗೆಯ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ವಿರುದ್ಧವಾದ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬ್ರೆನರ್ನಂತಹ ಕೆಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಇತರೆ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ರಾಜಕೀಯಗೊಳಿಸಲು ಈ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು, ಅವರ ಮೇಲೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಹೇರಿದ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಾಧನವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು.[೬೦]
ಅನಾಮಧೇಯ ತಂಡಗಳ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳದ್ದು ಕೂಡ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಗಾರರು ಯಾವಾಗಲೂ ಪರಸ್ಪರರ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಆದಾಯವಿಲ್ಲದೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಬಂಡವಾಳವಾದಿ-ವಿರೋಧಿ ಕಲಾ ತಂಡ ಸ್ಪೇಸ್ ಹೈಜ್ಯಾಕರ್ಸ್, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಆತನ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರತಿಮೆಯ ಬಳಕೆಯ ನಡುವಿನ ವಿರೋಧದ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ತುಣುಕನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದರು.
ಒಂದು ಚಳುವಳಿಯಾಗಿ ಗೀಚುಬರಹದ ರಾಜಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಶಿಖರದ ಮೇಲೆ, ರಾಜಕೀಯ ತಂಡಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಪಸರಿಸಲು ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಒಂದು ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದರ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರತೆಯಿಂದ ಈ ಆಚರಣೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಕಾರಣದ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದ, ತಾವು ಹಣವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವೆಂದು ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂಡಗಳ ಅನುಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರವಾದವು(ಉದಾಹರಣೆ.ಬಹಳ-ಎಡ ಅಥವಾ ಬಹಳ-ಬಲ ತಂಡಗಳು)- ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸಲುಜಾಹಿರಾತನ್ನು ಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಒಂದು "ಆಳುವ ವರ್ಗ" ಅಥವಾ "ಸಂಸ್ಥೆ" ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಮುದ್ರಣಾಲಯವನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಆಮೂಲಾಗ್ರ/ಪೂರಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಗೀಚುಬರಹ ಕಚ್ಚಾ ಆಗಿರುವಂತೆ ತೋರುತ್ತದೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಫ್ಯಾಸಿಸ್ಟ್ ಬೆಂಬಲಿಗರು ಆಗಾಗ ಸ್ವಸ್ತಿಕಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ನಾಝಿ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಗೀಚುತ್ತಾರೆ.
೧೯೭೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಯು.ಕೆ.ಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದ ಗೀಚುಬರಹದ ಒಂದು ನವೀನ ಪ್ರಕಾರವು ಮನಿ ಲಿಬರೇಷನ್ ಫ್ರಂಟ್(ಎಂಎಲ್ಎಫ್)ನಿಂದ ರಚಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಭೂಗತ ಮುದ್ರಣಾಲಯ ಬರಹಗಾರರಾದ ಕವಿ ಮತ್ತು ನಾಟಕಕಾರ ಹೀಟ್ಕೊಟ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಿಯತಕಾಲಿಕ ಸಂಪಾದಕ ಮತ್ತು ನಾಟಕಕಾರ ಜೇ ಜೆಫ್ ಜೋನ್ಸ್ ಇವರ ಒಂದು ಮೂಲತಃ ಸಡಿಲವಾದ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರಚಾರದ ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಕಾಗದದ ಹಣದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅವರು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಜಾನ್ ಬುಲ್ ಮುದ್ರಣಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಂಎಲ್ಎಫ್ ಅಲ್ಪಾವಧಿವರೆಗೆ ಇದ್ದರೂ, ಇದು ಲಂಡನ್ನಿನ ಆ ಕಾಲದ ಲ್ಯಾಡ್ಬ್ರೊಕ್ ತೋಪು ಕೇಂದ್ರಿತ ಪೂರಕ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಸಮೂಹದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿತ್ತು ಪ್ರದೇಶ ಕೂಡ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನ-ವಿರೋಧಿ ಹಾಗೂ ತಮಾಷೆಯ ರಸ್ತೆ ಗೀಚುಬರಹದ ದೃಶ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಯಥೇಚ್ಛ ಭಾಗ ಕೂಡ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ನಿಂದ ರಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು. [೩]
ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿನ ಎರಡೂ ಕಡೆಯ ಘರ್ಷಣೆಯು ರಾಜಕೀಯ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ರಚಿಸಿತು. ಘೋಷಣೆಗಳು ಕೂಡ, ಉತ್ತರ ಐರಿಷ್ ರಾಜಕೀಯ ಗೀಚುಬರಹ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ ಗಳೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುವ ದೊಡ್ಡದಾದ ಗೋಡೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಹಾರಾಡುವ ಬಾವುಟಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲಂಚಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು, ಆಗಾಗ ತಂಡ ಬಳಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿತ್ತು. ಕಲಾವಿದರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮನೆಯ ಗ್ಯಾಬೆಲ್ಲುಗಳ ಅಥವಾ ಮೇಲೆ ಪೀಸ್ ಲೈನುಗಳ ಮೇಲೆ, ವಿಭಿನ್ನ ಸಮೂಹಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಎತ್ತರದ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ದೃಢವಾದ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಮಾಬರಹದೊಂದಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಕಾಲವನ್ನು ಹಾಗೂ ಶೈಲೀಕರಣವನ್ನು ಆಗಾಗ ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಷ್ಟಾವಂತ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ಆಗಾಗ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳಾದ, ೧೭ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಜೇಮ್ಸ್ II ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ III ರ ನಡುವಿನ ಯುದ್ಧದ ಕಾಲದ ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರೆ , ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ.
ಕೆಲವೊಂದು ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಇತರರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಟ್ಯಾಗುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಲೋಗೋಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಆಧಾರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ಯಾರ ಹುಲ್ಲುಗದ್ದೆ ಯಾರದು ಎಂಬ ಒಂದು ಕಠೋರವಾದ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡಲು ಈ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ತಂಡ ಸಂಬಂಧಿತ ಗೀಚುಬರಹದ ವಿಷಯ ವಸ್ತು ಗುಪ್ತ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ಅಪೂರ್ವವಾದ ಲಿಪಿಶಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮೊದಲ ಅಕ್ಷರಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರು ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ತಂಡದಾದ್ಯಂತ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲು, ಎದುರಾಳಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಜೊತೆಗಾರರನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಹಾಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಸೈದ್ದಾಂತಿಕತೆಯ ಸೀಮೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು.[೬೧]
ಕಾನೂನು ಅಥವಾ ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರ ಜಾಹಿರಾತಿನ ಒಂದು ಸಾಧನವಾಗಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರಗಳೆರಡರ ಜಾಹಿರಾತಿನ ಸಾಧನವಾಗಿ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಎನ್ವೈಸಿ ಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್-ಆಧಾರಿತ TATS CRU ಕೊಲಾ, ಮ್ಯಾಕ್ಡೊನಾಲ್ದ್ಸ್, ಟೊಯೊಟ, ಮತ್ತು ಎಂಟಿವಿಗಳಂತಹ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಜಾಹಿರಾತು ಪ್ರಚಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತಮಗೋಸ್ಕರ ಒಂದು ಹೆಸರನ್ನು ಮಾಡಿದವು. ಯು.ಕೆ.ಯಲ್ಲಿ ಗಾರ್ಡೆನ್ನ ಪಾಟಿ ಉಲ್ಲೇಖಗೊಳಿಸುವುದು ಅವರ ಅಂಗಡಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೇರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಕ್ಸ್ಫ್ರೆಶ್ ಝಪಟಿಸ್ಟ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದನು. ಸ್ಮಿರ್ನಾಫ್ ಅವರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಿಮ್ಮಗ್ಗುಲಿನ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಬಳಸಲು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು(ಸುತ್ತುವರೆದ ಕೊಳಕಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛವಾದ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಬಿಡಲು ಕೊಳಕಾದ ಮೇಲ್ಮೈನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲು ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡದ ಕೊಳವೆಗಳ ಬಳಕೆ) ಈಗಿನ ಪ್ರತಿಮೆಯಾದ ಬರಾಕ್ ಒಬಾಮನ ಹಿಂದಿರುವ ಕಲಾವಿದ ಶೆಪರ್ಡ್ ಫೇರಿಯ "ಹೋಪ್" ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ, "Andre the Giant Has a Posse" ಸ್ಟಿಕ್ಕರ್ ಪ್ರಚಾರದ ನಂತರ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಫೇರಿಯ ಕಲೆಯನ್ನು ಅಮೇರಿಕಾದ ಎಲ್ಲ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಟಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಚಾರ್ಲಿ ಕೀಪರ್ ಕಾದಂಬರಿಯ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಗೀಚುಬರಹ ಡ್ರಾಗನ್ಗಳ ಮತ್ತು ಶೈಲೀಕರಿಸಿದ ಕಥಾ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಥೆಯ ಉದಯಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿ ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಒಂದು ಸಾಧನವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡರು.
ಅನೇಕ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಜಾಹಿರಾತನನ್ನು ’ಪಾವತಿಸುವ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಗೀಚುಬರಹ’ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲದಂತೆ ಹಾಗೂ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಉದಯಿಸದ್ದವೆಂಬಂತೆ ನೋಡಿದರು. ಗೀಚುಬರಹ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ತಂಡ ಈ ಮಾನದಂಡದ ವಿರುದ್ಧ ಒಂದು ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಒಂದು ಸಾಧನವಾಗಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳನ್ನು ಗುರಿಮಾಡಲು ಹೋದವು.
ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಗೀಚುಬರಹ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಒಂದು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು. ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕಾರದ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟವಾದರೂ ಸಹ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಿಂದ ಬಹುತೇಕ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ(ಅಪರಾಧೀಕರಣದ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಗಳೂ ಕೂಡ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಂತೆ)[೬೨] ಆದುದರಿಂದ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಜನಾಂಗೀಯ ಗೀಚುಬರಹ ಬಹುತೇಕ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೊದಲಿನ ನೋಟದಲ್ಲಿ "ಜನಾಂಗೀಯ" ಎಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. .ಒಬ್ಬರು ಇದರ ಸಂಬದ್ಧ "ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಹಿತೆ"(ಸಾಮಾಜಿಕ, ಐತಿಹಾಸಿಕ, ರಾಜಕೀಯ, ಲೌಕಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ)ಯನ್ನು ಗೊತ್ತಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಹೆಟರೊಗ್ಲಾಟ್ ಆಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಈ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಒಂದು ’ಷರತ್ತುಗಳ ಒಂದು ಅಪೂರ್ವ ಗುಂಪಾಗಿದೆ’.[೬೩]
- ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಹಿತೆಯು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಜನಾಂಗೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಯುವಗುಂಪು ಆಗಿರಬಹುದು.
ಆದ್ದರಿಂದ, ಸ್ಥಳೀಕರಿಗೆ(ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವ), ಕೇವಲ ಹೆಸರು ಅಥವಾ ಈ ತಂಡದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಗೀಚುಬರಹವು ಈಗಾಗಲೇ ಅವರ ತಂಡದ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮನನೊಂದ ಜನತೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಒಂದು ಜನಾಂಗೀಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಅನೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೀಚುಬರಹ ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರವಾದ ಅಪರಾಧ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ರಾಯಭಾರಿಯೂ ಆಗಿದೆ.[೬೪] ಈ ತಂಡ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಈ ಗೀಚುಬರಹದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾರ. ಈ ಯುವ ತಂಡದ ಅಥವಾ ಗುಂಪಿನ ಟ್ಯಾಗನ್ನು ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಆಶ್ರಯಸ್ಥಾನ-ಬಯಸುವವರ ಕಟ್ಟಡದ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಿದರೆ, ಇದರ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಣ ಇನ್ನಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸ್ಪಷ್ಟ ಜನಾಂಗೀಯ ಗೀಚುಬರಹದ ಕೊರತೆಯಿದ್ದರೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಅದು ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಅರ್ಥವಲ್ಲ. ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ(ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ನಿರ್ಬಂಧಗಳುಗಳಿಗೆ[೬೫] ಅಳವಡಿಸಿದ)ಈ ರೇಖಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಸಂಭವ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳು ತಮ್ಮ ಬೆದರಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಗುಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.[೬೬]
ಅಲಂಕಾರಿಕ ಹಾಗೂ ಉನ್ನತ ಕಲೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦೦೬ ರ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಹೊರ ಪುರಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿ '೮೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಶ್, ಲೀ, ಡೇಝ್, ಕೇಥ್ ಹೇರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಜೀನ್-ಮೈಕೆಲ್ ಬ್ಯಾಸ್ಕಿಯಾಟ್ರ ಕೃತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮೇರುಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಒಂದು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.
ಇದರಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಶ್, ಡೇಝ್ ಮತ್ತು ಲೇಡಿ ಪಿಂಕ್ರ ಕೃತಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ೨೨ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಟೈಮ್ ಔಟ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಬಗ್ಗೆ ಬಂದ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕಿ ಚಾರ್ಲೊಟ ಕೊಟಿಕ್, ಪ್ರದರ್ಶನವು ಗೀಚುಬರಹದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ಅರ್ಥಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ಮರುಚಿಂತನೆಗೆ ಈಡು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾಳೆ. ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದ ಹಾಗೂ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ಬರ್ಗ್ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೇಂದ್ರದ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ನಿರ್ದೇಶಕನಾದ ಟೆರ್ಯಾನ್ಸ್ ಲಿಂಡಲ್, ಗೀಚುಬರಹ ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಬಗ್ಗೆ ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ:[೬೭]
"ನನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹವು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾದದ್ದು", ಹಾಗೂ "ಯಾವುದೇ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಅಪರಾಧವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಜನತೆ ಅಥವಾ ದಮನಿತರಿಗೆ ಒಂದು ಹೊರಮಾರ್ಗ ಅಗತ್ಯವಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ- ಇದು ಉಚಿತ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಕಲಾ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ದೃಢವಾದ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಲು ಕೆಲವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮರ್ಥ ರಚನಾತ್ಮಕ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಗೀಚುಬರಹದ ಗುಣ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿದರು. ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮುದ್ರಣಾಲಯದ ಕಲಾ ಇತಿಹಾಸ ಪುಸ್ತಕ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಪೈಂಟಿಂಗ್ ೧೭೮೮-೨೦೦೦ ಅನೇಕ ಆಸ್ಪ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ವೃತ್ತಿಗಾರರನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಮಕಾಲೀನ ದೃಶ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಗೀಚುಬರಹದ ಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಾನದ ಕುರಿತ ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಚರ್ಚೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗಿದೆ.[೬೮]
ಆಧುನಿಕ ಕಲಾತ್ಮಕ ಗೀಚುಬರಹ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗೀಚುಬರಹದ ಸಂತತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇವಲ ಗೀಚಿದ ಪದಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.[೬೯]
೨೦೦೯ ರ ಮಾರ್ಚ್ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ನಡುವೆ, ೧೫೦ ಕಲಾವಿದರು ೩೦೦ ಗೀಚುಬರಹದ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಪ್ಯಾರಿಸ್ನ ಗ್ರಾಂಡ್ ಪ್ಯಾಲೈಸ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು - ಫ್ರೆಂಚ್ ಕಲಾ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಮ್ಮತ.[೭೦][೭೧]
೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ "ಸ್ಕೇಪ್", "ಗ್ರಾಫ್: ದಿ ಆರ್ಟ್ ಅಂಡ್ ಟೆಕ್ನೀಕ್ ಆಫ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ" ಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು, ಇದು ಗೀಚುಬರಹ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಜಗತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ.
ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ರಹಿಕೆ ಗೀಚುಬರಹವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವನ್ನು ವಾಪಸ್ಸು ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ವಿಧಾವಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ; ಇದರ ಎದುರಾಳಿಗಳು ಇದನ್ನು ಅನಪೇಕ್ಷಿತ ಉಪದ್ರವ, ಅಥವಾ ವಿಧ್ವಂಸಕ್ಕೊಳಗಾದ ಸ್ವತ್ತನ್ನು ದುರಸ್ತಿಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿರುವ ದುಬಾರಿ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ಎಂದು ಎಣಿಸಿದರು. ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು "ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟ" ವಿಷಯವೆಂದು ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ, ಹಾಗೂ ಇದರ ನಿಂದಕರು, ಗೀಚುಬರಹದ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಕೊಳುಕುತನ ಹಾಗೂ ಒಂದು ಅಪರಾಧದ ಭಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ.
ತಂಡ-ಸಂಬಂಧಿತ ಗೀಚುಬರಹದ ಬಗ್ಗೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ೧೯೮೪ರಲ್ಲಿ ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಆಂಟಿ-ಗ್ರಾಫಿಟಿ ನೆಟ್ವರ್ಕ್(ಪಿಎಜಿಎನ್)ನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು. ಪಿಎಜಿಎನ್ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ ಕಲೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ರಚನೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರವನ್ನು ವಿರೂಪಗೊಳಿಸುವಾಗ ಯಾರಾದರೂ ಸಿಕ್ಕಿ ಬಿದ್ದರೆ ದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ನಗರ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಿಸಲಾದ ವಿವರಾತ್ಮಕವಾದ, ಚಿತ್ರಗಾರನಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗಿನ ಆಗಾಗ-ಜನಪ್ರಿಯ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ.
ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಸಾಲು ಬ್ರಾಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ಗಾರ್ಡನ್ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿರುವ, ಜೊತೆಗೆ ಬ್ರಾಡ್ ಮತ್ತು ರಿಡ್ಜ್ ( ೮ನೇ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ)ಸಾಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರದ ದೀರ್ಘ-ಕಾಲದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಕೂಡ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಈಗಲೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು, ದೀರ್ಘ ಕಾಲದಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ನಿಷೇಧಿತಗೊಂಡಿದೆ ಹಾಗೂ ೧೫ ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಟ್ಯಾಗುಗಳು ಮತ್ತು ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಬ್ರೋಕನ್ ವಿಂಡೋ ಥಿಯರಿ"(ಮುರಿದ ಕಿಟಕಿ ಸಿದ್ದಾಂತ) ಯ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು, ಈ ವಿನಾಶ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಹೆಚ್ಚಿದ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರವಾದ ಅಪರಾಧಕ್ಕೆಡೆಮಾಡಿಕೊಡುವ ಪರಿಸರವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಮಾಜಿ ಮೇಯರ್ ಎಡ್ ಕೊಚ್ ಬ್ರೋಕನ್ ವಿಂಡೋ ಥಿಯರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಬಲವಾದ ವಂತಿಗೆಯು ೧೯೮೦ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ದುರಾಕ್ರಮಣವಾದ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಒತ್ತಾಸೆ ನೀಡಿತು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮ " ನಯಮಾಡು"; ರೈಲುಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಅಳಿಸುವ ಒಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವಚ್ಛ. ಅಂದಿನಿಂದೀಚೆಗೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಶ್ರಮದಾಯಕವಾದ ಶೂನ್ಯ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಧೋರಣೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕ ವ್ಯತ್ಯಯದ ದಂಡಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅಧಿಕಾರಗಳು ಆಗಾಗ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಸಣ್ಣ-ಉಪದ್ರವ ಅಪರಾಧವೆಂದು ಉಪಚರಿಸುತ್ತವೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ರೈಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಬರಹ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಛಾವಣಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಾದವು.
೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ನ ಮೇಯರ್ ರುಡಾಲ್ಫ್ ಗಿಲಾನಿ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಕಾರ್ಯಪಡೆ ಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿದ್ದು, ಇದೊಂದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಗ್ರಹಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ವಿವಿಧ-ಏಜೆನ್ಸಿ ಪ್ರವರ್ತನಾ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನಗರದಾದ್ಯಂತ ಹಾಗೂ ಯು.ಎಸ್.ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿನ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಪ್ರಚಾರಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ "ಜೀವನ ಅಪರಾಧದ ಗುಣಮಟ್ಟ"ದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರವಾದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಇದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸಂಹಿತೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ೧೦-೧೧೭ ಏರೊಸೋಲ್ ತುಂತುರು-ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಕ್ಯಾನುಗಳನ್ನು ೧೮ ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮಾರುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿತು. ಕಾನೂನೂ ಕೂಡ ತುಂತುರು ಬಣ್ಣವನ್ನು ಮಾರುವ ವರ್ತಕರು ಒಂದು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೀಗ ಹಾಕಿ ಇಡಬೇಕು ಇಲ್ಲವೇ ಒಂದು ಮುಂಗಟ್ಟೆಯ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು, ಸಂಭಾವ್ಯ ಸರಕುಗಳ್ಳರಿಗೆ ಸಿಗದ ಹಾಗೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಆದೇಶಿಸಿದೆ. ನಗರದ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಕಾನೂನಿನ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳಿಗೆ ದಂಡವಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ US$೩೫೦ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದು.[೭೨] ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಎನ್ವೈಸಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದ ಝಿಫಿರ್ ಈ ಕಾನೂನಿನನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ.[೭೩]
ಜನವರಿ ೧, ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ, ಮಂಡಳಿಸದಸ್ಯ ಪೀಟರ್ ವ್ಯಾಲೊನ್, ಜ್ಯೂನಿಯರ್.ನಿಂದ ರಚಿತವಾದ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ, ೨೧ ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ತುಂತುರು ಬಣ್ಣ ಅಥವಾ ಶಾಶ್ವತ ಮಾರ್ಕರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರ ಎಂದು ಮಾಡಲು ಯತ್ನಿಸಿದನು. ಮೇಯರ್ ಮೈಕೆಲ್ ಬ್ಲೂಮ್ಬರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಮಂಡಳಿಸದಸ್ಯ ವ್ಯಾಲೊನ್ರನ್ನು ಕಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು "ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ" ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ಪರವಾಗಿ ದಾವೆ ಹೂಡಿದ್ದ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ದೊರೆ ಮಾರ್ಕ್ ಎಕೊನಿಂದ ಕಾನೂನು ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು. ಮೇ ೧, ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಜಾರ್ಜ್ ಬಿ.ಡೇನಿಯಲ್ಸ್ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ತಂದ ಇತ್ತೀಚಿನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ತಡೆಯಾಜ್ಞೆ ಕೋರಿದ ಫಿರ್ಯಾದುದಾರನಿಗೆ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರ ಪೋಲಿಸ್ ಇಲಾಖೆಯು ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡದಂತೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿಷೇದಿಸಲಾಯಿತು(ಮೇ ೪ರಂದು).[೭೪] ೨೦೦೬ರ ಏಪ್ರಿಲ್ನಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಕ್ಯಾಝಲ್ ಕೌಂಟಿ, ಡೆಲವೇರ್ನಲ್ಲಿ ಇದೇ ಅಳತೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಲಾಗಿ,[೭೫] ಮೇ ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಕೌಂಟಿ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯಾಗಿ ಶಾಸನವನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಶಿಕಾಗೋವಿನ ಮೇಯರ್ ರಿಚರ್ಡ್ ಎಂ.ಡಾಲೆ ಗೀಚುಬರಹ ಮತ್ತು ತಂಡ-ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು "ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಬ್ಲಾಸ್ಟರ್ಗಳನ್ನು" ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ. ದೂರವಾಣಿ ಕರೆ ಮಾಡಿದ ೨೪ ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಉಚಿತ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಕಛೇರಿಯು ಜಾಹಿರಾತು ಮಾಡಿತು. ಕಛೇರಿಯು ಗೀಚುಬರಹದ ಕೆಲವೊಂದು ಬಗೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಬಣ್ಣಗಳು(ನಗರದ ’ಬಣ್ಣ ವಿನ್ಯಾಸ’ ದೊಂದಿಗೆ ಒಡಂಬಡುವ) ಮತ್ತು ಬೇಕಿಂಗ್-ಸೋಡ-ಆಧಾರಿತ ದ್ರಾವಣಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.[೭೬]
೧೯೯೨ರಲ್ಲಿ ಶಿಕಾಗೋವಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪಾಸು ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಅದು ತುಂತುರು ವರ್ಣಚಿತ್ರ ಹಾಗೂ ಕೆಲವೊಂದು ರೀತಿಯ ಕೆತ್ತುವ ಸಾಧನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕರುಗಳನ್ನು ಮಾರುವುದು ಹಾಗೂ ಹೊಂದುವುದನ್ನು ನಿಷೇದಿಸಿತು.[೭೬] ಈ ಕಾನೂನು ಅಧ್ಯಾಯ ೮-೪ರಲ್ಲಿದೆ: ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ, ಸೆಕ್ಷನ್ ೧೦೦:ಅಲೆಮಾರಿ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾನೂನು (೮-೪-೧೩೦)ಪ್ರತಿ ಒಂದು ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ US$೫೦೦ ಕಡಿಮೆ ಇಲ್ಲದಂತೆ ದಂಡದೊಂದಿಗೆ ಗೀಚುಬರಹ ಒಂದು ಅಪರಾಧವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕುಡಿತ, ಕೂಗುಮಾರು, ಅಥವಾ ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸೇವೆಯನ್ನು ಭಂಗಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ವಿಧಿಸುವುದಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಟ್ಯಾಗುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸುವಿಕೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ, ವರ್ಧಿಸಲು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಪಿಟ್ಸ್ಬರ್ಗ್ ನಗರ ಗ್ರಾಹಕೀಯಗೊಳಿಸಿದ ಡಾಟಾಬೇಸ್-ಚಾಲಿತ ಗೀಚುಬರಹ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತಂದಿತು.[೭೭] ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ಡೇನಿಯಲ್ ಜೋಸೆಫ್ ಮೊಂಟಾನೊ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಮೊದಲನೇ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಗೀಚುಬರಹ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.[೭೮] ನಗರದ ಸುಮಾರು ೨೦೦ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಹತ್ತಿರ ಟ್ಯಾಗುಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ್ದಕ್ಕೆ ಈತನಿಗೆ "ಗೀಚುಬರಹದ ದೊರೆ"[೭೯] ಎಂದು ಅಡ್ಡ ಹೆಸರಿಡಲಾಯಿತು, ಹಾಗೂ ಆನಂತರ ೨.೫ ರಿಂದ ೫ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕಾರಾಗೃಹದಲ್ಲಿದ್ದನು.[೮೦]
ಯುರೋಪ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೂರೋಪ್ನಲ್ಲಿ, ಗೀಚುಬರಹಕ್ಕೆ ಸಮೂಹ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ದಳಗಳು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದವು, ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವಾಗಿ ಕೈಬಿಟ್ಟ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಕೌಟ್ ತಂಡ, ಆಧುನಿಕ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಐಜಿ ನೋಬಲ್ ಪಾರಿತೋಷಕ ಗಳಿಸಿಕೊಟ್ಟ, ಟಾರ್ನ್-ಎಟ್-ಗ್ಯಾರೊನ್ನಲ್ಲಿನ ಬ್ರುನ್ಕ್ವೆಲ್ನ ಫ್ರೆಂಚ್ ಹಳ್ಳಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಮೆರಿಯರಿ ಸುಪೇರಿಯರಿ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಬೈಸನ್ನ ಎರಡು ಪೂರ್ವಐತಿಹಾಸಿಕ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹಾನಿಗೀಡು ಮಾಡಲಾಯಿತು.[೮೧]
೨೦೦೬ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ, ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಸಂಸತ್ತು ಕೊಳಕು, ಹೇಸಿಗೆ, ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮಲಮೂತ್ರ ಮತ್ತು ಯೂರೋಪ್ ನಗರಗಳಲ್ಲಿನ ಗೃಹಕೃತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಹನದ ಸಂಗೀತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದುಂಟಾದ ಅತಿಯಾದ ಶಬ್ದ ಜೊತೆಗೆ ನಗರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇತರೆಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲು ಹಾಗೂ ತೊಡೆದು ಹಾಕಲು ನಗರ ಪರಿಸರ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಕಮಿಷನ್ ಜಾರಿ ಮಾಡಿತು.[೮೨]
ಸಮಾಜ-ಬಾಹಿರ ನಡವಳಿಕೆ ಅಧಿನಿಯಮ 2003ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ಶಾಸನವಾಯಿತು. ೨೦೦೪ರ ಆಗಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟನ್ನ್ನು ಸ್ವಚ್ಚವಾಗಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಗೀಚುಬರಹದ ಶೂನ್ಯ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಿತ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳಾದ ಗೀಚುಬರಹ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಿಗೆ "ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ" ದಂಡ ಹಾಕುವುದು ಹಾಗೂ ೧೬ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಯಾರಿಗೂ ಏರೊಸೊಲ್ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಮಾರವುದನ್ನು ನಿಷೇದಿಸುವಂತೆ ಕರೆ ನೀಡಿ ಒಂದು ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ ಹೊರಡಿಸಿತು.[೮೩] ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ ಜಾಹಿರಾತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದನ್ನೂ ಸಹ ಖಂಡಿಸಿತು, ಗೀಚುಬರಹದ ವಾಸ್ತವ-ಜಗತ್ತು ಅನುಭವವು ಇದು ಆಗಾಗ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ’ತಂಪು’ ಅಥವಾ ’ಮೊನಚು’ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ್ದು, ಬಹಳ ದೂರ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದೆ.
ಈ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ೧೨೩ ಎಂ.ಪಿ.ಗಳು(ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಟೋನಿ ಬ್ಲೇರ್ ಸೇರಿದಂತೆ)ಗೀಚುಬರಹ ಕಲೆಯಲ್ಲ, ಇದು ಅಪರಾಧ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಒಂದು ಚಾರ್ಟರ್ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.ನನ್ನ ಮತದಾರರ ಪರವಾಗಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಮೂಹದಿಂದ ನಿರ್ಮೂಲ ಮಾಡಲು ನನ್ನ ಕೈಲಿ ಸಾಧ್ಯವಾದದ್ದನೆಲ್ಲಾ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ. [೮೪] ಆದಾಗ್ಯೂ ಕಳೆದ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗೀಚುಬರಹ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವು ಸ್ವ-ಶೀರ್ಷಿಕೆ ’ಕಲಾ ಭಯೋತ್ಪಾದ’ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿಯಿಂದ ಸೆದೆಬಡೆಯಲ್ಪಟಿತು, ಇದು ಯುಕೆ ಗೀಚುಬರಹದ ಶೈಲಿ ಜೊತೆಗೆ ಅಂತರಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ(ವರ್ಣಚಿತ್ರದ ವೇಗಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗಲು ಮುಂಚೂಣಿಯ ಕೊರೆಯಚ್ಚನ್ನು ತರಲಾಯಿತು)ತಂದಿತು; ನಗರಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಯುದ್ಧದ ರಾಜಕೀಯ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಆಗಾಗ ಮಂಗಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಇಲಿಗಳನ್ನು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ ಬಹುವಾಗಿ ವಿಡಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಯು.ಕೆ.ಯಲ್ಲಿ ನಗರ ಮಂಡಳಿಗಳು ಸಮಾಜ-ಬಾಹಿರ ನಡವಳಿಕೆ ಅಧಿನಿಯಮ 2003ರಡಿ ವಿರೂಪಕ್ಕೊಳಗಾದ ಯಾವುದೇ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕನ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ(ಸ್ವಚ್ಛ ನೆರೆಹೊರೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಅಧಿನಿಯಮ 2005 ರಿಂದ ತಿದ್ದುಪಡಿಯಾದಂತೆ)ಅಥವಾ, ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಅಧಿನಿಯಮ.ಇದನ್ನು ಆಗಾಗ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಬೋರ್ಡುಗಳನ್ನು ದೀರ್ಘ ಕಾಲದವರೆಗೆ ವಿರೂಪಗೊಳಿಸಲು ನಿರಾತಂಕವಾಗಿ ಅವಕಾಶವೀಯುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ವತ್ತಿನ ಮಾಲೀಕರ ವಿರುದ್ಧ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
೨೦೦೮ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಅಪರಾಧಿ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲು ಒಂದು ಪಿತೂರಿ ದೋಷಾರೋಪವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಮೂರು-ತಿಂಗಳ ಒಂದು ಪೋಲೀಸ್ ಸರ್ವೇಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ[೮೫] ಯ ನಂತರ, ಕನಿಷ್ಟ £೧ ಮಿಲಿಯನ್ ವೆಚ್ಚದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಹಾನಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಪಿತೂರಿ ನಡೆಸಿದ ಡಿಪಿಎಂ ತಂಡದ ಒಂಬತ್ತು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಅಪರಾಧಿಗಳೆಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರಲ್ಲಿ ಐವರು ೧೮ ತಿಂಗಳಿಂದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳವರೆಗಿನ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಪೂರ್ವ ನಿದರ್ಶನವಿಲ್ಲದ ವಿಚಾರಣೆಯ ಮಾಪಕ ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷೆಗಳ ಗಂಭೀರತೆಯು ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಒಂದು ಕಲೆಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೋ ಅಥವಾ ಅಪರಾಧವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೋ ಎಂಬುದರ ಬಗೆಗಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಗೆ ಮತ್ತೆ ಬೆಂಕಿ ಹತ್ತಿಸಿತು.[೮೬]
ಕೆಲವು ಮಂಡಳಿಗಳು, ಸ್ಟ್ರೌಡ್, ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಶೈರ್ನಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ, ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ನಗರದ ಸುತ್ತ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಕೆಳರಸ್ತೆಗಳು, ಕಾರು ನಿಲುಗಡೆ ಹಾಗೂ ಗೋಡೆಗಳು ’ಸ್ಪ್ರೇ ಅಂಡ್ ರನ್’ಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನುಮೋದಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು.[೮೭]
ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್, ಹಂಗೇರಿ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಐ ಲವ್ ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ನಗರ-ಬೆಂಬಲಿತ ಚಳವಳಿ ಹಾಗೂ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಪೋಲಿಸ್ ವಿಭಾಗ, ಅನುಮೋದಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಕರಾರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.[೮೮][೮೯]
ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ , ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಅನೇಕ ನಗರಗಳು ಗೀಚುಬರಹ ಕಲಾವಿದರು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲೆಂದೇ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದ ಗೋಡೆಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಸಿಡ್ನಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕ್ಯಾಂಪರ್ಡೌನ್ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದ "ಗೀಚುಬರಹ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ" ಒಂದು ಮೊದಲ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಯಾವುದೇ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಟ್ಯಾಗ್, ಜಾಹಿರಾತು, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ ಮತ್ತು "ಕಲಾ" ರಚನೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಲಭ್ಯವಿತ್ತು.[೯೦][೯೧] ಈ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು ಇದು ಕ್ಷುದ್ರ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಿದರೂ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಗೆ ಅಥವಾ ಅತಿಕ್ರಮಣಕ್ಕಾಗಿ ಬಂಧಿಯಾಗುವ ಅಥವಾ ಸಿಕ್ಕುಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವ ಚಿಂತೆಯಿಲ್ಲದೆ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಸಮಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಹಾಗೂ ಅಸಾಧಾರಣ ಕಲೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.[೯೦][೯೧] ಇತರರು ಈ ಬಳಿಸಾರುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ, ಈ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಗೀಚುಬರಹ ಗೋಡೆಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಬೇರೆಡೆಯ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ರುಜುವಾತಾಗಿ ಕುಗ್ಗಿಸುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ವಾದಿಸಿದರು.[೯೨] ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಸುತ್ತಲಿನ ಕೆಲ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರದೇಶಗಳು "ಗೀಚುಬರಹ-ವಿರೋಧಿ ದಳ"ಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದವು, ಅವರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಗೀಚುಬರಹವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಅಂತಹ ಗುಂಪುಗಳು ಬಿಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂ(ಬಫರ್ಸ್ ಕಾನ್ಟ್ ವಿನ್)ಸ್ಥಳೀಯ ಗೀಚುಬರಹ ಸಚ್ಛಗಾರರನ್ನು ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಇಡಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ.
ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ೧೮ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನೊಳಗಿನವರಿಗೆ (ಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಸು)ತುಂತುರು ಬಣ್ಣವನ್ನು ಮಾರಲು ಅಥವಾ ಹೊಂದಲು ನಿಷೇಧವನ್ನು ಹೇರಿದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಗೀಚುಬರಹದ ಕೆಲ ಉದಾಹರಣೆಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡವು. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ A$೨೬,೦೦೦ ವರೆಗಿನ ದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾರಾಗೃಹ ಶಿಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಠಿಣವಾದ ಹೊಸ ಗೀಚುಬರಹ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಪ್ರಮುಖ ಗೀಚುಬರಹ ನಗರವಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಅನೇಕ ಬೀದಿಗಳಾದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೋಸಿಯರ್ ಲೇನ್ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಛಾಯಾಚಿತ್ರಕಾರರಿಗೆ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ, ಮದುವೆ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮುದ್ರಣ ಜಾಹಿರಾತಿಗೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಣದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಒಂಟಿ ಗ್ರಹ ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್ನ ಬೀದಿಗಳು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆ ಎಂದು ಉದಾಹರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಎಲ್ಲವೂ ಸೇರಿದಂತೆ; ಅಂಟುಕಾಗದ ಕಲೆ, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರ, ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಕಲೆ ಮತ್ತು ಗೋಧಿಹಿಟ್ಟಿನ ಗೋಂದುಗಳನ್ನು ನಗರದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಪ್ರಮುಖ ಬೀದಿ ಕಲಾ ಪ್ರಾಕಾರಗಳು ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ; ಫಿಟ್ಝ್ರಾಯ್, ಕಾಲಿಂಗ್ವುಡ್, ನಾರ್ಥ್ಕೋಟ್, ಬ್ರನ್ಸ್ವಿಕ್, ಸೈಂಟ್.ಕಿಡ್ಲ ಮತ್ತು ಸಿಬಿಡಿ, ಇಲ್ಲಿ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಮತ್ತು ಅಂಟುಕಾಗದ ಕಲೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ನಗರದಿಂದಾಚೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸಾಗಿದಂತೆ, ಬಹುತೇಕ ಉಪನಗರದ ರೈಲು ಸಾಲುಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ, ಗೀಚುಬರಹ ಟ್ಯಾಗುಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ. ಅನೇಕ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಲಾವಿದರಾದ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ ತಮ್ಮ ಕೃತಿಯನ್ನು ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್ನಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗು ೨೦೦೮ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪರ್ಸ್ಪೆಕ್ಸ್(ಗಾಜಿನ ಬದಲಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವ)ಪರದೆಯನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಕಲಾ ತುಣುಕು ಹಾಳಾಗುವುದರಿಂದ ತಡೆಯಲು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ೨೦೦೩ ರಿಂದ ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಬೀದಿ ಕಲಾವಿದರ ಮನ್ನಣೆಯ ಮೂಲಕ ಇದರ ಮೇಲೆ ಬೇರೆ ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅಂಟಿಸದಂತೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಬರಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇದರ ಮೇಲೆ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬರೆಯಲಾಗಿತ್ತು.[೯೩]
ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇದೊಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಸ್ವತ್ತಿನ ಒಂದು ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಖಂಡನಾತ್ಮಕ ಅಪರಾಧವೆಂದು ವಿವರಿಸಿ, ೨೦೦೮ ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಹೆಲೆನ್ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ ಟ್ಯಾಗಿಂಗು ಮತ್ತು ಗೀಚುಬರಹ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯ ಇತರೆ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಸರ್ಕಾರಿ ಶಿಸ್ತುಕ್ರಮವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದನು. ತರುವಾಯ ಹೊಸ ಶಾಸನ ೧೮ ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಬಣ್ಣದ ತುಂತುರು ಕ್ಯಾನುಗಳನ್ನು ಮಾರುವುದರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ನಿಷೇಧವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿ, ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಹಾಗೂ ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ದಂಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದು, NZ$೨೦೦ ರಿಂದ NZ$೨,೦೦೦ ವರೆಗೆ ದಂಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ಅಥವಾ ಸಮೂಹ ಸೇವೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಅಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ೨೦೦೮ ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಮಧ್ಯ ವಯಸ್ಕ ಆಸ್ತಿಯ ಒಡೆಯ ಹರೆಯದ ಟ್ಯಾಗರುಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬನಿಗೆ ಚಾಕು ಹಾಕಿ ಕೊಂದು ಹಾಕಿ, ಆನಂತರ ನರಹತ್ಯೆಯ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ ಶಿಕ್ಷೆ ಅನುಭವಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣದ ತರುವಾಯ ಟ್ಯಾಗಿಂಗ್ ವಿಚಾರ ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಚರ್ಚಿತ ವಿಷಯವಾಯಿತು.
ಏಷ್ಯಾ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಚೀನಾದಲ್ಲಿ, ೧೯೨೦ಯಲ್ಲಿ ಮಾವೋ ಜೆಡಾಂಗ್ನಿಂದ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಶುರುವಾಯಿತು,ಸಾರ್ವನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟ್ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸಲು ಅವನು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ. ಮಾವೋ ಅತಿ ಉದ್ದದ ಗೀರು ಚಿತ್ರದ ತುಣುಕು ಹೊಂದಿರುವ ದಾಖಲೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ,ಇದು ೪೦೦೦ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಅವನ ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಚೈನಾದ ಸಮಾಜವು ಟೀಕಿಸಿತು.[೯೪]
ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ನಲ್ಲಿ ತ್ಸಾಂಗ್ ತ್ಸೊಯು ಚೋಯ್ನ ಲಿಪಿಶಾಸ್ಟ್ರ ಗೀರು ಚಿತ್ರವು ಹಲವಾರು ವರ್ಷ ಕಿಂಗ್ ಆಫ್ ಕೌಲೂನ್ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.ತಾನು ಅ ಪ್ರದೇಶದ ಒಡೆಯ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡ. ಅವನ ಕೆಲವು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅಧೀಕೃತವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
೧೯೯೩ರಲ್ಲಿ ಸಿಂಗಾಪುರ್ನಲ್ಲಿ,ನಂತರ ಹಲವಾರು ದುಬಾರಿ ಕಾರುಗಳು ತುಂತುರು-ಬಣ್ಣ ಹೊಂದಿತ್ತು,ಪೋಲಿಸರು ಸಿಂಗಾಪುರ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸ್ಕೂಲ್ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಿಶೆಲ್ ಪಿ.ಪೇ ಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆನಂತರ ಅವನ ಮೇಲೆ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯದ ಆಪಾದನೆ ಹೊರಿಸಿದರು. ಕಾರ್ನ್ನು ವಿಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಜೊತೆಗೆ ರಸ್ತೆ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಕಳವು ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಅಪರಾಧಿ ಎಂದು ಫೇ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡನು. ೧೯೬೬ ರ ಸಿಂಗಾಪುರ್ ವಿಧ್ವಂಸಕತೆ ಅಧಿನಿಯಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ,ಮೂಲತಃ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಗೀರು ಬರಹ ಹರಡುವುದನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು ಪಾಸು ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಆತನಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳ ಕಾರಾಗೃಹ , S$೩,೫೦೦ (US$೨,೨೩೩) ದಂಡ ಹಾಗೂ ಚಡಿಯೇಟು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಿತು. ೦}ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಖಂಡಿಸಿ ಹಾಗೂ ಅಮೇರಿಕಾದ ಜನತೆಗೆ ಸಿಂಗಾಪುರದ ರಾಯಭಾರಿ ಕಛೇರಿಗೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಮಹಾಪೂರಗೈಯಿರೆಂದು ಕರೆ ನೀಡುವ ಅನೇಕ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಮತ್ತು ಆಪ್-ಎಡ್ಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿತು. ಸಿಂಗಾಪುರ ಸರ್ಕಾರ ಕ್ಷಮೆಗೆ ಅನೇಕ ಕರೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರೂ,೧೯೯೪ರ ಮೇ ೫ ರಂದು ಫೇ ಗೆ ಚಡಿಯೇಟು ನೀಡಲಾಯಿತು. ೧/}ಫೇ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಆರು ಚಡಿಯೇಟು ಹೊಡೆತದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದನು, ಆದರೆ ಆನಂತರದ ಸಿಂಗಾಪುರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷಒಂಗ್ ಟೆಂಗ್ ಚಿಯಾಂಗ್ ಆತನ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಆರರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಚಡಿಯೇಟು ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿದನು.[೯೫]
ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- 80 ಬ್ಲಾಕ್ಸ್ ಫ್ರಾಮ್ ಟಿಫ್ಯಾಂಟಿಸ್ (೧೯೭೯),ಅಪರೂಪ ಮಿನುಗು ನೋಟದ ಮೂಲಕ ೭೦ನಂತರದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಸೌತ್ ಬ್ರೊಂಕ್ಸ್ ಗ್ಯಾಂಗ್ಸ್ನ ಅಪಕೀರ್ತಿಯ ಕೊನೆ. ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸೌತ್ ಬ್ರೊಂಕ್ಸ್ ಸಮುದಾಯದ ಪ್ಯೂರ್ಟೋ ರಿಕಾನ್ನ ಹಲವಾರು ದಿಕ್ಕಿನ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಸುಧಾರಣೆಗೊಂಡ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರು, ಪ್ರಸ್ತುತ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರು, ಪೋಲಿಸರು, ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಸಮುದಾಯದ ಮುಖಂಡರು.
- ಸ್ಟೇಷನ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಎಲವೇಟೇಡ್ (೧೯೮೦), ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಮಿಂಗುಸ್ರವರ ಸಂಗೀತದೊಂದಿಗೆ ನೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗದ ಮೊದಲನೇಯ ಗೀರುಚಿತ್ರದ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
- ವೈಲ್ಡ್ ಸ್ಟೈಲ್ (೧೯೮೩), ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಮತ್ತು ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬಗೆಗಿನ ನಾಟಕ
- ಸ್ಟೈಲ್ ವಾರ್ಸ್ (೧೯೮೩), ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಮೊದಲನೇಯ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
- ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಆಫ್ ಲೈಫ್ (೨೦೦೪) ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದ ಮಿಷನ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ನಾಟಕದ ಚಿತ್ರಣ,ನಿವೃತ್ತ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಬರಹಗಾರನಿಂದ ನಟನೆ/ಸಹ-ಬರಹ.
- ಪೀಸ್ ಬೈ ಪೀಸ್ (೨೦೦೫), ೧೯೮೦ ಮೊದಲಿನಿಂದ ಇತ್ತಿಚೀನ ವರೆಗಿನ ಸ್ಯಾನ್ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಇತಿಹಾಸದ ವಿಶೇಷ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
- ಇನ್ಫೇಮಿ (೨೦೦೫),ಆರು ಜನ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಬಫರ್ಗಳ ಅನುಭವದ ಹೇಳಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ
- NEXT: A Primer on Urban Painting (೨೦೦೫), ಜಾಗತಿಕ ಗೀರು ಚಿತ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
- ರಾಶ್ (ಚಲನಚಿತ್ರ) (೨೦೦೫), ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರ ಕಲಾಕೃತಿ ಬೀದಿ ಕಲೆ ಯ ಕಲಾವಿದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
- ಬಾಂಬ್ ದ ಸಿಸ್ಟಮ್ (೨೦೦೨),ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಆಧುನಿಕ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗೀರು ಬರಹ ಕಲಾವಿದರ ತಂಡದ ಬಗ್ಗೆ ನಾಟಕ
- ಬಾಂಬ್ ಐಟಿ (೨೦೦೭), ಐದು ದೇಶಗಳ ಗೀರು ಬರಹ ಮತ್ತು ಬೀದಿ ಕಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ
- ಜಿಸೋಯ್ (೨೦೦೭), ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್(ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ) ಗೀರು ಬರಹಗಾರನ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ನೋಟ. ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗೀರು ಬರಹದ ಹೋರಾಟ ಉದಾಹರಣೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನ
- Roadsworth: Crossing the Line (೨೦೦೯) ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್ ಕಲಾವಿದ ಪೀಟರ್ ಗಿಬ್ಸನ್ ಮತ್ತು ಅವನ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಸ್ತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಚಿತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಕೆನೆಡಿಯನ್ ಸಾಕ್ಷಿಚಿತ್ರ.
ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆಕರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Graffito". Oxford English Dictionary. Vol. 2. Oxford University Press. ೨೦೦೬.
- ↑ ಪವರ್ಬಾಂಬ್. "ಮಿಸ್ಟರಿ ಇಂಟರ್ವ್ಯೂ." ಪವರ್ಬಾಂಬ್. ೧ಮಾರ್ಚ್. ೨೦೦೯ <http://www.powderbomb.com/mistery2.htm>.
- ↑ ಸ್ಟೊವರ್ಸ್, ಜಾರ್ಜ್ ಸಿ. "ಗೀಚು ಬರಹ ಕಲೆ: ಆಯ್ನ್ ಎಸ್ಸೆ ಕನ್ಸರ್ನಿಂಗ್ ದ ರಿಕಗ್ನೀಶನ್ ಆಫ್ ಸಮ್ ಫಾರ್ಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಆಯ್ಸ್ ಆರ್ಟ್." ಹಿಪ್ಹಾಪ್-ನೆಟ್ವರ್ಕ್. ೧ ಮಾರ್ಚ್. ೨೦೦೯ <http://www.hiphop-network.com/articles/graffitiarticles/graffitiart.asp Archived 2010-01-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.>.
- ↑ Mike Von Joel. ""Urbane Guerrillas"". Archived from the original on 2008-01-08. Retrieved 2006-10-18.
- ↑ ಆಯ್ನ್ಸೆಲೆಟ್, ಜೀನೈನ್. "ದ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ." ಯುಸಿಎಲ್ — ಲಂಡನ್ನ ಗ್ಲೋಬಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ. (೨೦೦೬) ೨೦ ಎಪ್ರಿಲ್. ೨೦೦೯ <http://www.ucl.ac.uk/museumstudies/websites06/ancelet/thehistoryofgraffiti.htm>.
- ↑ ಆಲ್ಮರ್ಟ್,ಮಿಶೆಲ್ (೧೯೯೬). ಮಿಲ್ಟನ್ನ ಟೀತ್ ಆಯ್೦ಡ್ ಓವಿಡ್ಸ್ ಅಂಬ್ರೆಲಾ: ಕ್ಯೂರಿಯಾಸರ್ & ಕ್ಯೂರಿಯಾಸರ್ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ ಇನ್ ಹಿಸ್ಟರಿ, ಪು.೪೮-೪೯. ಸಿಮೊನ್ಸ್ & ಸ್ಚ್ಯುಸ್ಟರ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್. ISBN ೧-೮೫೧೫೮-೮೩೩-೭.
- ↑ "ಟೆಚರಾನ್ಸ್ ಆನ್ ರೋಮನಿಸ್ಕ್ಯೂ ಚರ್ಚಸ್" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2011-05-12. Retrieved 2010-05-25.
- ↑ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಪುರಾತತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಜೂನ್ ೧೯೯೯
- ↑ ದ ಅಂಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮಂತ್ಲಿ , ಎಪ್ರಿಲ್ 97.
- ↑ ೧೦.೦ ೧೦.೧ "Art Crimes". Jinx Magazine. Unknown. Archived from the original on 2014-10-14. Retrieved 2010-05-25.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ ಪು. ೭೬, ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಆರ್ಕಿಯಾಲಜಿ ಆಫ್ ಗ್ರೀಸ್ : ಎಕ್ಸ್ಪೀರಿಯನ್ಸ್ ಆಫ್ ದ ಡಿಸಿಪ್ಲೀನ್ , ಮಿಶೆಲ್ ಶಾಂಕ್ಸ್,ಲಂಡನ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ರೌಟ್ಲೆಜ್, ೧೯೯೬, ISBN ೦-೪೧೫-೦೮೫೨೧-೭.
- ↑ [೧] ಟೆಕ್ಷಿನೊ ಬಗೀ ಕೆಲವು ಪ್ರಕಾರದ ವೀಡಿಯೋ
- ↑ ರಾಸ್ ರುಸೆಲ್. ಬರ್ಡ್ ಲೀವ್ಸ್!: ದ ಹೈ ಲೈಫ್ ಆಯ್೦ಡ್ ಹಾರ್ಡ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಚಾರ್ಲಿ (ಯಾರ್ಡ್ವರ್ಡ್) ಪ್ಯಾಕರ್ ದಾ ಕಾಪೊ ಪ್ರೆಸ್.
- ↑ "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2012-06-28. Retrieved 2021-08-10.
- ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ ೧೫.೨ ೧೫.೩ ಪೀಟರ್ ಶಪಿರೊ, ರಫ್ ಗೈಡ್ ಟು ಹಿಪ್ ಹಾಪ್ , ೨ನೇಯ. ಆವೃತ್ತಿ., ಲಂಡನ್: ರಫ್ ಗೈಡ್ಸ್, ೨೦೦೭.
- ↑ ೧೬.೦ ೧೬.೧ "A History of Graffiti in Its Own Words". New York Magazine. unknown.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ "ಕಾರ್ನ್ಬ್ರೆಡ್ - ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಲೆಜೆಂಡ್". Archived from the original on 2011-07-11. Retrieved 2010-05-25.
- ↑ ಡೇವಿಡ್ ಟೂಪ್, ರ್ಯಾಪ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ , ೩ನೇಯ. ಆವೃತ್ತಿ., ಲಂಡನ್: ಸೆರ್ಪೆನೆಂಟ್ಸ್ ಟೇಲ್, ೨೦೦೦.
- ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ ಹಗರ್, ಸ್ಟೀವನ್. ಹಿಪ್ ಹಾಪ್: ದ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೇಡ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಬ್ರೇಕ್ ಡಾನ್ಸಿಂಗ್, ರ್ಯಾಪ್ ಮ್ಯುಜಿಕ್, ಆಯ್೦ಡ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ. ಸೇಂಟ್ ಮಾರ್ಟಿನ್ಸ್ ಪ್ರೆಸ್, ೧೯೮೪ (ಮುದ್ರಣ ಇಲ್ಲ).
- ↑ ಅಬೆಲ್, ಅರ್ನೆಸ್ಟ್ ಎಲ್., anಮತ್ತು ಬಾರ್ಬರಾ ಇ.ಬಕ್ಲಿ. "ದ ಹ್ಯಾಂಡ್ರೈಟಿಂಗ್ ಆನ್ ದ ವಾಲ್ಸ್: ಟವರ್ಡ್ ಸೋಶಿಯಾಲಜಿ ಅಯ್೦ಡ್ ಸಿಅಕಾಲಜಿ ಆಫ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ". ವೆಸ್ಟ್ಪೋರ್ಟ್, Conn.: ಗ್ರೀನ್ವುಡ್ ಪ್ರೆಸ್, ೧೯೭೭.
- ↑ "Black History Month — 1971". BBC. unknown.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ "ಸ್ಟೈಲ್ ರೈಟಿಂಗ್ ಫ್ರಾಮ್ ದ ಅಂಡರ್ರೈಟಿಂಗ್, (ರೆ)ಇವಲ್ಯೂಶನ್ ಆಫ್ ಏರೋಸೊಲ್ ಲಿಂಗ್ವಿಸ್ಟಿಕ್." ಸ್ಟಂಪಾ ಅಲ್ಟರ್ನೆಟೀವ್ ಇನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ವಿತ್ ಐಜಿಟೈಮ್ಸ್, ೧೯೯೬, ISBN : ೮೮-೭೨೨೬-೩೧೮-೨.
- ↑ "ಫ್ರೈಟ್ಟ್ರೇನ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ", ರೋಜರ್ ಗಸ್ಟ್ಮನ್, ಇಯಾನ್ ಸ್ಯಾಟ್ಲರ್ , ಡೆರಿನ್ ರೊವ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಹ್ಯಾರಿ ಎನ್ ಅಬ್ರಾಮ್ಸ್ Inc, ೨೦೦೬. ISBN ೯೭೮-೦-೮೧೦೯-೯೨೪೯-೮.
- ↑ http://www.subwayoutlaws.com/history/history.htm
- ↑ http://www.at149st.com/tf5.html
- ↑ ಫ್ಯಾಬ್ ೫ ಫ್ರೆಡ್ಡಿ ಕೋಟ್ ಇನ್: ಲಿಪ್ಪರ್ಡ್, ಲಕ್ಕಿ. : ಆರ್ಟ್ ಇನ್ ಮಲ್ಟಿಕಲ್ಚರಲ್ ಅಮೆರಿಕಾ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ದ ನ್ಯೂ ಮುದ್ರಣಾಲಯ, ೧೯೯೦.
- ↑ ಲಾಬೊಂಟೆ, ಪೌಲ್. ಆಲ್ ಸಿಟಿ: ದ ಬುಕ್ ಎಬೌಟ್ ಟಾಕಿಂಗ್ ಸ್ಪೇಸ್. ಟೊರೊಂಟೊ ಇಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂ ಮುದ್ರಣಾಲಯ. ೨೦೦೩
- ↑ ಡೇವಿಡ್ ಹೆರ್ಶ್ಕೊವಿಟ್ಸ್, "ಲಂಡನ್ ರಾಕ್ಸ್, ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಬರ್ನ್ಸ್ ಅಯ್೦ಡ್ ದ ಬಿ-ಬಾಯ್ಸ್ ಬ್ರೇಕ್ ಲೆಗ್", ಸಂಡೇ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್ , ಎಪ್ರಿಲ್ ೩, ೧೯೮೩.
- ↑ ಇಲ್ಲಿಸ್,ರೆನ್ನಿ, ದ ಆಲ್ ನ್ಯೂ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ (ಸನ್ ಬುಕ್ಸ್, ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್, ೧೯೮೫) ISBN ೦-೭೨೫೧-೦೪೮೪-೮
- ↑ http://www.at149st.com/smith.html
- ↑ "T KID 170". Retrieved 30 June 2009.
- ↑ "From graffiti to galleries". CNN. 2005-11-04. Retrieved 2006-10-10.
- ↑ ಬೀಟಿ, ಜೋನಾಥನ್ ; ಕ್ರೆ, ಡನ್. "ಜಿಪ್ ಯು ಹ್ಯಾವ್ ಬೀನ್ ಟ್ಯಾಗ್ಡ್". ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್. ೧೦ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೯೦. prgrph.೨
- ↑ "New Big Pun Mural To Mark Anniversary Of Rapper's Death in the late 1990's". MTV News. 2001-02-02. Archived from the original on 2009-04-28. Retrieved 2006-10-11.
- ↑ "Tupak Shakur". Harlem Live. unknown. Retrieved 2006-10-11.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ ""Bang the Hate" Mural Pushes Limits". Santa Monica News. unknown. Retrieved 2006-10-11.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Niccolai, James (2001-04-19). "IBM's graffiti ads run afoul of city officials". CNN. Archived from the original on 2006-10-04. Retrieved 2006-10-11.
- ↑ ೩೮.೦ ೩೮.೧ ೩೮.೨ "Sony Draws Ire With PSP Graffiti". Wired. 2005-12-05. Archived from the original on 2012-09-18. Retrieved 2008-04-08.
- ↑ "Marc Ecko Hosts "Getting Up" Block Party For NYC Graffiti, But Mayor Is A Hater". SOHH.com. 2005-08-17. Archived from the original on 2006-10-04. Retrieved 2006-10-11.
- ↑ ೪೦.೦ ೪೦.೧ ಗಂಜ್, ನಿಕೋಲಸ್. "ಗ್ರಾಫಿಟಿ ವರ್ಲ್ಡ್". ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಅಬ್ರಾಮ್ಸ್. ೨೦೦೪
- ↑ "123Klan Interview". Samuel Jesse — Gráfica Real. 2009-01-27. Archived from the original on 2009-02-07. Retrieved 2009-03-03.
- ↑ Tristan Manco São Paulo pics on flikr.com
- ↑ ೪೩.೦ ೪೩.೧ ೪೩.೨ ಮಾನ್ಕೊ, ತ್ರಿಸ್ತಾನ್. ಲಾಸ್ಟ್ ಆರ್ಟ್ & ಕ್ಯಾಲೆಬ್ ನೀಲನ್, ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಬ್ರೇಜಿಲ್ . ಲಂಡನ್: ಥೇಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹಡ್ಸನ್, ೨೦೦೫, ೭.
- ↑ ೪೪.೦ ೪೪.೧ ೪೪.೨ ಮಾನ್ಕೊ, ೯
- ↑ ೪೫.೦ ೪೫.೧ ೪೫.೨ ೪೫.೩ ಮಾನ್ಕೊ, ೧೦
- ↑ ೪೬.೦ ೪೬.೧ ಮಾನ್ಕೊ, ೮
- ↑ ಉಲೆಷ್ಕಾ, "ಅಲೋನ್: ಫಸ್ಟ್ ಜನರೇಶನ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಇನ್ ಇರಾನ್", ಪಿಂಗ್ಮ್ಯಾಗ್ , ೧೯ ಜನವರಿ ೨೦೦೫.
- ↑ ಗಂಜ್, ನಿಕೋಲಸ್. "ಗ್ರಾಫಿಟಿ ವರ್ಲ್ಡ್". ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಅಬ್ರಾಮ್ಸ್. ೨೦೦೪.
- ↑ " ಕೊರೆಯಚ್ಚು ಗೀಚುಬರಹ ಶಿಕ್ಷಣ — ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಸ್ಟೆನ್ಸಿಲ್ಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲು ಕಲಿಯಿರಿ | onelegout.com." ಭಾಷೆಯ ಆಯ್ಕೆ | ದ್ರುಪಲ್. ಕೆರೆಯಚ್ಚು ಕ್ರಾಂತಿ. ೧೭ ಎಪ್ರಿಲ್. ೨೦೦೯ <http://www.onelegout.com/stencil_tutorial.html>.
- ↑ "P(ART)icipation and Social Change (.doc file)" (DOC). 2002-01-25. Retrieved 2006-10-11.
{{cite web}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help) - ↑ "Pictures of Murals of Los Angeles".
- ↑ "Graffiti Telecinco". YouTube. Retrieved ೨೦೦೮-೦೭-೨೪.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help) - ↑ ಲಿಪ್ಪಾರ್ಡ್ ಲಕ್ಕಿ, ಆಲ್ ಫೈಯರ್ಡ್ ಅಪ್ , ವಿಲೇಜ್ ವೈಸ್,ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨–೮, ೧೯೮೧
- ↑ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ. ವಾಲ್ ಆಯ್೦ಡ್ ಪೀಸ್. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಯ್ಯಾಂಡಮ್ ಬುಕ್ ಹೊಸ್, ೨೦೦೫.
- ↑ ಶಯೀರ್, ಮ್ಯಾತೀವ್ "ಪಿಕ್ಸ್ನಿಟ್ ವಾಸ್ ಹಿಯರ್." ದ ಬೋಸ್ಟನ್ ಗ್ಲೋಬ್ ೩ ಜನವರಿ. ೨೦೦೭. ೧ ಮಾರ್ಚ್. ೨೦೦೯ <http://www.boston.com/ae/theater_arts/articles/2007/01/03/pixnit_was_here/>.
- ↑ "Crass Discography (Christ's reality asylum)". Southern Records. unknown. Retrieved 2006-10-11.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ ಎಸ್ಎಫ್ಟಿ: Ny dokumentär reder ut graffitins punkiga rötter. ಡಾ ರಾಟ್ ೧೯೮೧ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ೨೦ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮಿತಿಮಿರಿದ ಔಷಧದಿಂದ ನಿಧನಹೊಂದಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಗತ ನಾಯಕನಾಗಿದ್ದರು.
- ↑ ಕ್ರೂಂಜುವೆಲೆನ್
- ↑ Chang, Jeff (2005). Can't Stop Won't Stop: A History of the Hip-Hop Generation. New York: St. Martin's Press. p. 124. ISBN 0-312-30143-X.
- ↑ "Border Crossings". Village Voice. 2000-08-01. Retrieved 2006-10-11.
- ↑ ಲೀ, ಡೇವಿಡ್, ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಸೈಬ್ರಿವಿಸ್ಕಿ. "ಅರ್ಬನ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಆಯ್ಸ್ ಟೆರಿಟೋರಿಯಲ್ ಮಾರ್ಕರ್ಸ್." ಡಿಸೆಂಬರ್. ೧೯೭೪. ಜೆಎಸ್ಟಿಒಆರ್.ಅರಿಜೋನಾ ಲೈಬ್ರರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಟುಸ್ಕೊನ್ ೧೪ ಮಾರ್ಚ್. ೨೦೦೯ <http://www.jstor.org/>.
- ↑ Halsey, M.; Young, A. (2002), "The Meanings of Graffiti and Municipal Administration", Australian and New Zealand Journal of Criminology, 35 (2): 165–86
- ↑ Holquist, M. (1981). "'Glossary'". In Bakhtin, M.M. (ed.). The Dialogic Imagination. Austin: University of Texas Press. p. 423.
- ↑ Kelling, G.; Coles, C. (1996). Fixing Broken Windows. New York: Martin Kessler Books.
- ↑ Barker, M. (1981). The New Racism. London: Junction Books.
- ↑ Lynn, Nick; Lea, Susan J. (2005), "'Racist' graffiti: text, context and social comment", Visual Communication, 4: 39–63, doi:10.1177/1470357205048935
- ↑ "Writing on the Wall". Time Out New York Kids. 2006. Retrieved 2006-10-11.
- ↑ ಬೆರ್ನಾರ್ಡ್ ಸ್ಮಿತ್, ಟೆರ್ರಿ ಸ್ಮಿತ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಹೆಲ್ತ್ಕೋಟ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಪೇಟಿಂಗ್ಸ್ ೧೭೮೮-೨೦೦೦ ,ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮುದ್ರಣಾಲಯ, ಮೆಲ್ಬೋರ್ನ್, ೨೦೦೧, ಅಧ್ಯಾಯ ೧೭. ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಹೆಲ್ತ್ಕೋಟ್, ಡಿಸ್ಕವರಿಂಗ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕೂಡ ನೋಡಿ, ಆರ್ಟ್ ಮಂತ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ (ಕ್ಯಾನ್ಬೆರಾ), ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೦೦,ಪು. ೪–೮.
- ↑ http://www.graffiti.org/faq/tobin.html
- ↑ http://www.rfi.fr/actuen/articles/112/article_3517.asp
- ↑ Rohter, Larry (2009-03-30). "Toasting Graffiti Artists". The New York Times. Retrieved 2010-04-02.
- ↑ "The full text of the law".
- ↑ "Zephyr's opposing viewpoint".
- ↑ "Marc Ecko Helps Graffiti Artists Beat NYC in Court, Preps 2nd Annual Save The Rhinos Concert". May 2, 2006.
- ↑ Staff (May ೨೪, ೨೦೦೬). "NCCo OKs laws to keep spray paint from kids". The News Journal. p. B೩.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ ೭೬.೦ ೭೬.೧ "Clean Ups and Graffiti Removal".
- ↑ "Graffiti Artists Paint Pittsburgh; Police See Red". WPXI. 2007.
{{cite web}}
: Unknown parameter|month=
ignored (help) - ↑ "Graffiti suspect faces felony charge". Pittsburgh Post-Gazette. March 2007.
- ↑ "Pittsburgh Police Arrest King Of Graffiti". KDKA. March 2007.
- ↑ http://www.thepittsburghchannel.com/news/16974005/detail.html
- ↑ "1992 Ig Noble Prize Winners".
- ↑ ಥಿಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಸ್ಟ್ರೆಟಜಿ ಆನ್ ದ ಅರ್ಬನ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟ್ — ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕ ನೀತಿಯ ಕುರಿತು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ನಿರ್ಧಾರ (೨೦೦೬/೨೦೬೧(ಐಎನ್ಐ)) ಯುರೋಪಿನ ಸಂಸತ್ತು ನಗರ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಳೀಯ ತಂತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲು ತೀರ್ಮಾನ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು.
- ↑ "Graffiti" (Press release). EnCams.
- ↑ "Is the Writing on the Wall for Graffiti". PR News Wire. 2004-07-28.
- ↑ "Jail for leader of graffiti gang". BBC News. 2008-07-11. Retrieved 2008-07-17.
- ↑ Arifa Akbar (2008-07-16). "Graffiti: Street art – or crime?". London: The Independent. Retrieved 2008-07-17.
{{cite web}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (help) - ↑ [೨] ಬಿಬಿಸಿ ಗ್ಲೌಸ್ಟೆರ್ಶೈರ್
- ↑ http://bunmegelozes.easyhosting.hu/dok/varosok_osszegzes_2.doc
- ↑ http://index.hu/belfold/budapest/೨೦೧೦/೦೩/೧೪/bealkonyult_a_falfirkanak_budapesten/
- ↑ ೯೦.೦ ೯೦.೧ "Legal Graffiti Wall Rules". Warringah Council.
{{cite web}}
: Unknown parameter|lastaccessdaymonth=
ignored (help); Unknown parameter|lastaccessyear=
ignored (help) - ↑ ೯೧.೦ ೯೧.೧ "Newcastle beach to get 'legal graffiti' wall". ABC News Online. 2005-05-25. Archived from the original on 2007-12-21.
- ↑ "Against the wall". North Shore:Towns Online.com. 08-11-06.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ "The painter painted: Melbourne loses its treasured Banksy". Retrieved 30 June 2009.
- ↑ ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್ | ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ: ಬೀಜಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದರು, ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಸಂಪ್ರದಾಯ
- ↑ Shenon, Philip (05-08-94). "Singapore Swings; Michael Fay's Torture's Over; Watch for the Docudrama". New York Times. Retrieved 2010-04-02.
{{cite news}}
: Check date values in:|date=
(help)
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಆರ್ಟ್ ಕ್ರೈಮ್ , ಸಮಕಾಲೀನ ಗೀಚುಬರಹ-ಸಂಬಂಧಿ ಮುಂಚೂಣಿ ವೆಬ್ಸೈಟ್
- ಗೀಚು ಬರಹ ಕಲೆ
- 149st ರೈಟರ್ಸ್ ಬೆಂಚ್: ಒಲ್ಡ್ ಸ್ಕೂಲ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಸಿಟಿ ಗ್ರಾಫಿಟಿ
- ಎಕೊಸಿಸ್ಟಮ್
- ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದ ಪುರಾತನ ಗೀಚು ಬರಹ
- ಎ ಟೈಮ್ ಆರ್ಚೀವ್ಸ್ ಕಲೆಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಗ್ರಾಫಿಟೀಸ್ ಪ್ರೊಗ್ರೆಶನ್
- ಬೀದಿ-ದಾಖಲೆ —ಬೀದಿ ಆಧಾರ
- ವರ್ಲ್ಡ್ ಸೈಡ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ ಗ್ಯಾಲರಿ — ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು.
- ಕ್ಯಾನಲ್ ಗಾಡ್ಸ್ — ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ಗೀಚು ಬರಹ ಕಲಾಕಾರರ ಸಂದರ್ಶನ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ]
- ಬೆಲಾರುಸಿಯನ್ ಗೀಚು ಬರಹ
- ಬಿಗ್ ಆರ್ಟ್ ಮಾಬ್ — ಬಳಕೆದಾರರು- ಗೀಚುಬರಹ ಚಿತ್ರಪತ್ರಿಕೆಯ ನಕ್ಷೆ ತಯಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ ತುಂಬಾ ಬೀದಿ ಬರಹ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
- ವರ್ಲ್ಡ್ ಗ್ರಾಫಿಟಿ Archived 2021-03-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. — ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದಿಂದ ಗೀಚುಬರಹದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಸಹಿತ ವಿಶೇಷ ಲೇಖನ
- ಫೇಲ್ಸ್ ಲೈಬ್ರೆರಿ ಆಫ್ ಎನ್ವೈಯು ಗೈಡ್ ಟು ದ ಫ್ಯಾಷನ್ ಮೊಡಾ ಆರ್ಚೀವ್ [permanent dead link] — ಡೇಜ್,ಕೈತ್ ಹಾರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಂಕ್ ಒಳಗೊಂಡ ಕಲಾವಿದರ ಗುಂಪು
- ಫೇಲ್ಸ್ ಲೈಬ್ರೆರಿ ಆಫ್ ಎನ್ವೈಯು ಗೈಡ್ ಟು ದ ಮಾರ್ಟೀನ್ ವಾಂಗ್ ಪೇಪರ್ಸ್ Archived 2009-11-20 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.- ಇದು ಸ್ಕೆಚ್ಬುಕ್ಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸ್ವೇಚ್ಛೆಯ ಶೈಲಿಯ ಎಫಿಮೆರಾವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
- "ಓರಿಯನ್ ಗಿರೆಟ್, ಡಿಫೇನ್ಸ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ಆಯ್ಸ್ ಆರ್ಟ್"[permanent dead link] — ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲೆಯನ್ನು ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವುದು, ಪರ್ಪಲ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್.
- Pages using the JsonConfig extension
- ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು
- CS1 errors: dates
- CS1 errors: unsupported parameter
- Articles containing Greek-language text
- ಕಡತ ಕೊಂಡಿಗಳು ಮುರಿದಿರುವ ಪುಟಗಳು
- Pages using div col with unknown parameters
- Commons link is on Wikidata
- All articles with dead external links
- Articles with dead external links from ಆಗಸ್ಟ್ 2021
- Articles with invalid date parameter in template
- Articles with permanently dead external links
- ಕಲೆಯ ಶೈಲಿ
- ಗೋಡೆಬರಹಗಳು ಮತ್ತು ಅನಧಿಕೃತ ರುಜುಗಳು
- ಚಿತ್ರಿಸುವ ಕೌಶಲ
- ಬರವಣಿಗೆ
- ಇಟಾಲಿಯಿಂದ ಎರವಲು
- ಬೀದಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
- ಸಂಸ್ಕೃತಿ