Galaksî

Galaksiyên wekî dîsk

Galaksî SMM J2135-0102

Galaksî , kombûna bi mîlyonan stêr, gaz û ewrên bidûman re tê gotin. Gava ku şevekê tena û bê ewr mirov esmanê binêre bi rehetî tê xuya. Galaksiya cîhanê Kadize an jî navê din (Rêya Kayê) tê gotin.

Kadiz

 Gotara bingehîn: Kadiz

Nava galksiyan de tenê Kadiz ji cîhanê tê xuya. Ya herî nava zanistê de tê zanin jî sereke Kadiz e. Nêzî sed hezar salê tîrêj (salê tîrêjê rêya ku tîrêj salekê diçe ye) eşkêla wê 90x10x10 (caran) km kadiz kêmzêde dused mîlyon stêrkan pêk tê. Galaksî mîna dîskan girover e. Û bi çavên rût jî mirov dikare bibîne. Heke mirov bi hîza ekvatorê çav bigerîne Kadizê bi hêsanî navbera stêran de daring û stêrkan bibîne. Zêdetirîn du sed mîlyon stêrk nava dîskê de cih digire. Temenê Kadizê sî hezar salê tirêjê ye.

Celeb

Galaksî %80yê van mîna dîskan giroverin. Stêrên nava van galaksiyan bi giştî bi du awayan rêz dibin. Rêzbûna van yan awayekî sererast an jî bi awayekî spîral rêz dibin. Kadiz mîna awayekî spîral sererast rêz bûye. Lê gelek galaksî ti awayê nakevin bi şiklekê neserast û berbelav rêz dibin. Ji wan galaksiyan re jî galaksiyên sosret tê gotin. Hinek wekî şivik, kom, spîral û hwd. rêz dibin.

Bûyîn

Galaksiyên Fezayê ti caran rasthatî û eletexmîn belawela nabin. Zanyarên pispor û wekî esmannasan li ser wê yekî gelek xebat kirine û dîtine ku Galaksî bi awayekî rasthatî kom nabin. Ji xeynî Kadizê bi mîlyonan galaksî hene û nava qanûna xweza bi awayekî dirûst tevdigerin. Encama lêkolînan de hatiye dîtin ku Galaksî nava çirkekê de bi hezaran kîlometre lez û bez tevdigerin.

Agahî

Tevgera van Galaksiyan nava Qûr'ana Pîroz de jî derbaz dibe. Sûreta Mulkê de tevger, bizav û hebûna van pêkeran tê vegotin. Hebûn û bizava van stêrk û gerstêrkan dîsa qudreta Xwedê Tealayê nîşan dide mirov.

Galerî

• 
  Celebên Galaksiyan
• 
  Hickson Compact Group 59
• 
  Tinker Bell Triplet

Çavkanî

• Ensîklopediya Rojnameya Tirkiyeyê
• Wîkîpediya Îngilîzî

Girêdanên derve

• Galaksiyan^{Girêdana arşîvê 2011-08-12 li ser Wayback Machine}
• Atlasa Gerdûnê
• Agahiyên Giştî
• Galaksiya herî kevn ^{Girêdana arşîvê 2006-04-11 li ser Wayback Machine}
• Galakî BBC Radio 4
• Projeya polakirina galaksiyan
• Wanekên Messierê^{Girêdana arşîvê 2011-08-12 li ser Wayback Machine}