Ioannes Goedartius
Obitus: 1668; Medioburgum
Patria: Res Publica Coniunctarum Provinciarum
Nomen nativum: Johannes
Ioannes Goedartius (vulgo: Johannes Goedaert; Medioburgi 19 Martii anno 1617 natus; Medioburgi 15 Ianuarii anno 1668 mortuus) saeculi aurei pictor, chalcographus entomologusque Nederlandicus fuit, ob Metamorphosis et historiae Naturalis Insectorum editionem notus.
Biographia
[recensere | fontem recensere]Petri[1] et Judith Pottiers[2] filius, probabiliter Christophori van den Berghe discipulus fuit[1]. Medioburgi[1] in Jacobi Cats et ministrorum Hondius et Lansbergen ambiente docto laboravit[3], de 1635, anno quo primas delineationes erucam effingentes perfecit, usque ad 1667[1]. Hoc ipso anno, enim, eius postumum opus notum creavit[1]. Medioburgi Sancti Lucae Societatis comes fuit[1].
Entomologus illustris, etiam, fuit et Metamorphosem et historiam Naturalem Insectorum composuit, scriptum in libris tribus editum de 1662 usque ad 1669[1], a circiter 150 imagibus ornatum[2], quod opus famosum factum et in tres linguas translatum est: Francogallicam, Anglicam et Nederlandicam[4]. Hoc scriptum, partim editum postumum, reputari potest, ad litteram, totae vitae opus: Goedartius, enim, eius inspectiones anno 1635 fere incepit et tot insecta, qualia apes, crabrones, pedes, tinias, papiliones et muscas, in omnis vicissitudinibus descripsit, eorum commutationem, non solum de facie, sed etiam de diaeta studens atque digestionis rationem peculiarem utens[3]. Hoc scripto tractationum ethologicarum et anatomicarum praecursor, quarum in saeculo postero magnum momentum habuerunt, se praebuit[4], etiamsi eius opus aliquot peccata exhibet, exempli gratia formae humanae puparum effigies[3]. Doctrinae generationis voluntariae sectator, sentiebat ut metamorphosis processus rei creatae mortem (exempli gratia erucae) et, ex antecedentis reliquiis, alterae originem voluntariam (exempli gratia papilionis) efficeret[3]. Fortasse, entomologi negotio in picturam accessit[1], etiam sine magna eruditione[3]. Pius et Bibliae peritus, ob eius indolem bonam et comem fama fructus est et ministro atque scientiae rerum naturalium docto Ioanne de Mey familiater usus est, quo Goedartium eius operis confectione editioneque adiuvit[3], praecipue de primo libro, at Paulo Veerzaerdt, Michaelis de Ruyter sacerdote, praecipue de secundo libro[5]. In Metamorphose, auctor inter religionem et naturam congruentiam adhibuit, apud commutationes Bibliae locos inseruit et ex eius inspectionibus praecepta moralia accepit, qualia admirationem, monitum contra curiositatem immodicam, spem in resurrectionem et nexum cum naturae ordine divino[3].
Maxime ruris facies, naturas mortuas cum floribus et insectis, aedificia atque monumenta pinxit[1]. Excelluit in hydrochromata cum avibus et insectis efficienda[2].
Praeterea alchimia professor fuit[3].
Opera
[recensere | fontem recensere]- Metamorphosis naturalis, ofte Historische beschryvinghe vanden ..., Ioannis Goedartii[6]
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 Reading the Book of Nature in the Dutch Golden Age
- ↑ 4.0 4.1 Enciclopedia online Treccani
- ↑ Art in History/History in Art
- ↑ Metamorphosis naturalis
Bibliographia
[recensere | fontem recensere]- de Waard (2014). "GOEDAERT (Johannes), Goedhart of Goedartius". Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW)
- Edoardo Zavattari (1933). "GOEDART, Jean". Enciclopedie on line - Treccani.it
- "Johannes Goedaert". Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie. 2014
- David Freedberg; Jan de Vries (1991). The Getty Center for the History of Art and the Humanities. ed. Art in History/History in Art: Studies in Seventeenth-Century Dutch Culture (ISBN 0-89236-201-4). Sanctae Monicae. pp. 382-383
- Eric Jorink (2010). Koninklijke Brill NV. ed. Reading the Book of Nature in the Dutch Golden Age, 1575-1715 (ISBN 978-90-04-18671-2). Lugduni Batavorum. pp. 201-209
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]Vicimedia Communia plura habent quae ad Ioannem Goedartium spectant. |