Laicismus
Laicismus[1] sive laicitas[2] est ratio constitutionum, quibus res publica et religiones plane separantur.
Historia
[recensere | fontem recensere]Notionem laïcité anno 1871 Ferdinandus Buisson, paedadogus Francogallicus, qui et Praemio Nobeliano pacis ornatus est, creavit; qui institutionem scholarem religione liberam appetivit. Notio a verbo Graeco λαϊκισμός deductum est, quod statum laici, non clerici, exprimit.
Anno 1905 in Francia, Lex de ecclesiis civitateque separandis (Loi relative à la séparation des Eglises et de l’Etat) constituta est. Ex tunc Francia est res publica laica sive laicistica (république laïque), etsi ipsum verbum laïcité demum in constitutione anni 1946 adhibitum est.
His diebus verba laicismus, quod origini Graeco propius est, et laicitas in linguis vernaculis saepe inter se commutantur.
Civitates laicisticae
[recensere | fontem recensere]Cives sequentes laicalesvocant:
- Aequatoria (art. 1 constitutionis anni 2008[3])
- Albania
- Atropatene (res publica) (art. 7 constitutionis anni 1995[4])
- Cechia (art. 3 indicis iurum principalium ac liberatum)
- Corea (meridiana) (art. 20 constitutionis Coreanae)
- Cuba (ab anno 1959)
- Cyprus Septentrionalis (inter alia prologus et art. 71 constitutionis anni 1983)
- Francia (art. 1 constitutionis anni 1958; lex de ecclesiis civitateque separandis anni 1905)
- Iaponia (art. 20 et 89 constitutionis anni 1947)
- India
- Kosovia
- Mexicum (art. 3 constitutionis anni 1917)
- Portugallia (art. 41 constitutionis anni 1976)
- Sinae
- Turcia (art. 2 constitutionis anni 1924)
- Uraquaria (art. 3 constitutionis anni 1964)
Aliae autem civitates laicismum aliter interpretantur.
Nexus interni
- Anticlericalismus
- Clericalismus
- Cogitatio libera
- Humanismus saecularis
- Irreligio
- Iura humana
- Libertas religionis
- Libertas sentiendi
- Religio publica - notio contraria
- Saecularisatio