Connecticut

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Connecticut is ein vaan de staote vaan de VS. De standaardaofkorting veur "The Constitution State" is CT. De hoofdstad is Hartford.

Historie

De naom Connecticut kump vaan 't woord Quinnehtukcut, wat in de taol vaan de Algonquin-Indianen "langs de lange geteierivier" beteikent; 't heet niks mèt 't Ingels wèrkwoord "to connect" (verbinde) te make. In de oetspraok kin me dit nog hure doordat de twiede 'c' zoonder klaank is.

D'n ierste Europesen oontdekker vaan Connecticut waor 'nen Hollender: oontdekkingsreiziger Adriaen Block. Nao zien oontdèkkingsreis door 't gebeed in 1614 zien Hollandse pelshandelere weier de 'Connecticut River' (dee de naom Versche Rivier kraog vaan de Hollenders) opgevare. Ze höbbe e fort neergezat op 'Dutch Point' kortbij wat allewijl Hartford is en neumde dees nederzètting 'Huis van Hoop' (Hoes vaan Hoop).

Aander Europeane arriveerde neet väöl later. In 1633, kaome de oet Massachusetts aofkomstege Puriteine. E jaor later woort 't kèrkhof Gunntown gestiech. Connecticut steit bekind um Gunntown, aongezeen 't ein vaan de ajdste kèrkhove vaan Noord-Amerika is.

Connecticut waor ein vaan de dertien kolonieë die in d'n 18e iew in opstand kaome tège de Ingelse euverhiersing (de Amerikaanse Revolutie). Op 9 januari 1788 woort Connecticut formeel, es 5de, 'ne staot vaan de Vereinegde Staote. Tijdes de Amerikaanse Burgeroorlog zeukde de staot de kant vaan de Unie.

Geografie

De staot Connecticut besleit 14.371 km², boe vaan 12.559 km² land, en is ein vaan de kleinste staote. Het hoegste punt van de staot, 725 m, bevind ziech in 't uterste noordweste. De staot ligk in de Eastern-tiedzone.

Connecticut grenst in 't weste aon de staot New York, in 't noorde aon Massachusetts en in 't ooste aon Rhode Island. 't Zuie vaan de staot ligk aon Long Island Sound en aon d'n Atlantische Oceaan.

't Noorde vaan de staot is berg- en heuvelechtig, 't zuie vrij vlak. 't Tèlt väöl mere en reviere, boe vaan de veurnaomste de Connecticut is, dee vanoet Massachusetts langs Hartford nao 't zuie nao d'n oceaan struimp.

Demografie

In 2000 tèlde Connecticut 3.405.565 lui (271 per km²).

De veurnaomste stei zien hoofstad Hartford, Stamford, Bridgeport, New Haven en Windsor. In New Haven is de prestigieuze Yale-universiteit. Ouch ligk 't riekste stedsje vaan de VS in Connecticut, naomelek: New Canaan.

Vereinigde Staote van Amerika