L1
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
L1 ies eine publieke regionale radio- en televisiezender in Nederlands Limburg.
De ièrsjte regionale radiozender in Limburg waor de Regionale Omroep Zuid (ROZ). Dae begoes mèt oetzende in 1945. De ièrsjte sjtudio sjtóng in Mesjtreech aan de Hasseltkade, en waor gevestig in 'n oud hièrehoes. De ROZ waor direk vanaaf 't begin same mèt de RONO (de regionale omroop in Groninge, Drenthe en Friesland) ónderdeil van de NRU (Nederlandse Radio Unie), en vanaaf 1969 wie de NRU opgóng in de NOS 'n ónderdeil van de NOS. In 1977 begoes de NOS mèt de boew van 'n nuuj sjtudio, umdat 't pand aan de Hasseltkade väöls te klein begoes te were. De nuujboew kaom aan de ganse andere kant van Mesjtreech, in de wiek Mariaberg aan de Bankasjtraot. Diet geboew kreeg al gauw de bienaam Ruumdesjeep vanwege 't väöl aluminium wat gebruuk waor. Sóms lepe de temperature in 't geboew hoag op, veural es 't in de zomer breujerig werm woort.
Eind jaore 80, wie de NOS alle regionaal umrope deeg verzelfsjtendige, woort de naam veranderd in Omroep Limburg. In september 1997 begoes Omroep Limburg mèt publieke regionale televisie. De commerciële Limburgse umroop TV8 waor in januari van dat jaor mèt televisie-oetzendinge begoes. De zendersj mooste destieds ein kanaal deile. In 1999 zint TV8 en Omroep Limburg goon samewèrke en óntsjtong L1. Van 'n fusie is noats sjpraoke gewaes. Diet moch trouwes ouch neet van 't Commissariaat veur de Media, umdat Omroep Limburg officieel nog ummer de zendmachtiging haet, en Omroep Limburg eine publieke umroop ies. L1 ies ein commercieel/publiek bedrief, dat in opdrach van Omroep Limburg de programma's deit make, en ónder dae naam ouch deit oetzende.
Noe d'n umroop zoa groat waor gewore, waor ouch de sjtudio aan de Bankasjtraot väöls te klein gewore. Destieds houw de NOS 't geboew geboewd veur huègstes 25 tot 30 man, meh noe wèrkde dao zoa'n 125 tot 130 luuj. Die woorte versjpreid euver inkel noadgeboewe in de tuin van de omroop aan de Bankasjtraot en in 't oud geboew van TV8 in Gelaen. Besjlote woort dan ouch um 'n nuuj sjtudio te boewe. D'r waore planne um te verhuze nao Zittert of Heerle, meh de gemeinte Mesjtreech houw de sjterkste kaarte in heng en verkoch Omroep Limbug (es eigenaer van 't sjtudiogeboew) 'ne flinke lap grónd aan de Ambyerwaeg Zuid. Sins fibberwari 2005 zendt L1 oet vanoet de nuuj sjtudio's in Amby.
Nog miè radio en televisie in Limburg
[bewirk | brón bewèrke]L1 ies trouwes neet de enige regionale televisiezender in Limburg. D'r ies ouch TV Limburg. Deze zender haet, in tegesjtèlling tot L1, Limburg opgedeild in ach regio's mèt versjillende programma's. L1 gebruuk dezelfde programmering in gans Limburg, meh op televisie ies d'r regiosjpreijing veur reclame. Daonaeve besjteit ouch nog 't commercieel radiosjtation Star FM. Dat zendt sjuus wie L1 Radio oet via de kabel en de ether.
Europa volg L1
[bewirk | brón bewèrke]L1MBURG volgt L1 waor de sjlogan van L1, meh sinds 1 juli 2005 ies dat neet miè gans woar. Vanaaf daen daag kènt me in gans Europa kieke en loestere nao L1. L1 ies te zeen en te huère via de Astra 1H satelliet, transponder 112 (22000, 5/6) 12.6105 GHz / V 19.2°E