Willebrord Snel van Royen
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Willebrord Snel van Royen (Leide, 1580 – Leide, 30 oktober 1626), ouch bekènd ónger ziene Latiense naam Snellius, waas eine Nederlandjse wis- en natuurkundige en astronoom. Hae is veural bekènd door de nao häöm geneumde wèt van Snellius.
Biografie
[bewirk | brón bewèrke]Willebrord Snel van Royen woort gebaore in 1580 in Leide es zoon van Rudolph Snel van Royen, hoagleëraar wiskunde aan de Universiteit Leide pes 1613, wonao ziene zoon häöm opvolgde. Snellius waas hoagleëraar wiskunde aan de Leidse universiteit tösje 1613 en 1626. Hae publiceerde ein groat aantal beuk op 't gebeed van de zuvere en toegepasde wiskunde, euver landjmaetkunde, navigatie, hydrografie en astronomie. Ouch maakde hae vertalinge in 't Latien en goof hae werke van anger geleërde oet. Snellius sjtórf op 30 oktober 1626 in Leide en woort begrave in de Pieterskirk in Leide.
Landjmaetkunde
[bewirk | brón bewèrke]In 1615 bedach Snellius ein nuuj methode óm de sjtraal van de aarde te bepaole door middel van triangulatie - driehooksmaeting. Zien werk Eratosthenes Batavus ("De Nederlandjse Eratosthenes"), van 1617 besjrief de methoade en geuf 't resultaat van zien maetinge tösje Alkmaar en Berge op Zoom, die op eine aafsjtand van eine graad van de meridiaan ligke. Hae vónj - in modern einheje - 107,395 km) veur de aafsjtand dae noe gemaete wirt es óngeveër 111 km.
Wiskunde
[bewirk | brón bewèrke]Snellius waas eine veuraansjtaonde wiskundige en vónj ein nuuj methode óm pi tot op 35 ciefersj nauwkeurig te beraekene.
Natuurkunde
[bewirk | brón bewèrke]In 1621 óntdekde hae de Wèt van Snellius veur leechbraeking. Ónaafhankelik van häöm heróntdèkde en publiceerde Descartes dees wèt in zien Discours de la Méthode, 1637.
Publecaties
[bewirk | brón bewèrke]- Eratosthenes Batavus ("De Bataafse Eratosthenes"), 1617
- Cyclometria sive de circuli dimensione, 1621
- Tiphys Batavus, 1624
- Editeur van Coeli et siderum in eo errantium observationes Hassiacae, 1618 mèt de astronomische waarnumminge van landjgraaf Wilhelm IV van Hesse.
- Doctrina triangulorum, 1627 euver trigonometrie, postuum oetgegaeve
Naogedachtenis
[bewirk | brón bewèrke]In de Pieterskirk in Leide bevundj zich de graafsjtein van Snellius en zien vrouw. De teks hiejop is:
- "Hier leggen begraven Mr Willebrordus Snellius, in sijn leven professor matheseos, sterf op den 30 Octobris 1626, ende Maria de Lange sijne huisvrouwe sterf op den 11 Novembrius 1627"
In de moer van de kirk bevundj zich ouch eine sjteine epitaaf veur 't echpaar Snel. Ter herinnering aan zien beteikenis veur de hydrografie woorte in 1952 en 2003 hydrografische opnummingsvaartuge van de Deens van de Hydrografie nao häöm verneump.
Trivia
[bewirk | brón bewèrke]- De maonkrater Snellius is geneump nao Willebrord Snel van Royen.
- De Keuninklikke Nederlandjse Marine haet ein sjeep veur hydrografische deepzeëmaeting, de Hr. Ms. Snellius (A802), dat nao häöm geneump is.
Externe links
[bewirk | brón bewèrke]- Snellius' quadrant
- Snellius wouw de wiskunde hervorme, artikel Rob van den Berg,, NRC Handelsblad, 25 september 2007.
Brónvermeljinge
[bewirk | brón bewèrke]- Struik, Dirk Jan, "Snel, Willebrord". Dictionary of Scientific Biography XII. New York: Charles Scribner's Sons. ISBN 0684101149.
- "Snellius (Willebrord)". Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek VII.
- O'Connor, John J; Edmund F. Robertson "Willebrord van Royen Snell". MacTutor History of Mathematics archive.