Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Sâta a-o contegnûo

Regioìn do Portogàllo

Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize
Da Wikipedia
ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ
E sètte divixoìn do Portogàllo, pæge a-e àrie NUTS 2

E regioìn do Portogàllo són sètte e corispóndan a-e sètte regioìn naçionâli de segónda divixón inta nomenclatûa de unitæ teritoriâli pi-â statìstica, dîte sôlo NUTS ascì. D'ancheu, quésta divixón a l'é a ciù dêuviâ pe spartî e àrie de ativitæ decentræ di diferénti ministêri, quànde gh'é de bezéugno de 'n livéllo aministratîvo ciù èrto de quéllo di comùn, i municípios.

E sètte regioìn inclùddan e dôe comunitæ outònome de Madeira e de Azôre ascì, che da-o pónto de vìsta statìstico són pæge a-e çìnque regioìn in sciô continénte ma a ògni mòddo gh'é de bèlle diferénse inte conpeténse a caxón da sò ciù grànde outonomîa.

A creaçión de regioìn a l'é 'n argoménto inportànte into dibàtito pùblico portoghéize, dæto chi-â gestión do Stâto a l'é pò-u moménto do tùtto centralizâ a Lisbónn-a.

A Costituçión do Portogàllo do 1976 a divìdde e sò regioìn (região) inte dôe categorîe: gh'é e dôe regioìn outònome de Madeira e de Azôre e-e çìnque regioìn aministratîve in sciâ tærafèrma. Ciaschedùnn-a de regioìn a l'é pöi spartîa inte de sottoregioìn e di distréiti, scibén che i confìn de regioìn no són do tùtto corispondénti a quélli di distréiti. A-o livéllo ciù bàsso inte sudivixoìn aministratîve gh'é e coscì dîte freguesias.

Da-o 1976 s'é dónca inandiòu e nêuve unitæ aministratîve portoghéixi, con l'escluxón però de regioìn aministratîve, scibén chi-â sò adoçión a l'é prevìsta scìnn-a da l'adoçión da nêuva costituçión. In particolâ, a costituçión a prevédde che, scìnn-a-a fìn da creaçión da nêuve regioìn aministratîve, a-o sò pòsto restàn in fonçión i vêgi distréiti. Pe sta raxón chi i comùn do Portogàllo continentâle són ancón spartîi inti 18 distréiti.

Into scistêma NUTS l'é dêuviòu tréi livélli de unitæ teritoriâli pe raxoìn statìstiche, che spartìscian o Portogàllo inte ciù mòddi:

  • NUTS 1: o divìdde o Portogàllo tra a pàrte in sciô continénte e-e Îzoe Azôre e Madeira.
  • NUTS 2: o l'é o livéllo de sètte regioìn naçionâli.
  • NUTS 3: o dìvidde e sètte regioìn de d'âto inte 25 sottoregioìn in tùtto.
NUTS 1 Còdichi NUTS 2 Còdichi NUTS 3 Còdichi
Portogàllo continentâle PT1 Nòrd PT11 Èrto Minho PT111
Cávado PT112
Ave PT119
Ària Metropolitànn-a de Pòrto PT11A
Èrto Tâmega PT11B
Tâmega e Sousa PT11C
Douro PT11D
Tære de Trás-os-Montes PT11E
Algarve PT15 Algarve PT150
Céntro PT16 Ponénte PT16B
Región de Aveiro PT16D
Región de Coimbra PT16E
Región de Leiria PT16F
Viseu Dão-Lafões PT16G
Bàssa Beira PT16H
Tâgo de mêzo PT16I
Beiras e Serra da Estrela PT16J
Ària Metropolitànn-a de Lisbónn-a PT17 Ària Metropolitànn-a de Lisbónn-a PT170
Alentejo PT18 Alentejo da còsta PT181
Bàsso Alentejo PT184
Lezíria do Tejo PT185
Èrto Alentejo PT186
Alentejo centrâle PT187
Región outònoma de Azôre PT2 Región outònoma de Azôre PT20 Región outònoma de Azôre PT200
Región outònoma de Madeira PT3 Región outònoma de Madeira PT30 Región outònoma de Madeira PT300

Chi de sótta a gh'é a lìsta de sètte regioìn portoghéixi co-a sò capitâle, a superfìcce, o nùmero de distréiti, de comùn e de freguesias e a sò popolaçión conplescîva, a l'ànno 2021[1].

Región Capitâle Superfìcce Comùn Freguesias Popolaçión (2021) Denscitæ de popolaçión pe km2
Nòrd Porto 21.286 km² 86 1.426 3.587.074 168
Algarve Faro 4.960 km² 16 67 467.475 94
Céntro Coimbra 27.136 km² 100 972 2.227.567 82
Ària Metropolitànn-a de Lisbónn-a Lisbónn-a 3.001 km² 18 118 2.870.770 957
Alentejo Évora 31.711 km² 58 299 704.707 22
Región outònoma de Azôre Ponta Delgada 2.333 km² 19 155 236.440 101
Región outònoma de Madeira Funchal 801 km² 11 54 250.769 313
Portogàllo Lisbónn-a 91.228 km² 308 3.091 10.344.802 113
  1. (PT) INE, Censos 2021, in sce ine.pt, 2021. URL consultòu o 26 novénbre 2023.