Манти

Дэлхийн бүтэц (хэмжээ харгалзаагүй, cхем)

Манти нь Дэлхийн нийт эзэлхүүний 70%-ийг эзэлдэг, нийтдээ 2,890 км зузаан. Даралт манти ба цөмийн заагт ~140 ГПа (1.4 Maтм), температур 500 °C-900 °C (932 °F-1,652 °F) хооронд хэлбэлзэх ба манти, гадаад цөмийн зааг дээр 4,000 °C (7,200 °F) байна.

Манти нь гүн рүүгээ эластик шинжээрээ хэд хэдэн үед хуваагдана. Үүнд:

• Дээд манти (33-410 км гүнд),
• Шилжилтийн бүс (410-670 км гүнд),
• Доод манти (670-2798 км гүнд),
• D" (ди дабл прайм) давхрага (2798-2998 км гүнд).

Дэлхийн царцдас ба мантийн хилийг Мохийн зааг гэж нэрлэх ба сейсмийн долгионы хурд огцом ихсэнэ. Манти нь төмөр ба магнигаар харьцангуй баялаг, силикатлаг найрлагатай чулуулагаас тогтох бөгөөд өндөр температур, даралтын нөлөөгөөр зууралдага багасан уг чулуулаг урсаж, шилжих (конвекци) боломжтой болно. Мантийн энэ конвекци нь тектоникийн плитүүдийн шилжилтийг үүсгэгч үндсэн хүч болно. Мантийн зууралдлага гүнээс хамааран 10²¹-10²⁴ Па·сек байна (Усны зууралдага 10^-3Па·сек байдаг). Өөрөөр хэлбэл манти нь маш аажуухан шилжилт хийнэ гэсэн үг юм.

Мөн үзэх

• Дэлхийн царцдас
• Дэлхийн цөм

Цахим холбоос

• The Biggest Dig : Japan builds a ship to drill to the earth's mantle - Scientific American Magazine (September 2005)
• Information on the Mohole Project