Undang-undang kuneiform
 | |||
| |||
| |||
| |||
Undang-undang kuneiform merujuk kepada mana-mana kod undang-undang ditulis dalam tulisan kuneiform , yang telah dibangunkan dan digunakan di seluruh Timur Tengah purba di kalangan orang-orang Sumer, Babylonia, Assyria, Elam, Hurr, Kass dan Het.[1] Kod Hammurabi ialah kuneiform undang-undang yang paling terkenal, tetapi terdapat beberapa undang-undang pelopor lain.[1]
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]Walaupun ia ditulis di bandar-bandar dan kerajaan yang berlainan, undang-undang awal ini mempunyai beberapa rumusan yang sama. Kebanyakannya mengandungi kedua-dua epilog dan prolog, yang biasanya menjelaskan tujuan pengarangan undang-undang, mendoakan kekuasaan ketuhanan, dan mengarahkan pembaca untuk mematuhi undang-undang tersebut. Mereka sentiasa dikenakan atau 'digubal' atas nama pemerintah, sama ada seorang putera atau raja, dan tidak ada tanda yang menujukkan hasil rundingan oleh badan perundangan.
Walaupun kebanyakan kod hanya dikenali separa, namun mereka memberi gambaran yang agak jelas yang membolehkan kita untuk belajar apakah isu-isu yang berkaitan dengan peraturan yang dianggap penting oleh masyarakat yang diperintahnya dalam alaf ke-3, 2, dan 1 SM.
Tidak seperti kod moden, undang-undang kuneiform tidak memberikan rumusan sejagat bagi kawasan umum undang-undang. Sebaliknya, undang-undang biasanya terdiri daripada kes-kes "jika... maka..." tertentu yang bertujuan untuk bertindak sebagai contoh atau duluan. Hukuman bagi jenayah berlain-lainan daripada satu kod kepada kod lain, tetapi bukan semua peraturan menetapkan pembalasan dendam. Sesetengahnya hanya menetapkan denda dalam keadaan tertentu seperti dalam Kod Ur-Nammu, di mana satu baris berbunyi: "Jika seorang lelaki mengetuk keluar mata lelaki lain, dia hendaklah menimbang satu setengah mina perak." Kes-kes ini kadang-kadang disusun dalam susunan yang seolah-olah rawak. Walau bagaimanapun, kekeliruan ini mungkin disebabkan oleh ketidakupayaan untuk mentafsirkan kes-kes pada masa sekarang sepertimana kes-kes itu telah ditafsirkan pada ketika peraturan dikuat kuasa.[2]
Undang-undang kuneiform umumnya dikelaskan secara berasingan daripada undang-undang Timur Tengah kemudian,[2] tetapi telah dilihat sebagai pendahulu Bible dan undang-undang Yahudi. Komuniti di Timur Tengah yang menggunakan undang-undang kuneiform secara amnya saling berhubungan antara satu sama lain, dan membangunkan budaya yang serupa. Bahasa Akkadia, sejenis bahasa kuneiform, telah digunakan di seluruh kawasan tersebut, dan sehingga ke Mesir, sebagai komunikasi diplomatik semasa Tempoh Amarna.
Garis masa
[sunting | sunting sumber]- sekitar 2350 SM - Pembaharuan Urukagina dari Lagash - tidak wujud, tetapi "dikenali" melalui sumber-sumber lain.
- sekitar 2060 SM - Kod Ur-Nammu (atau Shulgi?) dari Ur - Neo-Sumerian (Ur-III). Kod terawal yang mana serpihannya telah ditemui. Kod bercakap tentang ilmu sihir dan penerbangan hamba.
- sekitar 1934-1924 SM - Kod Lipit-Ishtar dari Isin - Dengan epilog dan prolog tipikal, undang-undang menangani penalti, hak-hak manusia, hak raja-raja, perkahwinan, dan banyak lagi.
- sekitar 1800 SM - Undang-undang bandar Eshnunna (kadang-kadang dinisbatkan kepada raja Bilalama)
- sekitar 1758 SM - Kod Hammurabi - Yang paling terkenal, dan juga undang-undang purba yang paling terpelihara. Ditemui pada bulan Disember 1901, ia mengandungi lebih daripada 282 perenggan teks, tidak termasuk prolog dan epilog.
- sekitar 1500-1300 SM - Undang-undang Assyria
- sekitar 1500-1400 SM - Undang-undang Hittite[2]
Galeri
[sunting | sunting sumber]-
Inskripsi Kod Hammurabi. -
Kod Hammurabi.
