Papers by Utku Işık
Bezgek, 2024
Misafir askerî personel ve öğrencilerin, genel Türkçeyi öğreniminin yanı sıra Türkçe askerî terim... more Misafir askerî personel ve öğrencilerin, genel Türkçeyi öğreniminin yanı sıra Türkçe askerî terimleri, özellikle Türkiye'de Türkçe öğrenenlerin günlük yaşamlarında karşılaştıkları komut ifadelerini hazırbulunuşluk seviyelerine göre öğrenmeleri büyük önem arz etmektedir. Bu durum mesleki Türkçeyi öğrenmenin yanı sıra eğitim sürecinde ast ve üst ilişkilerinde de farkında olmaları gereken bir alanı oluşturmaktadır. Askerî komutların özel amaçlı Türkçe öğretimi kapsamında misafir askerî personel ve öğrencilere öğretilmesini konu alan bu çalışmada komutlar dil bilgisel açıdan bir tasnife tabi tutulmuş, sonuç olarak komutların öğrencilerin dil seviyelerini belirten kurlara göre dağılımı hakkında bir öneride bulunulmuştur. İncelenen askerî komutların genel itibariyle söz tasarrufu sayesinde doğrudanlığı ve yaptırım gücünü artırdığı anlaşılmaktadır. Bildirim ve yaptırım aşamalarına ait sözcüklerin yahut genel Türkçede kullanılan eklerin çeşitli kategorilerde kullanılmamış olması emirlerin genel olarak gerek tek kişi yerine bir askerî topluluğa verilmesi gerekse askerî bağlam içerisinde farkında olunması ve söz tasarrufuna gidilmesi gibi sebeplere bağlanmıştır. Özel amaçlı dil öğretimi Mesleki Türkçe Askerî komutlar Yabancı dil olarak Türkçe Öğretiminde askerî komutlar
Dil Araştırmaları, 2024
Mental fiillerle ilgili yapılan çalışmalarda genel itibarıyla zihinsel
sürecin duyu - biliş -değe... more Mental fiillerle ilgili yapılan çalışmalarda genel itibarıyla zihinsel
sürecin duyu - biliş -değerlendirme aşamalarından oluştuğu
görülmektedir. Duyu fiilleri dış dünyadaki uyarıcıların zihne
yönlendirilmesini ifade ederken biliş fiilleri bunların algılanması,
önceki verilerle karşılaştırılması, muhafaza edilmesi ve üzerinde
analiz yapılması gibi zihinsel aktivitelere, değerlendirme fiilleri
ise son aşamada süreçle ilgili aşamaların ifade edilmesine
dayanır.
Çalışmada Orhun Yazıtları’nda geçen veri giriş ve çıkışının
sağlandığı ilk ve son aşama haricinde kavramların işlendiği
aşama olan biliş evresine ait bil-, kör-, ö- ve sakın- fiilleri ele
alınmıştır. Bu biliş fiillerinin arasındaki farklar ve zihinsel süreç
içerisindeki konumları, bağlam içerisindeki semantik işlevleri
göz önünde bulundurularak ve istem dil bilgisine ait verilerden
yararlanılarak değerlendirilmiştir. Öncelikle sözcüklerin istem
değerleri ve istem formüllerine ait örnek parçalar sunulmuş
ardından sözcüğün biliş sürecindeki konumu hakkında ipucu
veren bilgi ve yorumlara yer verilmiş ardından birbirleri ile
ilişkileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Fiillerin istem dil bilgisi
açısından karşılaştırılmasında zorunlu istem olan unsurlar ve
somuttan soyuta geçişteki pozisyonları ön plana alınmıştır. Sonuç
olarak bu fiillerin semantik ve istem dil bilgisi açısından ayrımları
ortaya konarak bilişsel süreç içerisinde karşıladıkları aşamalar bir
tablo hâlinde sunulmaya çalışılmıştır.
Türk Kültürü 2023/2, 2023
idealonline, Modern Language Association (MLA) tarafından taranmaktadır. Türk Kültürü, uluslarara... more idealonline, Modern Language Association (MLA) tarafından taranmaktadır. Türk Kültürü, uluslararası hakemli süreli yayındır. Türk Kültürü'nde yayımlanan makalelerin tamamı veya bir kısmı yayımcının yazılı izni olmadan herhangi bir yolla çoğaltılamaz. Yazıların fikrî sorumluluğu ve imlâ tercihi yazarlarına aittir.
Türk Kültürü, 2023
idealonline, Modern Language Association (MLA) tarafından taranmaktadır. , uluslararası hakemli s... more idealonline, Modern Language Association (MLA) tarafından taranmaktadır. , uluslararası hakemli süreli yayındır. 'nde yayımlanan makalelerin tamamı veya bir kısmı yayımcının yazılı izni olmadan herhangi bir yolla çoğaltılamaz. Yazıların fikrî sorumluluğu ve imlâ tercihi yazarlarına aittir.
Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi
Tunyukuk Yazıtı’nın içerik ve dil analizi yöntemleriyle incelendiği çalışmalar bulunmaktadır. Bu ... more Tunyukuk Yazıtı’nın içerik ve dil analizi yöntemleriyle incelendiği çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışma Tunyukuk metnini eleştirel söylem analizi yöntemiyle dönemin siyasi ortamı ve iktidar dengeleri göz önüne alarak incelenmeyi amaçlamaktadır. Bilge Tunyukuk, kendi siyasi ve askerî başarılarıyla birlikte Köktürklerin, dönemin iktidar mücadelesi sürecinde kazandığı zaferleri anlatmak amacıyla bu yazıtı oluşturmuştur. Bu çalışmada Tunyukuk’un metni yazma amacına hizmet eden söylem unsurları bazı kategorilere ayrılmış ve metin özellikle van Dijk’in (2020) “Söylem ve İdeoloji Çokalanlı Bir Yaklaşım” çalışmasında ortaya koyduğu eleştirel söylem analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Oluşturulan kategoriler, metindeki leksik ve semantik özellikler temelinde Tunyukuk’un metni oluşturma amacıyla ilişkilendirilerek bu dil bilgisi unsurlarına niçin başvurulduğu konusunda bazı sonuçlara ulaşılmamızı sağlamıştır. Tunyukuk’un metni kurgulayış biçimi ve kullandığı dilsel malzemeler, eleştirel söylem analizinde kullanılan yöntemlerden çoğunun kullanılmasına izin vermiştir. van Dijk’in ortaya koyduğu inceleme yöntemlerine ek olarak bükülme ve keşfettirici üslup gibi kavramlar ortaya konularak metnin amacına uygun başka stratejiler de tespit edilmiştir. Metnin içinde başvurulan yöntemlerin çeşitliliği, metni siyasi bir propaganda aracı olması ve millî benlik algısı açısından sağlam bir zemine oturtmaktadır.
Thesis Chapters by Utku Işık
l-Hakâyık ve Rylands Kütüphanesinde bulunan Satır Altı Kur'ân Tercümesi gerek sözvarlığının geniş... more l-Hakâyık ve Rylands Kütüphanesinde bulunan Satır Altı Kur'ân Tercümesi gerek sözvarlığının genişliği gerekse sahip olduğu birikimle tıp terimleri açısından dikkat çekici bir zenginliğe sahiptir. Bu eserler Karahanlıların tıbbi durum, kavram ve nesnelere hangi ölçüde terim geliştirebildiğini ayrıca tıp terimlerinin lehçe içindeki nicelik ve niteliğini gözler önüne sermektedir. Türk dilinin değişik alanlarında kullanılan tıp terimleri çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiş olmasına rağmen, Karahanlı Türkçesine ait tıp terimleri henüz müstakil bir çalışmada ele alınmış değildir. Bu tez daha önce araştırılmamış olan bu konuyu ele almak için hazırlanmıştır. Bu çalışmada "Terim nedir?" sorusunun cevabı aranmış, Karahanlılar, Karahanlı Türkçesi ve Türk tıbbıyla ilgili bilgiler verilmiştir. Karahanlı Türkçesinde kullanılan tıp terimlerini belirlemede Kutadgu Bilig, Dîvânu Lügâti't-Türk, Atebetü'l-Hakâyık ve Satır Altı Kur'an Tercümesi'nden yararlanılmıştır. Elde edilen terimler; temel organ adları, ara organ adları, bedensel hastalıklarla ilgili isimler, bedensel hastalıklarla ilgili eylemler, zihinsel hastalıklarla ilgili terimler, tedavi ile ilgili terimler ve diğer terimler olmak üzere 7 bölüme ayrılmış; Eski Türkçe hakkında yapılan çalışmalar göz önünde bulundurularak yapı, anlam ve köken açısından incelenmiştir.
Book Reviews by Utku Işık
Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Bahar 2024 / 1: 99-102.
IŞIK, Utku (2022), Eski Uygur Tü... more Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Bahar 2024 / 1: 99-102.
IŞIK, Utku (2022), Eski Uygur Türkçesinde Nezaket İfadeleri, Paradigma Akademi Yayınları, Çanakkale, 396 s.
TKAE, 2022
uluslararası hakemli süreli yayındır. 'nde yayımlanan makalelerin tamamı veya bir kısmı yayımcını... more uluslararası hakemli süreli yayındır. 'nde yayımlanan makalelerin tamamı veya bir kısmı yayımcının yazılı izni olmadan herhangi bir yolla çoğaltılamaz. Yazıların fikrî sorumluluğu ve imlâ tercihi yazarlarına aittir.
Bitig, 2021
Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, hakemli, yaygın, uluslar arası, süreli (altı aylık) yayınd... more Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, hakemli, yaygın, uluslar arası, süreli (altı aylık) yayındır. ** Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan makaleler yayımcının yazılı izni olmadan tamamı veya bir kısmı herhangi bir yolla çoğaltılamaz. Yazıların fikrî sorumluluğu ve imlâ tercihi yazarlarına aittir. Başka kaynaklardan alınmış tablo, resim ve benzeri şeylerin yazılarda kullanım sorumluluğu yazara aittir.
DANKA, B. The ‘Pagan’ Oɣuz-namä, A Philological and Linguistic Analysis- Tanıtma, 2020
Conference Presentations by Utku Işık
X. ULUSLARARASI DÜNYA DİLİ TÜRKÇE SEMPOZYUMU BİLDİRİ KİTABI, 2019
Türk Harp Dili ve Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, 2023
Books by Utku Işık
Eski Uygur Türkçesinde Nezaket Ifadeleri, 2023
Translation by Utku Işık
ULUSLARARASI İDİL - URAL VE TÜRKİSTAN ARAŞTIRMALARI DERGİSİ (İJVUTS), CİLT 1, SAYI 1, S.95–116., 2019
20. yüzyılın başlarında Rus İhtilali'yle birlikte oluşan yeni devlet düzeni; beraberinde Orta Asy... more 20. yüzyılın başlarında Rus İhtilali'yle birlikte oluşan yeni devlet düzeni; beraberinde Orta Asya'da kendilerine özgü tarım, hayvancılık, çobanlık gibi ekonomik faaliyetleri geleneksel olarak yüzyıllardan beri devam ettiren göçebelerin sistematik olarak modern yaşama geçirilmesi ve kent yaşamına tam bir entegrasyonunu beraberinde getirilmiştir. Bu dönüşüm tahmin edileceği üzere sancılı ve uzun bir süreç içerisinde SSCB hükümetinin Kazaklar da dahil olmak üzere Orta Asya'daki göçebe topluluklar üzerinde baskıcı ve aynı zamanda kent yaşamına geçmede destekleyici sosyal ve ekonomik politikaları sonucunda gerçekleşmiştir. Bu makalede Orta Asya'da yaşayan göçebe toplulukların tarihi süreç içerisinde gerçekleştirdiği ekonomik modeller, bu coğrafyanın coğrafi özellikleri ve göçebelerin yerleşiklerle olan ilişkileri ayrıntılı bir biçimde açıklanmıştır. Bazı araştırmacıların görüşlerinin tersine aslında göçebeler ve yerleşikler arasında güçlü ve olumlu bir etkileşimin var olduğu ortaya konmuştur. Hatta bu iki grup arasında bir köprü vazifesi gören bir yarı göçebe yaşam tarzının bu gruplar içindeki konumu irdelenmiştir. Orta çağda Kazak, Kırgız ve Türkmenler ve yarı göçebe Özbeklerde feodal bir yapı kurulmuştur. Bu feodal yapıda tarım alanları, hayvanlar, su kuyuları vb. zenginlikler klan ve boyların ortak malı sayılmasına rağmen bu zenginliklerin kullanım şekli bay ve manap denilen feodal beylerin kontrolündeydi. Bu kontrol onlara en çok ve en iyi hayvanları, tarım alanlarını, su kuyularını vb. sahiplenme hakkı da tanıyordu. Bu makalede Kazak, Kırgız, Türkmen, Özbek ve diğer topluluklardan Orta Asya göçebelerinin feodal beylerin egemenliğine dayalı göçebe kültüründen yerleşik kültürün ve kentlerdeki sosyal yapının hâkim olduğu bir yaşam tarzına nasıl geçtiklerini ortaya koymaktadır. Bu makale, birçok araştırmacının geleneklerin değişmezliği ve göçebelerin yerleşik yaşama psikolojik hazırlıksızlık görüşlerinin aksine göçebelerin kentlerde sanayide çalışan işçi sınıfına geçebileceğini ve kent toplumuna uyum sağlayabileceğini göstermesi açısından önemlidir.
Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, 2020
Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi , 2021
Book Chapters by Utku Işık
Türk Asrı Eşiğinde Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Üzerine Değerlendirmeler, 2022
Uploads
Papers by Utku Işık
sürecin duyu - biliş -değerlendirme aşamalarından oluştuğu
görülmektedir. Duyu fiilleri dış dünyadaki uyarıcıların zihne
yönlendirilmesini ifade ederken biliş fiilleri bunların algılanması,
önceki verilerle karşılaştırılması, muhafaza edilmesi ve üzerinde
analiz yapılması gibi zihinsel aktivitelere, değerlendirme fiilleri
ise son aşamada süreçle ilgili aşamaların ifade edilmesine
dayanır.
Çalışmada Orhun Yazıtları’nda geçen veri giriş ve çıkışının
sağlandığı ilk ve son aşama haricinde kavramların işlendiği
aşama olan biliş evresine ait bil-, kör-, ö- ve sakın- fiilleri ele
alınmıştır. Bu biliş fiillerinin arasındaki farklar ve zihinsel süreç
içerisindeki konumları, bağlam içerisindeki semantik işlevleri
göz önünde bulundurularak ve istem dil bilgisine ait verilerden
yararlanılarak değerlendirilmiştir. Öncelikle sözcüklerin istem
değerleri ve istem formüllerine ait örnek parçalar sunulmuş
ardından sözcüğün biliş sürecindeki konumu hakkında ipucu
veren bilgi ve yorumlara yer verilmiş ardından birbirleri ile
ilişkileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Fiillerin istem dil bilgisi
açısından karşılaştırılmasında zorunlu istem olan unsurlar ve
somuttan soyuta geçişteki pozisyonları ön plana alınmıştır. Sonuç
olarak bu fiillerin semantik ve istem dil bilgisi açısından ayrımları
ortaya konarak bilişsel süreç içerisinde karşıladıkları aşamalar bir
tablo hâlinde sunulmaya çalışılmıştır.
Thesis Chapters by Utku Işık
Book Reviews by Utku Işık
IŞIK, Utku (2022), Eski Uygur Türkçesinde Nezaket İfadeleri, Paradigma Akademi Yayınları, Çanakkale, 396 s.
Conference Presentations by Utku Işık
Books by Utku Işık
Translation by Utku Işık
Book Chapters by Utku Işık
sürecin duyu - biliş -değerlendirme aşamalarından oluştuğu
görülmektedir. Duyu fiilleri dış dünyadaki uyarıcıların zihne
yönlendirilmesini ifade ederken biliş fiilleri bunların algılanması,
önceki verilerle karşılaştırılması, muhafaza edilmesi ve üzerinde
analiz yapılması gibi zihinsel aktivitelere, değerlendirme fiilleri
ise son aşamada süreçle ilgili aşamaların ifade edilmesine
dayanır.
Çalışmada Orhun Yazıtları’nda geçen veri giriş ve çıkışının
sağlandığı ilk ve son aşama haricinde kavramların işlendiği
aşama olan biliş evresine ait bil-, kör-, ö- ve sakın- fiilleri ele
alınmıştır. Bu biliş fiillerinin arasındaki farklar ve zihinsel süreç
içerisindeki konumları, bağlam içerisindeki semantik işlevleri
göz önünde bulundurularak ve istem dil bilgisine ait verilerden
yararlanılarak değerlendirilmiştir. Öncelikle sözcüklerin istem
değerleri ve istem formüllerine ait örnek parçalar sunulmuş
ardından sözcüğün biliş sürecindeki konumu hakkında ipucu
veren bilgi ve yorumlara yer verilmiş ardından birbirleri ile
ilişkileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Fiillerin istem dil bilgisi
açısından karşılaştırılmasında zorunlu istem olan unsurlar ve
somuttan soyuta geçişteki pozisyonları ön plana alınmıştır. Sonuç
olarak bu fiillerin semantik ve istem dil bilgisi açısından ayrımları
ortaya konarak bilişsel süreç içerisinde karşıladıkları aşamalar bir
tablo hâlinde sunulmaya çalışılmıştır.
IŞIK, Utku (2022), Eski Uygur Türkçesinde Nezaket İfadeleri, Paradigma Akademi Yayınları, Çanakkale, 396 s.