Criogenia

La criogenia ye un galho de la físico-química que studa tecnologies pa la porduçon de temperaturas mui baixas (ambaixo de −150°C, de −238°F ó de 123 K), percipalmente até a la temperatura d'ebuliçon de l nitrogénio líquido ó inda mais baixas, i l cumportamiento de ls eilemientos i materiales nessas temperaturas sendo que la tecnologie ousada splora ls eifeitos de trasferéncia térmica antre un agente i l meio. Esse galho de la ciéncia que ye custantemente associado cun sou percipal galho, la criobiologie, que ye l studo de baixas temperaturas an ourganismos.

Para alhá de las scalas de temperatura quemuns, cumo Fahrenheit, Celsius i Kelvin, ls criogenistas úsan outras scalas de temperatura, cumo la de Rankine.

Quando liquefeitos, gases cumo l nitrogénio i l hélio son ousados an muitas aplicaçones criogénicas. L nitrogénio líquido ye l'eilemiento mais ousado na criogenia i ye cumprado legalmente an to l mundo. L'hélio líquido giralmente tamien ye ousado i permite atingir temperaturas inda mais baixas.

Estes gases son presos an recipientes speciales coincidos cumo frascos de Dewar, ó garrafas de Dewar, que ténen aprossimadamente 1.8 metros de altura i 90 centímetros de diámetro, mas eisisten tamien ls tanques gigantes an ouparaçones comerciales maiores. Ls frascos de Dewar fúrun nomeados an houmenaige al sou ambentor, James Dewar, l purmeiro home a liquefazer l heidrogénio.

Un outro uso de la criogenia son ne ls cumbustibles criogénicos. Estes, percipalmente cumpuostos d'oxigénio i heidrogénio, son ousados cumo cumbustibles para foguetes. L comércio anternacional de gáç natural ye praticado na sue forma criogénica, l gáç natural liquefeito ó GNL.

Defeniçones

Criogenia: ye l galho de la física i angenharie que studa la porduçon i uso de temperaturas mui baixas. Ambora bulgarmente cunfundida, nun se debe cunfundir cun criónica.
Criobiologie: ye l studo de la bida la baixas temperaturas.
Criocirurgie: ye l galho de la cirurgie qu'aplica temperaturas mui baixas (ambaixo de -196 ° C) para çtruir tecido maligno, por eisemplo, células cancerosas.
Criónica: ye la preserbaçon la baixas temperaturas d'houmanos ó mamíferos cul oubjetibo de séren reanimados ne l feturo. La criónica nun ye cunsidrada cumo ua parte de la criobiologie, ua beç que cuntina dependente an grande parte de speculaçones de tecnologie fetura que puode ó nun ser ambentada.
Criopreserbaçon: ye la tecnologie atrabeç de la qual células, tecidos ó ambriones son preserbados pul arrefecimiento la temperaturas ambaixo de l punto de cungelaçon de l'auga.

Ber tamien