Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Saltar para o conteúdo

Iémen

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Muntanhas de l norte iemenita

L Iémen (an árabe اليَمَن, trasl. al-Yaman) ye un paíç árabe qu'acupa la stremidade sudoeste de la Península de la Arábia. Ye lhemitado la norte pula Arábia Saudita, la lheste por Omana, la sul pul mar de la Arábia i pul golfo de Áden, de l'outro lhado de l qual se stende la cuosta de la Somália i l'oeste pul streito de Bab el Mandeb, que l separa de Djibouti, i pul mar Burmeilho, que probidencia ua lhigaçon a la Eiritreia.

Para alhá de l território cuntinental, l Iémen anclui tamien alguas ilhas situadas al ancho de l Corno de África, de las quales la maior ye Socotorá. La capital i cidade mais populosa de l paíç ye Saná.

L paíç abrigou ls Sabeus i l Reino de Sabá, un stado de negociaçon que floresceu por mais de mil anhos i, probabelmente, tamien stendiu-se a la Etiópia i la Eiritreia. An 275, la region caiu sob l domínio judiu, ouriginando l Reino Himiarita. L cristandade chegou ne l seclo IV, anquanto l judaísmo i l paganismo yá stában stablecidos. L eislamismo spalhou-se debrebe ne l seclo VII i las tropas iemenitas fúrun cruciales pa la spanson de las cunquistas eislámicas eniciales. L'admenistraçon de l Iémen ten sido notoriamente defícel.

Bárias dinasties surgiran a partir de l seclo XVI, sendo la raçulida la mais fuorte i próspera. L paíç debediu-se antre ls ampérios Otomano i Británico, ne l'ampeço de l seclo XX. L Reino Mutawakkelite de l Iémen fui stablecido passado la Purmeira Guerra Mundial, sendo que l Iémen de l Norte tornou-se na República Árabe de l Iémen, an 1962, anquanto l Iémen de l Sul cuntinou a ser un protetorado británico até 1967. Ls dous Stados ounírun-se para formar la República Moderna de l Iémen an 1990.

L Iémen ye un paíç an zambolbimiento. Sob l gobierno de l persidente Eilhi Abdullah Saleh, l Iémen fui çcrito cumo ua cletocracie. D'acuordo cul Índice de Perceçon de la Corrupçon, dibulgado pula Trasparéncia Anternacional, l Iémen stá classeficado na 164ª posiçon antre 182 países pesquisados​​.

L 15 de janeiro de 2011, ua série de protestos contra la pobreza, l zamprego i la corrupçon fúrun ampeçados ne l paíç, bien cumo contra l porjeto d'altaraçon de la Custituiçon de l Iémen i eliminaçon de l lhemite de mandatos persidenciales.

Este artigo ye un rabisco. Tu puodes ajudar la Biquipédia acrecentando-lo.