Rábia (sentimiento)
Rábia ye un sentimiento de portesto, ansegurança, acanhamiento ó frustraçon, contra alguien ó algo, que se sterioriza quando l'eigo sente-se ferido ó amanaçado. L'antensidade de la rábia, ó la sue ouséncia, ye defrente antre las pessonas. Joanna de Ángelis[1] apunta l zambolbimiento moral i psicológico de l'andebíduo cumo detreminante na maneira cumo la rábia ye steriorizada.
La rábia tamien puode ser un sentimiento passageiro ó porlongado(rancor).
Defrentes ouriges
[eiditar | eiditar código-fuonte]La rábia puode tener dibersas ouriges, cumo:
- La ambeija: Ua pessona puode sentir rábia d'outra pul fato desta tener algo qu'aqueilha gustarie para si, inda assi, cumo nun ten recursos própios para tener estes oubjetos de zeios, i pula sue eimaturidade moral, passa a sentir rábia de quien ls ténen.
- L ego: Ua pessona puode sentir rábia dua outra pul fato desta tener afrontado ó redicularizado l sou ego. La rábia, neste causo, ye ua tentatiba de porteçon al amponer-se ua postura agressiba delantre de l'afronta.
- L anstinto de superioridade: Ua pessona que ne l sou íntemo ten la falsa percepçon de superioridade an relaçon als outros, quando se bei nua situaçon an que nun ye cumprendida ó aceita cumo gustarie que l fusse, outeliza-se de la rábia cumo macanismo d'eibason de ls sous anstintos biolentos, aflegindo a todos qu'ancóntran-se al sou lhado.
- La família: Puode acuntecer quando ls pais nun dan la debida atençon als filhos, zanteressando-se puls porblemas que béngan a afligir la prole. Ancuncientemente l'andebíduo ampeça a ressentir-se, l qu'al lhongo de ls anhos puode gerar rábia acumulada.
- L tránsito: Segundo Joanna de Ángelis (2005), ye bien quemun acidentes outomobelísticos debido la "rábia malcuntenida" de motoristas que nun se cunfórman an séren ultrapassados por outros carros, i alrobés de facelitar l'ultrapassaige tremínan sponendo l'outro altemoble a peligros que puoden resultar nun acidente.
Cunsequéncias
[eiditar | eiditar código-fuonte]La rábia ye cumo ua malina que bai corroendo de drento para fura, i que causa dibersos prejuízos físicos, mentales i sprituales pa l própio anfermo i pa las pessonas que l'este acumpánhan.
Cumo cunsequéncias de la rábia podemos tener:
- La bioléncia berbal.
- La bioléncia física.
- L Rábia, que cunsiste nua énfase de rábia, que giralmente dura mais tiempo i acumpanha un zeio cuntino de mal a alguien.
- L cumportamiento agressibo, que se dá quando l'andebíduo assume ua postura cuntina de malo humor i rábia, puode tener sue ourige an pequeinhas frustraçones que ne l decorrer de la bida se acumúlan, i que nun fúrun superadas atrabeç de diálogos cumprensibos i de l perdon al próssimo i a el mesmo.
L perdon cunsiste an zeistir de qualquiera ressentimiento quando se ye, d'algua forma, perjudicado. Por esso eisiste quien cunsidra l'ato de perdonar cumo ua possible "cura" pa la Rábia.
Ne l cuorpo houmano la rábia gera porblemas ne l sistema nerbioso central, çfunçon de las glándulas de secreçon andócrina, çtúrbios ne l'apareilho digestibo i zeiquilíbrio psicológico[1].
