အက်စစ်မိုး
အက်ဆစ်မိုးသည် မိုးရွာခြင်း သို့မဟုတ် အက်စစ်ဓာတ် ပုံမှန်မဟုတ်သော အခြား မိုးရွာခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတွင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်အိုင်းယွန်း(pH နိမ့်သော) အဆင့်များ မြင့်မားနေသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ သောက်သုံးရေ အပါအဝင် ရေအများစုတွင် 6.5 နှင့် 8.5 ကြားရှိ ကြားနေ pH ပါရှိသော်လည်း အက်ဆစ်မိုးသည် ဤထက်နိမ့်သော pH အဆင့်ရှိပြီး ပျမ်းမျှအားဖြင့် 4-5 မှ ကွာပါသည်။[၁][၂] အက်စစ်မိုးရွာလေလေ အက်စစ်ဓာတ်များလေလေ pH နိမ့်လေလေဖြစ်သည်။[၂] အက်ဆစ်မိုးရွာခြင်းသည် အပင်များ၊ ရေနေသတ္တဝါများနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများအပေါ် အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အက်ဆစ်မိုးရွာခြင်းသည် ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်နှင့် နိုက်ထရိုဂျင်အောက်ဆိုဒ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုတို့ကြောင့် လေထုအတွင်းရှိ ရေမော်လီကျူးများနှင့် အက်ဆစ်များထုတ်လုပ်ရန် တုံ့ပြန်မှုကြောင့်ဖြစ်သည်။
အက်ဆစ်မိုးရွာခြင်းသည် သစ်တောများ၊ ရေချို များ၊ မြေဆီလွှာများ၊ အဏုဇီဝပိုးမွှားများ၊ အင်းဆက်များနှင့် ရေနေသတ္တဝါများ အပေါ် ဆိုးရွားသော သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း ပြသထားသည်။[၃] ဂေဟစနစ်များတွင် အဆက်မပြတ် အက်စစ်မိုးသည် သစ်ပင်အခေါက် တာရှည်ခံမှုကို လျော့နည်းစေပြီး မိုးခေါင်ခြင်း၊ အပူ/အအေး နှင့် ပိုးမွှားများ ကျရောက်ခြင်းကဲ့သို့သော သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဖိစီးမှုဒဏ်ကို ပိုမိုခံနိုင်ရည်ရှိစေသည်။ အက်ဆစ်မိုးသည် အပင်ကြီးထွားမှုနှင့် ကျန်းမာသောမြေဆီလွှာကို ထိန်းသိမ်းပေးသည့် ကယ်လ်စီယမ်နှင့် မဂ္ဂနီဆီယမ်ကဲ့သို့သော အာဟာရဓာတ်များကို ဖယ်ထုတ်ခြင်းဖြင့် မြေဆီလွှာဖွဲ့စည်းမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ လူ့အဆောက်အအုံများနှင့်ပတ်သက်၍ အက်ဆစ်မိုးရွာခြင်းသည် သုတ်ဆေးများ အခွံခွာခြင်း၊ တံတားများကဲ့သို့သော သံမဏိအဆောက်အဦများ ချေးတက်ခြင်း၊ ကျောက်တုံးအဆောက် အအုံများနှင့် ရုပ်တုများ ရာသီဥတုဒဏ်ခံရခြင်းအပြင် လူ့ကျန်းမာရေးကိုပါ ထိခိုက်စေပါသည်။[၄][၅][၆][၇]
ဥရောပနှင့် မြောက်အမေရိကအစိုးရများအပါအဝင် အချို့သော အစိုးရများသည် လေထုညစ်ညမ်းမှု စည်းမျဉ်းများမှတစ်ဆင့် လေထုထဲသို့ ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်နှင့် နိုက်ထရိုဂျင်အောက်ဆိုဒ်များ ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချရန် ၁၉၇၀ခုနှစ်များကတည်းက ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ ၁၉၆၀ခုနှစ်များတွင် စတင်ခဲ့သော အက်ဆစ်မိုးရွာခြင်းဆိုင်ရာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုတေသနပြုမှုများနှင့် ၎င်း၏ အန္တရာယ်ရှိသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များကို လူသိရှင်ကြား ထုတ်ပြန်ခြင်းကြောင့် ဤကြိုးပမ်းမှုများသည် အပြုသဘောဆောင်သော ရလဒ်များ ရရှိခဲ့သည်။[၈][၉] အက်စစ်မိုးရွာခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဆာလဖာနှင့် နိုက်ထရိုဂျင်ဒြပ်ပေါင်းများ၏ အဓိကအရင်းအမြစ်မှာ မနုဿဇီဝအန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သော အရင်းအမြစ်ဖြစ်ပြီး နိုက်ထရိုဂျင်အောက်ဆိုဒ်ကို မိုးကြိုးပစ်ခြင်းဖြင့် သဘာဝအတိုင်း ထုတ်လုပ်နိုင်ပြီး ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ထုတ်ပေးပါသည်။[၁၀]
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.US EPA၊ OW (2015-09-03)။ Drinking Water Regulations and Contaminants (in en)။ 2021-10-19 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.US EPA၊ OAR (2016-02-09)။ What is Acid Rain? (in en)။ 2021-10-19 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
- ↑ You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.US EPA၊ OAR (2016-03-16)။ Effects of Acid Rain (in en)။ 2022-03-29 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
- ↑ Magaino, S. (1997-01-01). "Corrosion rate of copper rotating-disk-electrode in simulated acid rain" (in en). Electrochimica Acta 42 (3): 377–382. doi:. ISSN 0013-4686.
- ↑ US EPA: Effects of Acid Rain – Forests Archived July 26, 2008, at the Wayback Machine.
- ↑ Markewitz, Daniel (1998). "Three Decades of Observed Soil Acidification in the Calhoun Experimental Forest: Has Acid Rain Made a Difference?" (in en). Soil Science Society of America Journal 62 (5): 1428–1439. doi:. ISSN 1435-0661.
- ↑ Effects of Acid Rain – Human Health Archived January 18, 2008, at the Wayback Machine.. Epa.gov (June 2, 2006). Retrieved on 2013-02-09.
- ↑ You must specify archiveurl = and archivedate = when using {{cite web}}.P. Rafferty၊ John။ What Happened to Acid Rain? (in en)။ 2022-07-21 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
- ↑ Air and Water Pollution: Burden and Strategies for Control၊ 2006၊ 2020-04-22 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
- ↑ "An evaluation of lightning and corona discharge on thunderstorm air and precipitation chemistry" (in en) (1990-01-01): 83–96.