Ambrogio Spinola
Ambrogio Spinola, Marqués de los Balbases, (Genua, 1569 - Castelnuovo Scrivia, 25 september 1630) was nen kriegsstateeg, woar kameroad en vi-jand ontzag en woardering veur had. Spinola trad in 1598 in kriegsdienst. Hi-j wödden in 1601 deur den Spaansen könning Filips III noar de Nederlaanden ezonden um den eertshartog Albrecht van Oostenriek militair bi-j te stoan, den et joar doarveur den Slag bi-j Ni-jpoort verloaren had.
Spinola was der enen van ne bekende Italiaanse familie. Ene van ziene veurolders zol tiedens den Eersten Kruustocht nen doorn van de doornenkrone van Jezus evonden hebben, an dizze legende dankten de familie heuren noam (spinula betekkent doorne). Spinola beheurden tot den Orde van et Golden Vlies.
In 1602 kwam Spinola mit 9.000 kriegsleu an in de Nederlaanden. Hi-j redden doarmet et bewind van Albrecht van Oostenriek. Hi-j wodden zowat dreks beneumd tot opperbevelhebber van et laeger van de Zudeleke Nederlaanden.
Spinola is veural bekend en berucht um ziene belaegering van Oostende. In 1604 slaagden hi-j derin de stad te veroaveren, teggen unmundige verleezen an mensenlaevens an weerzieden (et antal doden wöd eschat op rundumme 100.000). Oostende wodden kats af-ebrokken. Spinola belaegerden Grol in 1606 en hi-j veroaverden de stad. Ok veurkwamp e et heroaveren van de stad deur Maurits later dat joar.
Op 31 januari 1608 kwam Ambrogio Spinola an op et Olde Heufd (later Spaansekade eneumd) in Rotterdam veur underhandelingen met den admiraliteit van den Maze, dee in et joar doarop (1609), et twaalfjoareg bestand zollen inluuden.
Op 5 juni 1625 veroaverden Generoal Spinola Breda, ne belangrieke vestingstad, op Frederik Hendrik. De belegering hef lange eduurd, vanof 28 augustus 1624.
Spinola wodden deur de opstaandige Noordeleke Nederlaanden evreesd, moar ok bewunderd um ziene kriegs kunst. Ne oaverlaevering uut dee tied vertelt dat ooit an prinse Maurits tiedens ne moaltied wöd evroagd wee-t e zag as den grootsten kriegs leider van de eeuwe, woarop Maurits zei: "Spinola is den nummer twee.". Behalve um zien kriegs inzicht stoand Spinola ok bekend as nen höffeleken kaerl en nen eerleken leider.
Den Vloamsen skilder Anthony van Dyck laefden en skilderden in dizze tied en hef ok Spinola zien portrette skilderd.
Inwonners van et Braobantse darp Halsteren neumt zich tiedens vastenoavend (carnaval) Spinolen. Den reden hiervan is dat et darp net as generoal Spinola zien meerdere hef mötten erkennen in de noabi-j elaegen vestingstad Bargen op Zoom, woaran Halsteren meermoals groandgebeed kwiet was. Ok is Spinola naamgevver van et gehucht Spinolabarg, woar den generoal in 1622 zien laegerkamp had.
Zienen name wödt vermeldt in et geuzenleed Merck toch hoe sterck.