14. März
Utsehn
De 14. März is de 73. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner. In en Schaltjohr is dat de 74. Dag.
März | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat an dissen Dag passeert is
Politik un Gesellschap
- 1647: In Ulm warrt in’n Dörtigjährigen Krieg twüschen Bayern, Köln, Frankriek un Sweden een Wapenstillstand afmaakt.
- 1800: Luigi Barnaba Niccolò Maria Chiaramonti wurrd to'n Paapst wählt un gifft sück de Naam Pius VII.
- 1884: Op de Telegrafenkonferenz in Paris warrt besloten, wie op de Seekaabels oppasst warrn schall.
- 1920: Volksafstimmen in dat tweete Rebeet von Noordsleswig: 80 % von de Lüüd wüllt bi Düütschland blieven.
- 1937: Paapst Pius XI. grippt in sien Enzyklika Mit brennender Sorge de Politik von de Nationalsozialisten an.
- 1945: De Stadt Zweibrücken warrt von de Royal Air Force bombadeert un dorbi to 98 % kaputt maakt.
- 1960: De Bunnskanzler Konrad Adenauer dröppt sik in New York, USA, mit den israelsch Staatsbass David Ben Gurion.
- 1970: In Osaka, Japan, warrt de eerste Weltutstellen in Asien open maakt.
Weertschap
- 1875: De Düütsche Rieksbank warrt grünnt.
Kunst, Kultur un Bauwark
- 1787: De Oper Andromeda e Perseo von Michael Haydn warrt in Soltborg uropführt.
- 1889: Dat Truerspeel Fräulein Julie von August Strindberg warrt in Kopenhagen uropführt.
Katastrophen
- 1951: Bi Euskirchen gifft dat en Millionenschaden dör een Eerdbeven mit de Magnitude 5,2. 11 Minschen warrt verletzt.
- 1980: In Warschau störkt en Iljuschin II-62 bi’t Lannen af: 87 Dode.
- 2006: Op Hawaii starvt 7 Minschen, as de Kaloko-Staudamm brikt.
Boren
- 1681: Georg Philipp Telemann, düütsch Komponist († 1767)
- 1790: Ludwig Grimm, düütsch Maler un Grafiker, hett Grimms Märchen illusstreert.
- 1804: Johann Strauss, österrieksch Komponist († 1849)
- 1835: Giovanni Schiaparelli, italiensch Astronom († 1910)
- 1843: Umberto I., König von Italien.
- 1854: Paul Ehrlich, düütsch Chemiker, Mediziner, Forscher, Seroloog un Nobelpriesdräger († 1915)
- 1858: Arturo Berutti, argentiensch Opernkomponist († 1938)
- 1871: Bernhard Winter, düütsch Maler († 1964)
- 1879: Albert Einstein, düütschen Physiker, hett den Nobelpries för Physik kregen († 1955)
- 1886: Firmin Lambot, franzöösch Radrennfohrer († 1964)
- 1886: Karl Wilhelm Lorenz, düütsch Mathematiker un Astronom († 1918)
- 1905: Herbert Heinicke, düütsch Schachmeester († 1988)
- 1921: Walter Schlüter, düütsch Politiker un Landdagsafordneter († 1989)
- 1928: Frank Frederick Borman, US-amerikaansch Astronaut († 2023)
- 1930: Helga Feddersen, düütsch Schauspelerin un Kabarettistin.
- 1933: Cornelius Weiss, düütsch Wetenschoppler un Politiker
- 1933: Michael Caine, britsch Schauspeler
- 1934: Eugene Andrew Cernan, US-amerikaansch Astronaut († 2017)
- 1939: William Benjamin Lenoir, US-amerikaansch Astronaut († 2010)
- 1941: Wolfgang Petersen, düütsch Speelbaas un Filmproduzent († 2022)
- 1945: Hermann van Veen, nedderlannsch Schauspeler un Ledermaaker
- 1947: Billy Crystal, US-amerikaansch Komiker, Schauspeler un Speelbaas
- 1956: Johnny Dusbaba, nedderlannsch Footballspeler
- 1957: Peter Boeve, nedderlannsch Footballnatschonalspeler un -trainer
- 1958: Albert II., Fürst von Monaco
- 1968: Gerd Audehm, düütsch Radrennfohrer
Storven
- 1374: Konrad von Megenberg, düütsch Schriever.
- 1803: Friedrich Gottlieb Klopstock, düütsch Schriever un Dichter (* 1724)
- 1822: Theodor Grotthuß, lettsch Physiker un Chemiker.
- 1874: Johann Heinrich von Mädler, düütsch Astronom.
- 1883: Karl Marx, düütsch Philosoph, Ökomon un Journalist (* 1818)
- 1910: Johan Vaaler, norweegsch Utfinner (* 1866)
- 1972: Alfred Balcke, düütsch Politiker un Senator in Bremen (* 1894)
- 1973: Howard Hathaway Aiken, US-amerikaansch Computer-Entwickler.
- 1975: Susan Hayward, US-amerikaansch Schauspelerin.
- 1995: William Alfred Fowler, US-amerikaansch Physiker.
- 1997: Jurek Becker, düütsch Schriever.
- 2007: Gareth Hunt, engelsch Film- un Theaterschauspeler (* 1942)
- 2010: Peter Graves, US-amerikaansch Schauspeler (* 1926)
- 2012: Marcel Rohrbach, franzöösch Radrennfohrer (* 1933)