Splitten (Mineral)
Dat Splitten betekend in de Mineralogie de Egenoort von Mineralen un Kristallen, geern an ganz bestimmte parallele Flachen in’n Kristallgidder tweitobreken. Man kann dorüm seggen, dat Splitten is en sünnerlich Oort vun’n Brook. Splitten kummt aver nich so veel vör, wenn’n groff mit’n Hamer op’t Mineral inkloppt, as dat bi’n Brook is. Splitten passeert, wenn dat Mineral över längere Tiet gliekmatig oder eenfach an de richtigen Steed belast warrt. Denn kann man marken, dat en Mineral in sünnerlich Richten lichter to splitten geiht as in annere.
En Splittflach is en gladde Flach, de dat Licht goot reflektiert, also torüchstrahlt. Splitten is bi verscheeden Mineralen ünnerscheedlich stark utpräägt. Man kann dat Splitten dorüm ünnerscheeden dorna, wo goot de Splittflachen utbildt sünd un woans de Splittflachen utseht, de dorbi rutkommt. De Ünnerscheden künnt to’n een nütt warrn, üm de Mineralen to Bestimmen un to Klassifizeeren, un geevt to’n annern dör de Winkels vun de Splittflachen ok Künn över dat Kristallgidder un sien Anorden.
Oorden vun Splitten
[ännern | Bornkood ännern]| Beteken | Splittegenschoppen | Bispelen |
|---|---|---|
| hööchst vullkamen | ||
| düchtig vullkamen | Fiene Blöödken laat sik afsplitten | Hell Glimmer, Gips |
| vullkamen | bi’t Tweihauen gifft dat jümmers Splittstücken | Calcit, Galenit, Demant (parallel to de Oktaederflach) |
| goot | op Brookstückens laat sik Splitt- aver ok uneven Brookflachen sehn |
Feldspate, Amphibolgrupp |
| düdlich | op Brookflachen sünd ünnerordent ok schiere Splittaflösen to sehn |
Kassiterit, Apatit |
| undüdlich | neven de unregelmtig Brookflachen sünd blots utnahmswies gladde Flachen to finnen |
Magnetit, Korund |
| keen Splitten (kiek bi Brook (Mineral)) |
Demant (senkrecht zur Oktaederflach) |