Ännern vun Wittekind

[[Bild:Widukind statue, Herford.jpg|thumb|Wittekind-Denkmaal in Hiarwede]]
'''Wittekind''' oder '''Widukind''' weer de [[Hartog]] von de [[Sassen (Volk)|Sassen]] in’n Wedderstand gegen [[Karl de Grote|Korl den Groten]] 777 bet 785. He hett de Sassen in de [[Christianiserung un Sassenkriege|Kriege gegen de Franken]] anföhrt un gegen de Invasion von de [[Fränkisch Riek|Franken]] un jemehr christlichen Glöven anstreden. Wittekind dee ut [[Westfalen]] stammen.

In dat Johr 772 hebbt de Franken de Sassen överfullen un de [[Irmensul]] tweislaan. In de Johren bet 776 geev dat allerhand Gefechten twischen Sassen un Franken. 776 denn hett en Deel von de sasseschen Edeln en Verdrag ünnerschreven, de Korl sien Herrschop goodkennen dee. Sassen schull [[Mark]] to dat Frankenriek wesen. För 777 kummt Wittekind denn dat eerste Maal in de [[Fränksche Rieksannalen|fränkschen Rieksannalen]] vör. 777 schullen de sasseschen Edeln an Korl sien Rieksdag in [[Patterbuorn]] deelnehmen. Wittekind güng aver na Däänmark to König [[Sigifrid]] un bleev von’n Rieksdag weg. De Wedderstand gegen de Franken güng ok so wieder bet 782. Do wull Korl Sassen ganz insacken un to en Deel von sien Riek maken. Wittekind keem nu ut Däänmark trüch un dee de Sassen anföhren gegen de Franken un gegen de Edeln, de för Korl weren. Wittekind dee en wichtige Slacht winnen, bi de ok twee wichtige Beamte von Korl sien Hoff bi doodhaut worrn sünd. Aver Korl dee nu ut Wraak in [[Veern]] 4500 Sassen de Köpp afslaan, dat weer dat [[Bloodgericht vun Veern]]. Bi de Slacht an de [[Grotenborg]] kunn Wittekind Korl trüchslaan, aver bi de Slacht an de [[Hase]] hett Korl wunnen. 784 kemen ok de [[Fresen]] Wittekind un de Sassen to Hülp. Bet 785 duur de Wedderstand noch. Aver en Enn von’n Krieg weer noch nich in Sicht. Do hett Wittekind sik denn to Wiehnachten 785 döpen laten, üm mit Korl Freden to maken. De Dööp weer in [[Attigny (Ardennen)|Attigny]] un Korl weer de Dööpvadder.

Na de Dööp keem Wittekind in de fränkschen Annalen nich wedder vör. In de [[Vita Liudgeri]] warrt nochmal von em snackt un in de [[Kaiserchronik]] steit in, dat Wittekind later von Gerold von Swaben, Korl sien Swager, doodslaan worrn is. Gerold sülvst is 799 doodbleven.

[[Meginhard]] schrifft in sien ''[[De miraculis sancti Alexandri]]'', dat Wittekind en Söhn harr, de Wikbert heten hett. De nu harr wedder en Söhn Waltbert, un Waltbert sien Söhn weer Wikbert, de denn [[Bisdom Veern|Bischop von Veern]] weer. Bi Widukind von Corvey steit schreven, dat [[Mathilde]], de twete Fro von König [[Hinrik I. (Oostfrankenriek)|Hinrik I.]], von ehr Vadder sien Sied von Wittekind afstammt.

Dat gifft de Legenn, dat Wittekind in [[Enger]] in de [[Stift Enger|Stiftkark]] begraven is. Dor gifft dat ok en Graffdeek, de aver eerst ut de Tied von 1100 stammt.

== Later ==
[[Bild:Coat of arms of Lower Saxony.svg|duum|Sassenpeerd]]
In de kathoolsche Kark gellt Wittekind as en Seligen. Mit de Religion verbunnen is ok de Saag von Wittekind sien Peerd. Wittekind schall en swarten Hingst reden hebben. Nadem he sik aver harr döpen laten, hett he en witt Peerd reden. Dat Peerd is in latere Tieden denn as [[Sassenpeerd]] dat Symbol von de Sassen worrn un kummt ok nu noch vele in Wapen vör. Ünner annern in de Wapen von Westfalen un dat Bundsland Neddersassen.

In Nienborg gifft dat en Statue von Wittekind un in Hiarwede dat Wittekinddenkmal. Dat is 1959 na de Idee von [[Heinrich Wefing (Künstler)|Heinrich Wefings]] von’n Baukemer Bildhauer Kruse trechmaakt worrn. Dat ole Denkmal von 1899 weer 1942 in’n Krieg insmulten worrn.

De [[Kreis Hiarwede]] heet faken ok Wittekindskreis.

Ok in dat [[Neddersassenleed|Neddersassen-]] un [[Westfalenleed]] kummt Wittekind vör.

An’n [[Wittekindsbarg]] mit de westfäälsche [[Wittekindsborg (Noordrhien-Westfalen)|Wittekindsborg]] löppt de 95 km lange [[Wittekindsweg]] bet na de [[Wittekindsborg (Neddersassen)|Wittekindsborg]] in Neddersassen in’t Ossenbrügger Land.

In [[Vreen]] heet dat Stadion na Wittekind Widukindstadion.

De [[Saddelmeier]] in’t Ravensberger Land schöölt Nafohren von de Getreuen von Wittekind wesen.

== Weblenken ==

{{commons|Category:Widukind|Wittekind}}
* [http://www.widukind-museum-enger.de Wittekind-Museum in Enger] (hoochdüütsch)

[[Kategorie:Sassen]]
[[Kategorie:Mann]]
[[Kategorie:Boren in dat 8. Johrhunnert]]