Ísafjörður (Stadt)
Ísafjörður ([ˈi:saˌfjœrðʏr̥]; ‚Iesfjord‘) is en Stadt ganz in’n Noordwesten vun Iesland in de Stadtgemeen Ísafjarðarbær. In de Stadt sülms leven an’n 1. Januar 2011 2.636 Lüde, in de Stadtgemeen sünd dat alltohopen 3.824 Lüde. In Ísafjörður sitt de Verwalten vun de Stadtgemeen.
Geographie
[ännern | Bornkood ännern]Ísafjörður liggt twuschen de Barge Eyrarfjall (bit 731 m hooch) un Kirkjubólsfjall (bit 832 m hooch), de ehre Hänge piel affallt, an den Skutulsfjörður, wat en Sietenarm vun dat Ísafjarðardjúp is. De Stadt is dat Zentrum vun Weertschop un Verwalten vun de Westfjorde. Se liggt up en Sandbank (iesl. „eyri“). Düsse Sandbank is jummers wedder upschütt wurrn. So is dat Stadtrebeet mit de Tied jummers grötter wurrn. De Halfinsel langt hüdigendags meist vun een Kant vun den Fjord na de annere. De Haben is up düsse Aart goot schuult.
Geschicht
[ännern | Bornkood ännern]As eerste Siedler is an düsse Stäe Helgi Hrólfsson bekannt. He hett um 920 den Fjord Skutulsfjörður ok sien hüdigen Naam geven, as he dor en Harpuun (isl. „Skutull“) funnen hett. Later hefft sik norweegsche un ieslannsche Kooplüde tiedwiese hier dallaten. In dat 16. Johrhunnert hefft düütsche un engelsche Firmen hier ehre Hannelsstationen grünnt. De Hüser, de in de Tied vun dat däänsche Hannelsmonopol an de Südeck vun de Halfinsel boot wurrn sünd, maakt hüdigendags dat Seefahrtsmuseum Neðstakaupstað ut. Se sünd alltosamen de öllste Stadtkarn in ganz Iesland (Tjöruhúsið vun 1734). Ísafjörður siene Weeldage kemen in dat 18. Johrhunnert, as dor Klippfisch verarbeit’ wurrn is. 1787 is Ísafjörður Hannelsoort wurrn, 1866 hett de Oort dat Stadtrecht kregen.
Wat dat dor gifft un wat een sik ankieken scholl
[ännern | Bornkood ännern]In Ísafjörður gifft dat en Musikschool un en Krankenhuus. Dat öllere Bowark, wat gegen dat hüdige Krankenhuus over liggt (dat vörmolige Krankenhuus), is hüüd en Kulturzentrum mit en Bibliothek. Dor stellt ok Künstlers ehre Warke in ut. In de Aðalstræti (pldt. „Hauptstraten“) gifft dat de Kunstgalerie Slunkariki. Dor weert Warke vun internatschonale un ieslannsche Künstlers in wiest. Een schall sik ok de bruungele Betonkarken ankieken, de up ganz egen Been steiht, un den Karkhoff, de dor bi is. De Lüchttoorn Arnarnesviti an de ööstliche Münnen vun den Fjord is 1902 boot wurrn. He is rood-geel, un man bloß fiev Meters hooch.
Weertschop un Infrastruktur
[ännern | Bornkood ännern]Industrie
[ännern | Bornkood ännern]Ísafjörður is maalins de gröttste Standoort vun Iesland siene Shrimps-Fischeree ween. Ok hüdigendags speelt dor sunnerlich de Fischeree en grote Rull.
Verkehr
[ännern | Bornkood ännern]Vun Juni bit Augustmaand kann een vun Ísafjörður ut mit’n Schipp na de Halfinsel Hornstrandir up de annere Siet vun dat Ísafjarðardjúp kamen. De is vundagen Natuurreservat un dor wahnt meist keen Minsch mehr. De Stadt is anbunnen an dat Flegernett in Iesland, de Flegerhaben Ísafjörður liggt an dat annere Över vun den Fjord. Bit na de Hööftstadt Reykjavik sünd dat 457 km up’e Straten. De neegste Oort Bolungarvik is na Noordwesten to bi 15 km wiet weg.
Scholen
[ännern | Bornkood ännern]De Bökeree for de ganze Region is 1889 grünnt wurrn. 1911 keem denn Iesland siene eerste Musikschool. Vun 1970 af an gifft dat in de Stadt twee Scholen. Dor kümmt denn noch en Kunstscholen to, de just upmaakt hett un de benömmt is na Iesland sien eersten Architekten, Rögnvaldur Ólafsson.In’n Määrt 2005 is en Hoochschoolzentrum as Znetrum for dat Feernstudium in de Region Westfjorde upmaakt wurrn. Sien Naam is Háskólasetur Vestfjarðar.
Bekannte Söhns un Döchter ut de Stadt
[ännern | Bornkood ännern]- Jón Baldvin Hannibalsson, Politiker, b. 1939
- Ólafur Ragnar Grímsson, Präsident vun Island, b. 1943
- Þórhildur Þorleifsdóttir, Speelbaas, Schauspelersche un Politikersche, b. 1945