Francium

Hööftartikel: Isotopen vun Francium
Iso	VN	t_½	VO	VE (MeV)	VP
²¹²Fr	nee	20,0 min	β⁺	5,117	²¹²Rn
²¹²Fr	nee	20,0 min	α	6,529	²⁰⁸At
²²¹Fr	nee	4,9 min	α	6,458	²¹⁷At
²²²Fr	nee	14,2 min	β^-	2,033	²²²Rn
²²³Fr	100% %	21,8 min	β^-	1,149	²²³Rn

Francium [ˈfrantsi̯ʊm] is en radioaktiv cheemsch Element mit dat Atomteken Fr un de Atomtall 87. Dat Element is en Alkalimetall und hett vun all Elementen bit to de Atomtall 104 in jemehr Samtheit de unbestännigsten Atomen. Ok dat bestännigste Isotop ²²³Fr hett en Halfweertstiet vun blots 21,8&Minuuten^[1]. Wegen disse Egenschopp un dat Fehlen vun en effiziente Karnreakschoon, mit de Francium tüügt warrn kann, künnt dorvun keen gröttere Mengden herstellt warrn. Francium kann blots as Solt in verdünnte Lösen oder hooch verdünnt as Amalgam studeert warrn^[2].

Versöken wiest, dat Francium en tyypsch Alkalimetall is un sien lichteren Homologon Cäsium teemlich glieken deit. So is dat to’n Bispeel in waterige Lösen eenwertig positiv un lett sik analog to Cäsium in Form vun Solten, de swoor to lösen sünd, to’n Bispeel as Perchlorat, Tetraphenylborat oder Hexachloroplatinat utfällen^[3].

Historie

In’t Johr 1871 weer vun Dmitri Iwanowitsch Mendelejew vörrutseggt, dat dat dit Element geven de, dat to de Tiet in dat Periodensystem noch en leddige Steed weer. He beschreev dat as Alkalimetall un geev em den Naam Eka-Caesium. Dmitri Dobroserdow hett 1925 en Theoriestudie publizeert, in de he dat Atomgewicht as ok cheemsche un physikaalsche Egenschoppen vörrutseggen de. He nööm dat Element Russium^[4]. Een Johr later hebbt de engelschen Chemiker Gerald Druce un Frederic H. Loring de Spektrallienen vun dat Element beobacht, as se Mangansulfat ünnersöcht hebbt. 1929 hett de US-amerikaansche Physiker Fred Allison dat Opdecken vun dat Element bi Ünnersöken vun Mineralen vermellt un dat Element Virginium nöömt, na sien Heimatstaat Virginia. 1936 güngen denn de Rumään Horia Hulubei un de Franzöösche Yvette Cauchois dorvun ut, dat se dat Element opdeckt harrn un döpen dat op den Naam Moldavium. Man, keen vun disse Opdecken is dör annere Wetenschopplers bestätigt worrn^[4].

Eerst 1939 künn Marguerite Perey dat Element in Form vun dat Isotop ²²³Fr as en Verfallsprodukt vun Actinium ²²⁷Ac ahn Twievel nawiesen^[1]. Eerst weer dat as Actinium-K betekent un 1946 in Francium na dat Heimatland vun de Opdeckersche nömmt. Disse Naam is 1949 vun de Internatschonalen Vereenigen vun de Chemikers annahmen worrn.

Physikaalsche Egenschoppen

De physikaalschen Egenschoppen vun Francium baseert vör allen op Afschätzen, de dör Extrapolatschoon vun de Egenschoppen vun de annern Alkalimetallen oder dör Modellreken bestimmt worrn sünd. Ünnersöken vun kumnpakte Proven vun dat Metall oder sien Verbinnen sünd kuum mööglich, vunwegen dat dat Element unbestännig is un dorüm blots in bannig lütte Mengden isoleert warrn kann. De hoge Radioaktivität föhrt butendem dorto, dat ok sichtbore Mengden foorts verdampen deen.

Sekerheit

Francium is nich na de CLP-Verornen instoopt, vunwegen dat de blots de cheemschen Gefohren ümfaat, de hier keen Rull speelt gegenöver de gefohren dör de Radioaktivität. Man ok dat speelt blots en Rull, wenn de Stoffmengde groot noog is.

Literatur

Jean-Pierre Adloff, George B. Kauffman: Francium (Atomic Number 87), the Last Discovered Natural Element, The Chemical Educator, 10(5), 2005, S. 387–394, doi:10.1333/s00897050956a.
Eric Scerri: A tale of seven elements, Oxford University Press, Oxford, 2013

Borns

↑ ^a ^b William M. Haynes: CRC Handbook of Chemistry and Physics, 96th Edition, CRC Press, 2015, ISBN 978-1-4822-6097-7
↑ Earl K. Hyde: The Radiochemistry of Francium, National Academies, 1960
↑ R. K. Sharma: Chemistry of Chemical Bonding, Discovery Publishing House, 2007, ISBN 978-81-8356-224-9
↑ ^a ^b John Emsley: Nature's Building Blocks An A-Z Guide to the Elements, OUP Oxford, 2011, ISBN 978-0-19-960563-7