सिलिकन

सिलिकन, ₀₀Si
	ढाँचा:Infobox element/symbol-to-top-image/caption
सिलिकन
Pronunciation	/ˈsɪlɪkən/; (SIL-ə-kən); /ˈsɪləkɒn/; (SIL-ə-kon);
Allotropes	see Allotropes of silicon
Appearance	crystalline, reflective with bluish-tinged faces
सिलिकन in the periodic table
	एल्युमिनियम ← सिलिकन → फोस्फरस
Group	group 14 (carbon group)
Period	period 3
Block	p-block
Electron configuration	[Ne] 3s2 3p2
Electrons per shell	२, ८, ४
Physical properties
Phase at STP	solid
Melting point	१६८७ K (१४१४ °C, २५७७ °F)
Boiling point	३५३८ K (३२६५ °C, ५९०९ °F)
Heat of fusion	५०.२१ kJ/mol
Heat of vaporization	३५९ kJ/mol
Molar heat capacity	१९.७८९ J/(mol·K)
Atomic properties
Oxidation states	−4, −3, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4 ढाँचा:Infobox element/symbol-to-oxidation-state/comment
Electronegativity	Pauling scale: १.९०
Ionization energies	अभिव्यक्ति त्रुटि: अज्ञात विराम चिन्ह चरित्र "४"।;
Atomic radius	empirical: १११ pm
Covalent radius	१११ pm
Van der Waals radius	२१० pm
	Spectral lines of सिलिकन
Other properties
Natural occurrence	primordial
Crystal structure	diamond cubic diamond cubic
Thermal conductivity	१४९ W/(m⋅K)
Magnetic ordering	diamagnetic
Young's modulus	१८५ GPa
Shear modulus	५२ GPa
Bulk modulus	१०० GPa
Poisson ratio	०.२८
Mohs hardness	७
CAS Number	७४४०-२१-३
Isotopes of सिलिकनv · [{{fullurl:Template:{{{template}}}\|action=edit}} e]
	Template:infobox सिलिकन isotopes does not exist
	ढाँचा:Category-inline; हेर्ने; वार्ता; सम्पादन; \| references

सिलिकन (मराठी:सिलिकॉन) को बाहिरी ऑर्बिटमा ४ वटा इलेक्ट्रोनहरू हुन्छन , यो र कार्बन एकै समुहका सदस्य हुन्। सिलिकनलाई सेमिकन्डक्टरको रूपमा प्रयोगमा ल्याइन्छ जस्तै डायोड,ट्राजिस्टर,फेट आदि। सिलिकन (Silicon) ; प्रतीक : Si) एक भौतिक तत्त्व हो। यो पृथ्वीमा ऑक्सीजनका पछि सबैभन्दा अधिक पाइने तत्व हो। सिलिकनका यौगिक इलेक्ट्रॉनिक अवयव, साबुन, शीशा एवं कॉम्प्यूटर चिप्समा प्रयोग गरिन्छन्। सिलिकॉनको खोज १८२४मा स्वीडनका रसायनशास्त्री जोंस जकब बज्रेलियसले गरेका थिए। आवर्त सारिणीमा यसलाई १४ औँ स्थानमा राखिएको छ।^[६]

उपयोग[सम्पादन गर्नुहोस्]

सिलिकन यौगिकहरू, जस्तै सिलिकॉन कार्बाइड (SiC)लाई तिनको अनौठो विशेषताहरूका लागि प्रयोग गरिन्छ। कठोरतामा यो तत्व हीराको बराबरी गर्दछ। जब सिलिकॉनलाई अन्य तत्वहरूका साथ मिलाईन्छ त त्यस यौगिकलाई सिलिकेट भन्दछन्। सिलिकेट्सलाई अनेक औद्योगिक कार्योका लागि प्रयोगमा ल्याइन्छ। यिनको अन्य रासायनिक यौगिकहरूका साथ क्रिया गराइन्छ ताकि यो आफ्नो सिलिकन तत्व अलग गर्न सकियोस् वा अन्य तत्वहरूका साथ विभिन्न कार्यहरूका लागि क्रिया गर्न सकुन्। बेकरीका नन-स्टिक उपकरण, बिजली उत्पादहरूका शील्ड सिलिकनदेखि बन्दछन्।

सिलिकॉनको इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्रमा अधिकाधिक प्रयोग हुनको कारण अमेरिकाको कॉम्प्यूटर जगसम्मा केन्द्रलाई सिलिकन वैलीको नाम दिइएको हो।