Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Wikipedia

The Sphere: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k inleiding
Zin verplaatst. @Saschaporsche: de informatie over de meeste andere kunstwerken die WEL verloren zijn gegaan, lijkt me hier gewoon relevant. Rest van wat je deed is vooral BTNI
 
(46 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
[[BestandFile:KoenigThe Sphere created- by Fritz KoenigWTC.jpg|thumb|175px|''The Sphere - Sphere at Plaza Fountain'', 20181998]]
'''''Sfeer bij fontein aan plein''''' (Engelseletterlijke Nederlandse vertaling van de officiële naam: '''''Sphere at Plaza Fountain''''' en: informeler bekend alsonder de naam '''''The Sphere''''', Duits: '''''Große Kugelkaryatide''''') <ref name="nytimes.com">{{en}}[https://www.nytimes.com/2017/11/29/nyregion/911-memorial-sphere-sculpture.html/ Battered and Scattered, 'Sphere' Returns to 9/11 Site] ''The New York Times'', 29 november 2017</ref> is een 7,5 meter hoge[[brons|bronzen]] [[sculptuur]] uit 1971 van de Duitse beeldhouwer [[Fritz Koenig]]. uitMet 1971de die[[Voetgangersbruggen tussenover 1973West enStreet|Liberty 2001Street wasBridge]] gelegenis opze een [[Austin J. Tobin#Austin J. Tobin PlazaRelikwie|Austin J. Tobin Plazareliek]] aanvan het originele [[World Trade Center (1973-2001)|World Trade Center]] in het straatbeeld van [[New York (stad)|New York]]. Sinds begin september 2017 staat ''The Sphere'' in [[Liberty Park (New York)|Liberty Park]].<ref name="nytimes.com">{{en}}[https://www.nytimes.com/2017/11/29/nyregion/911-memorial-sphere-sculpture.html/ Battered and Scattered, 'Sphere' Returns to 9/11 Site] ''The New York Times'', 29 november 2017</ref>
 
De sculptuur stond tussen 1973 en 2001 op [[Austin J. Tobin#Austin J. Tobin Plaza|Austin J. Tobin Plaza]] aan het oude World Trade Center. Sinds 2017 staat ze in [[Liberty Park (New York)|Liberty Park]].<ref name="nytimes.com">{{en}}[https://www.nytimes.com/2017/11/29/nyregion/911-memorial-sphere-sculpture.html/ Battered and Scattered, 'Sphere'Sfeer bijReturns fonteinto aan9/11 Site] plein'',The dieNew inYork hetTimes'', verleden29 ooknovember wel2017</ref> vakerZe werd aangeduidin het verleden alsweleens de ''Kogel van Koenig'', genoemd. Ze is een bronzen [[globe]] en staat symbool voor [[handel (economie)|handel]] en [[vrede|wereldvrede]]. dieTussen daadwerkelijk1973 en 2001 roteerde ze zoals de baan van de [[Aarde (planeet)|Aarde]]. ''Sfeer bij fontein aan plein'' oftewelof ''The Sphere'' – wat na verloop van tijd de bijnaam werd die New Yorkers het kunstwerk vangaven New Yorkers kreeg)– raakte zwaar beschadigd bij de [[aanslagen op 11 september 2001|terroristische aanslagen op 11 september 2001]] en wel vanwege de [[Instorting van het World Trade Center|verwoesting van de Twin Towers en het Austin J. Tobin Plaza]] waar het op rustte. ''Sfeer bij fontein aan plein'' werdkon alsniettemin bij wonderweer uit het puin gerecupereerd.worden Sinds 11 september 2002 dient de sculptuur van Koenig als [[herdenkingsmonument]]gehaald.
 
''Sfeer bij fontein aan plein'' werd bij de aanslagen op 11 september 2001 niet vernietigd, maar teruggevonden onder het puin. Sinds 11 september 2002 dient het als een reliek van het oude World Trade Center en officieel als een [[herdenkingsmonument]]. Het kunstwerk stond na renovatiesrenovatie tien jaar lang in het stadspark [[The Battery (New York)|The Battery]] ten zuidoosten van de wijk [[Battery Park City]],. maarDe beheerder van het World Trade Center, [[Port Authority of New York and New Jersey|PANYNJ]], verplaatste de sculptuur begin september 2017 naar zijnhaar oorspronkelijke locatie: Liberty Park nabij het [[One World Trade Center]] en het [[National September 11 Memorial & Museum]].<ref name="nytimes.com" /><ref name=":0">{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/gs-badec263|titel=Het kunstwerk dat de aanslagen overleefde|bezochtdatum=2021-09-12|auteur=Merel Bem|datum=2021-09-10|werk=de Volkskrant|taal=nl-}}</ref>
 
== Voorgeschiedenis ==
[[FileBestand:Austin Tobin Plaza 1WTC Sphere (cropped).jpg|thumb|left|175px|''The Sphere'' voor de aanslagen, waarschijnlijk eind jaren negentig]]
''Sfeer bij fontein aan plein'' is het pronkstuk van de Duitse [[beeldhouwer]] [[Fritz Koenig]], die zijn sculptuur naast ''Große Kugelkaryatide'' tevens zijn "grootste kind" noemde.<ref>{{en}}[https://www.nytimes.com/2017/02/27/nyregion/fritz-koenig-sculptor-of-trade-center-sphere-dies-at-92.html/ Fritz Koenig, Sculpture of Trade Center 'Sphere', Dies at 92] ''The New York Times'', 27 februari 2017</ref>
 
De naam ''The Sphere'' is een verkorting van het Engelse woord ''atmosphere'' (Nederlands: ''sfeer''). Het kunstwerk is 7,5 meter hoog en bestaat uit 52 [[brons|bronzen]] segmenten die werden vervaardigd in [[Bremen (stad)|Bremen]] en die in 1971 naar New York werden verscheept.
''The Sphere'' bestaat uit 52 [[brons|bronzen]] segmenten die werden vervaardigd in [[Bremen (stad)|Bremen]] en in 1971 naar New York werden verscheept. Het kunstwerk diende als [[symboliek]] voor handel en wereldvrede en was volgens architect [[Minoru Yamasaki]], die het originele World Trade Center ontwierp in de jaren '60, een wenk naar de moskee [[Al-Masjid al-Haram]] in [[Mekka]] waarbij ''The Sphere'' als bij wijze van spreken de plaats innam van de [[Kaäba]].<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20190519040900/https://slate.com/culture/2001/12/bin-laden-s-special-complaint-with-the-world-trade-center.html Bin Laden's Special Complaint with the World Trade Center] ''Slate'', 28 december 2001</ref> Het mechanisch ontwerp van de sculptuur, een wereldbol die 24 uur exact ronddraaide aan de snelheid van de Aarde rond zijn [[aardas|as]], werd geconstrueerd door [[Leslie E. Robertson]] en verwoest door de aanslagen van 11 september 2001.<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20171019035751/http://www.skyscraper.org/viva2/collections/findingaids/lera_wtcf.html Guide to the Records of Leslie E. Robertson and Associates - World Trade Center Construction] ''Skyscraper'', Geraadpleegd 10 juni 2019</ref>▼
 
▲''TheHet Sphere''kunstwerk bestaat uit 52 [[brons|bronzen]] segmenten die werden vervaardigddiende in [[Bremenden (stad)|Bremen]] en in 1971 naar New York werden verscheept. Het kunstwerk diendebeginne als [[symboliek]] voor handel en wereldvrede en was volgens architect [[Minoru Yamasaki]], die het originele World Trade Center ontwierp in de jaren '60,. Het werk was een wenk naar de moskee [[Al-Masjid al-Haram]] in [[Mekka]] waarbij ''Thede Sphere''globe als bij wijze van spreken de plaats innam van de [[Kaäba]].<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20190519040900/https://slate.com/culture/2001/12/bin-laden-s-special-complaint-with-the-world-trade-center.html Bin Laden's Special Complaint with the World Trade Center] ''Slate'', 28 december 2001</ref> Het mechanisch ontwerp van de sculptuur, een wereldbol die 24 uur exact ronddraaide aan de snelheid van de Aarde rond zijn [[aardas|as]], werd geconstrueerd door [[Leslie E. Robertson]] en verwoest door de aanslagen van 11 september 2001.<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20171019035751/http://www.skyscraper.org/viva2/collections/findingaids/lera_wtcf.html Guide to the Records of Leslie E. Robertson and Associates - World Trade Center Construction] ''Skyscraper'', Geraadpleegd 10 juni 2019</ref>
Koenig compileerde zijn sculptuur in 1966 in opdracht van beheerder [[Port Authority of New York and New Jersey]], eigenaar van het World Trade Center. De oorspronkelijke keuze van de Port Authority was een sculptuur van de Britse beeldhouwer [[Henry Moore]].
 
Het mechanisch ontwerp van de sculptuur, een wereldbol die 24 uur telkens na vijftien minuten volledig rond zijn [[aardas|as]] was gedraaid, werd geconstrueerd door [[Leslie E. Robertson]]. Later is dit verwoest bij de aanslagen van 11 september 2001.<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20171019035751/http://www.skyscraper.org/viva2/collections/findingaids/lera_wtcf.html Guide to the Records of Leslie E. Robertson and Associates - World Trade Center Construction] ''Skyscraper'', Geraadpleegd 10 juni 2019</ref>
Koenig werd pas gekozen nadat Yamasaki onder de indruk was van zijn werk. Koenig begon in 1967 reeds met werken in zijn [[atelier]] in [[Beieren]], toen het complex zich nog in een planningsfase bevond en zes jaar later gereed was voor gebruik. Hoewel de sculptuur ''Große Kugelkaryatide'' (''Grote sferische [[kariatide]]'') werd genoemd door de kunstenaar, werd het beeldhouwwerk door New Yorkers al snel aangeduid als "''The Sphere''" en werd alternatief ook "''de Kogel van Koenig''" genoemd.
 
[[Bestand:World Trade Center, New York. Exterior. Entrance Sphere at Plaza Fountain sculpture. Overhead view - LCCN2021637339.jpg|thumb|250px|[[Austin J. Tobin Plaza]] met ''The Sphere'', 1976]]
De sculptuur stond vervolgens 28 jaar lang aan de voet van het World Trade Center op een plein dat was vernoemd naar [[Austin J. Tobin]], dertig jaar lang directeur van de Port Authority. Het plein omvatte tevens [[fontein]]en, geplaatst rondom de sculptuur, evenals enkele bankjes waar de werknemers van de Twin Towers en de overige gebouwen van het complex konden [[Middagmaaltijd|lunch]]en of eventueel inwoners of toeristen konden verpozen.▼
Koenig compileerde ''The Sphere'' in 1966 in opdracht van beheerder [[Port Authority of New York and New Jersey]] (PANYNJ). De eerste keuze ging uit naar de Brit [[Henry Moore]]. Koenig werd pas gekozen nadat Yamasaki onder de indruk was van zijn werk. Koenig begon in 1967 reeds met werken in zijn [[atelier]] in [[Beieren]], toen het World Trade Center-complex zich nog in een planningsfase bevond. Pas zes jaar later was het WTC gereed voor gebruik.
[[File:FEMA - 3921 - Photograph by Andrea Booher cropped.jpg|thumb|250px|''The Sphere'' tussen het puin van de Twin Towers op 16 september 2001]]
 
▲Hoewel door Koenig zelf ''Große Kugelkaryatide'' (''Grote sferische [[kariatide]]'') genoemd, werd het beeldhouwwerk door New Yorkers aangeduid als "''The Sphere''" en werd alternatief ook "''de Kogel van Koenig''" genoemd. De sculptuur stond vervolgens 28 jaar lang aan de voet van het World Trade Center op een plein dat was vernoemd naar [[Austin J. Tobin]], dertig jaar lang de directeur van de Port Authority. Het pleinTevens omvatte tevenshet kunstwerk [[fontein]]en, geplaatst rondom de sculptuur, evenals enkele bankjes waar de werknemers van de Twin Towers en de overige gebouwen van het complex konden [[Middagmaaltijd|lunch]]en of eventueel inwoners of toeristen konden verpozen.<ref name=":0" />
 
== Aanslagen op 11 september 2001 ==
{{Zie hoofdartikel|Aanslagen op 11 september 2001|Instorting van het World Trade Center}}
 
''Sfeer bij fontein aan plein'' werd in zwaar beschadigde toestand teruggevonden onder het [[puin]] van de [[Instorting van het World Trade Center|verwoeste Twin Towers]], waarna de sculptuur werd geborgen in de buurt van [[John F. Kennedy Airport]]. Aldaar werd het kunstwerk maandenlang in gehavende staat bewaard alvorens te worden opgeknapt.
 
Men twijfelde of het kunstwerk voortaan als [[herdenkingsmonument]] moest dienen als een laatste aandenken aan het voormalige World Trade Center, omdat het kunstwerk relatief "ongeschonden" de aanslagen had overleefd.<ref>{{en}}[http://nymag.com/nymetro/news/sept11/features/15140/ Rebuilding Ground Zero - The Grief Police] ''New York Mag'', 18 november 2005</ref> ''The Sphere'' had lange tijd een onzekere toekomst, maar werd uiteindelijk toch als herdenkingsmonument aangewend.
{{Dubbele afbeelding|center|North Tower and 6 World Trade Center from WTC Plaza.jpg|300|FEMA - 3921 - Photograph by Andrea Booher cropped.jpg|300|''The Sphere'' voor en na de aanslag met de [[North Tower van het World Trade Center|North Tower]] achter en [[Six World Trade Center]] rechts achter|}}
 
== Monument ==
''Sfeer bij fontein aan plein'' werd weliswaar deels gerestaureerd en werd vervolgens op 11 maart 2002 heropgericht in [[The Battery (New York)|The Battery]], een stadspark ten zuidoosten van de wijk [[Battery Park City]]. Precies een jaar na de aanslagen plaatste men een [[eeuwige vlam]] naast het werk.

Kunstenaar Fritz Koenig was aanwezig bij de werken en de plechtigheid. Toenmalig burgemeester [[Michael Bloomberg]] en zijn voorganger [[Rudolph Giuliani]] spraken dat de sculptuur voortaan was gewijd aan de slachtoffers van de aanslagen, waarna Koenig zei: "Het was een sculptuur, nu is het een monument". ''The Sphere'' stond tien jaar lang in The Battery.
 
Bij de sculptuur hoort een [[plaquette (kunst)|plaquette]] met onderstaande boodschap van hoop en veerkracht:
 
{{cquote|''For three decades, this sculpture stood in the plaza of the World Trade Center. Entitled The Sphere, it was conceived by artist Fritz Koenig as a symbol of world peace. It was damaged during the tragic events of September 11, 2001, but endures as an icon of hope and the indestructible spirit of this country. The Sphere was placed here on March 11, 2002 as a temporary memorial to all who lost their lives in the terrorist attacks at the World Trade Center. This eternal flame was ignited on September 11, 2002 in honor of all those who were lost. Their spirit and sacrifice will never be forgotten.''<ref name="Plaque">{{citeCiteer web | date= 11 mei 2007 | title= Memorial Plaque at Battery Park, beneath ''The Sphere'' Sculpture, now a Temporary Memorial| work=photo | publisher=Flickr| url=https://www.flickr.com/photos/mapplegate/493397789/| accessdate= 10 juni 2019}}</ref>
| vertaling="Drie decennia lang stond dit beeldhouwwerk op het plein van het World Trade Center. Onder de titel The Sphere werd het door kunstenaar Fritz Koenig bedacht als een symbool van wereldvrede. Het werd beschadigd tijdens de tragische gebeurtenissen van 11 september 2001, maar blijft bestaan als een icoon van hoop en de onverwoestbare geest van dit land. De Sphere werd hier op 11 maart 2002 geplaatst als een tijdelijk gedenkteken voor allen die het leven lieten bij de terroristische aanslagen op het World Trade Center. Deze eeuwige vlam werd op 11 september 2002 ontstoken ter ere van al degenen die verloren zijn. Hun geest en opoffering zullen nooit worden vergeten."}}
}}
 
== Terugkeer naar World Trade Center ==
[[Bestand:Koenig Sphere created by Fritz Koenig.jpg|thumb|''The Sphere - Sphere at Plaza Fountain'', 2018]]
 
In de zomer van 2012 ging de stad op zoek naar een nieuwe locatie voor het kunstwerk omdat werkzaamheden van start gingen aan de grasperken van The Battery. Een [[petitie]] werd opgesteld door families van de slachtoffers om ''The Sphere'' terug te halen naar zijn oorspronkelijke locatie, waar inmiddels het [[World Trade Center (2001-heden)|nieuwe World Trade Center]] en [[National September 11 Memorial & Museum]] - inclusief North- en South Pool - werden opgetrokken.<ref>{{en}}[https://web.archive.org/web/20110301190115/http://www.dnainfo.com/20110228/downtown/911-family-members-start-petition-save-world-trade-center-sphere/ 9/11 Family Members Start Petition to Save World Trade Center Sphere] ''DNAinfo'', 28 februari 2011</ref> Uiteindelijk leverde deze petitie meer dan 7.000 handtekeningen op.<ref>{{en}}[https://newyork.cbslocal.com/2011/07/05/effort-underway-to-return-sphere-sculpture-to-world-trade-center/ Effort Underway To Return Iconic 'Sphere' Sculpture To World Trade Center] ''CBS'', 5 juli 2011</ref>
 
Regel 45 ⟶ 50:
* [[Ideogram (sculptuur)]]
* [[Lijst van bezienswaardigheden in New York (stad)|Lijst van bezienswaardigheden in New York]]
 
== Referenties ==
{{References|90%}}
 
== Externe links ==
{{Commonscatklein|The Sphere at WTC}}
* [https://web.archive.org/web/20160303195252/http://www.percyadlon.com/film_and_stage/koenigssphere_1.html/ Koenig's Kugel by Percy Adlon] - Documentaire van Percy Adlon over ''The Sphere'' uit 2001▼
{{Commonscatklein|The Sphere at Battery Park}}
{{Commonscatklein|The Sphere at Liberty Park}}
▲* [https://www.percyadlon.com/film_and_stage/koenigssphere_1.html/ Koenig's Kugel by Percy Adlon] - Documentaire van Percy Adlon over ''The Sphere'' uit 2001
* [https://www.imdb.com/title/tt0367938/ ''Koenigs Kugel''] in de [[Internet Movie Database]]
 
{{Appendix}}
{{Navigatie voormalig World Trade Center}}
{{Navigatie herbouw World Trade Center}}
{{Coor title dms|40|42|38|N|74|00|50|W|scaletype:landmark_scale:6250_region:US-NY_type:landmarkNY}}
[[Categorie: Aanslagen op 11 september 2001]]
{{DEFAULTSORT:Sphere, The}}
[[Categorie: Beeldhouwkunst]]▼
[[Categorie:Aanslagen Worldop Trade11 Centerseptember 2001]]
▲[[Categorie: Beeldhouwkunst]]
[[Categorie:World Trade Center (New York)]]
[[Categorie:Beeld in de Verenigde Staten]]
[[Categorie:Kunst in New York (stad)]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/The_Sphere"