Hamont-Achel
Hamont-Achel (Limburgs: Haëmet-Achel) is een bosrijke gemeente in het uiterste noorden van de provincie Limburg, in de Kempen in België. De gemeente behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Neerpelt.
Stad (sinds 1985) in België | |||
---|---|---|---|
Geografie | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | Limburg | ||
Arrondissement | Maaseik | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
43,73 km² (2022) 75,93% 12,1% 11,97% | ||
Coördinaten | 51° 15' NB, 5° 33' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
14.507 (01/01/2024) 50,68% 49,32% 331,74 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 18,18% 57,72% 24,09% | ||
Buitenlanders | 36,58% (01/01/2024) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Tom Cox (CD&V) | ||
Bestuur | CD&V | ||
Zetels CD&V PRO Hamont-Achel N-VA Team3930 Vlaams Belang |
23 12 7 2 1 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 19.596 euro/inw. (2021) | ||
Werkloosheidsgraad | 4,81% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 3930 3930 |
Deelgemeente Achel Hamont | ||
Zonenummer | 011 | ||
NIS-code | 72037 | ||
Politiezone | HANO | ||
Hulpverleningszone | Noord-Limburg | ||
Website | Officiële website | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Maaseik in de provincie Limburg | |||
|
Geschiedenis
bewerkenHamont-Achel is in 1977 ontstaan door de samenvoeging van de gemeenten Hamont en Achel. In 1985 verkreeg de nieuwe gemeente haar stadsrechten en stadstitel van vroeger weer terug; dit bracht met zich mee dat de vlag en het wapen van de nieuwe gemeente werden ingevoerd. Achel had aan spoorlijn 18 een station Achel van 1866 tot 1946 voor reizigers en tot 1973 voor goederen. Hamont heeft aan spoorlijn 19 een station Hamont.
Geografie
bewerkenDeelgemeenten
bewerken# | Naam | Opp. (km²) |
Inwoners (2020) |
Inwoners per km² |
NIS-code |
---|---|---|---|---|---|
1 | Hamont | 23,17 | 8.948 | 386 | 72037A |
2 | Achel | 20,55 | 5.350 | 260 | 72037B |
Overige kernen
bewerkenAchel-Statie (Achel), 't Lo (Hamont)
Aangrenzende gemeenten
bewerkenDe gemeente Hamont-Achel grenst aan de volgende gemeenten:
Aangrenzende gemeenten | ||||
---|---|---|---|---|
Valkenswaard (NL) | Heeze-Leende (NL) | Cranendonck (NL) | ||
Pelt | Cranendonck (NL) | |||
Pelt | Bocholt | Cranendonck (NL) |
Demografie
bewerkenDe gemeente telde op 1 januari 2023 14.430 inwoners, waarvan ongeveer 31 % de Nederlandse nationaliteit heeft. De stad telt 77 verschillende nationaliteiten. De vijf meest voorkomende staan hieronder weergegeven.[1]
# | Nationaliteit | Aantal |
---|---|---|
1 | België | 9.249 |
2 | Nederland | 4.463 |
3 | Polen | 136 |
4 | Oekraïne | 45 |
5 | Portugal | 43 |
- | overig | 494 |
Totaal | 14.430 |
Demografische ontwikkeling
bewerkenAlle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
---|---|---|
jaar | Aantal[2] | Evolutie: 1992=index 100 |
1992 | 12.676 | 100,0 |
1993 | 12.867 | 101,5 |
1994 | 13.001 | 102,6 |
1995 | 13.102 | 103,4 |
1996 | 13.204 | 104,2 |
1997 | 13.418 | 105,9 |
1998 | 13.485 | 106,4 |
1999 | 13.580 | 107,1 |
2000 | 13.585 | 107,2 |
2001 | 13.576 | 107,1 |
2002 | 13.653 | 107,7 |
2003 | 13.684 | 108,0 |
2004 | 13.755 | 108,5 |
2005 | 13.779 | 108,7 |
2006 | 13.770 | 108,6 |
2007 | 13.863 | 109,4 |
2008 | 13.903 | 109,7 |
2009 | 14.057 | 110,9 |
2010 | 14.094 | 111,2 |
2011 | 14.180 | 111,9 |
2012 | 14.225 | 112,2 |
2013 | 14.271 | 112,6 |
2014 | 14.265 | 112,5 |
2015 | 14.371 | 113,4 |
2016 | 14.356 | 113,3 |
2017 | 14.427 | 113,8 |
2018 | 14.427 | 113,8 |
2019 | 14.369 | 113,4 |
2020 | 14.299 | 112,8 |
2021 | 14.337 | 113,1 |
2022 | 14.375 | 113,4 |
2023 | 14.458 | 114,1 |
2024 | 14.507 | 114,4 |
Politiek
bewerkenStructuur
bewerkenDe gemeente Hamont-Achel ligt in het kieskanton Neerpelt (dat identiek is aan het provinciedistrict Neerpelt) en het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg).
Geschiedenis
bewerken(Voormalige) burgemeesters
bewerkenTijdspanne | Burgemeester | |
---|---|---|
1976 - 1988 | Cyriel Leeten (CVP / CD&V) | |
1989 - 2006 | Harrie Meeuwissen (CVP / CD&V) | |
2007 - 2018 | Theo Schuurmans (CD&V) | |
2019 - 2022 | Rik Rijcken (PRO Hamont-Achel) | |
2022 - 2023 | Theo Schuurmans (CD&V) | |
2023 - heden | Tom Cox (CD&V) |
Legislatuur 2013-2018
bewerkenBurgemeester is Theo Schuurmans (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V en BALANS. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 23 zetels.
Legislatuur 2019-2024
bewerkenBurgemeester was van 2019 eind juli 2022 Rik Rijcken (PRO Hamont-Achel). Hij leidde een coalitie bestaande uit PRO Hamont-Achel en N-VA. Samen vormden ze de meerderheid met 12 op 23 zetels. Eind juli 2022 vond er een coalitiewissel plaats en werd Theo Schuurmans (CD&V) terug burgemeester. De coalitie werd gevormd door CD&V, BALANS en een voormalig N-VA lid van de vorige coalitie. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 23 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
bewerkenPartij of kartel | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | |
CD1/ CVP2/ CD&V3/ cd&v plus4 | 62,381 | 15 | 63,312 | 14 | 54,972 | 13 | 63,82 | 15 | 58,032 | 14 | 49,593 | 13 | 36,693 | 10 | 36,633 | 10 | 43,74 | 12 | |
BALANS1/ Team39302 | - | - | - | 36,21 | 8 | 41,971 | 9 | 29,871 | 7 | 10,991 | 2 | 9,451 | 1 | 7,92 | 1 | ||||
PRO Hamont-Achel | - | - | - | - | - | - | 34,55 | 9 | 39,78 | 10 | 29,3 | 7 | |||||||
N-VA | - | - | - | - | - | - | 12,17 | 2 | 12,13 | 2 | 10,0 | 2 | |||||||
Vlaams Belang | - | - | - | - | - | 8,99 | 1 | - | - | 9,1 | 1 | ||||||||
SP1/ sp.a2 | 12,661 | 2 | - | - | - | - | 11,552 | 2 | 5,612 | 0 | - | - | |||||||
GD | - | 33,6 | 7 | 19,27 | 3 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
NCD | - | - | 25,76 | 5 | - | - | - | - | - | - | |||||||||
ODP | 22,43 | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
Anderen(*) | 2,53 | 0 | 3,09 | 0 | - | - | - | - | - | 2,01 | 0 | - | |||||||
Totaal stemmen | 6486 | 6964 | 7516 | 7616 | 7747 | 7937 | 7755 | 7839 | 5167 | ||||||||||
Opkomst % | 97,09 | 96,22 | 94,75 | 95,21 | 92,37 | 93,2 | 65,0 | ||||||||||||
Blanco en ongeldig % | 3,89 | 6,15 | 5,6 | 6,57 | 6,89 | 4,26 | 3,17 | 4,2 | 0,6 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1976: PVV (1,41%), VRIJ (1,12%) / 1982: AVA / 2018: Jawel
Bezienswaardigheden
bewerken- Kerk (eind 18e eeuw gerestaureerd, deels herbouwd tussen 1904 en 1911) met 16de-eeuwse delen.
- Tomptoren (13e eeuw; gerestaureerd) is een overblijfsel van een torenmolen.[6]
- Kasteel Grevenbroek is ontstaan uit een hoevecomplex, dat terug te voeren is naar het begin van de 14e eeuw.
- Achelse Kluis (sinds 1871 St.-Benedictusabdij) is een voormalig trappistenklooster dat in 1846 als priorij werd gesticht. Officieel heet het klooster Onze-Lieve-Vrouw-van-La-Trappe-van-de-Heilige-Benedictus. De oorspronkelijke kloostergebouwen, daterend uit 1685, werden in periode 1945 - 1950 herbouwd. Sinds 1998 wordt er weer echt trappistenbier gebrouwen (merk Achel) tot de abdij verkocht werd aan ondernemer Jan Tormans.
- De grafheuvels van Hamont-Achel
- Jaarlijks wordt er in augustus het Belgisch Kampioenschap Fierljeppen gehouden, georganiseerd door KLJ Hamont. In 2014 vond de 25e editie plaats.[7]
Bekende personen
bewerken- Antonius Mathijsen (1805-1878), arts
- Maria van der Steen (1906-1987), dichter
- Bernard Kemp (Bernard Van Vlierden) (1926-1980), schrijver
- Corneille Driezen (1947), kunstenaar, musicus en dichter
- Marc Didden (1949), filmregisseur, scenarist, journalist en docent
- Jakob Beks (1952), acteur
- Marc Emmers (1966), voetballer
- Stefan Boonen (1966), jeugdauteur
- Kurt Valkeniers (1966), cartoonist
- Roeland Hendrikx (1969), musicus, klarinettist
- Marc Hendrikx (1974), voetballer
- Jonathan Holslag, (1981), academicus
- Elise Mertens (1995), tennisspeelster
Partnersteden
bewerken-
Hamont, Sint-Laurenskerk
-
Achel, de Sint-Monulphus en Gondulphuskerk
- ↑ https://www.hamont-achel.be/product/273/bevolkingscijfers. Gearchiveerd op 29 juni 2022.
- ↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
- ↑ Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.
- ↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006. Gearchiveerd op 23 juli 2023. Geraadpleegd op 16 juni 2019.
- ↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012
- ↑ molenechos.org webpagina: Achel (Hamont-Achel), Limburg. Gearchiveerd op 20 januari 2022.
- ↑ https://web.archive.org/web/20150601123207/http://www.hamont-achel.be/526583.fil