Huis Palts-Birkenfeld

Huis Palts-Birkenfeld
Verheffing	1569
Stamvader	Karel I
Laatste heerser	Karel II Otto
Uitgestorven	1671
Etniciteit	Duits
Hoofdtak	Palts-Zweibrücken
Titels	Paltsgraaf aan de Rijn; Hertog van Beieren; enz.

Het huis Palts-Birkenfeld (Duits: Haus Pfalz-Birkenfeld) was een Duitse vorstelijke dynastie. Het huis Palts-Birkenfeld was een zijlinie van het huis Palts-Zweibrücken, een van de verschillende takken binnen Paltische linie van het huis Wittelsbach. Tussen 1569 en 1671 regeerde de dynastie over een deel van het graafschap Sponheim.

Geschiedenis

Op grond van het testament van hun vader stond paltsgraaf Johan de Oudere van Palts-Zweibrücken in 1584 zijn aandeel in het achterste graafschap Sponheim af aan zijn jongere broer Karel I. Sponheim was een gemeenschappelijk bestuurd gebied, en Karel moest zijn rechten en inkomsten delen met de markgraven van Baden-Baden. In 1594 vestigde Karel zijn residentie in Birkenfeld. In 1595 sloot hij een verdrag met Eduard Fortunatus van Baden-Baden, waarin Karel I de volledige zeggenschap kreeg over de ambten Birkenfeld en Allenbach.

Karel I overleed in 1600, zijn oudste zoon George Willem volgde hem op in Birkenfeld. Karels jongste zoon Christiaan I trad in militaire dienst. In 1630 kreeg Christiaan het kleine ambt Bischweiler in het noorden van de Elzas als bruidsschat en stichtte het huis Palts-Birkenfeld-Bischweiler.

George Willem werd in 1669 opgevolgd door zijn enige zoon Karel II Otto. Karel II Otto overleed echter twee jaar later zonder als laatste mannelijke vertegenwoordiger van het vorstenhuis. De erfenis viel aan zijn achterneef Christiaan II van Palts-Birkenfeld-Bischweiler.

Stamboom en positie binnen het huis Wittelsbach

Stamboom van het huis Palts-Birkenfeld

In de onderstaande stamboom zijn alle leden van het huis Palts-Birkenfeld opgenomen, met uitzondering van jong gestorven kinderen. Huwelijken zijn aangegeven met het huwelijkssymbool ( ) dat twee ringen voorstelt.

Stamboom van het huis Palts-Birkenfeld

Karel I (1560–1600), vorst van Palts-Birkenfeld
Dorothea (1570–1649), dochter van Willem de Jongere van Brunswijk-Lüneburg
- George Willem (1591–1669), vorst van Palts-Birkenfeld
  1 Dorothea (1586–1625), dochter van Otto van Solms-Sonnewalde
  2 Juliana (1616–1647), dochter van Johan van Salm-Grumbach
  3 Anna Elisabeth (1603–1673), dochter van Lodewijk Eberhard van Oettingen-Oettingen
  - Dorothea Amalia (1618–1635)
  - Anna Sophia (1619–1680), abdis van Quedlinburg
  - Elisabeth Juliana (1620–1651)
  - Maria Magdalena (1622–1689) Anton Günther I van Schwarzburg-Sondershausen (1620–1666)
  - Karel II Otto (1625–1671), vorst van Palts-Birkenfeld
    Margaretha Hedwig (1625–1676), dochter van Kraft VII van Hohenlohe-Neuenstein-Weikersheim
    - Charlotte Sophia Elisabeth (1662–1708)
    - Hedwig Eleonora Maria (1663–1721)
- Sophia (1593–1676)
- Frederik (1594–1626)
- Christiaan I (1598–1654), vorst van Palts-Bischweiler
  1 Magdalena Catharina (1607–1648), dochter van Johan II van Palts-Zweibrücken
  1 Maria Johanna (1612–1665), dochter van Rudolf III van Helfenstein-Wiesensteig
  - Zie: huis Palts-Bischweiler

Positie binnen het huis Wittelsbach

In de onderstaande stamboom zijn alle legitieme takken van het huis Wittelsbach opgenomen. In 1329 stelde keizer Lodewijk de Beier het Huisverdrag van Pavia op, waarin hij de Palts afstond aan de drie zoons van zijn oudere broer Rudolf I van de Palts. Hierdoor ontstonden twee linies binnen de dynastie: de oudere Paltsische en de jongere Beierse linie. In 1410 werd de Paltsische linie verder verdeeld, maar alleen de linie Simmern-Zweibrücken bleef tot de zeventiende eeuw voortbestaan. Ook in deze linie vonden delingen plaats. Het huis Palts-Birkenfeld ontstond na een deling binnen het huis Palts-Zweibrücken in 1569.

Linies binnen het huis Wittelsbach