z

Niet te verwarren met: Z

Universeel taalgebruik

De grote Z en de kleine z.

Letter

z

1. zesentwintigste letter van het Latijnse alfabet

Verwante begrippen

• Z, ź, ż

Letters van het Latijnse alfabet
Kleine letters:	a	b	c	d	e	f	g	h	i	j	k	l	m	n	o	p	q	r	s	t	u	v	w	x	y	z
Hoofdletters:	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	K	L	M	N	O	P	Q	R	S	T	U	V	W	X	Y	Z
Kleine letters met diakritische uitbreidingen:	á	ć	é	í	ó	ń	ś	ú	ý	ź	ǿ	à	è	ì	ò	ù	â	ê	ĝ	ĥ	î	ĵ	ô	û	ä	ë
	ï	ö	ü	ÿ	ã	ñ	õ	ũ	å	ů	ç	ş	č	ğ	š	ŭ	ł	ő	ű	ø	ā	ē	ī	ō	ū	ß
	æ	œ	ij	ð	þ	ą	ę	į	ǫ	ų	ż	ı
Hoofdletters met diakritische uitbreidingen:	Á	Ć	É	Í	Ó	Ń	Ś	Ú	Ý	Ź	Ǿ	À	È	Ì	Ò	Ù	Â	Ê	Ĝ	Ĥ	Î	Ĵ	Ô	Û	Ä	Ë
	Ï	Ö	Ü	Ã	Ñ	Õ	Ũ	Å	Ů	Ç	Ş	Č	Ğ	Š	Ŭ	Ł	Ő	Ű	Ø	Ā	Ē	Ī	Ō	Ū	Æ	Œ
	IJ	Ð	Þ	Ą	Ę	Į	Ǫ	Ų	Ż

Voorvoegsel

z

1. (natuurkunde) voorvoegsel voor zepto-, 10⁻²¹

Antoniemen

• Z, zetta-

Afgeleide begrippen

• zm, zm², zm³, zl, zL, zℓ, zg, zs, zA, zV, zW, zΩ, zS, zF, zH, zBq, zC, zGy, zHz, zJ, zkat, zlm, zlx, zN, zPa, zSv, zT, zWb, zcd, zK, zmol

Verwante begrippen

SI-prefixen voorafgaand aan eenheden
y • z • a • f • p • n • μ • m • c • d • 1 • da • h • k • M • G • T • P • E • Z • Y

Symbool

z

1. (wiskunde) het symbool van de derde onbekende, bijvoorbeeld van de derde coördinaat in een driedimensionaal coördinatenstelsel

   • In de wiskunde zijn de letters x, y en z veelgebruikte letters, zoals de x-, y- en z-as. 

2. (natuurkunde), (scheikunde) het symbool van de tall voor de ionenlading.

Afgeleide begrippen

• z-coördinaat

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  z    (hulp, bestand)
• IPA: / zɛt / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /sɛt/
  • (Vlaanderen, Brabant): /zɛt/
  • (Limburg): /zɛt/

Woordafbreking

• z

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	z	z's, z'en
verkleinwoord	z'je	z'jes

Zelfstandig naamwoord

de z v / m

1. (taalkunde) de zesentwintigste letter van het alfabet

   • X, y, z, dit was het alfabet. 

Spreekwoorden

• van a tot z

helemaal

Vertalingen

    1. de zesentwintigste letter van het alfabet   

Duits: z (de) o Engels: z (en) Frans: z (fr) m Noors: z (no) m

Nynorsk: z (nn) m Italiaans: z (it) v Spaans: z (es) v

Symbool

z

1. (bij verzamelaars en vogelwaarnemers) tamelijk zeldzaam (naast zz en zzz die grotere zeldzaamheid aangeven)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Gangbaarheid

• Het woord z staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Anglo-Normandisch

Zelfstandig naamwoord

z

• (taalkunde) z (de vijfentwintigste letter van het Anglo-Normandische alfabet)

Schrijfwijzen

• y

Duits

Zelfstandig naamwoord

z o

1. z

Engels

Zelfstandig naamwoord

z

1. z

Frans

Zelfstandig naamwoord

z m

1. z

Italiaans

Zelfstandig naamwoord

z v

1. z

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: /sɛt/

Woordafbreking

• z

Zelfstandig naamwoord

z m

1. (taalkunde) z (letter)

Verbuiging

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	z	z-en	z-er	z-ene
genitief	z-s	z-ens	z-ers	z-enes

Hyperoniemen

• bokstav

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: liten z

de kleine z

• [1]: bokstaven z

de letter z

• [3]: z-akse

de z-as

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: /sɛt/

Woordafbreking

• z

Zelfstandig naamwoord

z m

1. (taalkunde) z (letter)

Verbuiging

m	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	z	z-en	z-ar	z-ane
genitief

Hyperoniemen

• bokstav

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: liten z

de kleine z

• [3]: z-akse

de z-as

Pools

Voorzetsel

z

1. uit

Slowaaks

Voorzetsel

z

1. uit

Schrijfwijzen

• zo

Spaans

Zelfstandig naamwoord

z v

1. z

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /z/, /s/
• Geluid:  z    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• z

Voorzetsel

z + genitief

1. uit; geeft de richting vanuit iets aan

   «Vyšel z lesa ven do otevřené krajiny.»

   Hij is het bos uit gelopen.

2. uit, van

   «Pilka, vyrobená z oceli, leží na posteli.»

   De van staal gemaakte zaag lag op het bed.

Schrijfwijzen

• ze

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)