Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Naar inhoud springen

Ringsluitingsmetathese: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 41: Regel 41:
In 1971 stelde [[Yves Chauvin|Chauvin]], via een [2+2] [[Cycloadditie]], de vorming van een [[Metallacycloverbinding#Metallacyclobutaan|metallacyclobutaan]] voor als intermediair in de alkeen-metathese.<ref name="RHC" /><ref>Herisson, J-L.; Chauvin, Y. (1971). “Catalyse de transformation des olefines par les complexes du tungsten”. ''Makromolekulare Chemie.'' '''141''' (1): 161-176. {{doi| 10.1002/macp.1971.021410112}}.</ref> De vorming van het metallacyclobutaan is een evenwichtsreactie, maar het verval ervan naar een alkeen en een aan het metaal gebonden alkyleen, <chem>( \ M=CR^{1}R^{2} \ )</chem> kan op twee manieren: vorming van het oorspronkelijke alkeen en metaalalkyleen in een niet productieve reactie, of de vorming van een nieuw alkeen en een nieuw metaalalkyleen, een productieve reactie. Dit is het algemeen geaccepteerde mechanisne voor dit type reacties.<ref>Stewart, I. C.; Keitz, B. K.; Kuhn, K. M.; Thomas, R. M.; Grubbs, R. H. (2010). “Nonproductive Events in Ring-Closing Metathesis Using Ruthenium Catalysts”. ''J. Am. Chem. Soc.'' '''132''' (25), 8534-8535. {{doi| 10.1021/ja1029045}}.</ref> This mechanism has become widely accepted among chemists and serves as the model for the RCM mechanism.<ref name=RBG>Grossman, R. B. Transition-Metal-Catalyzed & -Mediated Reactions. ''The Art of Writing Reasonable Organic Reaction Mechanisms'', 2nd Ed.; Springer: New York, 2003, pp. 324-325.</ref>
In 1971 stelde [[Yves Chauvin|Chauvin]], via een [2+2] [[Cycloadditie]], de vorming van een [[Metallacycloverbinding#Metallacyclobutaan|metallacyclobutaan]] voor als intermediair in de alkeen-metathese.<ref name="RHC" /><ref>Herisson, J-L.; Chauvin, Y. (1971). “Catalyse de transformation des olefines par les complexes du tungsten”. ''Makromolekulare Chemie.'' '''141''' (1): 161-176. {{doi| 10.1002/macp.1971.021410112}}.</ref> De vorming van het metallacyclobutaan is een evenwichtsreactie, maar het verval ervan naar een alkeen en een aan het metaal gebonden alkyleen, <chem>( \ M=CR^{1}R^{2} \ )</chem> kan op twee manieren: vorming van het oorspronkelijke alkeen en metaalalkyleen in een niet productieve reactie, of de vorming van een nieuw alkeen en een nieuw metaalalkyleen, een productieve reactie. Dit is het algemeen geaccepteerde mechanisne voor dit type reacties.<ref>Stewart, I. C.; Keitz, B. K.; Kuhn, K. M.; Thomas, R. M.; Grubbs, R. H. (2010). “Nonproductive Events in Ring-Closing Metathesis Using Ruthenium Catalysts”. ''J. Am. Chem. Soc.'' '''132''' (25), 8534-8535. {{doi| 10.1021/ja1029045}}.</ref> This mechanism has become widely accepted among chemists and serves as the model for the RCM mechanism.<ref name=RBG>Grossman, R. B. Transition-Metal-Catalyzed & -Mediated Reactions. ''The Art of Writing Reasonable Organic Reaction Mechanisms'', 2nd Ed.; Springer: New York, 2003, pp. 324-325.</ref>


[[bestand:General mechanism for ring-closing metathesis.png|500px|frameless|center]]
[[bestand:General alkene metatheses mechanism nl.svg|500px|frameless|center]]


De reactie start met de vorming van een matallocyclobutaan in een [2+2] [[cycloadditie]] (stap 1). Deze verbinding kan in een valse start uiteenvallen naar de uitgangsstoffen, of door de twee andere banden van de cyclobutaanring te verbreken verder gaan in de cyclus. Er ontstaat hierbij [[etheen]] en een nieuw [[alkylidene]] (stap 2). Het metaal is nu gekoppeld aan het reagens, dat inmiddels wel één koolstof-atoom verloren heeft. In de volgende twee stappen wordt opnieuw een metallocyclobutaanring gevormd (stap 3) die opnieuw uiteen valt (stap 4).
<!-- Rest ASAP


Initiation occurs through substitution of the catalyst’s [[alkene]] ligand with substrate. This process occurs via formation of a new [[Carbene#Carbene ligands in organometallic chemistry|alkylidene]] through one round of [2+2] [[cycloaddition]] and cycloelimination. Association and dissociation of a [[phosphine]] ligand also occurs in the case of Grubbs catalysts.<ref>Ansyln, E. V.; Dougherty, D. A. Organotransition Metal Reaction Mechanisms and Catalysts. ''Modern Physical Organic Chemistry'', Murdzek, J., Ed. University Science Books, 2006, pp. 745-746.</ref> In an RCM reaction, the [[Carbene#Carbene ligands in organometallic chemistry|alkylidene]] undergoes an [[Intramolecular reaction|intramolecular]] [2+2] [[cycloaddition]] with the second reactive terminal [[alkene]] on the same molecule, rather than an [[intermolecular]] addition of a second molecule of starting material, a common competing side reaction which may lead to polymerization<ref>Lee, C. W.; Grubbs, R. H. (2001). “Formation of Macrocycles via Ring-Closing Olefin Metathesis”. ''J. Org. Chem.'' '''66''' (21):7155-7158. {{doi| 10.1021/jo0158480}}.</ref> Cycloelimination of the [[Metallacycle#Metallacyclobutanes|metallacyclobutane]] intermediate forms the desired RCM product along with a [M]=CH<sub>2</sub>, or [[Carbene#Carbene ligands in organometallic chemistry|alkylidene]], species which reenters the catalytic cycle. While the loss of volatile ethylene is a driving force for RCM,<ref name=RBG /> it is also generated by competing metathesis reactions and therefore cannot be considered the only driving force of the reaction.<ref name="Monfette 2009" />
Alle stappen in deze serie reacties zijn evenwichten. De reactie wordt in een oplosmiddel uitgevoerd bij een temperatuur waarbij de meeste betrokken verbindingen niet of nauwelijks vluchtig zijn, op uitzondering van etheen na dat door zijn lage kookpunt uit het reactiemengsel kan ontsnappen. Daarmee is stap twee feitelijk een onomkeerbaar proces geworden, en de vorming van het cycloalkeen onontkoombaar.<ref>Ansyln, E. V.; Dougherty, D. A. Organotransition Metal Reaction Mechanisms and Catalysts. ''Modern Physical Organic Chemistry'', Murdzek, J., Ed. University Science Books, 2006, pp. 745-746.</ref>
<!-- Rest ASAP
In an RCM reaction, the [[Carbene#ligands in organometallic chemistry|alkylidene]] undergoes an [[Intramolecular reaction|intramolecular]] [2+2] [[cycloaddition]] with the second reactive terminal [[alkene]] on the same molecule, rather than an [[intermolecular]] addition of a second molecule of starting material, a common competing side reaction which may lead to polymerization<ref>Lee, C. W.; Grubbs, R. H. (2001). “Formation of Macrocycles via Ring-Closing Olefin Metathesis”. ''J. Org. Chem.'' '''66''' (21):7155-7158. {{doi| 10.1021/jo0158480}}.</ref> Cycloelimination of the [[Metallacycle#Metallacyclobutanes|metallacyclobutane]] intermediate forms the desired RCM product along with a [M]=CH<sub>2</sub>, or [[Carbene#Carbene ligands in organometallic chemistry|alkylidene]], species which reenters the catalytic cycle. While the loss of volatile ethylene is a driving force for RCM,<ref name=RBG /> it is also generated by competing metathesis reactions and therefore cannot be considered the only driving force of the reaction.<ref name="Monfette 2009" />


===Thermodynamics===
===Thermodynamics===

Versie van 19 dec 2024 00:22

Mee bezig
Mee bezig
Aan dit artikel of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Toelichting: Behoorlijk lang artikel. Bovendien veel gestapelde plaatjes (meerdere zaken in één figuur). t.vanschaik
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

Ringsluitingsmetathese (RSM) is in de organische chemie een breed toegepaste variatie op de alkeenmetathese voor de synthese van cyclische onverzadigde verbindingen via een intra-moleculaire alkeenmetathese van een dubbel (vaak, maar niet noodzakelijk) eindstandig alkeen waarbij een E- of Z-isomeer van het cycloalkeen gevormd wordt.[1][2]

De meest gebruikelijke ringen die met behulp van deze reactie gemaakt worden zijn de 5-, 6- en 7-ring,[3] maar andere, veel grotere ringen met 45 of zelfds 90 atomen in de ring zijn mogelijk.[4][5][6] Deze reacties worden door complexen van overgangsmetalen gekatalyseert en verlopen via een metallacyclobutaan[7][8] Het type reactie is in 1980 voor het eerst beschreven door Villemin als een van de tussenstappen in de synthese van exaltolide (het lacton van 15-hydroxypetadecaanzuur).[9] Door het werk van de latere Nobelprijswinnaars Robert H. Grubbs en Richard R. Schrock werden de mogelijkheden van dit reactietype goed duidelijk.[10][11] Door de grote variatie in mogelijke uitgangsstoffen is RSM voor de synthetisch organisch chemicus is RSM een belangrijk gereedschap geworden voor de synthese van ringstructuren die voorheen moeilijk synthetisch efficient bereikbaar waren.[12] Atoom-economisch, een belengrijk aspect van groene chemie, scoort de reactie erg goed: er gaan slechts twee koolstof-atomen per molecuul verloren in deze reactie.[8]

In de loop der jaren zijn er meerdere reviews verschenen over RSM.[2][3][13][14]

Geschiedenis

1980

Het eerste voorbeeld van een RSM werd in januari 1980 door Villemin beschreven in de synthese van een precursor van exaltolide. Hij maakte toen gebruik van een gekatalyseerde RSM, waarbij 60 tot 65% opbrengst verkregen werd (afhankelijk van de ringgrootte).[9]

Een maand later volgde de publicatie door Jiro Tsuji van een vergelijkbare reactie in de synthese van een cycloverbinding met 19 atomen in de ring en [15] als katalysator. Helaas wordt slechts een opbrengst van 17% verkregen.[16] Wel merkt Tsuji op dat alkeenmetathese het potentieel heeft om een belangrijke reactie tw worden in de organische synthese, maar dat er onderzoek gedaan moet worden naar een meer algemene katalysator, die bovendien compatibel is met een verscheidenheid aan functionele groepen.

1987

In 1987 werd de synthese van symmetrische macrocyclische verbindingen beschreven via RSM in een gecontroleerde dimerisatie van cyclische alkenen met het halve aantal atomen in de ring. Hiermee werden C14-, C18-, and C20-cyclo-alkadiënen toegangkeliijk in opbrengsten van 58 tot 74%. het C16-cyclo-alkadiëen kon slechys in 30% opbrengst geïsoleerd worden. Als katalysator werd renium(VII)oxide op aluimina . Tetramethylsilaan zorgde voor het activeren van de katalysator:[17]

1992

Vijf jaar later werd door Grubbs en Fu beschreven hoe ook stikstof- en zuurstof-heterocyclische verbindingen via RSM te realiseren waren. Zij maakten gebruik van de door Schrock ontwikkelde molybdeen-alkylideen-katalysator. Deze is minder gevoelig dan de wolfraamkatalysatoren en ook geeft hij geen problemen met de aanwezige functionele groepen.[18][19] Met deze syntheseroute kwamen dihydropyranen beschikbaar op basis van ruim beschikbare uitgangsstoffen in opbrengsten van 89 tot 93%.[19]

[20]

Grubbs en Fu merken op dat de vorming van een ring vanuit entropie-oogpunt op zich niet gunstig is, maar het feit dat er uit één molecuul uitgangsstof twéé product-moleculen ontstaan maakt het entropieverlies door de ringvorming meer dan goed, vooral ook omdat een van de twee een zeer vluchtig gas is, waardoor het evenwicht in de oplossing op basis van het principe van Le Chatelier.[18]

1993

In 1993 werd door Grubbs en anderen niet alleen gerapporteerd over de inzet van molybdeel in de carbocyclische synthese,[21] maar ook een geheel nieuwe klasse van katalisatoren geïntroduceerd op basis van ruthenium. Op ruthenium-gebaseerde katalysatoren zijn niet lucht- en vochtgevoelig zoals die op basis van molybdeen.[22] In artikelen wordt naar de ruthenium-katalysatoren vaak verwezen als "Grubbs' katalysator". Samen met Schrock-katalysator vormt hij ook in 2024 nog een belangrijk stuk gereedschap van de synthetisch organisch chemicus waarbij RSM een belangrijke plaats inneemt bij de vorming van nieuwe koolstof-koolstof-bindingen. Naast de chemie zelf profiteren ook de biochemie, materiaalkunde en meerdere andere takken van wetenschap van de via deze reactie beschikbaar gekomen onverzadige en meervoedig gefunctionaliseerde verbindingen.[2][3]

Reactiemechanisme

Algemeen

De laatste veertig jaar is het mechanisme van de alkeenmetathese onder invloed van overgangsmetalen uitgebreid bestudeerd.[23] RSM verloopt via een vergelijkbaar reactiepad als die reacties (Alkeenmetathese, Ringopening metathesepolymerisatie,[24] Alkaanmetathese[25] Alkynmetathese, Enynmetathese[26]).[27] Een gekatalyseerde reactie verloopt in een cyclus waarin uiteindelijk de katalysator weer teruggevormd wordt. Alle stappen in de cyclus van de metathese-reacties zijn evenwichten waardoor de mogelijkheid bestaat dat er cross-over optreedt tussen de verschillende reactiepaden.[13]

In 1971 stelde Chauvin, via een [2+2] Cycloadditie, de vorming van een metallacyclobutaan voor als intermediair in de alkeen-metathese.[27][28] De vorming van het metallacyclobutaan is een evenwichtsreactie, maar het verval ervan naar een alkeen en een aan het metaal gebonden alkyleen, kan op twee manieren: vorming van het oorspronkelijke alkeen en metaalalkyleen in een niet productieve reactie, of de vorming van een nieuw alkeen en een nieuw metaalalkyleen, een productieve reactie. Dit is het algemeen geaccepteerde mechanisne voor dit type reacties.[29] This mechanism has become widely accepted among chemists and serves as the model for the RCM mechanism.[30]

De reactie start met de vorming van een matallocyclobutaan in een [2+2] cycloadditie (stap 1). Deze verbinding kan in een valse start uiteenvallen naar de uitgangsstoffen, of door de twee andere banden van de cyclobutaanring te verbreken verder gaan in de cyclus. Er ontstaat hierbij etheen en een nieuw alkylidene (stap 2). Het metaal is nu gekoppeld aan het reagens, dat inmiddels wel één koolstof-atoom verloren heeft. In de volgende twee stappen wordt opnieuw een metallocyclobutaanring gevormd (stap 3) die opnieuw uiteen valt (stap 4).

Alle stappen in deze serie reacties zijn evenwichten. De reactie wordt in een oplosmiddel uitgevoerd bij een temperatuur waarbij de meeste betrokken verbindingen niet of nauwelijks vluchtig zijn, op uitzondering van etheen na dat door zijn lage kookpunt uit het reactiemengsel kan ontsnappen. Daarmee is stap twee feitelijk een onomkeerbaar proces geworden, en de vorming van het cycloalkeen onontkoombaar.[31]