1654

1654

Eeuwen:	16e eeuw · 17e eeuw · 18e eeuw
Decennia:	1640-1649 · 1650-1659 · 1660-1669
Jaren:	<< · < · 1653 · 1654 · 1655 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2407 MMCDVII
Armeense jaartelling:		1103 – 1104 ԹՎ ՌՃԳ – ՌՃԴ
Chinese jaartelling:		4350 – 4351 庚巳 – 辛午
Christelijke jaartelling:		1654 MDCLIV
Ethiopische jaartelling:		1646 – 1647
Hebreeuwse jaartelling:		5414 – 5415
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1709 – 1710
- Shaka Samvat		1576 – 1577
- Kali yuga		4755 – 4756
Iraanse jaartelling:		1032 – 1033 ۱۰۳۲ – ۱۰۳۳
Islamitische jaartelling:		1064 – 1065 ١٠٦٥ – ١٠٦٤
Maçonnieke jaartelling:		5653 – 5654
Juliaanse kalender van 1654
Gregoriaanse kalender van 1654

Het jaar 1654 is het 54e jaar in de 17e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

januari

7 - Bij een nachtelijke stadsbrand wordt De Rijp in de as gelegd.

april

22 - De Staten-Generaal keuren het vredesverdrag met Cromwells Gemenebest goed. Het is grotendeels een gelijkspel. Zij weten echter niet dat er in het geheim bedongen is dat Willem III van opvolging uitgesloten zal worden. Johan de Witt en Cromwell waren het daar wel over eens.

mei

4 - De Staten van Holland nemen de Akte van Seclusie (Uitsluiting) aan, waarin Willem van Oranje van het stadhouderschap uitgesloten wordt. Vooral in Friesland is er grote verontwaardiging. De andere gewesten -behalve Zeeland- zijn alle zeer verdeeld.
16 - Filips IV verheft de Heerlijkheid Geleen tot graafschap.
20 - In Koerland vaart een dubbeldeks schip met 45 kanonnen uit naar Tobago. Das Wappen der Herzogin von Kurland is speciaal gebouwd om tropische producten naar Koerland te transporteren.
30 - De Zweden veroveren Fort Casimir in Nieuw-Nederland.

juni

11 - Met het Nederlandse schip De Tulp arriveert in de Kaapkolonie het eerste oranjeboompje.
16 - Koningin Christina van Zweden doet troonsafstand en verlaat haar land per schip. Haar neef Karel X Gustaaf bestijgt de troon.

juli

6 - Het Russische leger slaat het beleg voor Smolensk.

september

16 - Val van Smolensk.

oktober

12 - Bij de explosie van het kruithuis in de Delftse binnenstad vallen tientallen doden en worden honderden huizen verwoest. Een van de slachtoffers is de schilder Carel Fabritius. De ramp staat bekend als de Delftse donderslag.
half oktober - De stadhouder van de noordelijke provincies, Willem Frederik van Nassau-Dietz, wordt in Zwolle geïnstalleerd als stadhouder van Overijssel.

december

24 - De afgetreden koningin Christina van Zweden bekeert zich op kerstavond heimelijk tot de Rooms-Katholieke Kerk.

zonder datum

De stad Charkov wordt gesticht door opstandige kozakken die aansluiting bij Rusland willen.
Pestepidemie in Amsterdam.
Eerste proef met Maagdenburger halve bollen.

Muziek

Giovanni Legrenzi componeert de Concerti Musicali per uso di Chiesa, Opus 1

Theater

Op 2 februari gaat onder grote publieke belangstelling Joost van den Vondels treurspel Lucifer in première. Na de tweede voorstelling, op 5 februari, verbieden de autoriteiten verdere voorstellingen. Het stuk blijft bijna twee eeuwen van de planken.

Beeldende kunst

Dorpsstraat (1654) Joost Cornelisz. Droochsloot, Museum voor Schone Kunsten, Boedapest
Puttertje (1654) Carel Fabritius, Mauritshuis Den Haag
Portret van Jan Six (1654) Rembrandt van Rijn, Collectie Six, Amsterdam
Bathseba met de brief van koning David (1654) Rembrandt van Rijn, Louvre, Parijs

Bouwkunst

Woonhuis, Lottum (1654)

Geboren

maart

29 - Laurens Verboom, Nederlands militair en gouverneur van Suriname (overleden 1688)

september

Vincent Lübeck, Duits componist (overleden 1740)

oktober

22 - Feio Sickinghe, Gronings edelman, militair en premier collator te Usquert (overleden 1696)

december

27 - Jakob Bernoulli, Zwitsers wiskundige (overleden 1705)

datum onbekend

Quirinus van Blankenburg, Nederlands muziektheoreticus, organist, beiaardier en componist (overleden 1739)
Kangxi keizer (overleden 1722)
Pedro Calungsod, Filipijns heilige (overleden 1672)

Overleden

januari

17 - Paulus Potter (28), Nederlands kunstschilder

maart

24 - Samuel Scheidt (66), Duitse organist en componist

augustus

12 - Cornelis Haga (76), Nederlands diplomaat
29 - Wouter van Twiller (48), Nederlands gouverneur van Nieuw-Nederland van 1633 tot 1638

datum onbekend

Francisco Correa de Arauxo (±70), Spaans orgelcomponist

Zie de categorie 1654 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.