Chaladytka Roma

Chaladytka Roma ; Халадытка Рома
	Zigeunerfestival in Tjoemen, 2018
Totale bevolking	officieel 204.958 (2010) tot maximaal 1.200.000 (Raad van Europa)
Verspreiding	vooral in Oblast Rostov, Krasnodar en Stavropol
Taal	Russisch, Romani, Kaukasische talen
Geloof	Russisch-Orthodoxe Kerk en islam
Verwante groepen	Roma
Portaal	Landen & Volken

De Chaladytka Roma (Russisch: Халадытка Рома; letterlijk vertaald zigeunersoldaten), ook wel bekend als de Roeska Roma (Руска́ Рома́) of Roesskije Tsygane (Русские цыгане), vormen de grootste subgroep van de Roma in Rusland. Er wonen wonen ook kleinere aantallen Chaladytka Roma in Wit-Rusland en in het oosten van Oekraïne.

De Russische volkstelling van 2010 registreerde 204.958 Roma, oftewel 0,15% van de Russische bevolking. De Raad van Europa schatte het aantal Roma echter op ongeveer 825.000 personen (0,57% van de bevolking), variërend van minimaal 450.000 tot maximaal 1.200.000 personen.^[1]^[2] De statistische onnauwkeurigheid is te wijten aan het feit dat veel Roma niet zijn ingeschreven in de burgerlijke stand, waardoor zij logischerwijs ook niet over documenten en statistische gegevens beschikken, maar hangt ook samen met de toenemende angst voor antiziganisme sinds de val van de Sovjet-Unie.

Geschiedenis

De Chaladytka Roma zijn nakomelingen van Duitse en Poolse Roma die zich in de 18e eeuw op het Oost-Europees grondgebied vestigden. De Roma leidden traditioneel een semi-sedentaire levensstijl; de mannen waren vooral paardenhandelaren en de vrouwen waarzegsters of bedelaars. In de tweede helft van de 19e eeuw begonnen de Roma zich in grote steden als Moskou en Sint-Petersburg te vestigden, waar hun zigeunermuziek populair werd onder de Russische bevolking.

In 1956 werd er een speciaal decreet van de Sovjetregering aangenomen, waarbij het de Chaladytka Roma verboden werd om een nomadisch leven te leiden. De Chaladytka Roma moesten zich permanent in steden vestigen. In veel steden werd hun muziek de belangrijkste bron van levensonderhoud.

In de jaren zeventig ontwikkelden de Roma een groeiende tendens naar een soort suburbanisatie: ze verhuisden naar kleine wijken met laagbouw in de buitenwijken van grote Russische steden en combineerden op die manier het stads- en plattelandsleven met elkaar.

Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie vestigden grote aantallen Ljoeli-zigeuners uit Centraal-Azië zich in Rusland. Alhoewel de meeste Ljoeli rond treinstations en markten in grote steden wonen, zijn zij de een van de weinige groepen Roma die de nomadische manier van leven hebben bewaard. De Russen identificeerden de Ljoeli ten onrechte als Tadzjiekse en Oezbeekse vluchtelingen vanwege hun traditionele Centraal-Aziatische kledij. Ze zijn vaak een doelwit van Russische extreemrechtse skinheads.^[3]

Bevolking

De Russische volkstelling van 2010 registreerde 204.958 Roma, oftewel 0,15% van de Russische bevolking. Dit is een stijging van 21.706 personen (+11,84%) ten opzichte van 183.252 tijdens de Russische volkstelling van 2002.

Jaar	Aantal	%
1926	39.089	0,04%
1939	59.198	0,05%
1959	72.488	0,06%
1970	97.955	0,08%
1979	120.672	0,09%
1989	152.939	0,10%
2002	183,252	0,13%
2010	204.958	0,15%

Verspreiding

Nagenoeg alle Roma wonen in het Europese deel van Rusland en in het Oeralgebied. Vooral in Oblast Rostov, Krasnodar en Stavropol wonen relatief veel Roma. In Siberië en het Verre Oosten woont ook een lokale groep Siberische zigeuners, als gevolg van ballingschap tijdens de Sovjetperiode.

Subgroepen

De Chaladytka Roma zijn tegenwoordig onderverdeeld in territoriale subgroepen, waarvan de naam afkomstig is van de naam van het gebied, zoals de Pskovska Roma, Smolenska Roma, Sibirjasky Roma en de Zabajkaljetsy Roma. In Wit-Rusland zijn ze onderverdeeld in de Vitebsky Roma, Sinjaky Roma en de Lepentsy Roma.

Andere belangrijke subgroepen van de Roma in Rusland zijn de Kalderari, Lovari, Servitka en Ursare.

Religie

De meeste Russische Roma zijn orthodoxe christenen, terwijl degenen die in overwegend islamitische gebieden wonen (zoals in de Kaukasus) over het algemeen moslim zijn.

Bekende Russen van Romani komaf

Nadezjda Alliloejeva (1901-1932), tweede vrouw van Jozef Stalin
Yul Brynner (1920-1985), Russisch-Amerikaans acteur
Filipp Kirkorov (1967), zanger, componist en acteur

Bron

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Русские цыгане op de Russischtalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Voetnoten

↑ Official census data on Roma in the region and Council of Europe (CoE) average estimates. Gearchiveerd op 29 januari 2023.
↑ Estimates on Roma population in European countries. Gearchiveerd op 2 juni 2023.
↑ (en) Osborne, Andrew, Russia's far-right on rise. The New Zealand Herald (29 januari 2005). Gearchiveerd op 30 september 2007. Geraadpleegd op 11 juni 2023.

[1] Official census data on Roma in the region and Council of Europe (CoE) average estimates. Gearchiveerd op 29 januari 2023.

[2] Estimates on Roma population in European countries. Gearchiveerd op 2 juni 2023.

[NZ_Herald_10008515-3] (en) Osborne, Andrew, Russia's far-right on rise. The New Zealand Herald (29 januari 2005). Gearchiveerd op 30 september 2007. Geraadpleegd op 11 juni 2023.

[1]

[2]

[3]