Cornélie Huygens
| Cornélie Huygens | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Cornélie Lydie Huygens | |||
| Geboren | 13 juni 1848 | |||
| Geboorteplaats | Haarlemmerliede | |||
| Overleden | Amsterdam, 31 oktober 1902 | |||
| Overlijdensplaats | Amsterdam[1] | |||
| Land | Nederland | |||
| Beroep | schrijfster | |||
| Dbnl-profiel | ||||
| ||||
Cornélie Lydie Huygens (Haarlemmerliede, 13 juni 1848 – Amsterdam, 31 oktober 1902) was een Nederlands schrijfster, sociaaldemocraat en feministe.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Cornélie Huygens was de dochter van Gerard William Otto Huygens en Cornelia Adelaide Henriette Elias (1824-1848). Nadat haar moeder vier weken na de geboorte van Cornélie overleed verhuisde ze in 1851 met haar vader naar Leiden. In 1902 huwde ze de Duitse zakenman Ignatius Bernardus Maria Bahlmann (1852-1934).[2] Cornélie werd opgevoed door haar tante Jeanne Marie Huygens, een vriendin van de feministe Mina Kruseman.
Ondanks haar principiële verzet tegen de instelling van het huwelijk, trouwde ze op 2 oktober 1902, op 54-jarige leeftijd, met de in Amsterdam geboren Duitse zakenman Ignazius Bahlmann, die haar roman Barthold Meryan in het Duits had vertaald. Blijkbaar zeer ongelukkig in haar huwelijk, verdronk ze zich binnen een maand na deze bruiloft in een vijver in het Vondelpark.[3]
Werk
[bewerken | brontekst bewerken]Cornélie Huygens werd vroeg bekend om haar feministische artikelen. In 1877 verscheen haar eerste roman onder de titel Hélène van Bentinck. In 1892 hoorde ze met onder anderen Jeltje de Bosch Kemper, Hélène Mercier en M. Muysken tot een damescomité in Amsterdam dat de vooruitstrevende handels- en kantoorbediendenbond Vooruit steunde in het streven naar een vervroegde winkelsluiting om negen uur 's avonds. In 1896 sloot ze zich aan de nieuw opgerichte partij Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP), als eerste vrouwelijke lid en de eerste vrouw in Nederland die lid was van een politieke partij. Ze werd bekend als de "Rode freule".
In 1897 verscheen haar sleutelroman Barthold Meryan, waarvan binnen enkele jaren drie drukken verschenen. Naast propagandiste van de SDAP had zij ook bemoeienis met de Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid (VNTV) die in 1898 in Den Haag werd gehouden. Bovendien hoorde ze tot de organisatoren van het Dienstbodencongres. Cornélie Huygens was een bekende en actieve socialistische ideoloog en deelnemer in het politieke debat, en door haar werk voor vrouwenkiesrecht. Ze maakte de strijd voor de rechten van vrouwen, die in Nederland meer een aangelegenheid was van vrouwen uit de hogere klasse, tot onderdeel van de socialistische beweging voor de rechten van de werknemer.
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]
Tot de gepubliceerde werken van Cornélie Huygens behoren:
- 1877 - Hélène van Bentinck, roman in drie boeken. Eerste deel; Tweede deel. Dordrecht, Revers
- 1878 - Uit den strijd des levens.[4]
- 1884 - Arabesken. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1884 - Regina. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1889 - Ellen. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1889 - Castel Pelesch. Amsterdam, Veen. Bew. van: Pelesch-Märchen van Carmen Sylva pseud. van Elisabeth Prinzes zu Wied, koningin van Roemenië
- 1890 Gedachten eener koningin. Met gedenkboek. Amsterdam, Veen. Vert. van: Les pensées d'une reine. Paris, Calmann Lévy, 1882
- 1891 - De blinde virtuoos. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon. Vert. van Slepoj muzykant van Wladimir Korolenko, 1886
- 1892 - Een huwelijk. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1892 - Hoogenoord. Eerste deel; Tweede deel. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1895 - Zomer. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1896 - Een woord aan de Nederlandsche vrouwen. Rede uitgesproken den 3den maart 1896 .... Amsterdam, Vrije-Vrouwen-Vereeniging
- 1897 - Barthold Meryan.[5] . Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1898 - Socialisme en ‘féminisme’. Amsterdam, Fortuijn, 1898 [brochure]
- 1899 De liefde in het vrouwenleven voorheen en thans. Naar aanleiding van "De liefde in de vrouwenkwestie" van Anna de Savornin Lohman. Amsterdam, H.J. Poutsma
- 1900 - Door alle eeuwen. Amsterdam, Veen. Vert. van van Carmen Sylva pseud. van Elisabeth Prinzes zu Wied, koningin van Roemenië
- ca. 1900 - Barthold Meryan. Amsterdam, P.N. van Kampen & Zoon
- 1901:
Darwin-Marx. Bernstein als bestrijder van eene natuur-philosophische leer.[6]
Literatuur over Cornélie Huygens
[bewerken | brontekst bewerken]- Mina Kruseman - Mijn leven (Dordrecht 1877).
- S.M.D. Troelstra-Bokma de Boer - in: Het Volk, 9-11-1902.
- Annie Romein-Verschoor - Vrouwenspiegel, Een literair-sociologische studie over de Nederlandse romanschrijfster na 1880 (Utrecht 1935) 66-69.
- Josine Meyer - Cornelie Huygens, Mededelingenblad Sociaal-Historische Studiekring 12 (1957) dec., 2-8.
- M. van der Wey - Cornélie Huygens, vanonder de parasol de barrikade op (Amsterdam 1977).
- Aukje Holtrop - De freule, in: Idem red., Vrouwen rond de eeuwwisseling (Amsterdam 1979) 99-113.
- Jeroen Brouwers - Cornelie Huygens, 1848-1902, in: Idem, De laatste deur. Essays over zelfmoord in de Nederlandse letteren (Amsterdam 1983).
- Marianne Braun - De prijs van liefde. De eerste feministische golf, het huwelijksrecht en de vaderlandse geschiedenis (Amsterdam 1992).
- Fia Dieteren - Wie was Barthold Meryan?, in: www.onvoltooidverleden.nl, editie 16 (2002).
Externe links
- Virtual International Authority File (VIAF): 195258757
- (en) Werken van of over Cornélie Huygens in bibliotheken (volgens de WorldCat-catalogus)
- Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
Voetnoten
- ↑ https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/; WeChangEd.
- ↑ Giebels 2013.
- ↑ KNAW. Gearchiveerd op 4 juni 2023.
- ↑ Huygens, Cornélie (1878). Uit den strijd des levens. J.P. Revers, Dordrecht.OCLC 67800122; 2e druk: 1887.
- ↑ Huygens, Cornélie ([1897]). Barthold Meryan, Amsterdam.OCLC 150207266; 6e druk: 1919.
- ↑ Amsterdam : P.N. van Kampen & Zoon. OCLC 781871843.
d:Q66979242
Bronnen
- Giebels, Ludy, HUYGENS, Cornélie Lijdie (1848-1902). Biografisch Woordenboek van Nederland (2013). Geraadpleegd op 15 juni 2019.
- Sociale geschiedenis BWSA