Helmut Griem

Helmut Griem
	Helmut Griem (links)
Algemene informatie
Geboren	Hamburg, 6 april 1932
Overleden	München, 19 november 2004
Land	Duitsland
Werk
Jaren actief	1956-2004
Beroep	acteur
	(en) IMDb-profiel
	(mul) TMDb-profiel; (en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Helmut Griem (Hamburg, 6 april 1932 - München, 19 november 2004) was een Duits acteur. Vanwege zijn uiterlijk speelde hij in films vooral de typische blonde, blauwogige Duitser als in The Damned en in The McKenzie Break. Naast zijn filmcarrière was hij vooral op het toneel te vinden.

Biografie

Helmut Griem werd geboren in Hamburg als zoon van marine-radioofficier Walter Griem en diens vrouw Paula, geb. Rackebrandt. Hij studeerde af in 1953 en studeerde literatuur en filosofie tot 1956 met de intentie om journalist te worden. Om wat geld te verdienen voor zijn studie, werkte Griem parttime als acteur in semi-professionele theatergroepen. Tijdens een optreden bij de Buchfinken werd Griem, die naar eigen zeggen nooit eerder een acteercarrière had overwogen, aangenomen bij het professionele theater in Lübeck. Hij kreeg prompt de titelrol in het toneelstuk Die Regenmacher. In deze periode hield hij zijn hoofd financieel boven water door korte verhalen te schrijven voor kranten en hoorspelen.

Hoewel hij nooit een toneelschool had gevolgd, wist Griem zich binnen een paar jaar te vestigen als een zeer gewaardeerd theateracteur. Eind jaren 1950 werkte hij voor Oscar Fritz Schuh in het Keulse theater, wat zijn definitieve doorbraak betekende. In de daaropvolgende decennia werkte Griem in alle grote Duitstalige theaters. Hij had optredens in het Thalia Theater en het Deutsches Schauspielhaus in Hamburg, het Burgtheater in Wenen, de Staatliche Schauspielbühnen in Berlijn, de Münchner Kammerspiele en recentelijk in het Residenztheater (Bayerisches Staatsschauspiel) in München. Hij speelde grote rollen in toneelstukken van bijvoorbeeld Lessing, Kleist en Goethe, maar was ook te zien in modernere stukken zoals die van Tennessee Williams. Zijn Faust - Vom Himmel durch die Welt zur Hölle, geregisseerd door Dieter Dorn, werd zelfs opgenomen voor uitzending op televisie in 1988.

Griem werkte sinds 1960 ook als filmacteur en won een Bambi voor Beste Jonge Acteur voor zijn eerste film Fabrik der Offiziere. Zijn volgende films waren echter slechts een marginaal succes, waardoor hij zich een tijdje uit de filmwereld terugtrok. Zijn internationale doorbraak op het witte doek kwam uiteindelijk in 1969 als SS-Obersturmbandführer Aschenbach in de filmklassieker The Damned, geregisseerd door Luchino Visconti. Drie jaar later zou Griem met de Italiaan Visconti de filmbiografie Ludwig II opnemen. Na het succes van The Damned verscheen Griem in talloze hoogwaardige filmproducties in binnen- en buitenland. In de Oscarwinnende filmmusical Cabaret van Bob Fosse uit 1972 speelde hij bijvoorbeeld de rijke baron Maximilian von Heune naast Liza Minnelli en Michael York.

Een van zijn belangrijkste filmrollen was Hans Schnier in Ansichten eines Clowns (1975), de verfilming van de gelijknamige roman van Heinrich Böll. Andere belangrijke regisseurs met wie Griem werkte waren Volker Schlöndorff (Die Moral der Ruth Halbfass), Hans W. Geißendörfer (Die gläserne Zelle), Rainer Werner Fassbinder (Berlin Alexanderplatz) en Jacques Rouffio (Die Spaziergängerin von Sans-Souci).

Ondanks grote filmsuccessen bleef het theater het middelpunt van zijn werk. Vooral in de latere stadia van zijn carrière regisseerde Helmut Griem ook zelf toneelstukken, zoals A Long Day's Journey into the Night van Eugene O'Neill bij de Kammerspiele in München. Hij was niet meer in staat om te beginnen aan het toneelstuk Die eine und die andere van Botho Strauss.

Privéleven en overlijden

Griem was sinds 1973 getrouwd met de actrice Helga Köhler. Het huwelijk bracht een zoon Philip voort.

Helmut Griem overleed in 2004 op 72-jarige leeftijd na een korte, ernstige ziekte. Hij werd begraven op de Hamburgse begraafplaats Ohlsdorf in het familiegrafveld op vak F14 bij kapel 4.

Filmografie

1958: Die Brüder
1959: Der zerbrochene Krug
1960: Fabrik der Offiziere
1961: Der Traum von Lieschen Müller
1961: Barbara - Wild wie das Meer
1961: Bis zum Ende aller Tage
1962: Oggi a Berlino
1963: Don Carlos - Infant von Spanien
1963: Maria Magdalena
1963: Sessel am Kamin
1963: À cause, à cause d'une femme
1964: Die Sanfte
1965: Antigone
1965: Christinas Heimreise
1966: Die Ballade von Peckham Rye
1967: Blick von der Brücke
1967: Liebe für Liebe
1968: Bel Ami
1969: The Damned
1970: Peter und der Wolf
1970: The McKenzie Break
1972: Ludwig
1972: Die Moral der Ruth Halbfass
1972: Cabaret
1975: Es fängt ganz harmlos an
1975: Children of Rage
1975: Amphitrion
1976: Voyage of the Damned
1976: Il deserto dei tartari
1976: Ansichten eines Clowns
1978: Les rendez-vous d'Anna
1978: Mannen i skuggan
1978: Die gläserne Zelle
1978: Deutschland im Herbst (episodefilm)
1979: Die Hamburger Krankheit
1979: Steiner - Das Eiserne Kreuz, 2. Teil
1980: Kaltgestellt
1980: Berlin Alexanderplatz
1981: Stachel im Fleisch
1981: Malou
1982: La passante du Sans-Souci
1982: Les affinités électives
1982: La trappola originale
1982: Der Zauberberg
1982: Versuchung
1982: Die Wahlverwandtschaften
1984: The Devil's Lieutenant
1984: Ein Klotz am Bein
1986: Caspar David Friedrich - Grenzen der Zeit
1986: Peter the Great (televisie-meerdeler)
1987: Troilus und Cressida
1987: The Second Victory
1988: Faust - Vom Himmel durch die Welt zur Hölle
1989: A proposito di quella strana ragazza
1989: Hard Days, Hard Nights
1990: Shooting Stars
1990: The Plot to Kill Hitler (televisiefilm)
1990: Landläufiger Tod
1992: Extralarge: Black Magic
1993: Missus
1993: Verlassen Sie bitte Ihren Mann!
1993: Charlemagne, le prince à cheval
1994: 1945
1994: Endloser Abschied
1995: Die Grube
1995: Brennendes Herz
1996: Der gefälschte Sommer
1997: Koerbers Akte: Tödliches Ultimatum
1997: The Lost Daughter
1999: Die Stunde des Löwen
2000: Der Mörder in dir
2000: Das Traumschiff - Olympia 2000 (televisiefilm)
2001: Lourdes (televisiefilm)
2001: Piccolo mondo antico
2001: Amokfahrt zum Pazifik
2004: Liebe auf Bewährung

Televisieseries

1980: Berlin Alexanderplatz
1980: Tales of the Unexpected
1986: Peter the Great
1993: Charlemagne, le prince à cheval
1997: Anwalt Abel
2000: Das Traumschiff
2000: Der letzte Zeuge
2002: SK Kölsch
2003: Liebe, Lügen, Leidenschaften

Synchronisatie

Als stemacteur leende Griem zijn stem aan onder andere James Garner (Sexy! - Männer gehören an die Leine) en Sam Shepard (Homo Faber).

Belangrijke theaterwerken

Kabale und Liebe van Friedrich Schiller – Rolle: Ferdinand – Regie: Willi Schmidt
Leonce und Lena van Georg Büchner – Leonce – Regie: Hans Bauer
Wie es euch gefällt van William Shakespeare – Orlando – Regie: Willi Schmidt
Die Glasmenagerie van Tennessee Williams – Tom – Regie: Willi Schmidt
Richard II. van William Shakespeare – Titelrolle – Regie: Hans Lietzau
Der Kirschgarten van Anton P. Tschechow – Lopachin – Regie: Hans Lietzau
Der Menschenfreund – van Christopher Hampton – Philipp – Regie: Dieter Dorn
Prinz Friedrich von Homburg van Heinrich von Kleist – Titelrolle – Regie: Hans Lietzau
Die Zofen van Jean Genet – Claire – Regie: Dieter Dorn
Philoktet van Heiner Müller – Titelrolle – Regie: Hans Lietzau
Die Räuber van Friedrich Schiller – Karl Moor – Regie: Hans Lietzau
Minna von Barnhelm van Gotthold Ephraim Lessing – Major von Tellheim – Regie: Dieter Dorn
Ein Klotz am Bein van Georges Feydeau – Ferdinand de Bois-d'Enghien – Regie: Dieter Dorn
My Fair Lady – Professor Higgins – Regie: August Everding
Der neue Prozess van Peter Weiss – Josef K. – Regie: Dieter Dorn
Troilus und Cressida van William Shakespeare – Thersites – Regie: Dieter Dorn
Faust van Johann Wolfgang von Goethe – Titelrolle – Regie: Dieter Dorn
Onkel Wanja van Anton Tschechow – Michail Lwowitsch Astrow – Regie: Hans Lietzau
Seid nett zu Mr. Sloane van Joe Orton – Ed – Regie: Helmut Griem
Wer hat Angst vor Virginia Woolf? van Edward Albee – George – Regie: Martin Meltke

Producties bij de Münchner Kammerspiele (selectie):

Seid nett zu Mr. Sloane van Joe Orton
Der Held der westlichen Welt van John M. Synge
Love Letters van A. R. Gurney
Die schöne Fremde van Klaus Pohl
Eines langen Tages Reise in die Nacht van Eugene O’Neill

Externe links

(en) Helmut Griem in de Internet Movie Database
Hommage aan Helmut Griem

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Helmut Griem op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.