Kasstroom

Kasstroom (Engels: cash flow) is een term in de bedrijfseconomie waarmee bij een onderneming de in- en uitstroom van liquide middelen bedoeld wordt. De netto kasstroom is het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven gedurende een bepaalde periode of voor een bepaald project. Als de uitgaven de ontvangsten overtreffen, wordt van een negatieve kasstroom gesproken. Zijn de ontvangsten groter dan de uitgaven, dan is er een positieve kasstroom.

Hoewel het woord "kas" suggereert dat de kasstroom slechts chartaal geld betreft, omvat de kasstroom ook giraal geld waar een onderneming over kan beschikken.

Uitgaven en inkomsten versus kosten en opbrengsten

Voor het bepalen en begrijpen van kasstromen is het belangrijk een onderscheid te maken tussen aan de ene kant kosten en opbrengsten en aan de andere kant uitgaven en ontvangsten. Aan de hand van het eerste paar wordt namelijk de winst berekend, en aan de hand van het tweede paar de netto kasstroom.

Een onderneming kan winst maken en toch een negatieve netto kasstroom hebben, of andersom. Aan het traditionele winstdenken kunnen nadelen kleven. Zo wordt er niet op structurele wijze rekening gehouden met de tijdvoorkeur en het risico. Het alternatief is het denken in contante waarden van kasstromen. De doelstelling van de onderneming is dan de maximalisatie van de kasstromen, de contante waarde van de toekomstige kasstromen.

Een voorbeeld om dit onderscheid te verduidelijken: een handelsonderneming kan op een bepaald moment een product op rekening verkopen. Op dat moment wordt een opbrengst gerealiseerd, maar aangezien het geld nog niet betaald is door de klant zijn er nog geen ontvangsten en is er ook nog geen kasstroom gerealiseerd.

Hetzelfde geldt voor de inkoop. Op het moment dat een onderneming iets inkoopt worden kosten gemaakt, maar pas op het moment dat deze betaald worden wordt de uitgave gedaan. Eigenlijk is er op het moment van inkoop nog geen sprake van kosten: pas op het moment dat de activa opgeofferd worden (door gebruik of verkoop) spreekt men over kosten (kostprijs verkopen, afschrijvingen).

Daarnaast bestaan er ook kosten die geen uitgaven zijn, bijvoorbeeld afschrijvingen. Of uitgaven die geen kosten zijn, bijvoorbeeld investeringen (in vaste activa) of aflossingen op leningen. En bij het aangaan van een lening geldt het omgekeerde: er komt wel geld de onderneming binnen, en dus een positieve kasstroom, maar omdat er voor hetzelfde bedrag een lening tegenover komt te staan die ooit afgelost zal moeten worden, is het geen opbrengst.

Kredietbepaling en ondernemingswaardering

Voor kredietleveranciers is de kasstroom van een bedrijf het beginpunt om te bepalen hoeveel een bedrijf kan lenen. Ook voor de waardebepaling van een onderneming is dit een uitgangswaarde waarbij de toekomstige kasstromen worden teruggerekend naar de waarde van vandaag.

Kasstroomoverzicht

Een kasstroomoverzicht maakt, naast de balans en winst- en verliesrekening deel uit van de jaarrekening. Grotere organisaties (waaronder grote en middelgrote ondernemingen) zijn verplicht een kasstroomoverzicht te publiceren als onderdeel van de jaarrekening,

Zie ook