Mira (ster)
Mira | ||||
---|---|---|---|---|
Mira, gezien vanaf de Hubble Space Telescope. Credit: NASA.
| ||||
Sterrenbeeld | Walvis (Cetus) | |||
Bayer-aanduiding | ο Cet | |||
Overige aanduidingen | 68 Cet (Flamsteed) HR 681 | |||
Waarnemingsgegevens | ||||
Rechte klimming | 2u19m20,7s | |||
Declinatie (Epoche 2000) |
−2° 58' 39" | |||
Schijnbare magnitude | 3,04 (gem. rond maximum) | |||
Details | ||||
Lichtkracht | 8.400–9.360 L☉[1] | |||
Spectraalklasse | M7IIIe+Bep (rond maximum) | |||
Temperatuur (K) | 2.918-3.192[1] | |||
Afstand* (lj) | 298,951 lj (P=10,91 mas) | |||
Straal | 332–402 R☉[1] | |||
Massa | 1,18 M☉[2] | |||
Veranderlijk | ja, langperiodieke variabele, prototype van de Mira sterren, magnitude varieert tussen 2 en 10,1, periode 332 dagen. | |||
Meervoudig | viervoudig, scheiding 118,7", magnitudeverschil 7,3, een component op 0,5" is alleen zichtbaar rond het minimum, twee andere staan verder weg. | |||
Eigenbeweging (μ) | Rk: 9,33 mas/jr Dec: −237,36 mas/jr | |||
* afstanden aangegeven als "parallax xxx = yyy lj" zijn herleid uit de in de bron aangegeven parallax | ||||
|
Mira (omikron Ceti) is een ster in het sterrenbeeld Walvis (Cetus).
De ster is een rode reus en is het prototype van de Mira-veranderlijken. De naam betekent "de Wonderbaarlijke", omdat de ster soms wel en soms niet met het blote oog zichtbaar is. Dit gedrag is in 1596 samen met zijn zoon Johannes Fabricius ontdekt en beschreven door David Fabricius. Deze ster is voor het eerst benoemd door Johannes Hevelius in zijn boek Historiola Mirae (1662). De periode van Mira (voor het eerst bepaald door Johannes Phocylides Holwarda in 1638) is 331,96 dagen[3]. De magnitude verandert van ongeveer +3 in het maximum tot +9 in het minimum[4].
Mira beweegt met voor een rode reus bijzonder grote snelheid door het waarneembaar heelal, ongeveer 130 km per seconde. Omdat de ster veel gas uitstoot is achter Mira een komeetachtige staart van gas van 13 lichtjaar lengte en voor de ster een soort boeggolf, de boegschok, te zien. Alleen in ultraviolet licht zijn deze verschijnselen zichtbaar. Ze zijn pas in 2007 ontdekt door opnamen van de satelliet Galaxy Evolution Explorer[5].
Mira heeft nog een partnerster, een witte dwerg. De hoofdster wordt Mira A genoemd, de witte dwerg Mira B.
De volkssterrenwacht van Grimbergen is naar Mira genoemd.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Astronomy picture of the Day 5 mei 2005, röntgenfoto en "artist impression" van het Mira systeem
- Artikel van Nasa over Mira 15 aug 2007
- (en) Mira in SIMBAD
- ↑ a b c (en) Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared. Geraadpleegd op 11 maart 2021.
- ↑ (en) Kinematics and ages of Mira variables in the greater solar neighborhood.. Geraadpleegd op 11 maart 2021.
- ↑ https://www.aavso.org/vsx/index.php?view=detail.top&oid=9237
- ↑ https://www.aavso.org/lcg/plot?auid=000-BBD-706&starname=MIRA&lastdays=2000&start=&stop=2457553.4929314354&obscode=&obscode_symbol=2&obstotals=yes&calendar=calendar&forcetics=&pointsize=1&width=800&height=450&mag1=&mag2=&mean=&vmean=&grid=on&visual=on&uband=on&bband=on&v=on[dode link]
- ↑ Speeding-Bullet Star Leaves Enormous Streak Across Sky van de NASA-website, 15 augustus 2007