Garri Kasparov

Garri Kasparov
Fødenamn	Га́рри Ки́мович Каспа́ров)
Statsborgarskap	Russland, Kroatia
Fødd	13. april 1963 (61 år) Baku
Idrett	sjakk
Tok del i	Deep Blue vs Garri Kasparov, Klassisk-VM i sjakk 2000, VM i sjakk 1984, VM i sjakk 1985, VM i sjakk 1986, VM i sjakk 1987, Klassisk-VM i sjakk 1995, VM i sjakk 1990, VM i sjakk 1993, 2012 Bilderberg Conference, Sjakk-OL 1980, Sjakk-OL 1982, Sjakk-OL 1986, Sjakk-OL 1988, Sjakk-OL 1992, Sjakk-OL 1994, Sjakk-OL 1996, Sjakk-OL 2002, India Economic Conclave 2022
Utmerkingar	world chess champion, Sjakk-Oscar, Arbeidets røde fanes orden, Ordenen folkenes vennskap, Idrettens mester i Sovjetunionen, Russian Federation Presidential Certificate of Gratitude

Garri Kimovitsj Kasparov (fødd 13. april 1963) er ein russisk sjakkspelar. Han vart verdsmeister i sjakk i 1985, då han sigra over Anatolij Karpov. Kasparov vart med dette den yngste verdsmeisteren i sjakk til då. Kasparov klarte å forsvare tittelen i VM-kampar mot Karpov både i 1986, 1987 og 1990.

I 1993 braut Garri Kasparov med Verdssjakkforbundet FIDE, og danna sin eigen organisasjon, PCA, der han arrangerte sine eigne VM-kampar. Samtidig arrangerte FIDE sine VM-kampar, slik at ein i mange år hadde strid om kven som var verdsmeister. Garri Kasparov klarte å forsvare tittelen heilt fram til 2000. I 2000 klarte sjakkstormeister Vladimir Kramnik å slå Kasparov i VM-kamp i London, med 2 sigrar og 13 remisar.

Garri Kasparov var rekna som den sterkaste sjakkspelaren i verda også etter at han miste VM-tittelen. Han toppa FIDE sine ratinglister samanhengande frå 1986 til 1. oktober 2005. Einaste unntaket var ratinglista for januar 1996, der Vladimir Kramnik delte førsteplassen med Kasparov. I januar 1990 oppnådde Kasparov den til då høgaste FIDE-ratingen, passerte 2800, og slo den gamle rekorden til Bobby Fischer på 2785. Kasparov har rekorden for høgaste oppnådde FIDE-rating, 2851, på FIDE sine ratinglister for juli 1999 og januar 2000.

Garri Kasparov vann Sjakk-Oscar som beste spelar for året, for åra frå og med 1982 til og med 1988 - 7 år på rad. Deretter vart ikkje prisen delt ut før i 1995, og Kasparov vann prisen for 1995, 1996, 1999, 2001 og 2002. Til saman 12 gongar.

Garri Kasparov kunngjorde 10. mars 2005 at han trekte seg frå seriøs turneringssjakk.

Garri Kasparov har lenge vore politisk engasjert. I 1984 vart han medlem i det sovjetiske kommunistpartiet men melde seg ut i 1990, og var med på å stifta Russlands Demokratiske Parti. Han støtta valkampen til Boris Jeltsin i 1996. Han er no ein profilert motstandar av president Vladimir Putin. Han er leiar for Komité 2008: Fritt Val, og ein av leiarane for Den All-Russiske Borgarkongressen "For Demokrati, Mot Diktatur"

Kjelder

• Sigurd Heiestad - Øystein Brekke: VM sjakk i 100 år, Aventura 1986, ISBN 82-588-0435-9
• Olimpbase, database over sjakk-olympiadar mv
• Mark Weeks si side på engelsk med oversikt over alle sjakk-VM

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Garri Kasparov

• Garri Kasparov sine parti hos www.chessgames.com
• Garri Kasparov sitt ratingkort hos Verdssjakkforbundet FIDE