Goethitt

Goethitt
Goethitt, Restormel Royal Iron Mine i Cornwall i England.
Generelt
Kategori	Oksydmineral
Kjemisk formel	α-FeO
Strunz-klassifisering	04.FD.10
Identifikasjon
Farge	Gulaktig til raudaktig til mørkebrun
Krystallsystem	Ortorombisk 2/m2/m2/m
Kløyv	perfekt {010}
Brot	Ujamn til splintrete
Mohs hardleiksskala	5 - 5.5
Glans	Diamantaktig til matt
Strekfarge	brun, brungul til oransjegul
Spesifikk vekt	3.3 - 4.3
Optiske eigenskapar
Brytingsindeks	Ugjennomsiktig til delvis gjennomskineleg
Smeltbarheit	Smeltbar ved 5 - 5.5
Andre eigenskapar	Vert magnetisk i reduksjonsflamme
Kjelder

Goethitt er eit særs utbreitt, brunleg jernmineral. Det er kjemisk eit jernhydroksid, a-FeOOH, med rombisk symmetri. Lepidokrokitt, ?-FeOOH, er eit anna mineral med same kjemiske samansetjing men med ein annan krystallstruktur (polymorfi). Goethitt blir danna for ein stor del ved forvitring og oksidasjon av andre jernhaldige mineral. Det er ein viktig bestanddel i brunjernstein (minettemalm; jernoolitt) og i myrmalm, og finst dessutan i den «jernhatten» som ofte blir danna i oksidasjonssonen over ein jernmalm.

Jordaktige material, som oker, rust, limonitt og lateritt, inneheld goethitt i vekslande mengder, ofte tilblanda noko lepidokrokitt. Goethitt kan òg opptre i meir velkrystallisert form som primært hydrotermalmineral, til dømes i kontaktførekomstane i Oslofeltet.

Det er kalla opp etter den tyske Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832). Goethitt var kjend i førhistorisk tid som eit pigment. Det er funne spor av det i malingsprøvar frå grottene i Lascaux i Frankrike. Det vart først skildra i 1806 frå Hollertszuggruva i Dermbach i Herdorf i Siegerland i Rheinland-Pfalz i Tyskland.

Gallery

• 
  Goethitt frå Minas Gerais i Brasil.
• 
  Goethittlag dekkjer rusta pyrittkubar
• 
  Goethitt--Leadville gruvedistrikt i Colorado

Kjelder

• Goethitt. (14. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/goethitt.