Gnosticisme
Lo gnosticisme (del grèc : γνωστικός gnostikos, "aver la coneissença") fa referéncia a divèrses movements filosòfics e religioses a la debuta de l'èra crestiana, en particulara del Sègle II. Lo tèrme foguèt utilizat per descriure los grops e personas que seguiguèron las escrituras non-canonicas e l'experiéncia personala dirècta (gnòsi) contra la doctrina de la Glèisa. Qualques gnòstics o utilizèron de manièra positiva coma una autodenominacion, e mai se d'autras critiquèron la practica coma una reclamacion presomptiva d'accès exclusiu a la vertat.