Organul

Ensemble de las estructuras cellularas

Un organul o organèl qu'ei ua estructura de la cellula banhant dens los citoplasma e delimitada per ua membrana lipidica. Los organets que son:

• Lo nuclèu (2) : qui contien l'informacion genetica marcada suber l'ADN (acid desoxiribonucleïc) e qui ei transcrivuda e exportada dens lo citoplasma mercés aus ARNm (acid ribonucleïc messatgèr). Lo nuclèu que produseih ARNm, ARNt (acid ribonucleïc de transferiment) e ARNr (acid ribonucleïc ribosomic).
• Lo reticulum endoplasmic : qui assegura la formacion correcta, la madurason e de l'orientacion de las proteïnas ; qu'ei tanben responsable de la fabricacion de las membranas de las cellulas.
• L'aparelh de Golgi (6) : per on passan las proteïnas destinadas a estar exportadas.
• Las mitocondrias (9) : qui utilizan la glucòsa entà prodúser l'ATP (adenosina trifosfat), la hont d'energia de la bioquimia cellulara.
• Los cloroplasts : dens las cellulas vegetaus, lo lòc on las reaccions quimicas de la fotosintèsi e s'encadenan ; en consequéncia, lo cloroplast que produseish glucòsa mercès a la lutz deu só.
• Los lisosòmas : que son borsas pleas d'enzims per realizar la digestion deus elements engolits per la cellula.
• Los endosòmas : que son borsas formadas per la membrana de la cellula qui engolan elements exteriors ; que fusionan dab los lisosòmas entà qui lo contiengut d'aqueths en posca digerir lo lor pròpi contiengut.
• Las vacuòlas : que son borsas divèrsas on la cellula pòt concentrar cèrtes elements (concentracion en saus diferentas de la deu citoplasma, elements toxics, proteïnas eca) ; dens la cellula vegetau, la vacuòla que pòt representar la màger part deu volum.