Tanganyika Britanic
| Tanganyika Britanic | |
| 1919–1961 | |
  | |
| Capitala | Dar es Salaam |
|---|---|
| Govèrn | Monarquia constitucionala |
| Superfícia | |
• | 942 433 |
.svg)
.svg)
.jpg){kind=link}
Lo Tanganyka britanic foguèt un territòri administrat pel Reialme Unit dempuèi 1916 fins 1961. Lo Reialme Unit administrèt lo territòri en tot lo conquistar amb la Royal Navy e l'nfantariá indó britanica als alemands en l'an 1916[1]. Dempuèi lo 20 de julhèt de 1922 se creèt en Tanganyka una administracion britanica jos mandat de la Liga de Nacions. Dempuèi 1946 foguèt administrat pel Reialme Unit coma un territòri de Nacions Unidas.
Abans la fin de la Primièra Guèrra Mondiala lo territòri èra una partida de la colonia alemanda de l'Africa Orientala Alemanda. Tre la declaracion de guèrra, los britanics conquistèron l'Africa de l'Èst alemanda mas poguèron pas véncer l'armada alemanda. Paul von Lettow-Vorbeck, tanben conegut coma lo Lion d'Africa, e cap de l'armada alemanda, volguèt pas laissar las armas fins que foguèt notificat pels quites britanics de l'Armistici d'11 de novembre de 1918, que finissiá la guèrra. Puèi, la Liga de Nacions balhèt lo contraròtle de l'airal al Reialme Unit e la partida mai anciana del territòri alemand foguèt nomentada coma Tanganyka.
Lo Reialme Unit aguèt lo contraròtle de Tanganyka jos mandat de la Liga de Nacions fins la fin de la Segonda Guèrra Mondiala. Après, foguèt administrat coma un territòri de Nacions Unidas. En 1961 Tanganyka ganhèt l'independéncia del Reialme Unit coma lo Reialme de Tanganyka, alavetz dins la Commonwealth. Un an après foguèt declarada la republica mas demorèt dins aquela organizacion politica. Tanganyka fa partida uèi del modèrn estat de Tanzania.
Etimologia
[modificar | Modificar lo còdi]Lo nom Tanganyka proven de las paraulas swahilis Tanga (coa) e nyka (salvatjariá). Cal comprene lo terme coma una descripcion del Lac Tanganyka (coa en la salvatjariá )[2].
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Pendent la segond mitat del sègle XIX Tanganyka voliá dire, pels explorators e colons europèus que dintravan en l'interior dempuèi Zanzibar, tot lo país que i aviá al torn del lac. En 1885 Alemanha confirmèt que i voliá bastir un protectorat e pr'aquò nomentèt l'airal Africa de l'Èst Alemanda, jos la direccion de Carl Peters.
Mas lo Sultanat de Zanzibar i èra pas d'acòrd e divèrses baissèls de guèrra alemands arribèron per bombardar lo sieu palais. La Granda Bretanha e Alemanha acordèron alavetz devesir lo territòri continental en airals d'influéncia e lo Sultan foguèt forçat d'acceptar la nòva situacion. Tre divèrses cases de brutalitat pendent la repression de la revòlta Maji Maji en 1905 i aguèt una refòrma del territòri jos la direccion de Bernhard Dernburg en 1907. Dempuèi aquel an la colonia foguèt un exemple d'eficiéncia coloniala e los indigènas foguèron extraordinariament fisels a Alemanha pendent la Primièra Guèrra Mondiala. Lo sistèma educatiu alemand pels nadius africans aviá d'escòlas de primariá, segondariá e tanben vocacionalas e se pòt arribar a dire que foguèt una capitada amb un nivèl que i arribèron pas en d'autres territòris de l'Africa tropicala de l'epòca[3][4].
Mas los alemands foguèron vencuts en 1918 e l'Africa de l'Èst Alemanda devesida entre las poténcias aliadas al Tractat de Versalhes. Ruanda e Burundi foguèron assignadas a Belgica e lo pichon Triangle de Kionga als portugueses de Moçambic. Lo Territòri de Tanganyka foguèt alavetz assignat als britanics e lo nom de Tanganyka foguèt adoptat pels britanics coma lo del territòri jos la sieuna administracion.
En 1927 Tanganyka dintrèt l'Union Doanièra de Kenya e Uganda e tanben l'Union Postala d'Africa de l'Èst. Puèi jonhèt l'Administracion de la Posta e Telecomunicacions d'Africa de l'Èst. La cooperacion amb aquestes païses cresquèt e aquò menèt a la creacion del Naut Comissionat per Africa de l'Èst (1948-1961) e a l'Organizacion de Servicis Comuns d'Africa de l'Èst (1961-1967), ancessors de la Comunautat d'Africa de l'Èst. Las primièra eleccions foguèron realizadas en 1958 e 1959. En 1960 foguèt concedida l'autonomia e i aguèron nòvas eleccions. En ambedós cases ganhèt l'Union Nacionala Africana de Tanganyka. Aquò menèt a l'independéncia del país en decembre de 1961. Un an puèi i aguèron eleccions presidencialas que foguèron ganhadas pel cap de la TANU Julius Nyerere.
Referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 7 Julhèt 1916 - Tanga conquistada per la Royal Navy e l'Infantariá Indiana - The Great War in Africa Association: Great War in East Africa – Cronologia e articles
- ↑ John Knouse: A Political World Gazetteer: Sit web dubèrt en 2007.
- ↑ East, John William. "The German Administration in East Africa: A Select Annotated Bibliography of the German Colonial Administration in Tanganyika, Rwanda and Burundi from 1884 to 1918." [London? 1989] 294 paginas e 1 microfilm (negatiu.) Tesis balhada per l'Associacion de Librariás, Londres, Novembre 1987
- ↑ Farwell, Byron. The Great War in Africa, 1914–1918. New York: W. W. Norton & Company. 1989. ISBN 0-393-30564-3