Valls
|
Valls
| ||
|---|---|---|
_-_2.jpg) | ||
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| Coordenadas | 41° 17′ 00″ N, 1° 15′ 00″ E | |
  | ||
| Geografia politica | ||
| País |  Espanha | |
| Comunautat autonòma |  Catalonha | |
| Província | Tarragona | |
| Comarca | Aut Camp | |
| Primièr cònsol Mandat en cors |
||
| Geografia umana | ||
| Populacion (INE) (2016) |
24,285. ab. | |
| Autras informacions | ||
| Còde INE | [1] | |
Valls es la capitala de la comarca catalana de l'Aut Camp. Se tròba a 19 km de Tarragona e a 215 m sul nivèl de la mar. Compren l'entitat municipala descentralizada de Picamoixons.
| Entitat de poblacion | Abitants |
|---|---|
| Fontscaldes | 125 |
| Masmolets | 10 |
| Picamoixons | 429 |
| Valls | 24 740 |
Brèç dels Castells
[modificar | Modificar lo còdi]
Per trobar las originas d'aquela tradicion, tan ligada dins la vila de Valls, cal remontar a la fin del sègle XVIII e l'enquadrar dins d'autras expressions popularas, coma danças e entremesos.
Mas la genèsi dels castèls la cal cercar en la "torreta" finala del Balh de Valencians. L'evolucion d'aquel primitiu castèl fins a la manifestacion populara que coneissèm uèi debanèt a Valls, ont dempuèi lo començament del sègle passat se documenta l'existéncia de doas còlas de castellers rivalas. Es per aquò qu'aquela vila es considerada brèç dels castèls. Pauc a pauc, la fòrça del castèl s'anèt en impausant e passèt a èsser lo protagonista indiscutible dins las fèstas del Camp de Tarragona e del Penedès pendent la segonda mitat del sègle XIX.
Es en aquela epòca quand s'atenhon las hitas castelleres mai importantas e es per aquò coneguda coma la primièra epòca d'aur dels castèls. L'an 1851, los Mainats de Valls atenguèron lo primièr bastiment de nòvas estanças e pendent los quaranta ans seguents atenguèron a la perfeccion tota la gamma de castèls d'uèch, lo tres e lo quatre de nòu amb cubertadèr, lo pilar d'uèch amb cubertadèr e manilles, lo quatre de nòu net, lo cinc de nòu folrat, lo tres de nòu net e lo dos d'uèch net.
Lo sègle XX comencèt amb una decadéncia progressiva que durarà fins a la fin dels ans vint quand la creacion de nòvas còlas defòra de Valls e la recuperacion de qualque castèl d'uèch de la part dels Mainats vallencs permetèsson parlar d'una leugièra revifalla que la Guèrra Civila, mas, s'encarguèt de estroncar plan lèu
Los ans quaranta e cinquanta los castèls coneguèron una nòva e lenta reviscolada. L'an 1971 apareissiá la Còla Jove Mainats de Valls qu'amassa amb la Còla Vièlha encetarián una segonda epòca d'aur en aténher, l'an 1981, descargar lo quatre de nòu amb cubertadèr la Còla Vièlha e lo cinc d'uèch la Còla Jove. Al decenni dels ochanta s'agrandiguèt lo nombre de còlas que realizavan de castèls de nòu e, tanben, los airals geografics ont se fasián tradicionalament de castèls. Al decenni dels nonanta se son atenguts de bastiments jamai pas realizadas lo sègle passat, coma lo dos de nòu amb cubertadèr e manilles, e los mejans de comunicacion se son faches resson de las jornadas en contribuissent a la difusion del fenomèn casteller.
