1584
rok kalendarzowy w XVI wieku, przestępny
Rządzący państwami w 1584
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 26 maja – na dziedzińcu zamku wawelskiego został ścięty hetman kozacki Samuel Zborowski, którego wcześniej skazano na wygnanie za morderstwo kasztelana przemyskiego Andrzeja Wapowskiego; Zborowski nie respektując wyroku, wrócił do kraju, gdzie jako banita został pojmany i stracony.
- 7 lipca – Mikołaj Krzysztof Radziwiłł zwany „Sierotką” powrócił do Nieświeża z pielgrzymki do Ziemi Świętej.
- 22 sierpnia – śmierć Jana Kochanowskiego i umowna data zakończenia w Polsce renesansu.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 18 marca – po śmierci Iwana IV Groźnego nowym carem Rosji został Fiodor I.
- 4 lipca – angielska ekspedycja prowadzona przez kapitanów Philipa Amadasa i Arthura Barlowa dotarła do łańcucha mierzejowych wysepek u wybrzeży Karoliny Północnej, spośród których wybrano Roanoke jako miejsce, założonej rok później, pierwszej angielskiej osady w Ameryce Północnej, która jednak nie przetrwała (tzw. Zaginiona Kolonia).
- 10 lipca – Wilhelm I Orański został zastrzelony przez Balthasara Gérarda.
- 13 września – zakończono budowę Escorialu pod Madrytem.
Urodzili się
edytuj- 29 stycznia – Fryderyk Henryk Orański, książę Oranii-Nassau (zm. 1647)
- 12 lutego – Caspar Barlaeus, holenderski polihistor, humanista, teolog, poeta i historyk (zm. 1648)
- 26 lutego – Albert Wittelsbach, książę bawarski (zm. 1666)
- 26 marca – Jan II Wittelsbach (Pfalz-Zweibrücken-Veldenz), hrabia palatyn i książę Palatynatu-Zweibrücken-Veldenz (zm. 1635)
- 29 marca – Ferdinando Fairfax, angielski parlamentarzysta, generał (zm. 1648)
- 27 maja – Michael Altenburg, niemiecki kompozytor epoki wczesnego baroku (zm. 1640)
- maj – André Duchesne, francuski geograf i historyk (zm. 1640)
- 13 czerwca – Musashi Miyamoto, japoński samuraj, twórca szkoły walki dwoma mieczami niten'ichi-ryū (zm. 1645)
- 27 lipca – Agnieszka, margrabianka brandenburska, księżna wołogoska (zm. 1629)
- 13 sierpnia – Theophilus Howard, 2. hrabia Suffolk, angielski arystokrata (zm. 1640)
- 11 września – Thomas Erpenius, holenderski orientalista, tłumacz (zm. 1624)
- 16 września:
- Matthias Gallas, cesarski wódz podczas wojny trzydziestoletniej (zm. 1647)
- Giulio Roma, włoski kardynał (zm. 1652)
- 10 listopada – Katarzyna Waza, księżniczka Szwecji (zm. 1638)
- 25 grudnia – Małgorzata Austriaczka, królowa Hiszpanii i Portugalii (zm. 1611)
- 27 grudnia – Filip Juliusz, syn Ernesta Ludwika z dynastii Gryfitów (zm. 1625)
- Andrea dell’Aqua, architekt i budowniczy pochodzenia weneckiego, działający w XVII wieku w Polsce (zm. 1656)
- William Baffin, angielski żeglarz i odkrywca (zm. 1622)
- Francis Beaumont, angielski pisarz i dramaturg (zm. 1616)
- Antonio Cifra, włoski kompozytor (zm. 1629)
- Zofia Czeska, polska zakonnica działająca w Krakowie, założycielka prezentek, błogosławiona katolicka (zm. 1650)
- Cosimo de Torres, włoski duchowny, kardynał (zm. 1642)
- Jean-François de Gondi, pierwszy arcybiskup Paryża (zm. 1654)
- Stanisław Kiszka (biskup żmudzki), duchowny rzymskokatolicki (zm. 1626)
- Jean de Lauzon, gubernator generalny Nowej Francji (zm. 1666)
- Philip Massinger, angielski dramaturg (zm. 1640)
- Cornelis de Vos, flamandzki malarz i rysownik (zm. 1651)
Zmarli
edytuj- 30 stycznia – Pieter Pourbus, malarz niderlandzki (ur. 1523)
- 4 marca – Aleksander Mieliński, pierwszy w historii biskup inflancki (ur. 1527)
- 18 marca – Iwan IV Groźny, car Rosji (ur. 1530)
- 15 kwietnia – Jan Borukowski, podkanclerzy koronny, biskup przemyski (ur. 1524)
- 27 kwietnia – Mikołaj Radziwiłł Rudy, hetman wielki litewski, kanclerz wielki litewski (ur. 1512)
- 10 maja – Luigi Cornaro, włoski kardynał (ur. 1517)
- 22 maja – Ludger Tom Ring Młodszy, niemiecki malarz renesansowy (ur. 1522)
- 26 maja – Samuel Zborowski, hetman kozacki, rotmistrz królewski, kalwinista (ur. ?)
- 19 czerwca – Franciszek Hercules Walezjusz, najmłodszy syn króla Francji Henryka II i Katarzyny Medycejskiej (ur. 1555)
- 20 czerwca – Dermot O’Hurley, Błogosławiony Kościoła katolickiego, irlandzki męczennik (ur. 1530)
- 3 lipca – Hans Oppersdorff, czeski szlachcic, twórca potęgi rodu Oppersdorffów, od 1574 r. starosta Śląska (ur. 1514)
- 10 lipca – Wilhelm I Orański, hrabia Nassau, książę Oranii (ur. 1533)
- 12 lipca – Stephen Borough, angielski żeglarz i odkrywca (ur. 1525)
- 14 lipca – Balthasar Gérard, Francuz, morderca protestanckiego holenderskiego przywódcy wojny o niepodległość Wilhelma Milczącego, również znanego jako Wilhelm I Orański (ur. 1557)
- 22 sierpnia – Jan Kochanowski, poeta polski okresu odrodzenia, sekretarz królewski (ur. 1530)
- 15 października – Michał Wiśniowiecki (1529–1584), kasztelan bracławski i kijowski (ur. 1529)
- 17 października – Ryszard Gwyn, święty Kościoła katolickiego, walijski męczennik (ur. 1537)
- 3 listopada – Karol Boromeusz, włoski tercjarz franciszkański (ur. 1538)
- 17 listopada – Eryk II Młodszy, książę Brunszwiku-Calenbergu (ur. 1528)
- 26 grudnia – Giovanni Francesco Commendone, włoski kardynał, biskup Zanty (ur. 1523)
- Caspar Pückler, młodszy brat Wenzela Pücklera, pana na Szydłowcu Śląskim (ur. ?)
- Gaspar de Carvajal, hiszpański ksiądz dominikanin, podróżnik i odkrywca, kronikarz (ur. 1504)
- Stanisław Herburt, kasztelan lwowski, podkomorzy przemyski, starosta samborski (ur. 1524)
- Mehmed II Girej, władca Chanatu Krymskiego (ur. 1532)
- Aleksander Łaszcz, starosta tyszowiecki, podkomorzy bełski, starosta kowelski (ur. ?)
- Prosper Provano, pierwszy dyrektor poczty królewskiej w Polsce, kursującej pomiędzy Krakowem a Wenecją (ur. ?)
- Mikołaj Sieniawski (1520–1584), syn Mikołaja hetmana wielkiego koronnego (ur. 1520)
- Francisco de Toledo, hiszpański wicekról Peru (ur. 1515)
- Andrzej Trzecieski, polski działacz reformacyjny, pisarz, poeta, wydawca i tłumacz (ur. ok. 1530)
- Yi I, koreański filozof i uczony konfucjański (ur. 1536)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 9 lutego
- Ostatki: 14 lutego
- Popielec: 15 lutego
- Niedziela Palmowa: 25 marca
- Wielki Czwartek: 29 marca
- Wielki Piątek: 30 marca
- Wielka Sobota: 31 marca
- Wielkanoc: 1 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 2 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 10 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 20 maja
- Boże Ciało: 31 maja