Denver

Denver
	Stolica stanu
Pieczęć	Flaga
	Przydomek: Miasto na Wysokości Mili
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Kolorado
Hrabstwo	Denver
Data założenia	1858
Prawa miejskie	1861
Burmistrz	Michael Hancock (D)
Powierzchnia	400,7 km²
Wysokość	1,564-1,725 m n.p.m.
Populacja (2020); • liczba ludności; • gęstość	; 715 522; 1805 os./km²
Nr kierunkowy	303, 720
Kod pocztowy	Lista kodów 80002, 80012, 80014, 80022-80023, 80030-80031, 80033, 80123, 80127, 80201-80239, 80241, 80243-80244, 80246-80252, 80256-80257, 80259-80266, 80271, 80273-80274, 80279-80281, 80290-80295, 80299
Strefa czasowa	UTC-07:00; UTC-06:00
	Położenie na mapie Kolorado Denver
	Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Denver
	39°44′21″N 104°59′05″W/39,739167 -104,984722
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Denver – miasto w Stanach Zjednoczonych w stanie Kolorado i stolica tego stanu. Miasto stanowi jednocześnie hrabstwo Denver (wspólna administracja). Położone na równinie u podnóża Gór Skalistych, nad rzeką Platte Południową.

Centrum administracyjne ma powierzchnię 400,7 km² i liczbę ludności 715 522 (2020), natomiast obszar metropolitalny Denver ma powierzchnię 21 790 km² i liczbę ludności 2 963 821 (2020)^[2]^[3]. Jest to największe miasto stanu Kolorado, oraz dziewiętnasta co do wielkości aglomeracja Stanów Zjednoczonych.

U.S. News & World Report uznało Denver w stanie Kolorado za 14-ste najlepsze miejsce do życia w Stanach Zjednoczonych, w latach 2021–2022^[4]. Klimat i położenie geograficzne Denver sprawiają, że rekreacja na świeżym powietrzu jest szczególnie popularną rozrywką^[3].

Denver jest określane mianem Miasta na Wysokości Mili (leży na wysokości 1609 m n.p.m.)^[3].

Dane ogólne

Denver zostało założone w 1858 roku i było wielkim centrum górnictwa złota i srebra; jego nazwa pochodzi od Jamesa W. Denvera(inne języki), gubernatora Terytorium Kansas; w II połowie XIX wieku powstało Muzeum Sztuki z kolekcją sztuki Indian. Klasycystyczny gmach stołeczny stanu Kolorado wybudowany został w Denver w XIX wieku. W Denver można znaleźć ogród zoologiczny, który jest najchętniej w tym mieście odwiedzaną atrakcją. Około dwóch godzin jazdy samochodem od miasta znajduje się Park Narodowy Gór Skalistych.

Demografia

Według spisu ludności z 2020 r. w mieście i hrabstwie Denver znajdowało się 715 522 osób i 301 501 gospodarstw domowych. Gęstość zaludnienia wynosiła 1805 os./km². W latach 2010–2020 populacja miasta wzrosła o 19,2%^[2].

Według danych z 2019 roku 77,2% mieszkańców stanowili Biali (54,8% nie licząc Latynosów), 8,6% to Czarni lub Afroamerykanie, 4,5% deklarowało przynależność do dwóch lub więcej ras, 3,6% to Azjaci, 0,6% to rdzenna ludność Ameryki i 0,07% to Hawajczycy i osoby pochodzące z innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 29,3% ludności miasta^[5].

Do największych grup należą osoby pochodzenia meksykańskiego (22,9%), niemieckiego (11,8%), irlandzkiego (10,0%), angielskiego (8,3%), afroamerykańskiego, włoskiego (4,5%), europejskiego (3,3%), „amerykańskiego” (3,1%) i szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (3,1%). Osoby pochodzenia polskiego stanowiły 2,7% populacji^[5].

Polacy w Denver

Znajduje się w Denver jedna z nielicznych parafii polskich w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, parafia św. Józefa. Jest również szkoła języka polskiego, Klub Polski, i kilka polskich restauracji i sklepów. Polonia w Denver wydaje swój własny bezpłatny miesięcznik, Życie Kolorado.

Gospodarka

Produkt metropolitalny brutto Denver wyniósł 157,6 mld USD w 2010 r., co czyni go 18. największą gospodarką metropolitalną w Stanach Zjednoczonych.^[6] Gospodarka Denver opiera się częściowo na jego położeniu geograficznym i połączeniu z niektórymi z głównych systemów transportowych kraju. Ponieważ Denver jest największym miastem w promieniu 800 km, stało się naturalną lokalizacją do przechowywania i dystrybucji towarów i usług do stanów górskich, stanów południowo-zachodnich, a także wszystkich stanów zachodnich. Kolejną korzyścią dla dystrybucji jest to, że Denver jest prawie w równej odległości od dużych miast Środkowego Zachodu, takich jak Chicago i St. Louis oraz niektórych dużych miast Zachodniego Wybrzeża, takich jak Los Angeles i San Francisco.

Religia

Zobacz więcej w artykule Obszar metropolitalny Denver, w sekcji Religia.

Osobne artykuły: Archidiecezja Denver i Parafia św. Józefa w Denver.

Transport

Lekka kolej przy ulicy California Street w Denver

Powietrzny

Port lotniczy Denver

Edukacja

Miasto jest siedzibą Uniwersytetu w Denver (1864), Regis University(inne języki) (1877), Iliff School of Theology (1892), Metropolitan State University of Denver(inne języki) (1965) oraz filii i Centrum Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Kolorado^[3].

Sport

Klub	Sport	Rok założenia	Liga
Denver Broncos	futbol amerykański	1960	NFL
Colorado Rockies	baseball	1993	MLB
Colorado Avalanche	hokej na lodzie	1995	NHL
Denver Nuggets	koszykówka	1967	NBA
Colorado Rapids	piłka nożna	1996	MLS

Denver zostało wybrane w 1970 r. gospodarzem XII Zimowych Igrzysk Olimpijskich, co zbiegało się w czasie ze stuleciem stanu Kolorado. Jednak w 1972 r. głosy mieszkańców, krytykujących zbyt wysokie koszty, które miasto i stan miałyby ponieść na organizację zawodów, przesądziły o wycofaniu się z organizacji olimpiady. Ostatecznie igrzyska w 1976 r. odbyły się w Innsbrucku.