Grójec Mały (województwo wielkopolskie)
Grójec Mały (pol. hist. Grójce Nowe[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec[5].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) |
164[2] |
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
64-214[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PWL |
| SIMC |
0913090 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego  | |
Położenie na mapie gminy Siedlec  | |
 52°10′54″N 15°54′11″E/52,181667 15,903056[1]
| |
Historia
edytujMiejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od początku XV wieku. Wymieniona w dokumencie z 1438 pod nazwą duplex Grodcze, utraque Grodcze, 1489 Nova Groycza, 1510 Grodzecz, 1531 Groicze Minus, 1546 geminum Groycze, 1571 Groicze Nowe[4].
W XV wieku wieś leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1510 przynależała do parafii Babimost[4].
W 1531 właścicielem wsi był tenutariusz babimojski Łukasz Zbąski. W tym roku nastąpiło rozgraniczenie dóbr Zbąszyń braci Jana kanonika poznańskiego i Piotra Zbąskich ze starostwem babimojskim, które posiadał Łukasz Zbąski. Wsie Perzyny i Nowa Wieś [Zbąska] graniczyły z miastem Babimost, z dwoma wsiami Grójce Nowe i Grójce Stare oraz z wsią Podmokle. W 1546 król Polski Zygmunt Stary zezwolił Stanisławowi Zbąskiemu na wykup starostwa babimojskiego z rąk bratanka Abrahama Zbąskiego przez co stał się również właścicielem wsi[4].
W 1510 wieś odnotowano w księgach podatkowych przy okazji poboru podatków. Liczyła 4 łany osiadłe, jeden łan opuszczony, jeden łan sołtysi. Jeden kmieć należał do plebana babimojskiego. W 1530 odbył się pobór od 3 łanów. W 1563 pobór z 5 łanów. W 1564 9 łanów liczone łącznie z Grójcami Starymi. W 1571 pobór podatkowy ze wsi płacił tenutariusz babimojski oraz kasztelan poznański Piotr Czarnkowski. Zapłacił od 4 łanów osiadłych i jednego łana sołtysiego. W 1580 miał miejsce pobór z 5 łanów osiadłych, 6 zagrodników, 2 komorników, jednego rybaka, 2 łanów sołtysich[4].
Pod koniec XVI wieku miejscowość była wsią królewską o nazwie Grojce Nowe i leżała w starostwie babimojskim, powiecie kościańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[6].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Grojec mały należała do wsi większych w ówczesnym powiecie babimojskim rejencji poznańskiej[7]. Grojec mały należał do tuchorskiego okręgu policyjnego tego powiatu i stanowił część majątku Chobienice, który należał wówczas do Konstancji Mielżyńskiej[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Grojec mały liczył 180 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 17 dymów (domostw)[7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39409
- ↑ Ludność Gminy [online], 2 stycznia 2020 [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 346 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e Chmielewski 1987 ↓, s. 697.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 628, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-24].
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 243.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 189.
Bibliografia
edytuj- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I, (A – H), zeszyt 3, hasło „Grójec Mały”. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 697.