Paul Keller
Paul Keller (ur. 6 lipca 1873 w Milikowicach, zm. 20 sierpnia 1932 we Wrocławiu) – niemiecki pisarz[1][2].
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki | |
Keller był synem murarza. W latach 1887–1890 uczęszczał do szkoły przygotowawczej dla nauczycieli w Lądku-Zdroju (wówczas Landeck), a następnie do seminarium nauczycielskiego, które ukończył w 1893. Pracował jako nauczyciel w Jaworze (1893–1894), Świdnicy (1894–1896) i Wrocławiu (1896–1908)[3].
Keller założył czasopismo „Die Bergstadt” (1912–1931) i pisał powieści należące do nurtu literatury ojczyźnianej, w których głosił pochwałę podstawowych wartości opartych na katolicyzmie. Używa w nich prostego języka i wyraźnych kontrastów (miasto–wieś, zło–dobro). Spośród jego powieści bestselerami stały się: Waldwinter (1902), opowiadająca o ucieczce bohatera z wielkiego miasta w Karkonosze, oraz sfilmowana Die Ferien vom Ich (1915). Najbardziej znanym opowiadaniem napisanym w śląskim dialekcie jest Kłótnia gór „Bergkrach” (1932)[4].
W Polsce pewną popularność zdobył zbiór baśni Das letzte Märchen (1905), wyd. polskie Baśń ostatnia (1919)[5].
Na skale w Borowicach[6] koło Jeleniej Góry znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca głowę pisarza z profilu wraz z podpisem.
Przy placu Indyjskim 3-4 we Wrocławiu, na osiedlu Brochów, znajduje się willa, w której mieszkał[7][8].
Grób pisarza zachował się na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciech Kunicki, Keller Paul, [w:] Marek Zybura (red.), Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku leksykon encyklopedyczny PWN, wyd. 1, Warszawa 1996, s. 168-169, ISBN 83-01-11995-0, OCLC 243839554 [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Keller Paul, [w:] Jan Harasimowicz, Włodzimierz Suleja (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. 1, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000, s. 347, ISBN 83-7023-749-5, OCLC 46420892 [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Ewa Jarosz-Sienkiewicz, Wrocław w powieściach niemieckojęzycznych: ze szczególnym uwzględnieniem pisarzy śląskich od połowy XIX wieku do końca Republiki Weimarskiej, Wrocław: Oficyna Wydawnicza "Atut", 2008, s. 413, ISBN 978-83-7432-399-4, OCLC 316462794 [dostęp 2021-05-13].
- ↑ Paul Keller, Kłótnia gór, Andrzej Paczos (tłum.), „Skarbiec Ducha Gór”, nr 1, 1999, s. 5-6, ISSN 1248-4782.
- ↑ Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN pod red. Marka Zybury. Warszawa – Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 168.
- ↑ Sommerfrische, Luftkurort und Wintersportplatz Seidorf im Riesengebirge: 380–800 m über d. M., Hirschberg i. Riesengebirge: Rübezahl-Druckerei u. Verlag Paul Höckendorf, 1928, s. 12.
- ↑ SIP 2019 ↓, Gminna Ewidencja Zabytków.
- ↑ GEZ 2019 ↓, poz. 2258.
Bibliografia
edytuj- Gminna Ewidencja Zabytków, Urząd Miejski Wrocławia, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2019-06-06] (pol.).
- Liselotte Weske, Der schlesische Schriftsteller Paul Keller [Dokument elektroniczny], Bodnegg 2010
- Sommerfrische, Luftkurort und Wintersportplatz Seidorf im Riesengebirge: 380–800 m über d. M., Hirschberg i. Riesengebirge: Rübezahl-Druckerei u. Verlag Paul Höckendorf, 1928
- System Informacji Przestrzennej Wrocławia, Wrocław: Dział Systemu Informacji Przestrzennej Biura Rozwoju Wrocławia, 2019 [dostęp 2019-06-06] (pol.).
- Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN pod red. Marka Zybury. Warszawa – Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 168 n. ISBN 83-01-11995-0 (autor biogramu: Wojciech Kunicki).
Linki zewnętrzne
edytuj- Paul Keller, słynny niemiecki pisarz z Arnsdorf (z Milikowic), Matthias, 18 grudnia 2015 [dostęp 2021-05-14] (pol)
- Paul Keller, Waldwinter: Roman aus den schlesischen Bergen, Breslau: Bergstadtverlag Wilh. Gottl. Korn, 1930
- Płaskorzeźba w Borowicach
- Dzieła Paula Kellera w bibliotece Polona
