Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Przejdź do zawartości

Drożko: Różnice pomiędzy wersjami

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
infobox
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu fakt na podstawie edycji Specjalna:Diff/72489725
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
|władca = Drożko
|władca = Drożko
|imiona =
|imiona =
|tytulatura =
|grafika =
|opis grafiki =
|grafika = Siedlungsgebiet Abodriten2.png
⚫
|opis grafiki = Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)
|herb =
|herb =
|opis herbu =
|opis herbu =
Linia 12: Linia 11:
|dewiza =
|dewiza =
|1. tytuł = [[książęta Obodrzyców|książę wielkoplemienny Obodrytów]]
|1. tytuł = [[książęta Obodrzyców|książę wielkoplemienny Obodrytów]]
⚫
|1. sukcesja =
|1. od = 795
|1. od = 795
|1. do = 809
|1. do = 809
Linia 20: Linia 20:
|data urodzenia =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[809]]
|data śmierci = 809
|miejsce śmierci = [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]
|miejsce śmierci = [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]
|przyczyna śmierci =
|przyczyna śmierci =
Linia 27: Linia 27:
|matka =
|matka =
|rodzeństwo = [[Godelaib]] (?)
|rodzeństwo = [[Godelaib]] (?)
⚫
|1. związek =
|1. związek z =
|1. związek z =
|1. związek od =
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. związek do =
|1. dzieci = [[Czedróg]]
|1. dzieci = [[Czedróg]]
|2. dzieci =
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia =
|odznaczenia =
|commons =
|commons =
Linia 38: Linia 38:
|wikicytaty =
|wikicytaty =
}}
}}
⚫
[[Plik:Siedlungsgebiet Abodriten2.png|thumb|Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)]]
'''Drożko'''<ref>Taka forma używana w największym kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, s.387–388.</ref>, ''Drażko''<ref>{{Cytuj |autor = Benedykt Zientara |tytuł = Historia powszechna średniowiecza |data = 1994 |isbn = 83-85660-11-9 |miejsce = Warszawa |s = 144}}</ref> ({{łac.|Thrasuco}}, ''Thrasucho'', ''Thrasco'', ''Thasco'', ''Drasco'', ''Drasocus'', data ur. nieznana, zm. [[809]] w [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]]u) – [[Obodryci|obodrycki]] książę wielkoplemienny w latach [[795]]<ref>W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, ''Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164'', Kraków 2004, s. 45–46.</ref>–[[809]], zapewne syn lub dalszy krewny [[Wican]]a<ref>J. Strzelczyk, ''Zapomniane narody Europy'', Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, ''Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej'' [w:] ''Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy'', red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.</ref>, ojciec [[Czedróg|Czedroga]], przez niektórych historyków uważany za brata [[Godelaib]]a<ref>Tak m.in. W. Bogusławski, ''Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku'', t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także {{Cytuj |autor=Henryk Łowmiański |tytuł=Początki Polski |wolumin=V |miejsce=Warszawa |data=1973 |s=255}}</ref>.
'''Drożko'''<ref>Taka forma używana w największym polskim kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, ''Drożko'' [w:] ''[[Słownik starożytności słowiańskich]]'', t. I, Wrocław 1961, s.387–388.</ref>, ''Drażko''<ref>{{Cytuj |autor = Benedykt Zientara |tytuł = Historia powszechna średniowiecza |data = 1994 |isbn = 83-85660-11-9 |miejsce = Warszawa |s = 144}}</ref> ({{łac.|Thrasuco}}, ''Thrasucho'', ''Thrasco'', ''Thasco'', ''Drasco'', ''Drasocus'', data ur. nieznana, zm. [[809]] w [[Rerik (osada słowiańska)|Reriku]]) – [[Obodryci|obodrycki]] książę wielkoplemienny w latach 795<ref>W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, ''Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164'', Kraków 2004, s. 45–46.</ref>–809, zapewne syn lub dalszy krewny [[Wican]]a<ref>J. Strzelczyk, ''Zapomniane narody Europy'', Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, ''Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej'' [w:] ''Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy'', red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.</ref>, ojciec [[Czedróg|Czedroga]], przez niektórych historyków uważany za brata [[Godelaib]]a<ref>Tak m.in. W. Bogusławski, ''Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku'', t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także {{Cytuj |autor=Henryk Łowmiański |tytuł=Początki Polski |wolumin=V |miejsce=Warszawa |data=1973 |s=255}}</ref>.


== Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców ==
== Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców ==
Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w [[798]], kiedy to zwyciężył [[Sasi|Sasów]] ([[Nordalbingowie|Nordalbingów]]) w [[bitwa nad Święcianą|bitwie nad Święcianą]], wspomagany przez niewielkie posiłki [[Frankowie|frankijskie]]. Wierny sojusznik [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], nagrodzony przez niego na zjeździe w [[804]] w [[Hollenstedt (Dolna Saksonia)|Hollenstedt]]<ref>Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, ''Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne'', Warszawa 2001.</ref> tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich{{odn|Łowmiański|1973|s=255}}.
Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 798, kiedy to, wspomagany przez niewielkie posiłki [[Frankowie|frankijskie]], zwyciężył [[Sasi|Sasów]] ([[Nordalbingowie|Nordalbingów]]) w [[bitwa nad Święcianą|bitwie nad Święcianą]]. Wierny sojusznik [[Karol Wielki|Karola Wielkiego]], nagrodzony przez niego na zjeździe w 804 w [[Hollenstedt (Dolna Saksonia)|Hollenstedt]]<ref>Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, ''Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne'', Warszawa 2001.</ref> tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich{{odn|Łowmiański|1973|s=255}}.
{{Cytat|źródło=Opis bitwy nad Święcianą wg ''Annales Laurissenses'' pod rokiem 798<ref>''Annales Laurissenses a.798'' [w:] MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.</ref>|autor= |treść=Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.
{{Cytat|źródło=Opis bitwy nad Święcianą wg {{link-interwiki|Q=Q1746489|Annales Laurissenses minores|tekst=''Annales Laurissenses minores''}} pod rokiem 798<ref>[https://www.dmgh.de/mgh_ss_1/index.htm#page/184/mode/1up ''Annales Laurissenses minores a.798'' (w:) MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.]</ref>|autor= |treść=Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.


{{łac.|Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.}}
{{łac.|Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.}}
}}
}}
Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Cesarz nadał mu wówczas również obszar [[Nordalbingia|Nordalbingii]], po uprzednim wysiedleniu z niego około 10&nbsp;tysięcy Sasów{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej.
Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Cesarz nadał mu wówczas również obszar {{link-interwiki|Q=Q495535|Nordalbingia|tekst=Nordalbingii}}, po uprzednim wysiedleniu z niego około 10&nbsp;tysięcy Sasów{{odn|Turasiewicz|2004|s=47}}. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej{{fakt|data=2024-01}}.


W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w [[IX wiek|IX]] i [[X wiek]]u.
W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w IX i X wieku{{fakt|data=2024-01}}.


== Najazd duński i ponowna konsolidacja państwa ==
== Najazd duński i ponowna konsolidacja państwa ==
{{dopracować|sekcja|sekcja=t|źródła={{#time:Y-m}}}}
Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony [[Legendarni władcy Danii|dynastów duńskich]]. W [[808]] doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego [[Godfred]]a, wspomaganego również przez [[Wieleci|Wieletów]], na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]], zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.
Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony [[Legendarni władcy Danii|dynastów duńskich]]. W 808 doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego [[Godfred]]a, wspomaganego również przez [[Wieleci|Wieletów]], na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego [[Rerik (osada słowiańska)|Rerik]], zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.


Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem [[Smolińcy|Smolińców]], które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może [[Czedróg|Czedroga]]{{odn|Turasiewicz|2004|s=50}}), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i [[Glinianie]] ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.
Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem [[Smolińcy|Smolińców]], które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może [[Czedróg|Czedroga]]{{odn|Turasiewicz|2004|s=50}}), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i [[Glinianie]] ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.
Linia 65: Linia 67:
* {{Cytuj|autor = Adam Turasiewicz |tytuł = Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164 |data = 2004 |isbn = 83-88508-65-2 |inni = Bogumił Grott (red.) |miejsce = Kraków |wydawca = „Nomos” |s = 45–51 |oclc = 830637109 |odn=tak}}
* {{Cytuj|autor = Adam Turasiewicz |tytuł = Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164 |data = 2004 |isbn = 83-88508-65-2 |inni = Bogumił Grott (red.) |miejsce = Kraków |wydawca = „Nomos” |s = 45–51 |oclc = 830637109 |odn=tak}}
* [[Kazimierz Wachowski|Wachowski K.]], ''Słowiańszczyzna zachodnia'', Poznań 2000, (Wznowienia, t. 6), {{ISBN|83-7063-271-8}}, {{ISSN|1425-1280}}, s. 58–59, 69–72, 74, 77–78
* [[Kazimierz Wachowski|Wachowski K.]], ''Słowiańszczyzna zachodnia'', Poznań 2000, (Wznowienia, t. 6), {{ISBN|83-7063-271-8}}, {{ISSN|1425-1280}}, s. 58–59, 69–72, 74, 77–78
{{Książęta Obodrytów}}
{{Władca
|poprzednik = [[Wican]]
|funkcja = książę Obodrzyców
|lata = [[795]]–[[809]]
|następca = [[Sławomir (książę obodrzycki)|Sławomir]]
}}


[[Kategoria:Książęta obodrzyccy]]
[[Kategoria:Książęta obodrzyccy]]

Aktualna wersja na dzień 03:16, 13 sty 2024

Drożko
książę wielkoplemienny Obodrytów
Okres

od 795
do 809

Poprzednik

Wican

Następca

Sławomir

Dane biograficzne
Data i miejsce śmierci

809
Rerik

Rodzeństwo

Godelaib (?)

Dzieci

Czedróg

Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795–809)

Drożko[1], Drażko[2] (łac. Thrasuco, Thrasucho, Thrasco, Thasco, Drasco, Drasocus, data ur. nieznana, zm. 809 w Reriku) – obodrycki książę wielkoplemienny w latach 795[3]–809, zapewne syn lub dalszy krewny Wicana[4], ojciec Czedroga, przez niektórych historyków uważany za brata Godelaiba[5].

Wzrost znaczenia państwa plemiennego Obodrzyców

[edytuj | edytuj kod]

Drożko po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 798, kiedy to, wspomagany przez niewielkie posiłki frankijskie, zwyciężył Sasów (Nordalbingów) w bitwie nad Święcianą. Wierny sojusznik Karola Wielkiego, nagrodzony przez niego na zjeździe w 804 w Hollenstedt[6] tytułem „króla”, zapewne przy aprobacie obecnych tam również możnych obodrzyckich[7].

Nordalbingowie, którzy przeciwko Drożkowi, księciu Obodrzyców i Eburisowi, dowódcy naszemu [tj. Karola Wielkiego], wyszli do walki, w bitwie zwyciężeni zostali. Zabitych zostało spośród nich w miejscu walki cztery tysiące, reszta zaś rozproszyła się i uciekła, chociaż i wielu z nich poddało się, by pokoju warunki omówić.

łac. Nordliudi contra Thrasuconem, ducem Abodritorum, et Eburisum legatum nostrum conmisso proelio, acie victi sunt. Caesa sunt ex eis in loco proelii quattuor milia, ceteri qui fugerunt et evaserunt, quanquam multi et ex illis cecidissent, de pacis condicione tractaverunt.

Opis bitwy nad Święcianą wg Annales Laurissenses minores(inne języki) pod rokiem 798[8]

Wydarzenie to, jak się przyjmuje, oznaczało większą konsolidację (do tej pory zapewne będącego jedynie doraźną federacją plemion) terytorium obodrzyckiego[9]. Cesarz nadał mu wówczas również obszar Nordalbingii(inne języki), po uprzednim wysiedleniu z niego około 10 tysięcy Sasów[9]. Sasów osadzono na różnych terenach w obrębie Państwa Franków, zapewne w celu łatwiejszego podtrzymywania uległości sąsiadujących z Obodrzycami plemion wobec monarchii frankijskiej[potrzebny przypis].

W okresie 795–808 państwo obodrzyckie miało największy obszar terytorialny w IX i X wieku[potrzebny przypis].

Najazd duński i ponowna konsolidacja państwa

[edytuj | edytuj kod]

Taki wzrost siły i znaczenia Obodrzyców spotkał się z kontrakcją ze strony dynastów duńskich. W 808 doszło do najazdu władcy południowojutlandzkiego Godfreda, wspomaganego również przez Wieletów, na obszary obodrzyckie. Agresorzy wykorzystując niezadowolenie części współplemieńców z działalności Drożka oraz fakt zdobycia przez nich szeregu grodów, w tym ważnego emporium handlowego Rerik, zmusili go, pomimo pewnych sukcesów, do opuszczenia kraju.

Po powrocie na tereny obodrzyckie w 809 przystąpił on (przy pomocy posiłków saskich) do ponownego przywrócenia zwierzchności obodrzyckiej nad plemieniem Smolińców, które uwolniło się od tej zależności w wyniku wydarzeń w roku poprzednim. Zapewniwszy sobie neutralność ze strony Godfreda, zawarłszy z nim pokój i dawszy mu jako zakładnika własnego syna (być może Czedroga[10]), przystąpił do uwieńczonego sukcesem oblężenia głównego grodu Smolińców, Connoburga. Doszło również do wyprawy odwetowej na Wieletów. W wyniku tych działań zarówno Smolińcy, jak i Glinianie ponownie dostali się pod zwierzchnictwo obodrzyckie.

Niedługo potem, jeszcze w 809 roku, książę został zabity w Reriku przez nasłanych na niego, z rozkazu Godfreda, zabójców.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Taka forma używana w największym polskim kompendium encyklopedycznym dotyczącym Słowian we wczesnym średniowieczu: J. Nalepa, Drożko [w:] Słownik starożytności słowiańskich, t. I, Wrocław 1961, s.387–388.
  2. ↑ Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1994, s. 144, ISBN 83-85660-11-9.
  3. ↑ W źródłach pojawia się dopiero w 798. Por. A. Turasiewicz, Dzieje polityczne Obodrzyców: od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160–1164, Kraków 2004, s. 45–46.
  4. ↑ J. Strzelczyk, Zapomniane narody Europy, Wrocław 2006, s. 237. Za syna Wicana uważa go również J. Banaszkiewicz, Tradycje dynastyczno-plemienne Słowiańszczyzny północnej [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 263.
  5. ↑ Tak m.in. W. Bogusławski, Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku, t. III, Poznań 1892, s. 38. Wydawał się przychylać do tej interpretacji także Henryk Łowmiański, Początki Polski, t. V, Warszawa 1973, s. 255.
  6. ↑ Taką lokalizację przyjmowała starsza literatura, ale według najnowszych ustaleń archeologicznych Hollenstedt nie istniało w tym czasie. Por. M. Dulinicz, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej : studium archeologiczne, Warszawa 2001.
  7. ↑ Łowmiański 1973 ↓, s. 255.
  8. ↑ Annales Laurissenses minores a.798 (w:) MGH SS I: Annales et chronica aevi Carolini, Hannover 1826, ed. G.H. Pertz, s. 184.
  9. ↑ a b Turasiewicz 2004 ↓, s. 47.
  10. ↑ Turasiewicz 2004 ↓, s. 50.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Książęta Obodrytów
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Drożko&oldid=72489784”