Encyklopedia Britannica

Encyklopedia Britannica
Encyclopædia Britannica
	; Drugie wydanie encyklopedii (1777–1784)
Tematyka	ogólna
Typ utworu	encyklopedia
	Wydanie oryginalne
Język	angielski
Data wydania	1768–1771
Wydawca	Colin Macfarquhar i William Smellie
	Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1997–2005
Wydawca	Wydawnictwo Kurpisz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2015-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Encyklopedia Britannica (oryg. ang. Encyclopædia Britannica) – anglojęzyczna encyklopedia powszechna wydana po raz pierwszy w latach 1768–1771 w Edynburgu przez Colina Macfarquhara i Williama Smellie’a, a od 1901 wydawana w Stanach Zjednoczonych. Od 2012 wydawana tylko w wersji online.

Historia encyklopedii

Wydawana od XVIII wieku w Edynburgu, w przeciwieństwie do francuskiej Encyclopédie (1751–1766), na której się wzorowała, Encyclopædia Britannica była bardzo zachowawcza; późniejsze wydania były zwykle dedykowane monarchom. W 1870 wydawnictwo zostało przeniesione do Londynu. 11. edycja encyklopedii, wydana w 1911 wspólnie z Uniwersytetem w Cambridge, uważana jest za klasyczne wydanie Encyklopedii Britanniki, reprezentujące sumę wiedzy dostępnej u progu XX wieku (znajduje się ona w domenie publicznej i jest rozwijana w ramach projektu Gutenberg jako Project Gutenberg Encyclopedia). Składa się na nią 29 tomów i 44 miliony wyrazów.

Po wydaniu 11. edycji znak handlowy i prawa do publikacji encyklopedii zostały sprzedane wydawnictwu Sears Roebuck z Chicago, które następnie w 1941 odstąpiło je Uniwersytetowi Chicagowskiemu. W styczniu 1996 wydawnictwo Encyclopædia Britannica Inc. zostało kupione przez szwajcarskiego milionera Jacquiego Safrę.

Obecnie

Wersja Encyklopedii Britannica wydana w 2004 zawiera około 120 tysięcy artykułów, liczących razem około 44 milionów słów. Wydana została w formie książkowej, dostępna on-line, na płytach CD-ROM oraz DVD-ROM. Artykuły do tego wydania powstały staraniem ponad czterech tysięcy współpracowników, a 35% jej zawartości zostało przepisanych lub napisanych od nowa od 2002 do 2004.

Od 2008 redakcja EB współpracuje przy edycji Time Almanac.

Historia wydań

Wydanie	Data publikacji	Objętość	Redaktorzy
1.	1768–1771	3 tomy	William Smellie
2.	1777–1784	10 tomów	James Tytler
3.	1788–1797, sup. 1801	18 tomów i 2 suplementy	Colin Macfarquhar i George Gleig
4.	1801–1809	20 tomów	James Millar
5.	1815	20 tomów	James Millar i Thomas Bonar
6.	1820–1823, sup. 1815–1824	20 tomów i 6 suplementów^[a]	Charles Maclaren i Macvey Napier
7.	1830–1842	21 tomów	Macvey Napier
8.	1853–1860	22 tomy^[b]	Thomas Stewart Traill
9.	1875–1889	25 tomów^[c]	Thomas Spencer Baynes (do 1880, później W. Robertson Smith)
10.	1902–1903	wydanie 9. + 11 suplementów^[d]	Sir Donald Mackenzie Wallace, Hugh Chisholm i Arthur T. Hadley z pomocą Franklina H. Hoopera
11.	1910–1911	29 tomów	Hugh Chisholm
12.	1921–1922	wydanie 11. + 3 suplementy^[e]	Hugh Chisholm
13.	1926	wydanie 11. + 3 suplementy^[f]	James Louis Garvin
14.	1929–1973	24 tomy^[g]	James Louis Garvin z pomocą Franklina H. Hoopera
15.	1974–1984	30 tomów^[h]	Mortimer Jerome Adler, William Benton i Charles E. Swanson
15.	1985–2010	32 tomy^[i]

Pierwsze wydanie CD-ROM zostało przygotowane w 1994. W tym czasie została także udostępniona płatna możliwość korzystania z encyklopedii on-line. W 1999 dostęp ten był bezpłatny. Nie wydawano także uaktualnianych wersji drukowanych. Eksperyment ten zakończył się w 2001, a nowa wersja drukowana została wydana w 2002.

W 2012 redakcja ogłosiła, że wersja z 2010 będzie ostatnią wersją drukowaną. Encyklopedia dostępna będzie jedynie w wersji elektronicznej^[1].

Edycja polska

Encyklopedia Britannica w wersji polskiej była wydawana przez Wydawnictwo Kurpisz w latach 1997–2005 pod tytułem „Britannica – edycja polska” i – wraz z suplementem – obejmowała 49 tomów^[2].

Uwagi

↑ Suplementy do wydań czwartego, piątego i szóstego Encyclopaedia Britannica. Zawierają wstępne rozważania na temat historii nauki.
↑ Wydania ósme i czternaste zawierały osobne indeksy.
↑ Wydanie 9. zawierało artykuły autorstwa wybitnych osobistości tamtych czasów, na przykład artykuł Jamesa Maxwella na temat elektryczności i magnetyzmu oraz Williama Thomsona (lorda Kelvina) na temat ciepła.
↑ Wydanie 10. zawierało tom map i zbiorczy indeks tomów wydań 9. i 10.
↑ Tomy 30–32 Nowe tomy stanowią, w połączeniu z dwudziestoma dziewięcioma tomami wydania jedenastego, wydanie dwunaste.
↑ Suplement ten zastąpił poprzedni suplement: Trzy nowe tomy suplementu stanowią, wraz z tomami najnowszego wydania, wydanie trzynaste.
↑ Wydanie to było pierwszym, które było uaktualniane (zazwyczaj corocznie).
↑ Wydanie 15. (nazwane „Britannica 3”) zostało wydane jako wiele zbiorów: 10-tomowa Micropædia (zawierająca krótkie artykuły i służąca za indeks), 19-tomowa Macropædia oraz Propædia.
↑ W roku 1985 system wydań został zmodyfikowany – Micropædia przestała służyć za indeks. Zamiast tego zostały dodane dwa osobne tomy indeksu. Artykuły zbioru Macropædia zostały skonsolidowane w mniejszej liczbie bardziej rozbudowanych (na przykład osobne artykuły o 50 stanach Stanów Zjednoczonych zostały włączone do artykułu „Stany Zjednoczone Ameryki”), przy czym niektóre artykuły średniej wielkości zostały przeniesione do Micropædii.

Przypisy

↑ Po 244 latach koniec z drukowaniem Encyklopedii Britannica.
↑ Britannica – edycja polska, t. 1–49 (wraz z suplementem), Kurpisz Poznań 1997–2005.

Linki zewnętrzne

Free Online Encyclopedia. 1911encyclopedia.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-03)]., hasła z Encyklopedii Britannica na podstawie wydania 11 z roku 1911. [Strony zarchiwizowane przez WayBack Machine]

[1] Suplementy do wydań czwartego, piątego i szóstego Encyclopaedia Britannica. Zawierają wstępne rozważania na temat historii nauki.

[2] Wydania ósme i czternaste zawierały osobne indeksy.

[3] Wydanie 9. zawierało artykuły autorstwa wybitnych osobistości tamtych czasów, na przykład artykuł Jamesa Maxwella na temat elektryczności i magnetyzmu oraz Williama Thomsona (lorda Kelvina) na temat ciepła.

[4] Wydanie 10. zawierało tom map i zbiorczy indeks tomów wydań 9. i 10.

[5] Tomy 30–32 Nowe tomy stanowią, w połączeniu z dwudziestoma dziewięcioma tomami wydania jedenastego, wydanie dwunaste.

[6] Suplement ten zastąpił poprzedni suplement: Trzy nowe tomy suplementu stanowią, wraz z tomami najnowszego wydania, wydanie trzynaste.

[7] Wydanie to było pierwszym, które było uaktualniane (zazwyczaj corocznie).

[8] Wydanie 15. (nazwane „Britannica 3”) zostało wydane jako wiele zbiorów: 10-tomowa Micropædia (zawierająca krótkie artykuły i służąca za indeks), 19-tomowa Macropædia oraz Propædia.

[9] W roku 1985 system wydań został zmodyfikowany – Micropædia przestała służyć za indeks. Zamiast tego zostały dodane dwa osobne tomy indeksu. Artykuły zbioru Macropædia zostały skonsolidowane w mniejszej liczbie bardziej rozbudowanych (na przykład osobne artykuły o 50 stanach Stanów Zjednoczonych zostały włączone do artykułu „Stany Zjednoczone Ameryki”), przy czym niektóre artykuły średniej wielkości zostały przeniesione do Micropædii.

[10] Po 244 latach koniec z drukowaniem Encyklopedii Britannica.

[11] Britannica – edycja polska, t. 1–49 (wraz z suplementem), Kurpisz Poznań 1997–2005.

[a]

[b]

[c]

[d]

[e]

[f]

[g]

[h]

[i]

[1]

[2]