Lubsko
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
Renesansowy ratusz i gotycki kościół par. pw. Nawiedzenia NMP | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Prawa miejskie |
1283 (potwierdzenie praw miejskich) | ||||
Burmistrz |
Janusz Dudojć | ||||
Powierzchnia |
12,56 km² | ||||
Wysokość |
65,7–122,5 m n.p.m. | ||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna |
(+48) 68 | ||||
Kod pocztowy |
68-300 | ||||
Tablice rejestracyjne |
FZA | ||||
Położenie na mapie gminy Lubsko | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||||
Położenie na mapie powiatu żarskiego | |||||
51°47′08″N 14°58′03″E/51,785556 14,967500 | |||||
TERC (TERYT) |
0811064 | ||||
SIMC |
0988490 | ||||
Urząd miejski pl. Wolności 168-300 Lubsko | |||||
Strona internetowa |
Lubsko (daw. Zemsz, niem. Sommerfeld, jęz. łużyckie: Žemŕ[2][3]) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lubsko.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2021 r. Lubsko liczyło 13 548 mieszkańców[1].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Lubsko położone jest na Obniżeniu Dolnołużyckim nad rzeką Lubszą, w południowo-zachodniej części województwa lubuskiego na skrzyżowaniu dróg Zielona Góra – Zasieki – Forst i Żary – Gubin, blisko granicy z Niemcami.
Lubsko leży na wschodnim krańcu Kotliny Zasieckiej[4].
Położone na wysokości od 65,7 do 122,5 m n.p.m.[potrzebny przypis]
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 12,51 km²[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza historyczna wzmianka o mieście (jako Sommerfeld) pochodzi z 1258 roku. Historycznie przynależy do Dolnych Łużyc, choć w średniowieczu sięgały tu także granice Dolnego Śląska, tj. powstałych w okresie rozbicia dzielnicowego w Polsce księstw śląskiego w XIII w., świdnicko-jaworskiego w XIV w. i głogowskiego w XV w., w międzyczasie sięgały tu także wpływy Korony Czeskiej. Ostatnim księciem z dynastii Piastów władającym Lubskiem był Jan II Szalony, któremu miasto złożyło przysięgę wierności w 1476[6]. Książę ten ostatecznie utracił miasto po wojnie o sukcesję głogowską w 1482 na rzecz Brandenburgii, z którą znalazło się ono później w granicach Prus w 1701 i Niemiec w 1871. W lutym 1813 r. w mieście kwaterowali ułani polscy[7]. W 1846 roku oddano do użytku linię kolejową Berlin – Wrocław, a w 1913 połączenie z Krosnem Odrzańskim.
W 1945 roku Lubsko znalazło się na terytorium Polski, początkowo pod nazwą Zemsz. W latach 1954–1975 Lubsko było miastem powiatowym (powiat lubski).
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według danych z 31 marca 2013 r. miasto miało 14 550 mieszkańców[8].
- Piramida wieku mieszkańców Lubska w 2014 roku[9].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[10]:
- miasto
- kościół parafialny pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, gotycki z połowy XIII wieku, XIV–XV w., pl. Wolności 2
- kaplica cmentarna
- zamek, ul. Zamkowa 10, z 1570 roku, XVIII wieku, XIX wieku, obecnie dom pomocy społecznej
- baszta – wieża Bramy Żarskiej, ul. Popławskiego, gotycka z XIV/XV wieku, 1935 roku
- ratusz, renesansowy z 1580 roku
- dom, ul. Kopernika 1, z połowy XIX wieku
- dom z oficynami, ul. Kopernika 20a, z 1690 roku, 1859 roku
- zajazd, ul. Mickiewicza 4 (d.24), z XVIII wieku/XIX wieku
- dom, ul. E. Plater 2-4 / Krakowskie Przedmieście, z lat 1904–1905
- zajazdy, ul. Popławskiego 6, 18, z XVIII wieku
- dom, ul. Poznańska 8, z początku XIX wieku
- kamienice:
- domy, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 6 (nie istnieje), 7, 19/Mickiewicza 1; 21, 29, 30, 65, 65 a–b, z XVIII wieku/XIX wieku
- siedem domów, ul. Sienkiewicza 1, 2, 3, 6, 7, 12, 14, z XVIII wieku/XIX wieku
- zabudowa pl. Wolności, nr: 3/4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 19, 20, 22, 23, 25, 29, 30, 31, 32, 33, 34, z XVIII wieku, XIX wieku, XX wieku
- remiza, pl. Wolności
inne zabytki:
- cmentarz żydowski
- kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, neogotycki.
Oświata
[edytuj | edytuj kod]Placówki dydaktyczne
- Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza Korczaka
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bolesława Chrobrego
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Adama Mickiewicza
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Noblistów Polskich
- Szkoła Podstawowa im. Edmunda Bojanowskiego
- Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Jana Pawła II
- Szkoły ponadpodstawowe:
- Zespół Szkół Ogólnokształcących i Ekonomicznych
- Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego
- Technikum im. Ludwika Krzywickiego
- Zespół Szkół Technicznych (dawniej Zespół Szkół Rolniczych) im. Władysława Reymonta
- Zespół Szkół Ogólnokształcących i Ekonomicznych
Wspólnoty wyznaniowe
[edytuj | edytuj kod]- Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa
- zbór
- Kościół rzymskokatolicki:
- Świadkowie Jehowy:
- zbór Lubsko (Sala Królestwa ul. Gdańska 11A)[11].
Sport
[edytuj | edytuj kod]Od 1946 roku w Lubsku funkcjonuje klub piłkarski Miejski Ludowy Klub Sportowy „Budowlani” Lubsko, który występuje w rozgrywkach III ligi dolnośląsko-lubuskiej. Zespół domowe mecze rozgrywa na Stadionie OSiR w Lubsku[12].
Istnieje również Stowarzyszenie Piłki Siatkowej EUROTAX Lubsko.
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez miasto prowadzą dwie drogi wojewódzkie:
- droga wojewódzka nr 287 Kosierz – Żary
- droga wojewódzka nr 289 Zasieki (Granica państwowa) – Nowogród Bobrzański (obwodnica)
W mieście znajduje się dworzec autobusowy PKS, z którego można dojechać głównie do pobliskich miast.
Przez miasto prowadzą linie kolejowe:
Numer linii | Relacja | Uwagi |
---|---|---|
Linia kolejowa nr 275 | Wrocław Muchobór – Gubinek | Na odcinku Żagań – Lubsko odbywa się jedynie ruch towarowy. Odcinek Lubsko – Gubinek w znacznej części jest rozebrany. |
Linia kolejowa nr 365 | Stary Raduszec – Łęknica | Linia kolejowa nieczynna (tory rozebrane). |
Znajdują się tu również budynki dawnej stacji kolejowej.
Sławne osoby związane z Lubskiem
[edytuj | edytuj kod]Współpraca międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]Miasta partnerskie:[13]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19] .
- ↑ Jurij Kral , Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, 1927 .
- ↑ Křesćan Bohuwěr Pful , Łužiski serbski słownik. Maćica Serbska, Budyšin 1866 .
- ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling: Atlas Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, 1994.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ Krystyna Pieradzka, Historyczny rozwój zachodniej granicy Dolnego Śląska do początku czasów nowożytnych, w: Przegląd Zachodni, nr 7-8/1948, s. 64
- ↑ LUBSKIE KALENDARIUM do roku 1981 | Lubsko [online], lubsko.pl [dostęp 2019-12-15] (pol.).
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
- ↑ Lubsko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 132–133. [dostęp 2013-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-08] .
- ↑ 90minut.pl: Miejski Ludowy Klub Sportowy Budowlani Lubsko. [dostęp 2011-12-06]. (pol.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-09)].